Open Data: Από την «Πλατφόρμα» στο «Πρόγραμμα"

#Δημοσιεύθηκε στο The Mobile City

Την μετάφραση επιμελήθηκαν η Κάλλια Κυπράκη και η Αθηνά Παναγοπούλου.

Πριν από λίγους μήνες, ο Ολλανδός σχεδιαστής Mark van der Net ξεκίνησε το OSCity.nl, ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον παράδειγμα του τι μπορεί να γίνει με τα ανοιχτά δεδομένα. Με την πρώτη ματιά, μοιάζει με ένα εργαλείο χαρτογράφησης. Το περιβάλλον παρουσιάζει ένα - όμορφα σχεδιασμένο - χάρτη της Ολλανδίας, κωδικοποιημένο με χρώματα, ανάλογα με τα οποιαδήποτε ανοικτά δεδομένα που επιλέγει ο χρήστης τα οποία ποικίλλουν από το γεωγραφικό ύψος ως την τοποθεσία των κενών κτιρίων υπηρεσιών. Ως εκ τούτου, είναι ένα παράδειγμα ενός ευρύτερου ρεύματος στο οποίο καλλιτέχνες, πολίτες, ΜΚΟ επιχειρηματικοί φορείς έχουν χτίσει διαδικτυακά εργαλεία για να απεικονίσουν όλα τα είδη των δεδομένων, ποικίλλουν από την ανοιχτή διακυβέρνηση δεδομένων ως τα συλλογικά σύνολα δεδομένων που παράγονται, τα οποία επικεντρώνονται σε θέματα όπως η ρύπανση του περιβάλλοντος [1.]

Αυτό που κάνει το OSCity ενδιαφέρον είναι ότι επιτρέπει στους χρήστες να χαρτογραφήσουν διαισθητικά διάφορα σύνολα δεδομένων, σε συνδυασμό μεταξύ τους στις αποκαλούμενες «ιστορίες του χάρτη». Για παράδειγμα, ένας χάρτης κενών χώρων γραφείων μπορεί να συνδυαστεί με τους χάρτες της αστικής ανάπτυξης και να μειωθεί, η μέση τιμή ενοικίασης ανά τετραγωνικό μέτρο του χώρου γραφείων, καθώς επίσης και χάρτη που εμφανίζει τιμές κατοικιών προς πώληση. Το σημείο τομής αυτών των χαρτών σας δείχνει, που προσφέρονται κενοί χώροι γραφείων σε ή κάτω από το μισό της τιμής των συνηθισμένων σπιτιών και διαμερισμάτων . Το αποτέλεσμα, επομένως, δεν είναι απλά μια αισθητικά ευχάριστη κατάσταση, αλλά ένας χάρτης δράσης. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, οι προγραμματιστές και οι πολίτες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις που παράγονται από τον χάρτη για να βρουν άδεια γραφεία που αξίζουν να μετατραπούν σε σπίτια.

Υπάρχουν δύο σημαντικά διδάγματα που μπορούμε να μάθουμε από το σχέδιο αυτό. 
Πρώτον, δείχνει τη σπουδαιότητα των προγραμμάτων όπως το OSCity να κάνουν ανοικτές πλατφόρμες δεδομένων λειτουργικές για διάφορους φορείς. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών οι κυβερνήσεις και άλλοι οργανισμοί έχουν αρχίσει να ανοίγουν τα σύνολα δεδομένων τους, που συνοδεύονται συχνά με υψηλές προσδοκίες ενδυνάμωσης των πολιτών και μεγαλύτερης διαφάνειας των κυβερνήσεων. Ωστόσο, μελέτες περιπτώσεων έχουν δείξει ότι το άνοιγμα των δεδομένων και η οικοδόμηση μιας ανοικτής πλατφόρμας είναι μόνο ένα πρώτο βήμα.Οι Dawes και Helbig έχουν δείξει ότι οι διάφοροι φορείς έχουν διαφορετικές ανάγκες όσον αφορά τα πρότυπα και τα πρωτόκολλα, ενώ τόσο οι πολίτες όσο και οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι χρειάζονται τις σχετικές δεξιότητες για να είναι σε θέση να κατανοήσουν και να λειτουργούν με τα δεδομένα. [2] «Τεράστιες ποσότητες χρήσιμων πληροφοριών περιέχονται στις βάσεις δεδομένων της κυβέρνησης», γράφουν, «αλλά τα ίδια τα συστήματα σπάνια είναι σχεδιασμένα για χρήση πέραν των αναγκών του οργανισμού συλλογικής διαχείρισης. Με άλλα λόγια: αυτό που χρειάζεται για να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των ανοιχτών δεδομένων , δεν είναι μόνο μια πλατφόρμα - μία δημόσια διαθέσιμη βάση δεδομένων - αλλά και αυτό που έχω ονομάσει «προγράμματα» - online εργαλεία με έξυπνα περιβάλλοντα που κάνουν αυτά τα δεδομένα κατανοητά και αξιοποιήσιμα σε συμφωνία με τις ανάγκες των πολιτών [3]

Υπάρχει ένα δεύτερο θέμα που ο OSCity εγείρει. Όπως Ο Jo Bates έχει επισημάνει, το βασικό ερώτημα είναι: ποιος ακριβώς έχει την εξουσία μέσω προγραμμάτων όπως αυτό; «Προγράμματα» που κάνουν τα δεδομένα λειτουργικά θα δουλεύουν για τους πολίτες; Ή οι οργανωμένες διαδικασίες τους, οι προδιαγραφές τους και η πρόσβασή τους θα οργανώνονται προς όφελος των εταιρικών συμφερόντων; Αυτά δεν πρέπει να είναι κατ 'ανάγκην σε αντίθεση, αλλά αν ο στόχος είναι να ενδυναμωθούν οι πολίτες, είναι σημαντικό να τους απασχολήσει ως ενδιαφερόμενους ο σχεδιασμός των προγραμμάτων αυτών.

Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα καθώς πρόσφατα πολλές τοπικές κυβερνήσεις έχουν αρχίσει να συζητούν την εφαρμογή των λεγόμενων έξυπνων τεχνολογιών της πόλης με μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας, όπως είναι οι εταιρείες που έχουν πολλή τεχνογνωσία και εμπειρία με τη συλλογή δεδομένων σε πραγματικό χρόνο. Αλλά ποια δεδομένα θα συλλέγονται σε ποιους τρόπους; Και σε ποιόν θα διατεθεί; Με ποια πρότυπα και υπό ποιες προϋποθέσεις;

Στις συζητήσεις σχετικά με τις Έξυπνες Πόλεις, η πόλη συνήθως πλαισιώνεται ως ένα σύνολο υποδομών που θα διαχειρίζεται όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερα. «Η πόλη ως υπηρεσία», αυτή η προσέγγιση ονομάζεται μερικές φορές, ένα όραμα στο οποίο οι κάτοικοι των πόλεων αντιμετωπίζονται κυρίως ως καταναλωτές. Ωστόσο, μια πόλη είναι κάτι περισσότερο από την υποδομή και τους κατοίκους των πόλεων που δεν είναι μόνο καταναλωτές αλλά και πολίτες.

Τι θα συμβεί αν αυτοί οι πολίτες θα ήθελαν να κάνουν χρήση των συνόλων δεδομένων που συλλέγονται από τεχνολογίες έξυπνων πόλεων; Για παράδειγμα, τα δεδομένα που συγκεντρώνονται για την κυκλοφορία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για εμπορικούς σκοπούς να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά οι δρόμοι ή να βοηθήσουν τους οδηγούς να αποφεύγουν την κυκλοφοριακή συμφόρηση. Αλλά τι θα γινόταν αν οι πολίτες θα ήθελαν να συνδυάσουν τα σύνολα δεδομένων της κυκλοφορίας σε έναν τύπο OSCity προγράμματος με δεδομένα σχετικά με τις σχολικές περιοχές, να κάνουν μια παρατήρηση σχετικά με τις επικίνδυνες διαδρομές προς το σχολείο για τα παιδιά τους; Θα επιτρέπεται η στους πολίτες η  πρόσβαση σε αυτές τις σειρές δεδομένων; Θα διαμορφωθούν τα δεδομένα με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν ως τέτοια; Ή θα παραμείνουν τα στοιχεία αυτά στον τομέα των επιχειρήσεων και των ιδρυμάτων που τα συλλέγουν;

Αν θα αποφασίσουμε σχετικά με το τελευταίο, θα καταλήξουμε να έχουμε Έξυπνες Πόλεις - αποτελεσματικά διαχειρίσιμων τεχνοπόλεων. Μόνο αν έχουμε επιλέξει το πρώτο, θα μπορούμε να αρχίσουμε να ενδυναμώνουμε έξυπνους πολίτες που να είναι σε θέση να συμβάλλουν στην ολοένα και συνεχιζόμενη διαδικασία δημιουργίας πόλης .

[1] Παραδείγματα μπορούν να βρεθούν στο Offenhuber, Dietmar and Katja Schechtner eds. Urban Data as Public Space. Vienna: SpringerWienNewYork, 2012

[2] Dawes, Sharon and Natalie Helbig “Information Strategies for Open Government: Challenges and Prospects for Deriving Public Value from Government Transparency”.Electronic Government: Lecture Notes in Computer Science, M.A. Wimmer et al. (Eds.): EGOV 2010, LNCS 6228. 50–60.

[3] De Waal, Martijn The City as Interface. Rotterdam: NAi010 Publishers, 2013.

[4] Bates, Jo. ‘”This is what modern deregulation looks like”: Co-optation and contestation in the shaping of the UK’s Open Government Data Initiative.’ The Journal of Community Informatics  8.2 (2012):

[5] Hwang, Jong–Sung. ‘U-city: The next paradigm of urban development’ M. Foth, ed.,Handbook of Research on Urban Informatics: The Practice and Promise of the Real-Time City. Hershey,PA: IGI Global, 2009.