Βερολίνο :Η συμμετοχική διαδικασία στη διαχείριση συνοικιών.

Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα Συμμετοχή.

Το πρόγραμμα «Διαχείριση Συνοικιών Βερολίνου» μεταφέρει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων για την κοινωνική ανάπτυξη στο τοπικό επίπεδο.

Η δημιουργία συνοικιακών συμβουλίων σε υποβαθμισμένες περιοχές του Βερολίνου έχει ενισχύσει τη συμμετοχή των κατοίκων στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων που σχετίζονται με την επιλογή και τη χρηματοδότηση σχεδίων παρέμβασης για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής τους.

Το πρόγραμμα «Διαχείριση Συνοικιών Βερολίνου» ξεκίνησε το 1999 με πρωτοβουλία των αρχών της πόλης για να εξουδετερώσει τις αρνητικές συνέπειες της κοινωνικής απομόνωσης και των γενικότερων κοινωνικών προβλημάτων συγκεκριμένων περιοχών του Βερολίνου μετά την επανένωσή της πόλης, και για περισσότερο από μία δεκαετία έχει αποδειχθεί πολύτιμο εργαλείο για την ανάπτυξή της στο πλαίσιο εφαρμογής του ευρωπαϊκού προγράμματος για την κοινωνική ενσωμάτωση.

Οι υποβαθμισμένες περιοχές του Βερολίνου έχουν υποφέρει ιδιαίτερα από την εμφανή παραμέληση των δημόσιων χώρων καθώς και από την ανεργία, την εξάρτηση από την κρατική βοήθεια και τα προβλήματα που προκύπτουν από την ελλιπή κοινωνική ενσωμάτωση των διαφόρων εθνοτικών ομάδων. Βασικός στόχος του προγράμματος «Διαχείριση Συνοικιών Βερολίνου», το οποίο υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι η άρση αυτής της κατάστασης και η δημιουργία συνοικιών αλληλεγγύης με ίσες ευκαιρίες ανάπτυξης γι’ αυτές και τους κατοίκους τους.

Βασικοί μέτοχοι στο σχέδιο αυτό είναι οι κάτοικοι των συγκεκριμένων περιοχών οι οποίοι συνεργάζονται με το Τμήμα Αστικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Γερουσίας του Βερολίνου, τους τοπικούς δήμους και τις ομάδες διαχείρισης συνοικιών. Σημαντικό ρόλο παίζουν επίσης και τοπικοί φορείς όπως στεγαστικές ενώσεις, σχολεία, επιχειρήσεις και κοινοτικά κέντρα τα οποία συχνά παρέχουν σημαντική βοήθεια.

Διάλογος για τη γειτονιά

Το πρόγραμμα «Διαχείριση Συνοικιών Βερολίνου» στηρίζεται στη φιλοσοφία ότι οι συνοικίες πρέπει οι ίδιες να γίνουν μοχλοί ανάπτυξης και βελτίωσης των κοινωνικών συνθηκών τους.

Οι αρχές της πόλης επιχειρούν να εμπλέξουν όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα και φορείς των συνοικιών αυτών και να τους αναθέσουν ευθύνες. Στις περιοχές-στόχος έχουν συσταθεί συνοικιακά συμβούλια, αποτελούμενα από εκπροσώπους ενώσεων πολιτών και τοπικών φορέων –συνήθως παιδικών σταθμών, σχολείων και εκκλησιών– καθώς και των τοπικών στεγαστικών ενώσεων και ενώσεων αστυνομικών, οι οποίες γνωρίζουν πολύ καλά τις τοπικές ανάγκες.

Οι κάτοικοι και όλοι οι συμμετέχοντες καλούνται σε δημόσιο διάλογο για τα θετικά στοιχεία αλλά και τα προβλήματα μιας συγκεκριμένης περιοχής καθώς και για να καταλήξουν από κοινού στην καλύτερη στρατηγική για τη βελτίωση του περιβάλλοντός τους. Μπορούν ακόμα να υποβάλουν προτάσεις για σχέδια παρέμβασης που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής στη γειτονιά τους.

Οι δημοφιλέστερες δράσεις που ανελήφθησαν στο πλαίσιο του προγράμματος αφορούν τη στήριξη των σχολείων ώστε να μπορέσουν να αποκτήσουν ειδική σημασία για την περιοχή, η ανακαίνιση των μαγαζιών που σερβίρουν αλκοόλ ώστε να ενισχυθεί η κοινωνική συνοχή και η προώθηση της συνοικιακής κουλτούρας ώστε να εδραιωθεί μια νέα αλληλεγγύη.

Η ενσωμάτωση των μεταναστών αποτελεί σημαντικό μέρος της δουλειάς που γίνεται στα συνοικιακά συμβούλια, καθώς αυτά αντιμετωπίζουν πολλές και διαφορετικές προκλήσεις. Στις περισσότερες από τις υποβαθμισμένες περιοχές το ποσοστό του πληθυσμού που αποτελείται από μετανάστες είναι ιδιαίτερα υψηλό, φτάνοντας σε ορισμένες περιπτώσεις μέχρι και το 79%.

Ενίσχυση της συμμετοχής των κατοίκων

Το πρόγραμμα «Διαχείριση Συνοικιών Βερολίνου» χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης κατά τις περιόδους 2000-06 και 2007-13.

Μάλιστα, από το 2005 η συμμετοχή των κατοίκων στα συνοικιακά συμβούλια έχει ενταθεί, καθώς διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Το φάσμα δραστηριοτήτων του προγράμματος έχει επεκταθεί ώστε να εστιάζει επιπλέον στην εκπαίδευση, την υποστήριξη σε θέματα εργασίας καθώς και την κοινωνική ενσωμάτωση των διαφόρων εθνοτικών ομάδων του πληθυσμού.

Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί μέρος μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την κοινωνική ενσωμάτωση στο Βερολίνο, και το Τμήμα Αστικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Γερουσίας στοχεύει στη συνέχισή του και κατά την επόμενη χρηματοδοτική περίοδο της Ε.Ε.

Σύμφωνα με τον Philipp Mühlberg, του τμήματος Αστικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Γερουσίας του Βερολίνου, το πρόγραμμα «Διαχείριση Συνοικιών Βερολίνου» βασίζεται στην τοπική δημοκρατία και την εκχώρηση ισχύος, και προσφέρει στις τοπικές επιτροπές τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων. Η καθιέρωση των συνοικιακών συμβουλίων σε υποβαθμισμένες περιοχές έχει ενισχύσει τη συμμετοχή των κατοίκων, καθώς τους αναθέτει την ευθύνη να αποφασίσουν για την ανάπτυξη της γειτονιάς τους. Η επιτυχία του προγράμματος αυτού δείχνει ότι είναι εφικτή η παρότρυνση των κατοίκων έτσι ώστε να αναλάβουν την ευθύνη για τη γειτονιά τους και το μέλλον τους».