Οι πολίτες θα διαμορφώσουν το μέλλον των πόλεων

#Jason Tester
Αναδημοσίευση από http://www.theinformationdaily.com
Την μετάφραση επιμελήθηκε ο Μανώλης Τσαγκαράκης

«Το μέλλον της δημιουργίας αλλάζει και πάλι, και οι πόλεις και οι πολίτες θα δείξουν το δρόμο», λέει ένας ειδικός της αλληλεπίδρασης Ανθρώπου-μέλλοντος.

Ο τρόπος που κάνουμε τα πράγματα συνεχώς αλλάζει. Η δημιουργία μπορεί να ανιχνευθεί σε όλη την ιστορία της ανθρωπότητας.

Η ατμομηχανή ήταν η σπίθα της βιομηχανικής επανάστασης, μετατοπίζοντας τον κόσμο από την χειροτεχνία στη μαζική παραγωγή. Η γραμμή συναρμολόγησης και η μαζική παραγωγή μετέτρεψαν την βιομηχανία και γέννησαν τη μεσαία τάξη. Η φθηνή, τυποποιημένη ναυτιλία του 20ου αιώνα δημιούργησε μια πραγματικά παγκόσμια και διασυνδεδεμένη οικονομία. 

Κατά την τελευταία δεκαετία, ο τρόπος της δημιουργίας έχει αρχίσει να αλλάζει και πάλι. Τα εργαλεία για να κάνει κάποιος κυριολεκτικά τα πάντα γίνονται όλο και πιο εύκολα διαθέσιμα σε όλους. Οι ανοικτές πλατφόρμες ηλεκτρονικών συστημάτων, η ταχεία πρόοδος της 3D τεχνολογία εκτύπωσης και τα βιομηχανικά εργαλεία που μπορεί να χρησιμοποιήσει κάποιος σε μια κοινότητα ξαναγράφουν τους κανόνες παραγωγής για να επιτρέψουν στον καθένα να είναι ένας δημιουργός.

Αλλά αυτό το κεφάλαιο της ιστορίας της δημιουργίας είναι διαφορετική. Τα νέα δίκτυα έχουν αποδειχθεί ότι είναι εξίσου σημαντικά με τα νέα εργαλεία. Οι on-line πλατφόρμες όπως οι Etsy, Quirky και Instructables έχουν αλλάξει τον τρόπο που οι δημιουργοί συνδέονται με τον κόσμο για να πουλήσουν τις δημιουργίες τους, για να εργαστούν σε σχέδια με συνεργάτες από πολλούς και διαφορετικούς κλάδους και για να καταγράψουν την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για τους άλλους ώστε να προσαρμοστούν, να βελτιωθούν και να μοιραστούν τις πληροφορίες.

Η παγκόσμια κουλτούρα έχει ένα όνομα-το κατασκευαστικό κίνημα-και μπορεί κάποιος να δει τις επιπτώσεις της μέσα από νέες εκδόσεις όπως το περιοδικό MAKE και την ταχεία ανάπτυξη και παγκόσμιας εμβέλειας των κατασκευαστικών κοινοτήτων και των συναντήσεων των κατασκευαστών όπως το Maker Faire.

Το «φτιάξτο μόνος σου» (DIY) ήθος των κατασκευαστών δεν περιορίζεται στη δημιουργία φυσικών αντικειμένων-πραγμάτων. Οι δημιουργοί αρχίζουν να ξανα-φαντάζονται τα συστήματα που περιβάλλουν τον κόσμο γύρω τους. Δηλαδή, φέρνουν τον τρόπο σκέψης τους στις πολύπλοκες αστικές προκλήσεις της υγείας, της εκπαίδευσης, των τροφίμων ακόμη και της ιδιότητας του πολίτη.

Οι δημιουργοί συνεργάζονται μαζί σε διοργανώσεις καινοτομίας ή hackathons για να πρωτοτυπήσουν με νέες μορφές διακυβέρνησης με βάση τον πολίτη. Οι δημιουργοί ή Makers πειραματίζονται με νέες μορφές κοινότητας με οικονομία που βασίζεται στην ανταλλαγή, την ίδρυση νέων τρόπων για τη μέτρηση και τη δημιουργία αξιών για τις τοπικές οικονομίες. Και καθώς χρειάζονται κεφάλαια για να κάνουν τις ιδέες τους πραγματικότητα, οι κατασκευαστές ήταν οι πρώτες που υιοθέτησαν τις crowdfunding πλατφόρμες όπως το Kickstarter και το IndieGoGo. Μέσω του crowdfunding μαζεύτηκαν περίπου $2,8 δισεκατομμύρια το 2012 για να χρηματοδοτήσει έργα και ιδέες (Projects), καθώς και νέες εξειδικευμένες ιστοσελίδες όπως το neighbor.ly και το Fundrise δίνουν έμφαση στην συγκέντρωση χρημάτων για δημοτικά έργα όπως η δημιουργία πάρκων ή αναβάθμιση υπάρχουσων υποδομών.

Το τελευταίο διάστημα του κοινοτικού crowdfunding οδηγεί στο κοινό σημείο που βρίσκεται σε πολλά παραδείγματα δημιουργίας-τα συστήματα που έχουν ανακατασκευαστεί συχνά έχουν τις ρίζες τους στις πόλεις. Όπως και στο «maker» κίνημα, οι πόλεις θα είναι επίσης μία από τις σημαντικότερες δυνάμεις της αλλαγής στον 21ο αιώνα, κι όχι σε κάποιο μικρό μέρος επειδή οι περισσότεροι από εμάς ζούμε τώρα εκεί. Το 2008 ο αστικός παγκόσμιος πληθυσμός ξεπέρασε τον αγροτικό με τις προβλέψεις να δείχνουν για πάνω από το 60% των ανθρώπων να ζουν στις μεγάλες πόλεις έως το 2030. Και οι πόλεις γίνονται όλο και μεγαλύτερες. Μέχρι το 2025 ο ΟΗΕ προβλέπει ότι θα υπάρξουν 37 πυκνοκατοικημένες μεγαλουπόλεις με 10 εκατομμύρια ή περισσότερους κατοίκους.

Οι πόλεις είναι επίσης το μέρος όπου θα πρέπει να λύσουμε τις μεγαλύτερες προκλήσεις του επόμενου αιώνα, όπως τον μετριασμό των αρχικών επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος, την προσαρμογή σε έναν κόσμο περιορισμένων πόρων, ή την κατανόηση-φιλτράρισμα των πληροφοριών από την διασύνδεση μιας πληθώρας δεδομένων από δισεκατομμύρια συνδεδεμένες συσκευές.

Στο Ινστιτούτο για το Μέλλον (IFTF) βλέπουμε μια σημαντική σύγκλιση σε τρεις δυνάμεις -δημιουργοί, αστικές προκλήσεις και αναπτυσόμενες τεχνολογίες. Για να κατανοήσουμε αυτό το δυναμικό, δρομολογούμε μια νέα ερευνητική πρωτοβουλία με τίτλο, όπως μπορείτε να μαντέψετε, Maker Cities.

Ακριβώς όπως υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη κατασκευαστών, υπάρχουν πολλές διαφορετικές μορφές των Maker Cities καθώς διαδίδεται το κίνημα.

Η Νέα Υόρκη θα γίνει ένας κορυφαίος προορισμός για αυτούς που αναζητούν μια έξυπνη πόλη, όπου οι νεοσύστατες επιχειρήσεις, οι ακαδημαϊκοί και οι καινοτόμοι φορείς βασίζονται σε ένα πραγματικό χρυσωρυχείο δεδομένων από συνδεδεμένους μέσω κινητών πολίτες και κτίρια και υποδομές και λοιπές υποδομές εξοπλισμένα με αισθητήρες. Το Λονδίνο είναι το σπίτι για πολλούς καλλιτέχνες και σχεδιαστές που πειραματίζονται με τις νεότερες πλατφόρμες όπως τεχνολογίας που μπορούν να φορεθούν και DIY βιολογία. Με την αφθονία της γης, τη φτηνή στέγαση, τους νέους καινοτόμους επιχειρηματίες, τις νέες υπηρεσίες και κενά στις υποδομές, το Ντιτρόιτ διαφημίζεται σαν την «πιο maker-δημιουργική» πόλη στον ανεπτυγμένο κόσμο.

Ωστόσο, θα υπάρξουν πολλές εκπλήξεις ανάμεσα στις δημιουργικές πόλεις, άγνωστες στο ευρύ κοινό ως hotspots καινοτομίας. Το Kansas City χτίζει μια πρόωρη εγκατάσταση των οπτικών ινών Google gigabit ώστε να ανακατασκευάσει την περιοχή ως ένα φυτώριο για τις νεοσύστατες επιχειρήσεις, τις κοινωφελείς υπηρεσίες, καθώς και τα ερευνητικά προγράμματα που απαιτούν υπερταχεία ευρυζωνική συνδέσεις. Η Βαρκελώνη σχεδιάζει να ανοίξει ένα «Fab Lab» μίνι-εργοστάσιο σε κάθε μία από τις γειτονιές της πόλης, όπου οι κάτοικοι μπορούν να δημιουργήσουν ουσιαστικά προϊόντα προσαρμόζοντας τα ώστε να εξυπηρετούν τις εξειδικευμένες ανάγκες της τοπικής τους κοινότητας. Και ενώ η Shenzhen θα μπορούσε να  καλύπτει τις προϋποθέσεις για να είναι κομβικό σημείο στον κόσμο των κατασκευών με εξωτερική χρηματοδότηση ή για την ειδικότητα της στην πειρατική αντιγραφή των σχεδίων των άλλων, η αληθινή δήλωση της πόλης ως Maker μπορεί να είναι σχετική με την αναδυόμενη τοπική κουλτούρα της καινοτομίας υλικού που ονομάστηκε "gongkai" που συνδυάζει φθηνά εξαρτήματα , peer-to-peer πιστοποίηση δικτύων και μια πιο χαλαρή έννοια της πνευματικής ιδιοκτησίας σε σχέση με τη Δύση.

Για να οραματιστούμε περισσότερο το μέλλον σε έναν πλανήτη δημιουργικών πόλεων, η IFTF απευθύνεται προς όλο το κόσμο. Τον Ιούλιο θα ξεκινήσει το Makercities.net, ένα crowdsourced παιχνίδι πρόβλεψης που προκαλεί τον καθένα να φανταστεί την δική του πόλη σαν μια δημιουργική πόλη το έτος 2025. Είχαμε επιτυχία ζητώντας από το κοινό να φανταστεί το μέλλον μαζί μας-για θέματα όπως το νερό, την ενέργεια και την υγεία, αλλά τώρα ζητάμε από τους ανθρώπους να εξετάσουν το μέλλον των τόπων που γνωρίζουν καλύτερα.

Με το Makercities.net ελπίζουμε να ακούσουμε πολλές φωνές ώστε να δημιουργήσουμε ένα είδος «στιβαρής αλήθειας» για το μέλλον των πόλεων του κόσμου, παρατηρώντας τις πρώιμες ενδείξεις και τις μη ορατές έννοιες της δημιουργίας, της καινοτομίας και της συμμετοχής. Σχεδιάσαμε αυτή την πλατφόρμα για να φιλοξενήσει τις συνομιλίες και συνεργασίες μας από μια γειτονιά ή πόλη όπου συλλογικά διερευνά το μέλλον της, μέχρι τις παγκόσμιες ιδέες, προτάσεις και δράσεις σε θέματα όπως εκπαίδευση «maker-powered» - δηλαδή με δημιουργημένα εφόδια - την υγεία και τα συστήματα τροφίμων.

Το μέλλον της δημιουργίας αλλάζει και πάλι, και οι πόλεις και οι πολίτες θα δείξουν το δρόμο. Ελπίζουμε ότι όλοι θα ενωθούν μαζί μας για να δημιουργήσουμε αυτό το μέλλον μαζί. 

*Jason Tester is a Research Director at the Institute for the Future, where he focuses on how people use emerging technologies and the application of design to futures research. His current initiative, human-future interaction, uses immersive experiences and new media tools to provoke and capture citizens' thoughts about the future–including Makercities.net. Jason holds a BS in human-computer interaction from Stanford University and a master's degree from the Interaction Design Institute in Ivrea, Italy.

If you enjoyed reading the story, register HERE to receive daily email alerts on public policy and public sector service delivery. Follow us @TheInfoDaily.

The views and opinions expressed in this article are those of the author(s) and do not necessarily reflect the official policy or position of The Information Daily, its parent company or any associated businesses.