@Από το Spiegel on line international (15-5-2011).
Την μετάφραση επιμελήθηκε ο Μανώλης Τσαγκαράκης
Την μετάφραση επιμελήθηκε ο Μανώλης Τσαγκαράκης
Το Αζερμπαϊτζάν που είναι η μεγαλύτερη χώρα του Καυκάσου, θριάμβευσε στο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision που πραγματοποιήθηκε φέτος στο Dusseldorf της Γερμανίας. Το 2012 λοιπόν ο Ευρωπαϊκός διαγωνισμός – θεσμός θα φέρει τα φώτα της δημοσιότητας σε αυτή τη ξεχασμένη χώρα με την αναπτυγμένη οικονομία λόγω των πλουτοπαραγωγικών της πόρων αλλά και θα αναδείξει και τις αδυναμίες της στους δημοκρατικούς θεσμούς και στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η άγνωστη σε πολλούς λαούς της Ευρώπης χώρα τα τελευταία χρόνια επένδυσε δυναμικά στην φετινή της αποστολή με αποτέλεσμα οι Ell/Nikki να κερδίσουν τον μεγάλο τελικό του διαγωνισμού με μεγάλη ευκολία με το R&B pop τραγούδι «Running Scared». Αυτή η νίκη διασφαλίζει ότι τουλάχιστον για μια εβδομάδα το Μάιο του 2012, η πρωτεύουσα, το Baku, θα υπάρχει στο μυαλό των 125 με 150 εκατομμυρίων τηλεθεατών που παρακολουθούν κάθε χρόνο το διαγωνισμό. Η πόλη που βρέχεται από τη Κασπία θάλασσα, έχει βιώσει μια απίστευτα μεγάλη οικοδόμηση τα τελευταία χρόνια λόγω των φυσικών πλουτοπαραγωγικών της πόρων με τα χαρακτηριστικότερα και μεγαλύτερα εμπορικά συμβόλαια της περιοχής. Η μαζική «ανακαίνιση» έχει επιφέρει μεγάλες θετικές αλλαγές, στην αναγνωρισμένη και από την UNESCO σαν μέρος της παγκόσμιας κληρονομιάς, ιστορική πόλη του Baku καθώς και έχει βοηθήσει στην «άφιξη» των πολυτελών καταστημάτων που συναντάμε στις μεγαλύτερες Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για να εξυπηρετήσουν τις νέες αγοραστικές συνήθειες των ντόπιων.
Το Baku μπορεί να χαρακτηριστεί και σαν καρτ ποστάλ του Αζερμπαϊτζάν αντιπροσωπεύοντας την ευημερία της χώρας αλλά και τα μεγάλα συμβόλαια ανοικοδόμησης και πώλησης φυσικού αερίου και πετρελαίου. Μπορεί επίσης κάποιος να παρατηρήσει και αρκετά απομεινάρια του Σοβιετικού παρελθόντος της χώρας (ένα παρελθόν που έχει στοιχήσει στη χώρα καθώς είχε εμπλακεί σε πολεμική σύρραξη με τη Ρωσία το 1990 πριν ανεξαρτητοποιηθεί το 1991) παρατηρώντας τα σκουριασμένα Ρώσικης κατασκευής Lada δίπλα δίπλα με τις πολυτελείς καινούριες Mercedes! Σε κάποιες παλιές παραδοσιακές συνοικίες μάλιστα ο επισκέπτης μπορεί να γευτεί το πανάκριβο χαβιάρι της Κασπίας θάλασσας μαζί με ένα ανατολίτικο doner kebab, με το τελευταίο να υποδηλώνει τους στενούς δεσμούς της χώρας με τη γειτονική Τουρκία.
Η άγνωστη σε πολλούς λαούς της Ευρώπης χώρα τα τελευταία χρόνια επένδυσε δυναμικά στην φετινή της αποστολή με αποτέλεσμα οι Ell/Nikki να κερδίσουν τον μεγάλο τελικό του διαγωνισμού με μεγάλη ευκολία με το R&B pop τραγούδι «Running Scared». Αυτή η νίκη διασφαλίζει ότι τουλάχιστον για μια εβδομάδα το Μάιο του 2012, η πρωτεύουσα, το Baku, θα υπάρχει στο μυαλό των 125 με 150 εκατομμυρίων τηλεθεατών που παρακολουθούν κάθε χρόνο το διαγωνισμό. Η πόλη που βρέχεται από τη Κασπία θάλασσα, έχει βιώσει μια απίστευτα μεγάλη οικοδόμηση τα τελευταία χρόνια λόγω των φυσικών πλουτοπαραγωγικών της πόρων με τα χαρακτηριστικότερα και μεγαλύτερα εμπορικά συμβόλαια της περιοχής. Η μαζική «ανακαίνιση» έχει επιφέρει μεγάλες θετικές αλλαγές, στην αναγνωρισμένη και από την UNESCO σαν μέρος της παγκόσμιας κληρονομιάς, ιστορική πόλη του Baku καθώς και έχει βοηθήσει στην «άφιξη» των πολυτελών καταστημάτων που συναντάμε στις μεγαλύτερες Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για να εξυπηρετήσουν τις νέες αγοραστικές συνήθειες των ντόπιων.
Το Baku μπορεί να χαρακτηριστεί και σαν καρτ ποστάλ του Αζερμπαϊτζάν αντιπροσωπεύοντας την ευημερία της χώρας αλλά και τα μεγάλα συμβόλαια ανοικοδόμησης και πώλησης φυσικού αερίου και πετρελαίου. Μπορεί επίσης κάποιος να παρατηρήσει και αρκετά απομεινάρια του Σοβιετικού παρελθόντος της χώρας (ένα παρελθόν που έχει στοιχήσει στη χώρα καθώς είχε εμπλακεί σε πολεμική σύρραξη με τη Ρωσία το 1990 πριν ανεξαρτητοποιηθεί το 1991) παρατηρώντας τα σκουριασμένα Ρώσικης κατασκευής Lada δίπλα δίπλα με τις πολυτελείς καινούριες Mercedes! Σε κάποιες παλιές παραδοσιακές συνοικίες μάλιστα ο επισκέπτης μπορεί να γευτεί το πανάκριβο χαβιάρι της Κασπίας θάλασσας μαζί με ένα ανατολίτικο doner kebab, με το τελευταίο να υποδηλώνει τους στενούς δεσμούς της χώρας με τη γειτονική Τουρκία.
Το 40% της χώρας κάτω από το όριο της φτώχειας
Η κατάσταση βέβαια έξω από τη πρωτεύουσα είναι τελείως διαφορετική καθώς ο πληθυσμός των 9 εκατομμυρίων κατοίκων είναι αρκετά φτωχός. Το 40% των Αζέρων βρίσκεται κάτω από το όριο της φτώχειας με ημερήσιο εισόδημα 24 ευρώ αφού το φυσικό πλούτο τον εκμεταλλεύονται κάποιες φυλές και τα μέλη της Αζέρικης ελίτ. Επίσης η κυβέρνηση της χώρας έχει κατακριθεί πολλές φορές στο παρελθόν από οργανώσεις όπως την Amnesty International και τη Human Rights Watch για αντιδημοκρατικές πολιτικές και κατάφορη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Και η Ευρώπη αλλά και οι Ηνωμένες Πολιτείες συχνά σωπαίνουν όσο αφορά τη κριτική τους στο καθεστώς του Baku, μάλλον επειδή εν μέρει εξαρτώνται ενεργειακά από αυτό. Τα αποθέματα του σε φυσικό πλούτο είναι της τάξεως του 1 δισεκατομμυρίου βαρελιών πετρελαίου και 1,3 τρισεκατομμυρίων βαρελιών φυσικού αερίου με αρκετά εκατομμύρια βαρέλια να καταλήγουν στη Δύση μέσω αγωγού από το Baku μέχρι το λιμάνι του Ceyhan της Τουρκίας. Η Ευρώπη σχεδιάζει μάλιστα ένα νέο τεράστιο αγωγό, τον Nabucco, που θα εφοδιάζει την κεντρική Ευρώπη με φυσικό αέριο για να απεξαρτηθεί ενεργειακά από τη Ρωσία.
Το Αζερμπαϊτζάν συμμετέχει στο πρόγραμμα «European Union's European Neighborhood Policy» με χρηματοδότηση 92 εκατομμύρια ευρώ μεταξύ των ετών 2007-2010 και με μελλοντική χρηματοδότηση 122,5 εκατομμύρια ευρώ για τα έτη 2011-2013. Ο σκοπός της χρηματοδότησης είναι για να βοηθήσει στην «εκδημοκράτιση και καλή διακυβέρνηση της χώρας» αλλά η οργάνωση Human Rights Watch κατηγορεί την Ε.Ε. ότι κάνει «τα στραβά μάτια» στις πρακτικές της κυβέρνησης του Baku, προσθέτοντας ότι έχει ήδη μια κακή προϊστορία απειλών, παρενοχλήσεων και φυλακίσεων δημοσιογράφων καθώς και έχει αψηφήσει και απόφαση του European Court of Human Rights για την αποφυλάκιση του διευθυντή σύνταξης δύο αδέσμευτων εφημερίδων. Και οι δύο εφημερίδες έκλεισαν με τη βία το 2007 «με ψεύτικες κατηγορίες και με κατηγορίες περί τρομοκρατίας». Άλλη μια κατηγορία που βαραίνει τη κυβέρνηση είναι και η φυλάκιση ενός «social media activist» (ακτιβιστή μέσω των κοινωνικών δικτύων) στη προσπάθεια του να οργανώσει μεγάλη διαμαρτυρία μέσω του Facebook.
Η κατάσταση βέβαια έξω από τη πρωτεύουσα είναι τελείως διαφορετική καθώς ο πληθυσμός των 9 εκατομμυρίων κατοίκων είναι αρκετά φτωχός. Το 40% των Αζέρων βρίσκεται κάτω από το όριο της φτώχειας με ημερήσιο εισόδημα 24 ευρώ αφού το φυσικό πλούτο τον εκμεταλλεύονται κάποιες φυλές και τα μέλη της Αζέρικης ελίτ. Επίσης η κυβέρνηση της χώρας έχει κατακριθεί πολλές φορές στο παρελθόν από οργανώσεις όπως την Amnesty International και τη Human Rights Watch για αντιδημοκρατικές πολιτικές και κατάφορη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Και η Ευρώπη αλλά και οι Ηνωμένες Πολιτείες συχνά σωπαίνουν όσο αφορά τη κριτική τους στο καθεστώς του Baku, μάλλον επειδή εν μέρει εξαρτώνται ενεργειακά από αυτό. Τα αποθέματα του σε φυσικό πλούτο είναι της τάξεως του 1 δισεκατομμυρίου βαρελιών πετρελαίου και 1,3 τρισεκατομμυρίων βαρελιών φυσικού αερίου με αρκετά εκατομμύρια βαρέλια να καταλήγουν στη Δύση μέσω αγωγού από το Baku μέχρι το λιμάνι του Ceyhan της Τουρκίας. Η Ευρώπη σχεδιάζει μάλιστα ένα νέο τεράστιο αγωγό, τον Nabucco, που θα εφοδιάζει την κεντρική Ευρώπη με φυσικό αέριο για να απεξαρτηθεί ενεργειακά από τη Ρωσία.
Το Αζερμπαϊτζάν συμμετέχει στο πρόγραμμα «European Union's European Neighborhood Policy» με χρηματοδότηση 92 εκατομμύρια ευρώ μεταξύ των ετών 2007-2010 και με μελλοντική χρηματοδότηση 122,5 εκατομμύρια ευρώ για τα έτη 2011-2013. Ο σκοπός της χρηματοδότησης είναι για να βοηθήσει στην «εκδημοκράτιση και καλή διακυβέρνηση της χώρας» αλλά η οργάνωση Human Rights Watch κατηγορεί την Ε.Ε. ότι κάνει «τα στραβά μάτια» στις πρακτικές της κυβέρνησης του Baku, προσθέτοντας ότι έχει ήδη μια κακή προϊστορία απειλών, παρενοχλήσεων και φυλακίσεων δημοσιογράφων καθώς και έχει αψηφήσει και απόφαση του European Court of Human Rights για την αποφυλάκιση του διευθυντή σύνταξης δύο αδέσμευτων εφημερίδων. Και οι δύο εφημερίδες έκλεισαν με τη βία το 2007 «με ψεύτικες κατηγορίες και με κατηγορίες περί τρομοκρατίας». Άλλη μια κατηγορία που βαραίνει τη κυβέρνηση είναι και η φυλάκιση ενός «social media activist» (ακτιβιστή μέσω των κοινωνικών δικτύων) στη προσπάθεια του να οργανώσει μεγάλη διαμαρτυρία μέσω του Facebook.
Σύγκριση με το Φεουδαλισμό του Μεσαίωνα
Η οργάνωση Amnesty International περιγράφει το Αζερμπαϊτζάν σαν χώρα με εγκληματικούς και εκδικητικούς νόμους για να επιβάλει το νόμο της σιωπής στους επικριτές του. Ακόμα και οι δημόσιες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας απαγορεύονται στο κέντρο του Baku.
Ο ηγέτης που διοικεί τη χώρα, ο πρόεδρος Ilham Aliyev κληρονόμησε την εξουσία από τον ετοιμοθάνατο δικτάτορα πατέρα του τον Heydar Aliyev το 2003. Ακόμα και σήμερα ο εκλιπών ηγέτης δηλώνει δυναμικά παρών μέσω των διάσπαρτων τεράστιων φωτογραφιών του κατά μήκος της πρωτεύουσας. Κατά την ετήσια έκθεση Δημοκρατικών χωρών του Economist, η κυβέρνηση του χαρακτηρίζεται ως απολυταρχική και το SPIEGEL μάλιστα έχει ξαναγράψει στο παρελθόν για τη χώρα ότι η διαφθορά είναι ευρέως διαδεδομένη και μπορεί άνετα να συγκριθεί με τον Ευρωπαϊκό Φεουδαλισμό του Μεσαίωνα και την έχει χαρακτηρίσει και σαν ντροπιαστικό συνέταιρο για τη Δύση.
Μια Αμερικάνικη διπλωματική έκθεση δημοσιευμένη του Δεκεμβρίου του 2010 αναφέρει ότι «οι διεφθαρμένες αρχές της χώρας δεν μπορούν να τα καταφέρουν στη διαχείριση των πηγών του πετρελαίου και με τα δισεκατομμύρια δολάρια που αποκομίζουν, ενώ η μέση αύξηση της παραγωγής (πετρελαίου) κατά 15% είναι η κυρίως προτεραιότητα και όχι η εφαρμογή του νόμου και της τάξης. Τα Μ.Μ.Ε. είναι ουσιαστικά φιμωμένα και οι αντιφρονούντες διώκονται».
Δημοκρατία και E.B.U.
Βέβαια, η Δημοκρατία ή εκδημοκράτιση μιας χώρας δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση για συμμετοχή στον διαγωνισμό της European Broadcasting Union ή (EBU) αφού και η Λευκορωσία του δικτάτορα Alexander Lukashenko τα κατάφερε να συμμετάσχει στα ημιτελικά. Πάντως το τραγούδι και οι τραγουδιστές που νίκησαν δεν έχουν καμία σύνδεση με την διακυβέρνηση της χώρας τους, παρά μόνο την υποστήριξη της για τη μουσική τους. Οι Gasimov και Jamal κέρδισαν με το ταλέντο τους και την αξία τους, αλλά όσο και να θέλει η EBU να κρατάτει αποστάσεις από την πολιτική σκηνή, είναι αναπόφευκτο καθώς ο διαγωνισμός είναι μεταξύ κρατών και μάλιστα πολλά από αυτά έχουν τη δική τους εκδοχή για τον θεσμό της Δημοκρατίας.
Επίλογος
Κλείνοντας, τα φώτα της δημοσιότητας το έτος 2012 θα είναι πάνω στη χώρα αυτή με τη δυναμική που έχει δημιουργηθεί από το θρίαμβο των Ell/Nikki αλλά και με τις κατηγορίες για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η διοργάνωση του διαγωνισμού είναι ευκαιρία πρώτης τάξεως για το Baku να δείξει ένα πρόσωπο ευημερίας και επιτυχίας αλλά και για ολόκληρη τη χώρα να βελτιώσει την εικόνα της. Ίσως η διεθνής προσοχή να αποτελέσει κίνητρο για τη χώρα ώστε να παραχωρήσει περισσότερη ελευθερία λόγου και να μειώσει τις καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η εκδήλωση βέβαια μπορεί και να εξελιχθεί όπως τον τίτλο του τραγουδιού «Running Scared» με την οργανωτική επιτροπή της Eurovision να «τρέχει τρομαγμένη» αν το Αζερμπαϊτζάν δεν κάνει βήματα προς τη κατεύθυνση της εκδημοκράτισης και της ελευθερίας του λόγου.
Η οργάνωση Amnesty International περιγράφει το Αζερμπαϊτζάν σαν χώρα με εγκληματικούς και εκδικητικούς νόμους για να επιβάλει το νόμο της σιωπής στους επικριτές του. Ακόμα και οι δημόσιες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας απαγορεύονται στο κέντρο του Baku.
Ο ηγέτης που διοικεί τη χώρα, ο πρόεδρος Ilham Aliyev κληρονόμησε την εξουσία από τον ετοιμοθάνατο δικτάτορα πατέρα του τον Heydar Aliyev το 2003. Ακόμα και σήμερα ο εκλιπών ηγέτης δηλώνει δυναμικά παρών μέσω των διάσπαρτων τεράστιων φωτογραφιών του κατά μήκος της πρωτεύουσας. Κατά την ετήσια έκθεση Δημοκρατικών χωρών του Economist, η κυβέρνηση του χαρακτηρίζεται ως απολυταρχική και το SPIEGEL μάλιστα έχει ξαναγράψει στο παρελθόν για τη χώρα ότι η διαφθορά είναι ευρέως διαδεδομένη και μπορεί άνετα να συγκριθεί με τον Ευρωπαϊκό Φεουδαλισμό του Μεσαίωνα και την έχει χαρακτηρίσει και σαν ντροπιαστικό συνέταιρο για τη Δύση.
Μια Αμερικάνικη διπλωματική έκθεση δημοσιευμένη του Δεκεμβρίου του 2010 αναφέρει ότι «οι διεφθαρμένες αρχές της χώρας δεν μπορούν να τα καταφέρουν στη διαχείριση των πηγών του πετρελαίου και με τα δισεκατομμύρια δολάρια που αποκομίζουν, ενώ η μέση αύξηση της παραγωγής (πετρελαίου) κατά 15% είναι η κυρίως προτεραιότητα και όχι η εφαρμογή του νόμου και της τάξης. Τα Μ.Μ.Ε. είναι ουσιαστικά φιμωμένα και οι αντιφρονούντες διώκονται».
Δημοκρατία και E.B.U.
Βέβαια, η Δημοκρατία ή εκδημοκράτιση μιας χώρας δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση για συμμετοχή στον διαγωνισμό της European Broadcasting Union ή (EBU) αφού και η Λευκορωσία του δικτάτορα Alexander Lukashenko τα κατάφερε να συμμετάσχει στα ημιτελικά. Πάντως το τραγούδι και οι τραγουδιστές που νίκησαν δεν έχουν καμία σύνδεση με την διακυβέρνηση της χώρας τους, παρά μόνο την υποστήριξη της για τη μουσική τους. Οι Gasimov και Jamal κέρδισαν με το ταλέντο τους και την αξία τους, αλλά όσο και να θέλει η EBU να κρατάτει αποστάσεις από την πολιτική σκηνή, είναι αναπόφευκτο καθώς ο διαγωνισμός είναι μεταξύ κρατών και μάλιστα πολλά από αυτά έχουν τη δική τους εκδοχή για τον θεσμό της Δημοκρατίας.
Επίλογος
Κλείνοντας, τα φώτα της δημοσιότητας το έτος 2012 θα είναι πάνω στη χώρα αυτή με τη δυναμική που έχει δημιουργηθεί από το θρίαμβο των Ell/Nikki αλλά και με τις κατηγορίες για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η διοργάνωση του διαγωνισμού είναι ευκαιρία πρώτης τάξεως για το Baku να δείξει ένα πρόσωπο ευημερίας και επιτυχίας αλλά και για ολόκληρη τη χώρα να βελτιώσει την εικόνα της. Ίσως η διεθνής προσοχή να αποτελέσει κίνητρο για τη χώρα ώστε να παραχωρήσει περισσότερη ελευθερία λόγου και να μειώσει τις καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η εκδήλωση βέβαια μπορεί και να εξελιχθεί όπως τον τίτλο του τραγουδιού «Running Scared» με την οργανωτική επιτροπή της Eurovision να «τρέχει τρομαγμένη» αν το Αζερμπαϊτζάν δεν κάνει βήματα προς τη κατεύθυνση της εκδημοκράτισης και της ελευθερίας του λόγου.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.