Παρασκευή 31 Ιουλίου 2015

Η Βαρκελώνη φέρει το βάρος μιας Έξυπνης Πόλης – Φάρου

Júlia López
#Δημοσιεύθηκε στο Thesmartcitizen
Την μετάφραση επιμελήθηκε η Μάρθα Παπαδομιχελάκη.

Τι σημαίνει Ευφυής πόλη, ψηφιακή πόλη, έξυπνη πόλη ; Είναι αυτό που βρίσκεται κάτω ακριβώς από το σημείο όπου κρύβονται το πραγματικό νόημα και ο σκοπό της ύπαρξης τους. Η Μπριγκίτα Mc Aleer παίρνει συνέντευξη από την Júlia López, Project Manager  Ευρωπαϊκής και Περιφερειακής Ψηφιακής Στρατηγικής, «A.K.A, smart cities», για το Δήμο της Βαρκελώνης. Σαν μηχανικός που έχει εργαστεί και σαν ελεύθερος επαγγελματίας η López μοιράζεται μαζί μας τον δική της άποψη την για την έννοια των έξυπνων πόλεων καθώς και το γιατί η Βαρκελώνη είναι μια από τις πρωτοπόρους στην Ευρώπη, που έχει καταφέρει να ενώσει τεχνολογία και κοινωνία.

Οι συζητήσεις περί έξυπνων πόλεων θεωρούνται όλο και περισσότερο ένα μέρος της αστικής ανάπτυξης  σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, παρά την τόσο χαρμόσυνη αυτή  προσέγγιση, γεγονός είναι ότι εξακολουθεί να είναι δύσκολο να περιγραφεί τι κρύβεται ακριβώς πίσω από το φαινόμενο της λεγόμενης «έξυπνης πόλης». Πώς θα ορίζατε εσείς αυτή την έννοια;


"Ωραία στην ερώτησή σας αναφέρεστε σε «έξυπνες πόλεις» σαν μια μορφή διαφημιστικής εκστρατείας και μια έννοια που έχει κερδίσει τη δημοτικότητα και συμφωνώ απόλυτα μαζί σας. Αν ήσασταν στον κόσμο της πληροφορικής, και όχι αναγκαστικά σαν μηχανικός, θα συνειδητοποιούσατε ότι αυτές είναι τάσεις που παραπέμπουν περισσότερο στο  marketing και όχι στις τεχνολογίες πληροφορικής.Όταν εκπροσωπείς   την πλευρά  των  μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών πληροφορικής που προσπαθούν να πουλήσουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους, μια χαρά μπορείς  να κάνεις χρήση αυτής της διαφημιστικής εκστρατείας. Είναι όμως πολύ διαφορετικό  αν εκπροσωπείς μια πόλη.

Για παράδειγμα, πριν από δέκα χρόνια μιλούσαμε για «ευφυείς» πόλεις, πριν από δεκαπέντε χρόνια μιλούσαμε για «ψηφιακές» πόλεις. Το 2010, αρχίσαμε να μιλάμε για «έξυπνες» πόλεις και είμαι βέβαιη ότι σε πέντε χρόνια κανείς δεν θα να μιλάει πια για έξυπνες πόλεις. Ωστόσο, θα συνεχίσουμε να μιλάμε για το πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία για να βελτιώσουμε τη ζωή μας στις πόλεις και αυτό είναι ο ορισμός μας για μια έξυπνη πόλη και θα επιβιώσει σαν ορισμός και αφότου σταματήσουμε να μιλάμε για τις έξυπνες πόλεις.

Μια έξυπνη πόλη θα πρέπει να είναι ένα όραμα και μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για όσους ψάχνουν για μια αλλαγή στις πόλεις. Χρησιμοποιώντας την τεχνολογία με σύνεση, μπορούμε να προκαλέσουμε μια επωφελή αλλαγή και για την πόλη της Βαρκελώνης, αυτή ήταν η έμπνευση της έξυπνης πόλης. Υπάρχουν τόσο πολλές προσεγγίσεις ως προς την έννοια της έξυπνης πόλης όσες πολλές είναι και οι πόλεις που προσπαθούν να γίνουν «έξυπνες» και αυτό συμβαίνει ειδικά στην Ευρώπη. Αν ρίξετε μια προσεκτική ματιά σε Αμερική ή Ασία, αυτή η έννοια της έξυπνης πόλης δεν έχει εμπορευματοποιηθεί σ’ αυτό το βαθμό συγκριτικά.Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές πόλεις ανταγωνίζονται συνεχώς για να γίνουν έξυπνες. Όπως κάναμε ανοησίες όταν ήμασταν μικροί". 

Οι ΤΠΕ μπορούν να διαδραματίσουν βασικό ρόλο στη βελτίωση της έξυπνης χρήσης της ενέργειας. Ποιες είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για μια έξυπνη πόλη για να ανταποκριθεί στους στόχους της οικονομικής και περιβαλλοντικής αειφορίας;

Αν με ρωτάτε αν η προσέγγιση του Δημοτικού Συμβουλίου της Βαρκελώνης είναι διαφορετική από τις άλλες ευρωπαϊκές προσεγγίσεις, θα έλεγα ότι στην περίπτωση της Βαρκελώνης, στοχεύουμε σε μια μεταμόρφωση που αγγίζει όλους τους τομείς της πόλης. Η Βαρκελώνη έχει ως στόχο να μετατρέψει την πόλη από τις ρίζες της και σαν μία ενιαία μονάδα. Έτσι, πηγαίνω πίσω στην ερώτησή σας, η οποία κάνει ευθεία αναφορά στην οικονομία και το περιβάλλον και θα ήθελα να πω ότι για μας είναι η ίδια οντότητα.

Ωστόσο, αν θέλετε να αναφερθώ ειδικά στην οικονομία, έχω να αναφερθώ βέβαια στο γεγονός ότι η Βαρκελώνη από την οικονομική άποψη είναι μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της Ισπανίας, και η Ισπανία βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε μια μεγάλη οικονομική κρίση. Ως δημόσιοι υπάλληλοι, έχουμε το στόχο και την εντολή να πάρουμε  τις καλύτερες αποφάσεις για τους πολίτες μας και οι πολίτες μας είναι τα άτομα, αλλά είναι επίσης και οι εταιρείες.

Έτσι, όταν πρόκειται για την οικονομία, η έννοια της έξυπνης πόλης ή της αστικής τεχνολογίας, όπως εσείς  θέλετε μπορείτε να το ονομάσετε, η χρήση της τεχνολογίας είναι ένα δημόσιο αγαθό. Είναι κάτι που φαίνεται πολύ έντονα σε νεοσύστατες επιχειρήσεις και την επιχειρηματικότητα στην Ευρώπη και αυτό είναι κάτι που πιστεύουμε ότι μπορεί πραγματικά να κάνει τη διαφορά στον τομέα της τεχνολογίας στη Βαρκελώνη. Πιστεύω λοιπόν ότι εμείς, ως δημοτικό συμβούλιο, ως δημόσιοι υπάλληλοι, έχουμε αυτό το ρόλο αλλά και την ευθύνη να βοηθήσουμε να δοθεί ώθηση στην οικονομία σε αυτόν τον χώρο. Πραγματικά πιστεύω ότι στον οικονομικό τομέα οι έξυπνες πόλεις μπορούν να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο όταν πρόκειται για τον παγκόσμιο ανταγωνισμό. 

Εδώ, θα ήθελα να αναφερθώ σε ένα άλλο σκεπτικό πάνω στο  οποίο στοχάζομαι αυτούς τους τελευταίους μήνες και αυτό είναι το γεγονός ότι οι πόλεις δεν ανήκουν πλέον σε έθνη-κράτη. Στην περίπτωση της Βαρκελώνης, του Λονδίνο, του Παρισιού κλπ, είμαστε σε ανταγωνισμό μεταξύ μας. Η Βαρκελώνη είναι μια διεθνώς πολύ γνωστή πόλη, οπότε πιστεύω ότι έχουμε την ευθύνη να επωφεληθούμε από το γεγονός ότι η Βαρκελώνη είναι περισσότερο μια παγκόσμια πόλη και όχι μια  πόλη τοπικής εμβέλειας και γι’ αυτό πρέπει να βοηθήσουμε τις επιχειρήσεις και να τις ωθήσουμε να  διεθνοποιηθούν και αυτή είναι για μας η έννοια της  έξυπνης πόλης όταν πρόκειται για την οικονομία.

Στο περιβάλλον, έχουμε τις ιδιαιτερότητες μας εδώ στην Ισπανία. Αυτές είναι πολύ συγκεκριμένες συγκρινόμενες με άλλες χώρες: π.χ είμαστε συμπαγείς πόλεις, έχουμε στενούς δρόμους, έτσι τα μορφολογικά μας χαρακτηριστικά είναι πολύ διαφορετικά σε σχέση με εκείνα  των Σκανδιναβικών χωρών, για παράδειγμα.

Η τεχνολογία μπορεί να διαδραματίσει έναν ρόλο, βοηθώντας μας να αποκτήσουμε περιβαλλοντική βιωσιμότητα, όταν πρόκειται για τη χρήση του ηλεκτρισμού στις μετακινήσεις, ή όταν πρόκειται για την έξυπνη συλλογή αποβλήτων. Έτσι, η ιδέα είναι ακριβώς αυτή να εφαρμόσουν την τεχνολογία σοφά σε αυτόν τον χώρο. Υπάρχει μεγάλη πίστη στις θετικές επιπτώσεις της τεχνολογικής ανάπτυξης, αλλά καθώς οι δημιουργικοί εργαζόμενοι ρέουν στις πόλεις, το χάσμα μεταξύ αυτών και αυτών που είναι λιγότερο δραστήριοι τεχνολογικά μεγαλώνει. Πώς μπορεί αυτή η επίδραση της πόλωσης να προληφθεί, προκειμένου να δημιουργηθεί μια πιο κοινωνικά δίκαιη πόλη; Ποιες είναι οι επιτυχημένες πρακτικές για τη συμμετοχή των παλαιότερων γενεών και των τεχνολογικά-αναλφάβητων ομάδων της κοινωνίας; Είναι αλήθεια ότι όταν έχουμε να κάνουμε με την καινοτομία και την τεχνολογία, υπάρχει μια ομάδα ανθρώπων που βρίσκονται σε κίνδυνο να μείνουν πίσω.

Πραγματικά πιστεύω ότι εμείς, οι ικανοί, έχουμε σαν στόχο να μην το ξεχνάμε αυτό και να αναπτύξουμε τεχνολογικά έργα για το κοινό καλό. Ως εργαζόμενοι και σαν Δημοτικό Συμβούλιο, θα πρέπει να αναπτύξουμε σχέδια που θα έχουν αντίκτυπο στην ευρύτερη ομάδα των πολιτών όσο αυτό είναι δυνατό. Για παράδειγμα, στη Βαρκελώνη υπάρχουν έργα που βασίζονται στην τεχνολογία που έχουν σχεδιαστεί ακριβώς για να ξεπεραστεί αυτό το ψηφιακό χάσμα. Όταν αρχίσει η ανάπτυξή τους θα δείτε ότι είναι αυτά πραγματικά αρχίζουν να δημιουργούν μια επίδραση που κάνει το έργο αυτό να αξίζει τον κόπο. 

Ένα από τα πρώτα έργα που υλοποιήθηκε από τον Δήμο πριν από δέκα χρόνια, πριν ακόμα αρχίσει η συζήτηση  για τις έξυπνες πόλεις, είναι το έργο Τηλεφροντίδα. Το έργο Telecare που είναι ακόμα σε χρήση, είναι ένα σύστημα που βασίζεται στην τεχνολογία που εξυπηρετεί περίπου 70.000 άτομα στη Βαρκελώνη. Η τεχνολογική υπηρεσία έρχεται με τη μορφή ενός πλαστικού κολιέ με ένα κουμπί ασφαλείας, που δίνεται συνήθως σε ηλικιωμένους και σε άλλες ευπαθείς πολίτες που ζουν μόνοι. Οι πολίτες φορούν αυτό το κολιέ και αν χρειάζονται κάποια ιατρική βοήθεια ή βρίσκονται σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης πατούν το κουμπί και αμέσως καλούνται οι υπεύθυνοι και αν δεν ανταποκριθούν στην τηλεφωνική κλήση, υπάρχει μια ομάδα ειδικών  που θα πάνε να τους δουν στα  σπίτια τους και έχουν αναλάβει τη φροντίδα τους. Ένα πιο πρόσφατο σχέδιο εφαρμόζεται πειραματικά τώρα ονομάζεται Vincles,  σαν ερμηνεία είναι τα κτίρια στα καταλανικά. Θα ήθελα να πω ότι αυτή είναι η εξέλιξη του έργου τηλεφροντίδας και δέκα χρόνια μετά, βρισκόμαστε σε μια ολοκληρωτική  αναθεώρηση της διαδικασίας.

Το Vincles έχει τεθεί σε εφαρμογή χάρη σε ένα χρηματικό έπαθλο των € 5.000.000, του Bloomberg, το «Bloomberg Mayor’s Challenge Award». Η Βαρκελώνη επιλέχθηκε πρώτη ανάμεσα σε περισσότερες από 100 υποψηφιότητες και με μια τόσο μεγάλη χρηματοδότηση, το έργο μπορεί τώρα να αναπτύσσετε σε όλη την κλίμακα της πόλης. Το Vincles είναι μια τεχνολογική λύση, που δόθηκε σε ηλικιωμένους που ζουν μόνοι στα σπίτια τους. Το έργο εστιάζεται  και πάλι σε αυτή την ομάδα των 70.000 πολιτών που ζουν μόνοι στη Βαρκελώνη.

Έχουμε αναπτύξει το λογισμικό που αντιγράφει ένα online κοινωνικό δίκτυο που αποτελείται από στενούς συγγενείς, φίλους και γείτονες αυτών των πολιτών που ζουν μόνοι. Ένα τυπικό δίκτυο θα αποτελείται κυρίως από μέλη της οικογένειας που φροντίζουν τους συγγενείς τους, αλλά και από εκείνους τους ανθρώπους που θα έχουν συνήθως μια καθημερινή αλληλεπίδραση με αυτή την ομάδα των ατόμων της τρίτης ηλικίας. Για παράδειγμα, οι κρεοπώλες και οι αρτοποιοί γύρω από τη γωνία, εκείνοι δηλαδή που αποτελούν την καθημερινή συναναστροφή για το πρόσωπο που ανήκει στην παραπάνω ομάδα.

Το πρόγραμμα παρέχει ένα tablet σε κάθε ένα από τα άτομα της τρίτης ηλικίας, με πολύ εύκολο στη χρήση λογισμικό που έχει σχεδιαστεί ειδικά για τους ηλικιωμένους, ώστε να μπορούν να συνδεθούν με την οικογένειά τους άμεσα και να μπορούν να κάνουν κλήσεις βίντεο ενώ είναι ένας τρόπος για τη σύνδεση του δικτύου πιο κοντά τους με το άλλο. Για παράδειγμα, αν ο χασάπης δεν βλέπει τον συγκεκριμένο πολίτη για δύο ημέρες μπορεί να ειδοποιήσει την οικογένεια και η οικογένεια μπορεί να πάει εκεί και να ελέγξει αν όλα είναι εντάξει. Το tablet και το λογισμικό φέρνει τους ηλικιωμένους πολίτες μια εύκολη σύνδεση με τους ανθρώπους στο δίκτυό τους και οι ίδιοι επίσης αυτοί  άνθρωποι συνδέονται μεταξύ τους.


Ποια ήταν τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την έξυπνη ανάπτυξη;

Ναι, έχουμε κάποια διδάγματα που θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας μετά από χρόνια δουλειάς. Βασικά θα πρέπει να ξέρεις προς τα που θα πας όταν αναπτυχθείς. Είναι σημαντικό να υπάρχει ένα όραμα που να είναι πολύ πέρα από την τυπική πολιτική τετραετή θητεία προκειμένου να γνωρίζεις τις μακροχρόνιες επιπτώσεις του σχεδιασμού στην πόλη . θα πρέπει να σκεφτείς ένα μακροπρόθεσμο μετασχηματισμό και αυτό είναι ένα από τα πρώτα μαθήματα που έχουμε μάθει. 

Το δεύτερο δίδαγμα είναι ότι θα πρέπει να ξεπεράσουμε την αλαζονεία.Ως δημόσιοι λειτουργοί, δεν έχουμε μια λύση για τα πάντα. Έτσι θα πρέπει να δώσουμε χώρο στην ακαδημαϊκή κοινότητα και τον ιδιωτικό τομέα . Αυτό είναι πολύ δύσκολο, ωστόσο, είναι επίσης πολύ θετικό για τις πόλεις.

Το τρίτο δίδαγμα είναι να εργαστούμε οριζόντια στις πόλεις. Δεν έχει πραγματικά νόημα να λειτουργείς σε απομόνωση - το Τμήμα ενέργειας, το Τμήμα Υδάτων, το Τμήμα Πληροφορικής – το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να δημιουργήσετε ομάδες κρούσης οι οποίες να εργάζονται για το έργο και όχι για τα τμήματα. Αυτό είναι που προσπαθούμε να κάνουμε αυτά τα τελευταία τέσσερα χρόνια και θα ήθελα να πω ότι μετά από πολλή εσωτερική εκπαίδευση, είμαστε αρκετά επιτυχημένοι σε αυτό το επίπεδο. 

Για μένα αυτά είναι τα τρία πιο σημαντικά διδάγματα.


Η Βαρκελώνη οραματίστηκε να είναι η βιτρίνα για το χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση πρόγραμμα“ The Grow.Smarter Project”, μαζί με την Κολωνία και τη Στοκχόλμη. Μπορείτε να εξηγήσετε λίγο τη διαδικασία που ακολουθήθηκε και τον τρόπο συνεργασίας μεταξύ των τριών πόλεων για αυτό το έργο στα πλαίσια του Horizon 2020;

Το «Grow.Smarter Project»  δεν είναι μόνο μια προσέγγιση για να κάνει εμάς, την Κολωνία και τη Στοκχόλμη να εργαστούμε μαζί, αλλά είναι επίσης ένα έργο που αναπτύσσεται ταυτόχρονα σε τρεις κατηγορίες: 

  • την τεχνολογία, 
  • την ενέργεια και 
  • την κινητικότητα. 

Αναπτύσσουμε δώδεκα έξυπνες λύσεις. Οι δώδεκα έξυπνες λύσεις υλοποιούνται ταυτόχρονα και στις τρεις πόλεις και κάθε λύση θα πρέπει να αναπτυχθεί σε κάθε μια από τις τρεις κατηγορίες ταυτόχρονα. 
Όντας μια Πόλη – Φάρος, αυτό είναι μια σημαντική ευθύνη. Είναι επίσης δύσκολο. Η Βαρκελώνη, η Στοκχόλμη, και η Κολωνία, οι τρεις πόλεις που συμμετέχουν είναι αρκετά προηγμένες και η καθεμιά έχει τη δική της ατζέντα. Κατά συνέπεια, αυτά τα ευρωπαϊκά προγράμματα στοχεύουν ακριβώς στην ευθυγράμμιση αυτών των προγραμμάτων δράσης και αυτή είναι η κύρια πρόκληση. 
Φυσικά, οι δώδεκα έξυπνες λύσεις είναι σημαντικές, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι η Ευρώπη έχει εναρμονιστεί και  παράγεται μια λύση εργασίας. Αυτή τη στιγμή, είμαστε πολύ θετικοί 
Νομίζω ότι υπάρχουν μόνο τρία χρηματοδοτούμενα προγράμματα για πόλεις - φάρους και έχουμε την αίσθηση ότι είμαστε πρωτοπόροι. Προσωπικά, για μένα, “ The Grow.Smarter Project” είναι το πιο δύσκολο ακόμα αλλά και το πιο λαμπρό έργο που έχω αντιμετωπίσει στα 10 χρόνια που εργάζομαι για την πόλη της Βαρκελώνης. 
Οι κύριες προκλήσεις είναι η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 60% στις 12 έξυπνες λύσεις και η δημιουργία 1.500 θέσεων εργασίας στην Ευρώπη.

Υποσημείωση Κ.Μοχιανάκη:Γνώρισα την Júlia López πριν 1,5 χρόνο στο συνέδριο της CISCO στη Βαρκελώνη με θέμα το διαδίκτυο των πραγμάτων.Κουβεντιάσαμε για μισή ώρα περίπου , με το team πληροφορικής της Βαρκελώνης και σαν αποτέλεσμα ήταν η πρόσκληση να μιλήσει στο συνέδριο της ΚΕΔΕ για τις έξυπνες πόλεις αρχές του 2014 στη Λάρισα.Μπορείτε να διαβάσετε την ομιλία της στο συνέδριο, και πάρετε μια ιδέα για το πως η Βαρκελώνη δουλεύει το όραμα της έξυπνης πόλης.

*Εδώ μπορείτε να διαβάσετε μια σειρά άρθρων για τη Βαρκελώνη


Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.