Η πρόκληση της προβολής της μοναδικότητας μιας πόλης

Zaragoza tourism promotion of the Holy Week

Του Μιχάλη Καβαρατζή

Ένα κοινό χαρακτηριστικό της διαδικασίας προώθησης μιας πόλης είναι να επιχειρήσουμε να τη παρουσιάσουμε ως «μοναδική». Βλέπουμε πολλές διαφημίσεις που περιγράφουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πόλης από την άποψη της μοναδικότητας της ιστορίας της πόλης, τους μοναδικούς ανθρώπους της, τη μοναδική πολιτιστική προσφορά της, τις μοναδικές ευκαιρίες για επιχειρηματική δραστηριότητα, τη μοναδική λειτουργία της ως κόμβου σε περιφερειακό ή παγκόσμιο επίπεδο. Όπως έχει επισημανθεί πολλές φορές σε σχετική βιβλιογραφία αυτή η προσπάθεια οδηγεί σε μια ομογενοποίηση των πόλεων όπως παρουσιάζονται σε διάφορα διαφημιστικά. Αυτό που το κοινό βλέπει τελικά με αυτό το υλικό είναι ακόμα μια πόλη που είναι ο τέλειος προορισμός για ψώνια, το τέλειο πολιτιστικό κέντρο της περιοχής, η τέλεια ψυχαγωγία (infotainment, artetainment, edutainment κ.λπ.) και η τέλεια «παιδική χαρά» για μικρούς και μεγάλους. Όλα αυτά είναι κατανοητά, αλλά ουσιαστικά είναι απεγνωσμένες απόπειρες. Το πρόβλημα είναι ότι οδηγούν στο πουθενά. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι όλες οι πόλεις είναι διαφορετικές, ότι όλες οι πόλεις είναι μοναδικές. Πώς «αναδύεται» όμως αυτή η μοναδικότητα;

Πιστεύω ότι η μοναδικότητα των πόλεων δεν προκύπτει μέσα από την ύπαρξη όλων των σχετικών στοιχείων που τονίζουν την προώθηση της πόλης. Έρχεται μέσα από την έννοια ότι «το σύνολο είναι μεγαλύτερο από το άθροισμα των στοιχείων του». Οι πολιτιστικές προσφορές, οι επιχειρηματικές ευκαιρίες, όλα τα είδη των εγκαταστάσεων, οι πλατείες, τα κτίρια και τα μνημεία, η καθημερινή πρακτική, όλα τα υλικά και άϋλα στοιχεία κάνουν την πόλη υπάρχει και όλα τους είναι σημαντικά. Ωστόσο, η πόλη στο σύνολο της είναι περισσότερο από το άθροισμα όλων αυτών. 

Η πόλη, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, είναι ένα συναίσθημα. Ένα συναίσθημα που στηρίζεται στην αλληλεπίδραση των ανθρώπων με όλα αυτά τα στοιχεία. Η πόλη είναι η ατμόσφαιρα της. Αυτή η ατμόσφαιρα δεν είναι δυνατόν να ταυτοποιηθεί, δεν μπορεί να εκφραστεί σε χαρτί, δεν μπορεί να εμφανιστεί σε μια φωτογραφία, δεν μπορεί να σταλεί σε ήχο, ούτε σε βίντεο. Σίγουρα δεν μπορεί να συμπεριληφθεί σε ένα σύνθημα. Για την αίσθηση της πόλης και για την ατμόσφαιρα της πόλης, θα πρέπει να είσαι εκεί. Θα χρειαστεί να περπατήσετε στους δρόμους και τις πλατείες, θα πρέπει να σταθείτε μπροστά από τα κτίρια, θα πρέπει να συμμετάσχετε στην καθημερινότητα της πόλης, θα πρέπει να αναπνεύσετε την ατμόσφαιρα της πόλης. Μόνο τότε μπορεί κανείς να καταλάβει τη μοναδική αίσθηση της πόλης.

Αυτή είναι και η κύρια πρόκληση για την προώθηση της πόλης. Πώς μπορούμε να αναδημιουργήσουμε κάτι που δεν μπορεί να αναδημιουργηθεί; Πώς μπορούμε να επικοινωνήσουμε κάτι που υπάρχει μόνο στη τριάδα του μοναδικού χώρου / χρόνου / ατόμου; Δεν είμαι εναντίον της προώθησης της πόλης. Στην υπερφορτωμένη με πληροφορίες κοινωνία μας αυτό θα ήταν υπερβολικό. Ίσως μια αλλαγή στην εστίαση μας, ωστόσο, είναι ενδεδειγμένη. Αντί για άμεση δήλωση της μοναδικότητα της πόλης, προτείνω και αξίζει να δοκιμαστεί μια έμμεση περιγραφή της μοναδικότητας  μέσω των αφηγήσεων των βιωμάτων των πολιτών της.

@Την μετάφραση επιμελήθηκε ο Μανώλης Τσαγκαράκης

@Ο Mιχάλης Καβαρατζής γεννήθηκε στην Αθήνα , σπούδασε διοίκηση επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Πειραιά ,εργάσθηκε στο χώρο του marketing και τώρα ζεί στη Βουδαπέστη όπου διδάσκει Marketing, Tourism, and Place Management.