Ο διπλωματικός παράγοντας στην προώθηση της Βαρκελώνης

Με μεγάλα αθλητικά γεγονότα όπως τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992, τη μόδα, τον τουρισμό και την ανώτερη εκπαίδευση, η πόλη της Βαρκελώνης έχει δημιουργήσει ένα ισχυρό brand μέσω της δημιουργικής διπλωματίας πόλεων.

Άρθρο της Viola Serdyukova από το http://blog.mipimworld.com. 
Τη μετάφραση επιμελήθηκε ο Μανώλης Τσαγκαράκης.

Η αξιοποίηση της διπλωματίας των πόλεων στην απόκτηση οικονομικών ωφελημάτων και η πολιτική επιρροή σε εθνική και παγκόσμια διάσταση θεωρείται σαν χρήσιμο εργαλείο στην οικοδόμηση του brand της πόλης.  Οι περιπτώσεις της Νέας Υόρκης και του Λονδίνου παρέχουν ενδείξεις για το πώς αστικές μονάδες εντός συνόρων μπορούν να ασκήσουν σημαντική επιρροή στην παγκόσμια διαδικασία λήψης αποφάσεων, στην διακίνηση οικονομικών πόρων και στον σχεδιασμό - οικοδόμηση μιας ολόκληρης οικονομίας. Όσα περισσότερα πλεονεκτήματα εμφανίζονται από τη χρήση της διπλωματίας των πόλεων στις μεγαλουπόλεις, τόση περισσότερη προσοχή δίνεται σε αυτή την τάση στην ατζέντα των άλλων πόλεων.

Με βάση το branding της Βαρκελώνης, είναι απαραίτητο να εντοπίσουμε ότι από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης το 1992 βλέπουμε ότι έχει αποκτήσει μια σταθερή διεθνή φήμη και αξιοσημείωτο κύρος. Οι προσπάθειες τους στο branding της πόλης έχουν αναγνωρισθεί και φαίνονται σε διάφορες παγκόσμιες κατατάξεις πόλεων. Επίσης, η Βαρκελώνη διαθέτει μια πληθώρα αγαθών που διευκολύνουν την προώθηση του brand της - έχει παρουσία σε διαφορετικές διεθνείς αγορές με το να είναι ένας από τους καλύτερους τουριστικούς προορισμούς, με κάποια από τα πανεπιστήμια της να είναι πάντα στις λίστες με τα κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου και με κίνητρα από τη τοπική αυτοδιοίκηση που στοχεύουν στη δημιουργία ενός brand καινοτόμων, κινητών και έξυπνων πόλεων (η πρωτοβουλία "Mobile World Capital" αξίζει να αναφερθεί εδώ).

Αναμφίβολα, η Βαρκελώνη απολαμβάνει μια γνωστή πολύπλευρη εικόνα - διάσημη για τον τουρισμό και το εμπορικό της προφίλ, ως μια πόλη των φεστιβάλ, για την ποιότητα της εκπαίδευσης, της καινοτομίας, της FC Barcelona (ποδοσφαιρική ομάδα), του F1 Grand Prix, κ.λπ. Ο υψηλός βαθμός αυτονομίας έχει επιφέρει μια κατάσταση στην οποία γενικά αποδεκτά ισπανικά brands φαίνεται να έχουν χάσει το «συσχετισμό» τους με το brand στη διαδικασία του branding μιας από τις ισπανικές πόλεις.

 Σε αντίθεση με τη πόλη της Βαρκελώνης, η Μαδρίτη στην αναζήτηση της ταυτότητάς της έχει δώσει μεγάλη σημασία στη συμμετοχή σε ορισμένα εθνικά προγράμματα και τη συνεργασία με τα εθνικά όργανα, όπως η TURESPAÑA, το Instituto Cervantes, την IBERIA (κυρίως λόγω της ενίσχυσης της παρουσίας της Ισπανίας στην αφρικανική αγορά), το Ισπανία -Ρωσία ή το Ισπανία-Ιαπωνία Cross Year, κ.λπ. Η εικόνα της Μαδρίτης συχνά αναμιγνύεται με τη γενική εικόνα της Ισπανίας, καθώς η Μαδρίτη τείνει να αυξήσει το ρόλο της ως μια κεντρική πόλη της Ιβηρικής Χερσονήσου και της Λατινικής Αμερικής και ως πρωτεύουσα της ισπανικής γλώσσας. Είναι ενδιαφέρον ότι, εκτός από to TURESPAÑA Catalonia, έχει δημιουργήσει το δικό της δίκτυο από τουριστικά γραφεία του εξωτερικού για την προώθηση του Καταλανικού brand στις αγορές που καλύπτει. Επιπλέον, η Fira de Barcelona (ένα εμπορικό ίδρυμα) που έχει συσταθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο της Βαρκελώνης και η Generalitat de Catalunya έχουν επίσης τις αντιπροσωπείες τους σε άλλες χώρες – σαν ένα είδος μικρών περιφερειακών «πρεσβειών». Ενώ συγκρίνουμε τα πλεονεκτήματα της Βαρκελώνη στην προώθηση του brand της, η Μαδρίτη απευθύνεται στο διεθνές σχέδιο της θέσης της (International Positioning Plan) στην ανάγκη ενίσχυσης της εκπροσώπησης της σε μια σειρά από διεθνείς οργανισμούς όπως τις METROPOLIS, CGLU, EUROCITIES, κ.λπ.

Οι πόλεις έχουν πολλούς λόγους για συμμετοχή στην διπλωματία των πόλεων. Μαζί με την πρόληψη των συγκρούσεων και την προσφορά αναπτυξιακής βοήθειας, οι πόλεις τείνουν να αναζητούν έναν νέο τρόπο για να προσελκύσουν κεφάλαια και να δημιουργήσουν μια παγκόσμια πλατφόρμα όπου θα είναι δυνατόν να ασκήσουν πιέσεις και να εκπροσωπούν τα τοπικά συμφέροντα.

Η εξέλιξη της εξωτερικής πολιτικής της Βαρκελώνης διαμορφώνεται από μια ιδιωτική-δημόσια συνεργασία. Διαφορετικές τοπικές επιχειρήσεις και φορείς όπως η Barcelona Turisme, η Barcelona Activa, τα πανεπιστήμια, το αεροδρόμιο και το λιμάνι, τη Barcelona Global (πλατφόρμα της κοινωνίας των πολιτών), κ.λπ. που ασχολούνται με τη διαδικασία της διεξαγωγής όλης σχεδόν της οικονομικής δραστηριότητας - μεγαλώνουν την παγκόσμια επιρροή της Βαρκελώνης. Στη Μαδρίτη, μαζί με τις διεθνείς και τις εθνικές εταιρείες (Santander, BMW, Repsol, Danone, κλπ) η FC Real Madrid χρησιμοποιείται επίσημα από τους ντόπιους ως ένα μέσο για την προώθηση του brand της πόλης.

H Βαρκελώνη χρησιμοποιεί τα εργαλεία της «eDiplomacy» όπως το Instagram, ένα blog της πόλης, τη δημιουργία διαφορετικών εφαρμογών, κ.λπ. Η πλατφόρμα Barcelona Global που περιλαμβάνει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη για την προώθηση της πόλης λειτουργεί με διάφορα έργα που έχουν υποβληθεί προς το Δημοτικό Συμβούλιο για τις επιχειρήσεις και τους ανθρώπους τους με στόχο την υλοποίηση τους. Παραδείγματος χάριν, το εν εξελίξει έργο της Barcelona Global International Council αποσκοπεί στην προώθηση ενός δικτύου «Βαρκελωνέζων» με κύρος και επαγγελματικό υπόβαθρο σε υψηλές θέσεις σε οποιαδήποτε πόλη του εξωτερικού έτσι ώστε να μπορούν να ενεργούν ως αντιπρόσωποι της Βαρκελώνης προωθώντας έτσι το brand της και να αναζητούν επιχειρηματικές και επενδυτικές ευκαιρίες που θα μπορούσαν να ενδιαφέρουν τη πόλη της Βαρκελώνης.

Τα κίνητρα της Βαρκελώνης δεν στερούνται από διορατικότητα στα έργα, δεδομένου ότι η πόλη προωθεί το brand της σε διάφορα επίπεδα και αγορές, από τη φιλοξενία μεγάλων αθλητικών γεγονότων, μέσα από την προώθηση του εαυτού της σαν πόλη της μόδας και πρωτεύουσα της μεσογειακής διατροφής, μέχρι και να συμμετάσχει με ενεργό ρόλο στην καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Όλες αυτές οι πρωτοβουλίες ασκούνται πέρα από την παραδοσιακή θεώρηση των δεδομένων της ίδιας της Πολιτείας. Τώρα μπορούμε να μιλάμε για τη διπλωματία των πόλεων - και η Βαρκελώνη επιδιώκει τους στόχους της μιας και είναι μια πολύ καλά εξοπλισμένη και δημιουργική πόλη.