Δημοτικό δίκτυο για την Δια Βίου Εκπαίδευση

Του Μανώλη Αλεξάκη
Αντιδημάρχου του Δήμου Ηρακλείου,εκπαιδευτικού.

Μια από τις λύσεις, ίσως η σημαντικότερη, που η Ε.Ε. επιστράτευσε προκειμένου να αντιμετωπίσει το ζήτημα της απασχόλησης μέσω της ανταγωνιστικότητας και της οικονομίας της γνώσης, είναι η Δια Βίου Εκπαίδευση. Στο πεδίο αυτό, κάποιες χώρες, όπως οι σκανδιναβικές, η Γερμανία, κ.α. έχουν μια μεγάλη παράδοση και είναι εδραιωμένο στη συνείδηση των πολιτών, ντόπιων και αλλοδαπών, πως μέσα από το Δίκτυο αυτό μπορούν να καλύψουν μια σειρά ανησυχιών τους, να μάθουν και να εξειδικευθούν, να αξιοποιήσουν δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο τους. Πάνω στη λογική αυτή οι πολίτες νέοι και ώριμοι, οργανώνουν τη ζωή τους παρακολουθώντας μαθήματα εθελοντισμού, χορού, φωτογραφίας, υπολογιστών, κ.α.

Στον τομέα αυτό η χώρα μας έχει χάσει το ραντεβού με την ιστορία ή μήπως υπάρχουν περιθώρια δράσης;

Μοναδική ευκαιρία αποτελούν κατά τη γνώμη μας δυο πρωτοβουλίες που βρίσκονται σε εξέλιξη. Το γεγονός ότι, η Νέα Αρχιτεκτονική Δομή της Χώρας με τον «Καλλικράτη» αποτελεί πολιτική προτεραιότητα και στο επόμενο διάστημα θα δοθούν οι αρμοδιότητες σε Περιφέρειες και Δήμους από τη μια, ενώ από την άλλη δίνεται για πρώτη φορά αυξημένο βάρος στη Δια Βίου Εκπαίδευση που στοιχειοθετεί τον δεύτερο πόλο στο Υπουργείο Παιδείας, μας επιτρέπει να προτείνουμε τη Δημιουργία του Δημοτικού Δικτύου Δια Βίου Εκπαίδευσης.

Αυτό σημαίνει πως μπορεί να προβλεφθεί η Δια Βίου Εκπαίδευση να περάσει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση (εξάλλου έτσι αποτυπώνεται στο σχέδιο που έχει δοθεί για διαβούλευση και νομίζουμε πως είναι σωστό, η γενική εκπαίδευση και η επαγγελματική κατάρτιση να παραμείνει στην ευθύνη και αρμοδιότητα του Κράτους, ενώ η Δια Βίου Εκπαίδευση να δοθεί ως αρμοδιότητα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση . Με ένα κέντρο συντονισμού σε επίπεδο Περιφέρειας και ξεχωριστό φορέα σε κάθε Δήμο - Νομικό Πρόσωπο –να λειτουργούν αξιοποιώντας τις σχολικές υποδομές, σε επίπεδο γειτονιάς, κύκλοι σεμιναρίων με ποικίλο περιεχόμενο και κόστος συμβολικό για τους πολίτες, στο πλαίσιο μιας λογικής κάλυψης του κόστους λειτουργίας. Γλώσσες (ελληνικά για ξένους, ξένες γλώσσες), μια σειρά δεξιοτήτων, σχολές γονέων, εθελοντισμού, δράσεις δημιουργικές που θα αφορούν στην αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου των πολιτών, μικρών και μεγάλων, είναι μερικές από τις δραστηριότητές τους.

Η δυναμική που μπορεί να αναπτυχθεί μέσα από αυτά τα «κύτταρα γειτονιάς», η κοινωνική προστιθέμενη αξία, σε εποχές εσωστρέφειας, παθητικής τηλεοπληξίας, και μοναξιάς, είναι νομίζω προφανής. Το πρόγραμμα ανακοινώνεται έγκαιρα, οι Δημότες ενημερώνονται και δηλώνουν ποιον κύκλο επιμόρφωσης θέλουν να παρακολουθήσουν (οργανωμένο σε εξάμηνα) και τίνος επιπέδου. Μπορεί πολύ εύκολα να δηλώνουν συμμετοχή, και σε συνδυασμό με κέντρα που θα λειτουργούν σε άλλες περιοχές της πόλης, ούτως ώστε να συμπληρώνεται ο απαιτούμενος αριθμός.

Το κόστος της προσπάθειας αυτής μπορεί να το διαχειριστεί στρατηγικά ο ΟΕΕΕΚ με τα Κέντρα Επιμόρφωσης Ενηλίκων, που πρέπει να στηθούν σε κάθε Δήμο και που θα είναι υπεύθυνα για το συντονισμό των δράσεων και των σεμιναριακών κύκλων. Αναφερόμαστε βεβαίως σε διαβαθμισμένα κέντρα παροχής υπηρεσιών επιμόρφωσης και ανάπτυξης δεξιοτήτων. Οι υπηρεσίες αυτές θα πιστοποιούνται από τον Εθνικό Φορέα Πιστοποίησης(ΕΚΕΠΙΣ) και θα εντάσσονται στα οκτώ επίπεδα και τους δεκαέξι γνωστικούς κύκλους που η Στρατηγική της Λισαβόνας έχει υιοθετήσει.

Κατά την άποψή μας μόνο μέσα από ένα τέτοιο δίκτυο αναπτυγμένο σε εθνικό επίπεδο, αλλά λειτουργώντας κάτω από την ευθύνη του Δήμου, ως δική του εκχωρημένη αρμοδιότητα, μπορεί να εδραιωθεί η κουλτούρα της Δια Βίου Μάθησης, με εξαιρετικά αποτελέσματα, όχι μόνο στο μορφωτικό επίπεδο των πολιτών. Ταυτόχρονα προκύπτουν πολλές θέσεις εργασίας, αξιοποιούνται άνθρωποι με προσόντα, πολλοί ανακαλύπτουν τις δεξιότητές τους και σε αρκετούς δίνεται μια ακόμη(;) ευκαιρία να ανακαλύψουν τις δεξιότητες και τα ενδιαφέροντά τους.

Πρότασή μας είναι λοιπόν η Δια Βίου Εκπαίδευση και η χρηματοδότησή της από την Ε.Ε. στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ, να μη δοθεί σε δράσεις που θα αρχίσουν και θα τελειώσουν μαζί της, αλλά να οργανωθεί και να λειτουργήσει μέσα από τη συγκεκριμένη δομή, τη Δημοτική, άρα με αναφορά στη δημόσια σφαίρα, και να μπουν με την πρωτοβουλία αυτή οι βάσεις για μια άλλη εποχή στη χώρα μας.

Το έχουμε ανάγκη! Μετά τον αστυνομικό της γειτονιάς, ας τολμήσουμε να κάνουμε το βήμα αυτό, για το Πανεπιστήμιο της Γειτονιάς. Ο πρωθυπουργός και η ομάδα του Υπουργείου Παιδείας και Δια Βίου Εκπαίδευσης, έχουν δείξει πως δίνουν στον τομέα αυτό προτεραιότητα και τον πιστεύουν. Ας προχωρήσουμε λοιπόν στη θεσμοθέτησή του, μέσα από το Νέο Δημοτικό Κώδικα για να δούμε τα εργαστήρια αυτά να λειτουργούν, να αναδεικνύουν και να πολλαπλασιάζουν, ό,τι μικροί και μεγάλοι πολίτες κρύβουν εν δυνάμει μέσα τους. Μόνο τότε θα έχουμε πιθανότητες η καινοτομία και η δημιουργικότητα να αντικαταστήσουν την παθητικότητα και την αδράνεια στην οποία έχουμε περιέλθει τα τελευταία χρόνια.