Πέμπτη 7 Μαρτίου 2013

Η ιδέα των "πάρκων τσέπης"

ΕΞΥΓΙΑΝΣΗ ΠΥΚΝΟΔΟΜΗΜΕΝΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΠΑΙΘΡΙΩΝ ΧΩΡΩΝ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΜΙΚΡΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ.Η ΙΔΕΑ ΤΩΝ «ΠΑΡΚΩΝ ΤΣΕΠΗΣ»

#Ε. ΠλουμίδηΕΜΠ, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Τομέας Πολεοδομίας και Χωροταξίας
#Κ. Σερράος

Ο αστικός βίος στις σύγχρονες πόλεις έχει υποβαθμιστεί σημαντικά. Το μακροχρόνιο και ολοένα αυξανόμενο φαινόμενο της αστικοποίησης, αλλά και οι λανθασμένοι, συχνά, από πλευράς των αρμόδιων φορέων πολεοδομικοί χειρισμοί, έχουν δημιουργήσει μια δυσάρεστη καθημερινότητα που πλήττει τους κατοίκους των μεγαλουπόλεων. Οι ελληνικές πόλεις αναπτύχθηκαν ανεξέλεγκτα, κατά κανόνα χωρίς να ακολουθήσουν κάποιον συνολικό σχεδιασμό, με αποτέλεσμα τη σταδιακή δημιουργία ανοργάνωτων οικιστικών ενοτήτων. 
Οι ελληνικές γειτονιές παρουσιάζουν τρομακτική έλλειψη σε ελεύθερους χώρους, με αποτέλεσμα τη διαμόρφωση μιας «αφιλόξενης ατμόσφαιρας», καθώς δεν υπάρχει ο απαιτούμενος χώρος όπου οι κάτοικοι θα είχαν τη δυνατότητα να απολαύσουν την επαφή με στοιχεία της φύσης, αλλά και να κοινωνικοποιηθούν και να επικοινωνήσουν μεταξύ τους. Έτσι οδηγούνται στην απομόνωση τόσο από τον δημόσιο χώρο, όσο και από το κοινωνικό σύνολο, και κατ' επέκταση στην αποξένωση και από την ίδια τους την πόλη. Η έννοια της γειτονιάς βρίσκεται σε κίνδυνο.
Η παρούσα εργασία στοχεύει στην διερεύνηση και αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο υπαίθριοι χώροι μικρής κλίμακας, τα «Πάρκα Τσέπης», μπορούν να έχουν ουσιαστική συμβολή στην εξυγίανση πυκνοδομημένων αστικών περιοχών και στην επανοργάνωση του αστικού και του κοινωνικού ιστού σε επίπεδο γειτονιάς.
Αρχικά αναλύεται η έννοια των Πάρκων Τσέπης και ο ιδιαίτερος χαρακτήρας τους, οι στόχοι που καλούνται να υλοποιήσουν και οι ανάγκες που οφείλουν να καλύψουν. Σε δεύτερο επίπεδο περιγράφεται ο τρόπος που τα Πάρκα Τσέπης επιδρούν στο δυναμικό περιβάλλον των μεγαλουπόλεων. Αναλύεται η επιρροή που ασκούν σε επίπεδο περιβαλλοντικό, λειτουργικό, κοινωνικό, ψυχολογικό και οικονομικό. Παράλληλα εκτίθενται, σχολιάζονται και αξιολογούνται επιλεγμένα παραδείγματα Πάρκων Τσέπης από την έως τώρα ευρωπαϊκή και διεθνή εμπειρία. Τέλος, η εργασία επιχειρεί να θίξει και να καταγράψει ορισμένες γενικές κατευθύνσεις για το σχεδιασμό Πάρκων Τσέπης, με σκοπό την διασφάλιση της επιτυχούς επιρροής τους σε υποβαθμισμένες κεντρικές περιοχές πόλεων.

Κατευθυντήρια υπόθεση εργασίας αποτελεί η άποψη, ότι τα Πάρκα Τσέπης μέσα από τις διαδικασίες μιας «κοινωνικής φιλοσοφίας σχεδιασμού» που τα χαρακτηρίζει, είναι ικανά να αναβαθμίσουν σημαντικά το τραυματισμένο βιοτικό επίπεδο των κατοίκων πυκνοδομημένων αστικών περιοχών, επανακτώντας γι αυτούς το δημόσιο χώρο, ως ευρύτερη ουσιαστική προέκταση του χώρου κατοικίας τους.

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ - ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ «ΠΑΡΚΩΝ ΤΣΕΠΗΣ»
Οι πυκνοδομημένες ελληνικές πόλεις χαρακτηρίζονται από πολυσύνθετα προβλήματα που συνδέονται τόσο με την υπερσυγκέντρωση κεντρικών λειτουργιών, όσο και με τη σημαντικότατη έλλειψη δημόσιων ελεύθερων χώρων πρασίνου. Η προώθηση ολοκληρωμένων αστικών παρεμβάσεων μεγάλης κλίμακας, με σκοπό τη δραστική εξυγίανση ευρύτερων αστικών περιοχών, κατά κανόνα αποτυγχάνει, είτε διότι οι επιπτώσεις αυτών στην καθημερινή λειτουργία της πόλης συχνά εκτιμάται ότι μπορεί να έχουν σημαντικές παρενέργειες, είτε και γιατί ελλείπουν ΟΙ οργανωτικές εκείνες δομές, αλλά ε σχετική πολιτική βούληση, που θα επέτρεπαν σε ένα τέτοιο εγχείρημα να είναι αποδοτικό και να έχει θετικά και μόνιμα αποτελέσματα. Τέτοιες προσπάθειες μένουν επομένως συχνά στη μέση, απορροφώντας μεν σημαντικούς οικονομικούς πόρους, αλλά συγχρόνως και αδυνατώντας να προσφέρουν άμεσα και χειροπιαστά αποτελέσματα για την πόλη και τους κατοίκους της. Έτσι, τα αστικά κέντρα προχωρούν κατά κανόνα απλώς και μόνο σε σημειακές ή / και ε-ξωραϊστικές παρεμβάσεις, που είναι μεν εύκολα αποδεκτές από τους κατοίκους και τους δραστηριοποιούμενους στις κεντρικές πόλεις, πλην όμως, καθόλου δεν βελτιώνουν τη γε¬νικότερη λειτουργία των πόλεων και την εξυπηρέτηση των κατοίκων τους, ενώ αντίθετα μάλλον διαιωνίζουν τα προβλήματα.
Η παρούσα εργασία υποστηρίζει τη θέση, ότι η δημιουργία Πάρκων Τσέπης αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για την ουσιαστική εξυγίανση των πόλεων, συνιστώντας, παρέμβαση, μικρής μεν κλίμακας, «στρατηγικής» όμως σημασίας σε επίπεδο γειτονιάς. Περεταίρω διερευνάται ο τρόπος με τον οποίο τα Πάρκα Τσέπης μπορούν να ανακουφίσουν άμεσα και αποτελεσματικά τον πολεοδομικά και κοινωνικά επιβαρυμένο αστικό ιστό, εκμεταλλευόμενα το μικρό τους μέγεθος, τη δυνατότητα ικανοποιητικής διασποράς τους στον αστικό ιστό, το περιορισμένο κόστος και το μικρό χρόνο κατασκευής τους, καθώς επίσης και τη γενικότερη «εγγύτητά» τους με την κλίμακα και το χαρακτήρα της γειτονιάς.
Τα Πάρκα Τσέπης είναι μικρής κλίμακας υπαίθριοι χώροι πρασίνου που δημιουργούνται από την κατάλληλη αξιοποίηση πάσης φύσεως υφιστάμενων αστικών κενών στις πυκνοδομημένες πόλεις. Το μέγεθος τους δεν υπερβαίνει τα 3000 τετραγωνικά μέτρα (Nordh, Alalouch, Hartig 2011), ενώ ανάλογα με την περίπτωση μπορεί να είναι τόσο δημόσια όσο και ιδιωτικά. Η μοναδικότητα των Πάρκων Τσέπης έγκειται στο γεγονός ότι μετατρέπουν ασχεδίαστα κομμάτια γης των πυκνοδομημένων πόλεων, που δεν έχουν βρει κάποια θέση στην καθημερινότητα των κατοίκων και αποτελούν «μελανά» σημεία κάθε γειτονιάς, σε ζωτικούς χώρους. Στην κλίμακα της πόλης, τα Πάρκα Τσέπης, ενεργοποιούμενα διάσπαρτα στον αστικό ιστό, καλούνται να αποκαταστήσουν την ασυνέχεια του, και να δημιουργήσουν ένα οργανωμένο δίκτυο ζωντανών ελεύθερων χώρων πρασίνου, συνδεδεμένο και με τους μεγάλους δημόσιους χώρους της πόλης. Στην κλίμακα της γειτονιάς, τα Πάρκα Τσέπης επιτυγχάνουν με άμεσο τρόπο την κάλυψη των αναγκών των κατοίκων σε ελεύθερους χώρους πρασίνου και αναψυχής. Η μορφή και η λειτουργία τους προσαρμόζεται στα δεδομένα της εκάστοτε γειτονιάς, δημιουργώντας έναν ζωτικό «κοινωνικό» χώρο, έναν πυρήνα δηλαδή, που επιτυγχάνει πολεοδομική, κοινωνική και περιβαλλοντική συνοχή.

2. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΚΩΝ ΤΣΕΠΗΣ
Αν και τα αμιγώς οικολογικά οφέλη των Πάρκων Τσέπης είναι σχετικά περιορισμένα, λόγω της μικρής τους κλίμακας, αλλά και της έμφασης που δίνεται στον σχεδιασμό τους για χρήση αστικής αναψυχής, παρόλα αυτά, η σημασία τους ως μηχανισμών βελτίωσης του μικροκλίματος της γειτονιάς και ειδικότερα μετριασμού του προβλήματος της αστικής θερμικής νησίδας είναι αξιοσημείωτη. Η πρόσθετη φύτευσή που εξασφαλίζουν τα Πάρκα Τσέπης, αλλά και η υδατοδιαπερατότητα του εδάφους και κατ' επέκταση και η αποκατά¬σταση του κύκλου του νερού, αποτελούν, όπως έχουν καταδείξει πολλές μελέτες, σημαντικές παραμέτρους για τον αισθητό περιορισμό της θερμοκρασίας περιβάλλοντος κατά τους θερμούς μήνες και ιδιαιτέρως για την άμβλυνση φαινομένων καύσωνα. Είναι χαρακτηριστικό, ότι αύξηση της φύτευσης κατά 10%, μειώνει την κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση - κλιματισμό κατά 5-10%, και την θερμοκρασία περιβάλλοντος κατά 10 °C (De Roo 2011).
Το πράσινο των Πάρκων Τσέπης συμβάλει επιπλέον στο φιλτράρισμα του αέρα από τη σκόνη και τους ρύπους, όπως επίσης και στην ανάσχεση του θορύβου της πόλης. Ταυτόχρονα αυξάνει τη βιοποικιλότητα στον αστικό χώρο δρώντας ως καταφύγιο για ζώα και πουλιά, που σε πολλές περιπτώσεις είναι πλέον εξαφανισμένα από τις πόλεις.


Εικόνα 1. θερμοκρασιακή επιρροή αστικών πάρκων διαφορετικής κλίμακας στον αστικό ιστό (De Roo 2011).

Με κατάλληλη χωροθέτηση και κατανομή στον αστικό ιστό, τα Πάρκα Τσέπης, μπορούν τέλος να συνδυαστούν με τους μεγαλύτερους χώρους πρασίνου της πόλης και να δημιουργήσουν συνεχή, σωτήρια για τις πυκνοδομημένες πόλεις, «Δίκτυα Πρασίνου». Χαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η πρωτοβουλία του δήμου της Κοπεγχάγης -που στοχεύει στην ανάδειξή της σε περιβαλλοντική πρωτεύουσα της Ευρώπης μέχρι το 2015-να ενισχύσει το αστικό πράσινο μέσω της δημιουργίας 14 νέων Πάρκων Τσέπης, τα οποία σε συνδυασμό με τη φύτευση 3.000 νέων δέντρων, θα αναλάβουν τον ρόλο κόμβων / συνδέσμων ενός ενιαίου δικτύου πρασίνου, έτσι ώστε ένα μεγάλο μέρος των κατοίκων να έχει πρόσβαση σε κάποιο από τα αστικά πάρκα της πόλης σε λιγότερο από 15 λεπτά βαδίσματος (DAC 2012).

3. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ - ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΚΩΝ ΤΣΕΠΗΣ
Η δημιουργία ενός Πάρκου Τσέπης σημαίνει, εκτός από τη δημιουργία ενός πνεύμονα πρασίνου, κυρίως τη δημιουργία ενός κοινωνικού πυρήνα, με αποτέλεσμα, την τόνωση της ταυτότητας της γειτονιάς και τη βελτίωση της συνοχή της. Τα Πάρκα Τσέπης διαμορφώνονται μέσα από την άμεση συμμετοχή των κατοίκων και την ενεργή συνεργασία τους με την πολιτεία, αποκτώντας με αυτόν τον τρόπο έναν ιδιαίτερο κάθε φορά χαρακτήρα, που είναι εύστοχα προσαρμοσμένος στην κάθε περίπτωση. Διαμορφώνεται έτσι ένα περιβάλλον δημόσιου χώρου που αντανακλά τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες των ανθρώπων στους οποίους απευθύνεται και στο οποίο αυτοί μπορούν να αναπτύσσουν σχέσεις μεταξύ τους, να επικοινωνούν και να αλληλεπιδρούν.

Ένα ενδιαφέρον τέτοιο παράδειγμα, ενός Πάρκου Τσέπης, άμεσα συνδεδεμένου με τον χαρακτήρα της γειτονιάς στην οποία βρίσκεται, αποτελεί το Postman's Park στην επιχειρηματική καρδιά του Λονδίνου. Έχει έκταση 2,7 στρέμματα και μορφή μιας ανοιχτής γκαλερί που περικλείεται από έναν τοίχο. Παρά την μετεγκατάσταση του παλιού κεντρικού ταχυδρομείου που τροφοδοτούσε αυτόν τον χώρο με τους εργαζομένους του την ώρα του διαλείμματος, το πάρκο συνεχίζει να λειτουργεί ως χώρος μεσημεριανού διαλλείματος - φαγητού από τους υπαλλήλους των γύρω επιχειρήσεων (www.urban75.com 2004).

Εικόνα 2. Postman's Park, Λονδίνο, (Wikipedia 2009)

Θα πρέπει επίσης να τονιστεί, ότι όπως καταδεικνύεται από πολλές έρευνες υπάρχει μια σημαντική σχέση ανάμεσα στην εξυγίανση οικοδομικών τετραγώνων, μέσω της δημιουργίας Πάρκων Τσέπης, και στη μείωση της εγκληματικότητας, με άμεσο αποτέλεσμα τη δημιουργία περισσότερο φιλόξενων γειτονιών και την εγκαθίδρυση ενός αισθήματος οικειότητας και ασφάλειας στους κατοίκους τους. Επιπλέον, τα Πάρκα Τσέπης δρουν, γενικότερα, ως καταφύγια των κατοίκων των πόλεων από τους έντονους ρυθμούς της πόλης και προσφέρουν μεγαλύτερη επαφή με τη φύση με αποτέλεσμα την μείωση του στρες, την αύξηση του στοχασμού, την ψυχική ανανέωση, και τέλος την αίσθηση ηρεμίας και γαλήνης. (Chiesura 2004.)

Ένα εύστοχο σχετικό παράδειγμα είναι η περίπτωση της Πενσιλβάνια στις ΗΠΑ. Το 1999 ο σύνδεσμος κηπουρών της, πραγματοποίησε ένα πρόγραμμα σε 4.500 ακάλυπτους χώρους, που αφορούσε την απομάκρυνση των σκουπιδιών και μπάζων, τη φύτευση χαμηλού πρασίνου και δέντρων και την χαμηλή περίφραξη τους. Τα αποτελέσματα της δεκαετούς έρευνας έδειξαν ότι οι γειτονιές που μετέτρεψαν ακάλυπτους χώρους τους σε Πάρκα Τσέπης, σημείωσαν μεγάλη μείωση της εγκληματικότητας (επιθέσεις με όπλο, βανδαλισμούς, διακίνηση ναρκωτικών, κλπ), ενώ οι κάτοικοί τους, αύξησαν τη σωματική άσκηση και παρουσίασαν σημαντική μείωση του στρες (Branas 2011).

4. ΠΑΡΚΑ ΤΣΕΠΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Τα Πάρκα Τσέπης, αναλαμβάνοντας ρόλο σημαντικών «κοινωνικών πυρήνων» τοπικής σημασίας, εμπλουτίζουν τον αστικό ιστό με σημεία ενδιαφέροντος επιπέδου γειτονιάς, τα οποία, υπό προϋποθέσεις, δύνανται να προσελκύσουν και τοπικές εξυπηρετήσεις μικρής κλίμακας. Οι γειτονιές της πόλης αποκτούν επομένως σταδιακά μεγαλύτερη αυτάρκεια, όσον αφορά τις λειτουργίες αναψυχής και τοπικών εξυπηρετήσεων και αναλόγως, μικρότερη εξάρτηση από τα αντίστοιχα μεγαλύτερα δευτερεύοντα ή και μητροπολιτικά κέντρα της πόλης. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα, αφενός μεν την καλύτερη και αμεσότερη εξυπηρέτηση των κατοίκων ως προς αυτές τις συγκεκριμένες λειτουργίες και αφετέρου δε τη μείωση των αναγκών για αστικές μετακινήσεις, ιδιαιτέρως δε μηχανοκίνητες(Blake 1998) , και άρα και την προσέγγιση μοντέλων αστικής ανάπτυξης, όπως είναι αυτά της «πόλης των μικρών διαδρομών» και της «βιώσιμης κινητικότητας».

Δε θα πρέπει βέβαια να παραλειφθεί να αναφερθεί και η συμβολή των Πάρκων Τσέπης, σε συνδυασμό και με άλλες παράλληλες παρεμβάσεις στην πόλη, στη βελτίωση των εσωτερικών κινήσεων στις γειτονιές, αλλά και την αντιμετώπιση της ασυνέχειας του αστικού ιστού μέσω της επανενεργοποίησης αδρανών αστικών κενών.

5. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΚΩΝ ΤΣΕΠΗΣ
Πολλές μελέτες έχουν καταδείξει τη συμβολή των Πάρκων Τσέπης στην οικονομική αναβάθμιση των περιοχών στις οποίες αναπτύσσονται, τόσο μέσω της αύξησης των αξιών γης, όσο και μέσω της προσέλκυσης τοπικών οικονομικών δραστηριοτήτων, αλλά και επισκεπτών. Ο οικονομικός αντίκτυπος των Πάρκων Τσέπης στις αξίες γης εξαρτάται από την απόσταση του κάθε σημείου της γειτονιάς από αυτά, από το μέγεθος του Πάρκου, όπως επίσης και από τα ειδικότερα χαρακτηριστικά της γύρω περιοχής (RWJF 2010). Για παράδειγμα, οι χώροι πρασίνου μικρής κλίμακας που δημιουργήθηκαν τη δεκαετία του 1990 στην πόλη Γκρίνβιλ της Καλιφόρνια στις ΗΠΑ, επηρέασαν τις τιμές πώλησης των ακινήτων που βρισκόταν σε ακτίνα ίση ή μικρότερη των 180 μέτρων από αυτούς, σχεδόν κατά 1ΐ% (Espey 2001).

Είναι αυτονόητο επομένως ότι ένα επιτυχημένο Πάρκο Τσέπης που συγκεντρώνει καθημερινά πολυάριθμους χρήστες, προάγει την τοπική οικονομία, προσελκύοντας τοπικές επιχειρήσεις, εργαζόμενους και επισκέπτες. Η καθημερινότητα μιας γειτονιάς «εξυγιαίνεται» και καθίσταται περισσότερο βιώσιμη, οδηγώντας και σε ευρύτερη βελτίωση της ποιότητας ζωής στον αστικό χώρο.

6. ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΠΑΡΚΩΝ ΤΣΕΠΗΣ
Ο σχεδιασμός ενός Πάρκου Τσέπης απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή, καθώς καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την επιρροή που θα ασκεί στην εκάστοτε περιοχή. Όσο ευεργετικό για μια γειτονιά είναι ένα εύστοχα σχεδιασμένο Πάρκο Τσέπης, άλλο τόσο επιβαρυντικό μπορεί να αποβεί γι αυτήν ένα αποτυχημένο Πάρκο. Είναι επομένως αναγκαίο, να ακολουθούνται κατά το σχεδιασμό κάποιες γενικές κατευθύνσεις - κανόνες που θα διασφαλίζουν, στο μέτρο που είναι αυτό δυνατό, την επιτυχή έκβαση του όλου εγχειρήματος.

Κύρια τέτοια αρχή αποτελεί, η ανάγκη για άμεση, διαρκή και συστηματική, καθ' όλη τη διάρκεια του σχεδιασμού, επικοινωνία ανάμεσα στους σχεδιαστές του χώρου και στους μελλοντικούς χρήστες, καθώς η μορφή και το περιεχόμενο του Πάρκου θα πρέπει να προκύπτουν από τις ιδιαίτερες ανάγκες των χρηστών, και αυτές να εξυπηρετούν.

Μεγάλη σημασία έχει επίσης η «ικανότητα» ενός Πάρκου Τσέπης, παρά τη μικρή του κλίμακα και την έμφαση στη χρήση της αστικής αναψυχής, για την οποία κυρίως προορίζεται, να βελτιώνει, μέσω της φύτευσης που διαθέτει, το μικροκλίμα της γειτονιάς. Παράλληλα, η οπτική και φυσική του σχέση με το γύρω χώρο θα πρέπει να είναι τέτοια ώστε να εξασφαλίζει την εύκολη και προφανή πρόσβαση. Οι είσοδοι - έξοδοι θα πρέπει να είναι εύκολα αντιληπτές και να συνδέονται με τους σταθμούς των τοπικών ΜΜΜ. Επιπλέον, ένα Πάρκο Τσέπης θα πρέπει να δημιουργεί αίσθημα ασφάλειας στους χρήστες του, να παρέχει ποικίλες εναλλακτικές δυνατότητες χρήσης του και να αποπνέει στο χρήστη του αίσθημα ευελιξίας και ελευθερίας. Ο εμπλουτισμός με χρήσεις και δραστηριότητες τοπικής εμβέλειας και μικρής κλίμακας θεωρείται απαραίτητος, καθώς αυτές συμπληρώνουν τη λειτουργικότητά του. Τέλος, ένα Πάρκο Τσέπης θα πρέπει να προάγει την κοινωνική συναναστροφή, να αποτελεί σημείο συνάντησης και να δημιουργεί αίσθημα οικειότητας (PPS)


Εικόνα 3. Paley Park, Νέα Υόρκη, (Flickr 2011)

7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η ευκαιρία για βελτίωση του βιοτικού επιπέδου στα αστικά κέντρα που προσφέρουν τα Πάρκα Τσέπης είναι μοναδική. Ειδικότερα στη χώρα μας, που η αντιπαροχή και η αυθαίρετη
Ένα από τα πιο επιτυχημένα παραδείγματα Πάρκων Τσέπης παγκοσμίως αποτελεί το Paley Park στην Νέα Υόρκη. Με έκταση μόλις 390 τετραγωνικά μέτρα, στην καρδιά του Μανχάταν, αποτελεί ένα πραγματικό καταφύγιο από τους έντονους ρυθμούς της πόλης. Οι τρεις πλευρές του περιτριγυρίζονται από τοίχους ενώ η τέταρτη είναι ανοιχτή προς το δρόμο. Ο κισσός που καλύπτει τους τοίχους και οι χαρουπιές προσφέρουν σκίαση και δροσισμό ενώ, ένας καταρράκτης ύψους έξι μέτρων λειτουργεί ως φράχτης για την φασαρία της πόλης. Τα κινητά ελαφριά καθίσματα που χρησιμοποιούνται, επιτρέπουν στους χρήστες να επιλέγουν τη θέση που επιθυμούν, ενώ ένα καφέ προσφέρει γρήγορο φαγητό και αναψυκτικά. Το Paley Park έχει ήδη καταφέρει να μετατραπεί σε σημαντικό τοπόσημο της πόλης, αποτελεί συχνή επιλογή καλλιτεχνών του δρόμου, ενώ κατέχει πλέον σημαντική θέση στην καθημερινότητα της πόλης.
δόμηση έχουν επιβαρύνει υπέρμετρα τις πόλεις, η ανάγκη για τέτοιου είδους «κοινωνικές» παρεμβάσεις που καταφέρνουν να βελτιώσουν την καθημερινότητα των κατοίκων σε περιβαλλοντικό, λειτουργικό, κοινωνικό, ψυχολογικό και οικονομικό επίπεδο, είναι επιτακτική.

Ο εμπλουτισμός του αστικού ιστού με πολλούς διάσπαρτους τοπικούς πυρήνες, που δεν αναστατώνουν την καθημερινή του λειτουργία, αφού χωροθετούνται σε αστικά κενά, και δεν απομακρύνουν υπάρχουσες χρήσεις, δρα καταπραϋντικά. Τα Πάρκα Τσέπης, με το μικρό τους μέγεθος και κόστος, ανταποκρίνονται με απόλυτη ευστοχία στις ανάγκες των κατοίκων, αφού σχεδιάζονται από τους ίδιους και προσαρμόζονται στις ανάγκες τους.

Τα Πάρκα Τσέπης φαντάζουν επομένως ως μια ιδανική ευκαιρία αναβάθμισης των πυκνοδομημένων πόλεων καθώς συμβάλλουν στην βελτίωση του μικροκλίματος, δημιουργούν ευκαιρίες για ενοποίηση πράσινων χώρων, προσφέρουν συνοχή και αυτάρκεια στις γειτονιές, αυξάνουν τα επίπεδα τοπικής εξυπηρέτησης των κατοίκων αλλά επιτυγχάνουν και τη συνολική αναβάθμιση της καθημερινότητας τους. Παράλληλα καταφέρνουν να ενισχύουν τις τοπικές οικονομίες, ενώ δεν απαιτούν μεγάλα κονδύλια για να φτιαχτούν και να συντηρηθούν. Τέλος συνεργάζονται άριστα με σύγχρονα μοντέλα ευρύτερης αστικής ανάπτυξης, όπως αυτά που περιγράφουν οι ιδέες της συμπαγούς και δικτυωμένης πόλης, της πόλης των μικρών διαδρομών και της βιώσιμης αστικής κινητικότητας.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.