Τί είναι το Creative Placemaking;

#Στρατάκη Ραφαέλα

Το Creative Placemaking έχει εντοπιστεί στα πλαίσια οικονομικής ανάπτυξης με βάση τις τέχνες,  εμπνευσμένο από το κίνημα City Beautiful, στο Chicago, στα τέλη του 19ου αιώνα.  

Σχεδιάστηκε ως αντίδραση στην απώλεια της αίσθησης του "τόπου" μέσα από την αρχιτεκτονική δυστοπία της εποχής της αστικής ανανέωσης, ενώ επηρεάστηκε έντονα από την Jane Jacobs και τον ακτιβισμό για ζωντανές, συμμετοχικές γειτονιές. 

Η έννοια του Creative Placemaking διατυπώθηκε από τις Ann Markusen και Anne Gadwa Nicodemus και αφορά πρωτοβουλίες δημιουργικής χωροθέτησης για την αναζωογόνηση της γειτονιάς. Πρόκειται για μια πολύπλευρη προσέγγιση του σχεδιασμού, της μελέτης και της διαχείρισης των δημόσιων χώρων με στόχο την κοινωνική και πολιτιστική ενσωμάτωση ώστε να καταστούν οι ανθρώπινοι οικισμοί - πόλεις ασφαλείς χωρίς αποκλεισμούς, ανθεκτικοί και βιώσιμοι. Οι πόλεις λειτουργούν ως βασικός μοχλός ενεργοποίησης της βιώσιμης ανάπτυξης και καινοτομίας. 

Ο εξωραϊσμός των δημόσιων χώρων μέσω μνημειακών έργων τέχνης, εμβληματικών αρχιτεκτονικών στοιχείων και άλλων καλλιτεχνικών παρεμβάσεων παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ταυτότητας των πόλεων, χωριών και περιοχών που επιδιώκουν να προσελκύσουν επισκέπτες. Αυτές οι παρεμβάσεις λειτουργούν ως σημεία αναφοράς και κινητήριος μοχλός για τη διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων, οι οποίες προσελκύουν ταξιδιώτες και αναβαθμίζουν τη δημόσια ζωή.

Το πολιτιστικό προϊόν και ο πολιτιστικός δημιουργικός τομέας (Culture Creative Sector)

#Μεθενίτη Ευδοκία*.

Δεν είναι λίγες οι φορές που υπήρξε σχεδιασμός και εφαρμογή σε στρατηγικές πολιτιστικής ανάπτυξης και ο πολιτισμός αναδείχθηκε σε πυλώνα βιώσιμης ανάπτυξης. 

Προσδιορίζοντας τα χαρακτηριστικά ενός πολιτιστικού προϊόντος, διακρίνουμε τα εξής βασικά σημεία: 

την εμπορική πλευρά, προϊόντα αναπαραγωγής του πρωτογενούς υλικού (π.χ. εκδόσεις κλπ.) και τις πολιτιστικές υπηρεσίες προς καταναλωτές ή προς ειδικούς (παραγωγούς) (Μπιτσάνη, 2004:172). 

Από τις αρχές αυτού του αιώνα έχει δημιουργηθεί ένα πλαίσιο για την υποστήριξη του Πολιτιστικού Δημιουργικού Τομέα (Culture Creative Sector), ο οποίος τείνει να διευρύνεται σε νέα πεδία. Πολυάριθμες έρευνες σε επίπεδο ΕΕ, σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο απέδειξαν ότι ο Πολιτιστικός Δημιουργικός Τομέας (CCS) κατέχει ένα αξιοσημείωτο μέγεθος, ενώ συχνά εμφανίζει υψηλότερο ρυθμό αύξησης σε σχέση με τον μέσο όρο στην απασχόληση και στον κύκλο εργασιών. Αυτή η θετική τάση παρατηρήθηκε στην Ευρώπη (European Commission, 2013: 20). 

Οι τομείς Πολιτιστικής Δημιουργικής Δραστηριότητας, καθώς και οι συναφείς δραστηριότητες πολιτισμού και δημιουργίας, παρουσιάζουν ένα ευρύ φάσμα δράσεων: 

1) προϊόντα, 2) υπηρεσίες, 3) κερδοσκοπικές δομές, 4) κρατικές, μη-κερδοσκοπικές δομές, 5) δομές τοπικού χαρακτήρα, 6) δομές διευρυμένες γεωγραφικά, με ποικιλία στα μέσα και εργαλεία, 7) παραδοσιακές μέθοδοι, 8) υψηλή τεχνολογία. 

Πώς οι πόλεις όπως η Κοπεγχάγη επιτυγχάνουν την προσέλκυση των ταλέντων

#Συνέντευξη με τον Morten King-Grubert.

Δημοσιεύθηκε στο 
The Place Brand Observer

Ο Morten King-Grubert , υπεύθυνος για την προσέλκυση ταλέντων στο συμβουλευτικό γραφείο της Nordic place management, Future Place Leadership , μοιράζεται την εμπειρία του από την οικοδόμηση μιας στρατηγικής έλξης ταλέντων για την πόλη της Κοπεγχάγης στη Δανία .

Ο Morten, ως Διευθυντής του Talent Attraction στο Nordic consultancy management placement Leadership Future Place , συμβουλεύοντας πόλεις και περιφέρειες για το πώς να προσελκύσουν και να διατηρήσουν τα ταλέντα είναι η καθημερινή τους δουλειά. Θυμάστε την πρώτη φορά που συναντήσατε αυτό το θέμα; Τι σας ενδιέφερε;

Το θυμάμαι αυτό καθαρά. Αυτό συνέβη στην ιδιωτική μου ζωή. Η σύζυγός μου (μια Αμερικανίδα) και εγώ (ένας Δανός) μετεγκατασταθήκαμε από την Καλιφόρνια στην Κοπεγχάγη και ως εκ τούτου έκανα αυτό που εμείς, με τεχνικούς όρους, αποκαλούμε οικογενειακή επανένωση , επιδιώκοντας να επιτραπεί η είσοδος ενός όχι Ευρωπαίου πολίτη εντός των συνόρων μας.

Συζητώντας για τη δημιουργική βιομηχανία στη Δυτική Ελλάδα

#Γιώργος Σάρλης, Πολιτιστικός διαχειριστής MSc

#Ανδρέας Τσιλίρας, Πολιτιστικός διαχειριστής MSc

Συνιδρυτές Mosaic ΚΟΙΝΣΕΠ

Η πολιτιστική και δημιουργική βιομηχανία δεν μπορεί πια να θεωρείται κάτι καινούριο στην Ελλάδα. Έχουν περάσει δεκατρία χρόνια από τότε που ο όρος πρωτοαναφέρθηκε σε επίσημο έγγραφο (άρθρο 4 του Ν. 3520/2006 «Κύρωση της Σύμβασης για την προστασία και την προώθηση της πολυμορφίας των πολιτιστικών εκφράσεων»), το υπουργείο Πολιτισμού έχει από το 2016 την πρώτη ολοκληρωμένη μελέτη του κλάδου*, ενώ αυτή την περίοδο υλοποιούνται ευρωπαϊκά, διακρατικά και άλλα έργα, καθώς και προγράμματα ΕΣΠΑ που απευθύνονται αποκλειστικά ή κατά μεγάλο μέρος στον συγκεκριμένο τομέα. Τότε γιατί ακόμα δυσκολευόμαστε να συζητήσουμε τον όρο και να μπούμε στην ουσία του;

Έχοντας αναλάβει (για λογαριασμό της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας και του Επιμελητηρίου Αχαΐας) μαζί με μια ευρεία ομάδα επιστημόνων, την πρώτη ολοκληρωμένη μελέτη χαρτογράφησης και διάγνωσης αναγκών του κλάδου των δημιουργικών και πολιτιστικών βιομηχανιών στη Δυτική Ελλάδα, βρεθήκαμε από την αρχή μπροστά στην πρόκληση του πώς θα συνδιαλλαγούμε με μια υπαρκτή μεν κοινότητα, η οποία όμως ακόμα δεν έχει τη γνώση και την αίσθηση ότι ανήκει εκεί.

Μελέτη χαρτογράφησης της πολιτιστικής και δημιουργικής βιομηχανίας στην Ελλάδα

Ποια είναι η συμβολή στην Εθνική οικονομία της Πολιτιστικής και Δημιουργικής Βιομηχανίας  ; Τι κατανομή υπάρχει ανάμεσα στο Κέντρο και την Περιφέρεια ; Πως επηρεάζεται η απασχόληση ;

Στα παραπάνω ερωτήματα έρχεται να απαντήσει η μελέτη για την Πολιτιστική και Δημιουργική Βιομηχανία στην Ελλάδα που εκπόνησε το Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου.

Η μελέτη, η οποία εκπονήθηκε το διάστημα Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου 2016 σύμφωνα με τις επίσημες ευρωπαϊκές προδιαγραφές της Eurostat και με τη συνδρομή όλων των εμπλεκόμενων Υπηρεσιών και Εποπτευόμενων Φορέων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, φιλοδοξεί να συνδράμει στην ανάδειξη των αναπτυξιακών δυνατοτήτων του Πολιτισμού και της Δημιουργικότητας, αλλά και στον τεκμηριωμένο σχεδιασμό των πολιτικών εκείνων, που θα στηρίξουν τους σχετικούς κλάδους με στοχευμένες δράσεις, καθώς μέχρι πρόσφατα, σχετικά στοιχεία εμφανίζονταν αποσπασματικά και μόνο σε ειδικές μελέτες.

Πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες στη Λάρισα: προς μια νέα ταυτότητα της πόλης;

#ΜΑΡΙΑ ΚΩΤΟΥΛΑ, 

Πολιτικός Μηχανικός, Δήμος Λαρισαίων, Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περ. Ανάπτυξης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

#ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ,

Εντεταλμένη Επίκ. Καθηγήτρια (ΠΔ407/80) Τμήμα Μηχ. Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περ. Ανάπτυξης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

#ΑΣΠΑΣΙΑ ΓΟΣΠΟΔΙΝΗ,

Καθηγήτρια, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

To city branding, γίνεται μια ολοένα και πιο διαδεδομένη στρατηγική και αστική πολιτική, για την διαμόρφωση της ταυτότητας μιας πόλης, αξιοποιώντας κατά κύριο λόγο τον πολιτισμό, δηλαδή την υλική και άυλη πολιτιστική κληρονομιά, σε συνδυασμό με τις πολιτιστικές υποδομές και τις δημιουργικές βιομηχανίες. Στην Ελλάδα, παρ’ ότι πρόκειται για μια χώρα με πολιτισμική ταυτότητα παγκοσμίου εμβέλειας και με πλούσια πολιτιστική και μνημειακή κληρονομιά, σπάνια έχουν αξιοποιηθεί ή υιοθετηθεί στρατηγικές place branding ή marketing για πόλεις ή για ευρύτερες γεωγραφικές περιοχές.

Η παρούσα εργασία εξετάζει την περίπτωση της Λάρισας, μιας πόλης που τα ίχνη της χάνονται στην αρχαιότητα και που σήμερα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα και δυναμικότερα αστικά κέντρα της χώρας. Ειδικότερα, η εργασία εξετάζει τις δυνατότητες και τις προοπτικές της πόλης να αναδείξει τον πολιτισμό και τις πολιτιστικές υποδομές της, ως βασικό/κυρίαρχο στοιχείο της ταυτότητάς της, στο σύγχρονο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον.

3ο Συνέδριο για τις Πολιτιστικές και Δημιουργικές Βιομηχανίες

Μετά από δύο επιτυχημένα συνέδρια (2014 Πάντειο Πανεπιστήμιο, 2015 ΑΠΘ) το τρίτο συνέδριο για τις Πολιτιστικές και Δημιουργικές Βιομηχανίες θα αποτελέσει μια ακόμη προσπάθεια καταγραφής της ερευνητικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, ενώ θα δώσει την ευκαιρία στους ερευνητές/τριες να ανταλλάξουν απόψεις και να δημιουργήσουν ευκαιρίες για περαιτέρω συνεργασίες.Τα δύο προηγούμενα συνέδρια έδειξαν ότι η έρευνα στην Ελλάδα για τον πολιτισμό και τη δημιουργικότητα είναι διεπιστημονική καθώς καλύπτεται από ένα ευρύ φάσμα γνωστικών πεδίων, από την οικονομική επιστήμη και την οργανωσιακή συμπεριφορά, μέχρι την γεωγραφία, την χωροταξία και την κοινωνιολογία.

Η έμφαση του συνεδρίου του 2017 βρίσκεται στη μελέτη της σχέσης των ΠΔΒ με τον χώρο, αλλά και με την πληθώρα των ‘νέων’ τόπων δημιουργίας που όχι μόνο τείνουν να αποτελέσουν προνομιακούς χώρους συγκέντρωσης των ΠΔΒ, αλλά ταυτόχρονα λειτουργούν και ως – αυθόρμητοι ή σχεδιασμένοι – παράγοντες διαμόρφωσης των σύγχρονων αστικών τοπίων. 

Η μεταβαλλόμενη γεωγραφία και οι αλλαγές στην οργάνωση των επιχειρήσεων δεν είναι παρά δύο από τα αλληλεξαρτώμενα επίπεδα ανάλυσης και κατανόησης των ΠΔΒ. Το τρίτο σημαντικό επίπεδο είναι αυτό της εργασίας, τα χαρακτηριστικά της οποίας μεταβάλλονται στο σύνολο της οικονομίας, αλλά ιδιαίτερα στις ΠΔΒ. Παράλληλα, το συνέδριο θα επικεντρωθεί στις πολιτικές που σχετίζονται με τις ΠΔΒ, πάλι σε όλες τις χωρικές κλίμακες και σε σχέση με τα παραπάνω επίπεδα ανάλυσης.

Θεματικές ενότητες του συνεδρίου 

Ανθεκτική Αθήνα :Διερεύνηση της Δημιουργικής οικονομίας της πόλης

Η διαγνωστική φάση της Ανθεκτικής Αθήνας συνεχίζεται και στο πλαίσιο της διερευνώνται οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η πόλη και οι ευκαιρίες αντιμετώπισης τους!

Για αυτό το λόγο στο Πρώτο Πεδίο Διερεύνησης και σε συνεργασία με φοιτητές του προπτυχιακού μαθήματος “Πολιτιστική Επιχειρηματικότητα” του Παντείου Πανεπιστημίου , πραγματοποιούμε μια σύντομη έρευνα για να καταλάβουμε καλύτερα το πεδίο της δημιουργικής οικονομίας και τη σχέση της με την Αθήνα. Αφιερώνοντας 5′ για να συμπληρώσετε το παρακάτω ερωτηματολόγιο θα μας βοηθήσετε να συγκεντρώσουμε ακόμα περισσότερα κομμάτια της λύσης.

Θα χαρούμε να διαβάσουμε τις απαντήσεις σας και θα επανέλθουμε με τα επόμενα βήματα στην διαμόρφωση και υλοποίηση της Στρατηγικής Ανθεκτικότητας της Αθήνας.Θα το βρείτε σε αυτό το σύνδεσμο  .

Σας προσκαλούμε να συμπληρώσετε και να μοιραστείτε στα δίκτυα σας το ερωτηματολόγιο που φτιάξαμε με φοιτητές του προπτυχιακού μαθήματος "Πολιτιστική Επιχειρηματικότητα" του Παντείου Πανεπιστημίου!

Εξέλιξη Πολιτιστικών Βιομηχανιών : Σύγκριση πολιτιστικής πολιτικής μεταξύ Ελλάδας και Μεγάλης Βρετανίας

#ΑΙΜΙΛΙΑ ΚΡΑΒΑΡΙΤΟΥ, ΠΜΣ Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Τουρισμού και Πολιτισμού Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Αντικείμενο της εισήγησης αποτελεί αρχικά η περιγραφή των όρων των πολιτιστικών βιομηχανιών και της εξέλιξης τους από τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα έως τις αρχές του 21ου, όπου συνδέονται με τον όρο των δημιουργικών [βιομηχανιών και αναγνωρίζονται ως αναπτυξιακή προοπτική κρατών και πόλεων που έχουν πληγεί από την αποβιομηχάνιση και τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης. Στη συνέχεια επιχειρείται σύγκριση μεταξύ της πολιτιστικής πολιτικής της Μεγάλης Βρετανίας με αυτή της Ελλάδας, καθώς οι δύο χώρες διαθέτουν πολιτιστικούς πόρους υψηλής έντασης τους οποίους αξιοποιούν σύμφωνα με την ασκούμενη ανά χώρα πολιτιστική πολιτική, ενώ παράλληλα μεταξύ των δύο χωρών διακρίνονται και επί μέρους κοινά χαρακτηριστικά όπως ο αριθμός και ο πληθυσμός των αστικών κέντρων της περιφέρειας και η ένταξή τους στο πλαίσιο λειτουργίας της ευρωπαϊκής ένωσης, που επιτρέπουν το εγχείρημα μίας συγκριτικής ανάλυσης μεταξύ των δύο πολιτικών για τη διεξαγωγή συμπερασμάτων .

Ο ρόλος των πολιτιστικών/δημιουργικών βιομηχανιών δημιουργεί προϋποθέσεις εν γένει ανάπτυξης σε επίπεδο πόλης και παράλληλα σε εθνικό επίπεδο συμβάλλει όλο και περισσότερο στην οικονομική και επιχειρηματική ανάπτυξη, στην ενίσχυση του τόπου με τουριστικές ελκτικές παροχές, ενώ λειτουργεί και ως προς την ενίσχυση του τόπου στο πλαίσιο του ανταγωνισμού μεταξύ των πόλεων. Με αυτό το δεδομένο, τοπικές και εθνικές κυβερνήσεις υποστηρίζουν τις πολιτιστικές βιομηχανίες πρωτίστως απευθυνόμενες στον τοπικό πληθυσμό και ακολούθως, προωθώντας τα προϊόντα και υπηρεσίες τους σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

«Δημιουργική και Πολιτιστική Οικονομία: Χωρικές αναπτυξιακές πολιτικές»

Συνέδριο με τίτλο :«Δημιουργική και Πολιτιστική Οικονομία: Χωρικές αναπτυξιακές πολιτικές»

Θεσσαλονίκη, 11-12 Δεκεμβρίου 2015

Συνδιοργάνωση: Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, ΑΠΘ
Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Στη διάρκεια των τελευταίων 30 ετών η δημιουργική και πολιτιστική οικονομία έχει, με ποικίλους τρόπους, ενταχθεί στις πολιτικές αστικής και περιφερειακής ανάπτυξης τόσο στον αναπτυγμένο, όσο και στον αναπτυσσόμενο κόσμο, ενώ προσφάτως η σημασία της στις ευρωπαϊκές πολιτικές έχει αρχίσει να ενισχύεται σημαντικά.

Τον τελευταίο χρόνο όλο και περισσότεροι δήμοι και περιφέρειες στην Ελλάδα εντάσσουν την δημιουργική και πολιτιστική οικονομία στις αναπτυξιακές τους πολιτικές, στην βάση των επενδυτικών προτεραιοτήτων της νέας προγραμματικής περιόδου της Πολιτικής Συνοχής 2014-2020. Ο πολιτισμός και η δημιουργικότητα αποτελούν μοχλούς αναπτυξιακών πολιτικών, έχοντας έντονες συνδέσεις με την αστική ανάπτυξη και την ποιότητα ζωής στις πόλεις, τον ελεύθερο χρόνο, την τουριστική οικονομία και την παραγωγή καινοτόμων υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας. Παρόλα αυτά, σε πολλά επιχειρησιακά προγράμματα στο περιφερειακό και τοπικό επίπεδο παρατηρούνται κενά όσον αφορά την λειτουργική αξιοποίηση του δυναμισμού των δημιουργικών και πολιτιστικών βιομηχανιών και την γόνιμη παραγωγή πολιτικών που θα ενδυναμώσει περαιτέρω τους κλάδους πολιτισμού και δημιουργικότητας.

Το συνέδριο «Δημιουργική και Πολιτιστική Οικονομία: Χωρικές αναπτυξιακές πολιτικές» έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο μέρος αυτού του κενού, εξειδικεύοντας τις συζητήσεις για το αναπτυξιακό ρόλο της πολιτιστικής και δημιουργικής οικονομίας στις τοπικές και περιφερειακές οικονομίες.

Διαβάστε το πλήρες πρόγραμμα του συνεδρίου.

Στρατηγικός χωρικός σχεδιασμός για τη δημιουργική πόλη: σύγχρονες εξελίξεις και η περίπτωση της Θεσσαλονίκης

#ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΘΩΙΔΟΥ Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
#ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ ΚΑΚΙΑ Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Γεωπληροφορικής, Τμήμα Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης 

#ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΡΙΔΟΥ  MSc Urban Design and City Planning, Bartlett School of Planning University College London 

Τις τελευταίες δεκαετίες σε ένα περιβάλλον αυξανόμενου ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο μεταξύ πόλεων, μητροπολιτικών περιοχών, περιφερειών, οι πολιτικές χωρικής ανάπτυξης και χωρικού σχεδιασμού αναζητούν και ενισχύουν τα ιδιαίτερα στοιχεία των περιοχών τα οποία συμβάλλουν στην ανάδειξη των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων τους και την αύξηση της ελκυστικότητάς τους προς επιλεγμένες επενδύσεις και ανθρώπινο δυναμικό. 

Σε αυτό το πλαίσιο έχει αναδειχθεί η έννοια της δημιουργικότητας τονίζοντας τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσουν στη χωρική ανάπτυξη η λεγόμενη δημιουργική τάξη και οι δημιουργικοί κλάδοι μέσω της σύνδεσής τους με την παραγωγή και αξιοποίηση της καινοτομίας.  

Θεωρείται ότι οι πόλεις στις οποίες συγκεντρώνεται η δημιουργική τάξη, οι λεγόμενες δημιουργικές πόλεις, έχουν ιδιαίτερες δυνατότητες που βασίζονται σε επιμέρους στοιχεία τους: ταλέντο, τεχνολογία, ανεκτικότητα, χωρικά πλεονεκτήματα. Αντίστοιχα διαμορφώνεται ο σχεδιασμός για τη δημιουργική πόλη με στόχο την εξασφάλιση των στοιχείων αυτών. 

Αυτού του τύπου ο σχεδιασμός συνδέεται με τον στρατηγικό χωρικό σχεδιασμό, καθώς βασίζεται σε μακροπρόθεσμα οράματα και συνδυάζει πλευρές της χωρικής ανάπτυξης και του χωρικού σχεδιασμού. Επίσης επικεντρώνεται σε επιλεγμένα θέματα, ιδίως αυτά που σχετίζονται με τον πολιτισμό και το ανθρώπινο δυναμικό, και δίνει βάρος στη συμμετοχική διαδικασία. 

Συνέδριο «Δημιουργική και Πολιτιστική Οικονομία: Χωρικές Αναπτυξιακές Πολιτικές»

Συνέδριο «Δημιουργική και Πολιτιστική Οικονομία: Χωρικές Αναπτυξιακές Πολιτικές»

Θεσσαλονίκη, 11-12 Δεκεμβρίου 2015

Συνδιοργάνωση: Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, ΑΠΘ

Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Πρόσκληση για υποβολή περιλήψεων

Η ημερίδα που διοργανώθηκε στο Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης το 2014 για την δημιουργική οικονομία και τις εξελίξεις στην Ελλάδα αποτέλεσε την ευκαιρία συσπείρωσης μιας κρίσιμης μάζας ερευνητών και έδωσε το έναυσμα για να ξεκινήσει ένας πρώτος κύκλος συζητήσεων για τον ρόλο των δημιουργικών και πολιτιστικών βιομηχανιών στην ελληνική οικονομία. Το συνέδριο «Δημιουργική και Πολιτιστική Οικονομία: αναπτυξιακές πολιτικές» που διοργανώνεται από το τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης του ΑΠΘ αποτελεί την δεύτερη προσπάθεια καταγραφής της ερευνητικής δραστηριότητας, με σαφή προσανατολισμό προς τον ρόλο της δημιουργικής και πολιτιστικής οικονομίας στις διαδικασίες τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης.

Στη διάρκεια των τελευταίων 30 ετών η δημιουργική και πολιτιστική οικονομία έχει, με ποικίλους τρόπους, ενταχθεί στις πολιτικές αστικής και περιφερειακής ανάπτυξης τόσο στον αναπτυγμένο, όσο και στον αναπτυσσόμενο κόσμο, ενώ προσφάτως η σημασία της στις ευρωπαϊκές πολιτικές έχει αρχίσει να ενισχύεται σημαντικά.

Τον τελευταίο χρόνο όλο και περισσότεροι δήμοι και περιφέρειες στην Ελλάδα εντάσσουν την δημιουργική και πολιτιστική οικονομία στις αναπτυξιακές τους πολιτικές, στην βάση των επενδυτικών προτεραιοτήτων της νέας προγραμματικής περιόδου της Πολιτικής Συνοχής 2014-2020. Ο πολιτισμός και η δημιουργικότητα αποτελούν μοχλούς αναπτυξιακών πολιτικών, έχοντας έντονες συνδέσεις με την αστική ανάπτυξη και την ποιότητα ζωής στις πόλεις, τον ελεύθερο χρόνο, την τουριστική οικονομία και την παραγωγή καινοτόμων υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας. Παρόλα αυτά, σε πολλά επιχειρησιακά προγράμματα στο περιφερειακό και τοπικό επίπεδο παρατηρούνται κενά όσον αφορά την λειτουργική αξιοποίηση του δυναμισμού των δημιουργικών και πολιτιστικών βιομηχανιών και την γόνιμη παραγωγή πολιτικών που θα ενδυναμώσει περαιτέρω τους κλάδους πολιτισμού και δημιουργικότητας.

To Orange Grove έκλεισε ένα χρόνο - ο Ολλανδός πρέσβης δίνει το στίγμα

Το Orange Grove, ο συνεργατικός χώρος για νέους επιχειρηματίες που λειτουργεί στο κτήριο της Ολλανδικής Πρεσβείας συμπλήρωσε τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του. 

Αύριο Παρασκευή 26.9 γιορτάζει τα γενέθλιά του καλώντας μεταξύ άλλων τον ιδρυτή του WeTransfer να παρουσιάσει τη δική του ιστορία επιτυχίας. 

Ο πρέσβης της Ολλανδίας στην Ελλάδα κ. Jan Versteeg αναφέρει επιγραμματικά του κύριους λόγους για τους οποίους η πρωτοβουλία είχε επιτυχία και ποιες είναι οι σκέψεις γαι το μέλλον.

Γιατί το κάνουμε;

·         Αντιμετώπιση ανεργίας νέων / αντιστροφή διαρροής εγκεφάλων, που αποτελεί βάρος για το μέλλον της Ελλάδας. 

      Προσπαθούμε να κρατήσουμε ταλαντούχους ανθρώπους εδώ, για να αξιοποιήσουν τα ταλέντα τους. Οι νέοι αποτελούν το κλειδί για τη μελλοντική οικονομική επιτυχία της χώρας.

·         Ισχύει και το αντίστροφο: η χώρα χρειάζεται μια νέα οικονομική βάση. Δε φτάνουν μόνο οι μεγάλες επενδύσεις. Οι νεοφυείς επιχειρήσεις είναι μια άλλη επιλογή για τους νέους.

·         Πρέπει να κοιτάμε μπροστά. Να κάνουμε θετικά πράγματα. Χρειαζόμαστε μια επανεκκίνηση στην Ευρώπη. Να αφήσουμε πίσω μας τα αρνητικά στερεότυπα.

·         Προσπαθούμε να κάνουμε μια μικρή διαφορά, να συνεισφέρουμε λίγο: έχοντας καλό δίκτυο, υποστηριζόμενοι από δυνατές εταιρίες, έχοντας ενδιαφέρουσες εμπειρίες από την Ολλανδία που μπορούμε να μοιραστούμε με τους νέους επιχειρηματίες (πχ. συνεργασία δήμων Άμστερνταμ – Αθηναίων)

Ποιες είναι οι βασικές αρχές του Orange Grove;

· Ομαδική δουλειά: το Orange Grove είναι προϊόν συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, πανεπιστημίων, πρεσβείας και μιας μεγάλης ομάδας ανθρώπων, που είτε έχουν σχέση και με τις δύο χώρες, είτε τους συναρπάζει η επιχειρηματικότητα, είτε (το συνηθέστερο) και τα δύο.

· Το Orange Grove δεν είναι σχολείο: οι επιχειρηματίες είναι ενήλικες. Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα καλό περιβάλλον για αυτούς. Μοιραζόμαστε μαζί τους το δίκτυό μας στην Ολλανδία και στην Ελλάδα. Παράλληλα προσφέρουμε κάποιες στοχευμένες εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Παρέχουμε μέντορες και τους συμβουλεύουμε στα πρώτα επιχειρηματικά τους βήματα.

·   Προωθούμε τη συνεργασία μεταξύ των νέων επιχειρηματιών

·  Προσπαθούμε να περάσουμε δύο μηνύματα: καταρχήν ότι πρέπει να πάρουμε σοβαρά τη νέα γενιά, γιατί έχει να προσφέρει πολλά – αλλά και το γεγονός ότι η επιχειρηματικότητα είναι μια πραγματική επιλογή που έχουν. Δεν είναι κακό το να αποτύχεις προσπαθώντας, το κακό είναι να μην προσπαθήσεις καθόλου.

·   Και για μας τους ίδιους ακόμα ισχύει: μαθαίνουμε στην πράξη.

Ημερίδα για την δημιουργική οικονομία και τις εξελίξεις στην Ελλάδα

Αθήνα 12 Δεκεμβρίου 2014, με την υποστήριξη :

Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης, Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, Α.Π.Θ.

Οι πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες αποτελούν ένα από τα ανερχόμενα ερευνητικά πεδία που απασχολούν ερευνητές προερχόμενους από ένα μεγάλο εύρος γνωστικών αντικειμένων (τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη, γεωγραφία, οικονομική επιστήμη, χωροταξία, μέσα επικοινωνίας κλπ.). Στην Ελλάδα αν και υπάρχουν κάποια δείγματα έρευνας, η προσπάθεια για την ανάδειξη της δημιουργικής οικονομίας βρίσκεται ακόμα σε εμβρυακό στάδιο.

Η ημερίδα ευελπιστεί να «ανοίξει» το διάλογο για τις πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες στην Ελλάδα μέσα από ένα διεπιστημονικό πρίσμα και να φέρει κοντά ερευνητές που ασχολούνται με το νέο παράδειγμα της δημιουργικότητας. Σκοπός της ημερίδας είναι η χαρτογράφηση της έρευνας στην Ελλάδα και η ώθηση για την δημιουργία ερευνητικών δικτύων και συνεργασιών.

Οι θεματικές ενότητες της ημερίδας περιλαμβάνουν:

- Θεωρία

Θεωρητικά παραδείγματα και κριτική ανάλυση,

Δημιουργική οικονομία, απασχόληση και χαρακτηριστικά του ανθρώπινου δυναμικού,

- Δημιουργικότητα και πολιτισμός στην πράξη

Καινοτομία, νέες τεχνολογίες και δημιουργικότητα,

Δημιουργικότητα και επιχειρηματικότητα,

Δημιουργικότητα και ‘εναλλακτικές’ μορφές επιχειρηματικότητας,

Κλαδικές αναλύσεις,

- Η γεωγραφία και οι επιπτώσεις των πολιτιστικών και δημιουργικών βιομηχανιών,

Οι δημιουργικές και πολιτιστικές επιχειρήσεις στις ελληνικές περιφέρειες,

Η σχέση της πόλης με την δημιουργικότητα και τις τέχνες,

Δημιουργική τάξη και δημιουργικές πόλεις,

Δημιουργικότητα και τοπική/περιφερειακή ανάπτυξη,

- Εγχώριες και ευρωπαϊκές πολιτικές για την οικονομία της δημιουργικότητας

Δημιουργική οικονομία στο κέντρο των πόλεων

Δημοσιεύθηκε στο parallaximag

Την Κυριακή 4 Μαΐου, η Θεσσαλονίκη μετατράπηκε για μια μέρα σε μία διαδραστική πλατφόρμα παρουσιάσεων, προτάσεων και συζητήσεων για το μέλλον της πόλης, με βάση το παρόν και τη διεθνή εμπειρία. Στη σκηνή του Ολύμπιον, μια ημέρα σκέψης, συζήτησης, δράσεων και προτάσεων για τη Θεσσαλονίκη αλλά και παρουσίασης καλών πρακτικών από το εξωτερικό που θα μπορούσαν να αποτελέσουν παραδείγματα εφαρμογής και στη δική μας πόλη. Σε συνεργασία με ξένα ινστιτούτα και πρεσβείες προσκαλέσαμε στη Θεσσαλονίκη 10 ανθρώπους από τη Βρετανία, τη Γερμανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ολλανδία, την Αλβανία, την Τουρκία και την Ελλάδα, που πέτυχαν, για να μας παρουσιάζουν το πώς τα κατάφεραν άλλες πόλεις με βιώσιμες ιδέες, υποδεικνύοντας καλές πρακτικές μεταμόρφωσης μιας πόλης ή μιας γειτονιάς. 

Mετά από πληθώρα εμπειριών σε ζητήματα ανάπλασης και διαχείρισης φεστιβάλ, ο Εgbert Fransen σήμερα ζει στο Άμστερνταμ και εκδίδει ένα μοντέρνο περιοδικό σχετικό με την αστική ανάπλαση στην Ολλανδία και διοικεί μια αναπαλαιωμένη αποθήκη στο Άμστερνταμ, την Pakhuis de Zwijger, η οποία αποτελεί κέντρο καινοτομίας και δημιουργίας. Παραπάνω από 300 προγράμματα που σχετίζονται με την κοινωνική καινοτομία, την τοπική επιχειρηματικότητα, την βιώσιμη ανάπτυξη κ.ά παρουσιάζονται στο χώρο από ειδικούς κάθε χρόνο. Παράλληλα εργάζεται πάνω στη δημιουργία του πρώτου δικτύου πρεσβειών πόλεων και έχει διευθύνει φεστιβάλ μουσικής στο Άμστερνταμ και το Ρότερνταμ.

Ποια είναι τα πιο σημαντικά εργαλεία για να αναπτύξουμε την δημιουργική οικονομία στις πόλεις;

Πρέπει να δοθεί χώρος-με την ευρεία έννοια αλλά και μεταφορικά. Ένα καλό παράδειγμα είναι η κυβέρνηση στην Ολλανδία, η οποία δίνει πολύτιμο χώρο στους δημιουργικούς ανθρώπους για να δουλέψουν. Αξιοποιεί το μεγάλο αριθμό άδειων δημόσιων γραφείων, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιήσουν νέοι καλλιτέχνες, σπουδαστές και δημιουργοί, είτε σαν στούντιο είτε σαν γραφείο, με μικρό κόστος ενοικίασης. Οπότε η δημιουργία και η παροχή χώρου εργασίας είναι ένα πολύ σημαντικό πρώτο βήμα, αλλά σίγουρα δεν είναι αρκετό. Είναι σημαντικό να δημιουργηθούν ολόκληρες περιοχές δημιουργικών γραφείων, έστω πειραματικά,  τις οποίες θα υποστηρίζει ο Δήμος και στις οποίες θα παρέχει βοήθεια και επικοινωνία, ώστε να αναπτυχθούν συλλογικά για το καλό της πόλης.

Ένα καλό παράδειγμα είναι και το δικό σας, η δημιουργική αποθήκη δηλαδή που οργανώσατε στο Άμστερνταμ μαζί με την ομάδα σας.

Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στο Άμστερνταμ, που αναζητούν νέες ευκαιρίες, και τους οποίους υποστηρίζει ο Δήμος δημιουργώντας ευκαιρίες. Εμείς, στο χώρο μας, αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε μόνοι μας ένα χώρο στον οποίο εμείς αποφασίζουμε και οργανώνουμε τις δράσεις μας, και στον οποίο συνευρίσκονται άνθρωποι από όλοι την πόλη και μοιράζονται τις γνώσεις και τις ιδέες τους. Πιστεύω ότι στην πόλη πρέπει να συνεργάζεσαι, να μοιράζεσαι γνώση, να μαθαίνεις και να ανταλλάσσεις απόψεις , ώστε να δημιουργούνται δυνατές συνέργειες.  Αυτό προσπαθούμε να επιτύχουμε στην δημιουργική αποθήκη μας.

Διαδικασίες αστικού εξευγενισμού στο Γκάζι και στο Μεταξουργείο: συμβολικό κεφάλαιο και real estate

Δημοσιεύθηκε στο Δίκτυο για την Δημιουργική Ελλάδα , στις 6 Φεβρουαρίου , 2014 

(Το κείμενο είναι προδημοσίευση από το βιβλίο “Οι πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες στην Ελλάδα”, Βασίλης Αυδίκος, εκδ. Επίκεντρο, 2014)

Πόλεις χωρίς γκέι και ροκ μπάντες χάνουν την κούρσα της οικονομικής ανάπτυξης…

…μόνο με την παρουσία αυτής της δημιουργικής τάξης διασφαλίζεται η αύξηση της αξίας της γης και η μεγιστοποίηση των κερδών όσων ασχολούνται με το real estate»

Richard Florida

Οι διαδικασίες αστικού εξευγενισμού (gentrification) που παρατηρούνται στις όμορες περιοχές του Γκαζιού και του Μεταξουργείου παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί και στις δύο οι πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες και το συλλογικό συμβολικό κεφάλαιο της κάθε περιοχής έπαιξαν και συνεχίζουν να παίζουν πρωταρχικό ρόλο. Οι περιοχές του Γκαζιού και του Μεταξουργείου, ήδη από τις αρχές του 20ού αιώνα συγκέντρωναν πλήθος τεχνικών επαγγελμάτων, όπως μηχανουργεία, συνεργεία αμαξών και αργότερα αυτοκινήτων, σιδηρουργεία, ξυλουργεία, τυπογραφεία αλλά και πολλά μαγειρεία, καφενεία, τεκέδες, φούρνους και οίκους ανοχής.

Η απογραφή του 1991 δείχνει καθαρά την κοινωνική ομοιογένεια των δύο περιοχών. Και στις δύο περιοχές διαμένουν άτομα με χαμηλά εισοδήματα και υπάρχουν μεγάλα ποσοστά ανεργίας (πάνω από 10%), ενώ περίπου 35% των εργαζομένων είναι εργατοτεχνίτες. Επίσης, στις δύο περιοχές κατοικούν πολλοί μετανάστες, λόγω των χαμηλών ενοικίων, ενώ χαρακτηριστικό είναι το χαμηλό ποσοστό πτυχιούχων ΑΕΙ και ΤΕΙ (κάτω από 15%) και το υψηλό ποσοστό αυτών που δεν έχουν τελειώσει τη στοιχειώδη εκπαίδευση ή είναι αγράμματοι (πάνω από 7%).[1] 
Σύμφωνα με τη Γιαννακοπούλου, τα παραπάνω δημογραφικά χαρακτηριστικά των δύο περιοχών συνεχίζουν να υφίστανται και κατά την δεκαετία του 1990, με μερικές μικρές διαφορές που ίσως σηματοδοτούν την απαρχή του φαινομένου του αστικού εξευγενισμού στις δύο περιοχές.[2] 
Στην απογραφή του 2001, σε κάποια οικοδομικά τετράγωνα του Γκαζιού και του Μεταξουργείου παρατηρείται μια αύξηση των επαγγελματιών που κατέχουν υψηλόβαθμες θέσεις και μια ταυτόχρονη μείωση των κατοίκων με χαμηλόμισθα επαγγέλματα, ειδικά των χειρωνακτών, όπως επίσης και μια αξιοσημείωτη αύξηση των ατόμων που δηλώνουν «ασαφή» επαγγέλματα (μάλλον οικονομικοί μετανάστες ή/και καλλιτέχνες), αλλά και μια ραγδαία αύξηση (53%) των ατόμων που κατέχουν πτυχία τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. 

Λάρισα :"περπατάει" για το διαγωνισμό «MAYORS CHALLENGE 2013-2014″

Το πράσινο φως για τη συμμετοχή του δήμου στο διαγωνισμό «MAYORS CHALLENGE 2013-2014″ που οργανώνει το ίδρυμα BLOOMBERG έδωσε το δημοτικό συμβούλιο της πόλης. Η πρόταση που θα κατατεθεί από την πλευρά του δήμου έχει τίτλο: «Walk Our Way  δηλ. περπάτα μαζί μας / με τον τρόπο μας (WOW)».Αφού ευχηθώ καλή επιτυχία στην πόλη της Λάρισας , θάθελα να τους ευχαριστήσω που με επέλεξαν σαν ένα από τους τρεις επίσημους σχολιαστές της πρότασής τους.

Ο διαγωνισμός έχει πανευρωπαϊκό χαρακτήρα και αφορά ευρωπαϊκές πόλεις με πληθυσμό πάνω από 100.000 κατοίκους. Το πρώτο βραβείο του διαγωνισμού είναι συνολικού ύψους 5 εκατ ευρώ, ενώ θα υπάρχουν άλλα 4 βραβεία από 1 εκατ. ευρώ έκαστο. 
Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση οι «νέες» ιδέες στηρίζονται πολλές φορές σε ιδέες ή τάσεις που προϋπήρχαν. «Στη Λάρισα ήδη  περπατάμε. Η πόλη μας, ήδη ενεργά φροντίζει για στους πεζούς για τις καλύτερες δυνατές συνθήκες περπατήματος. Το πεζοδρομημένο κέντρο της πόλης  (ξεκινώντας ήδη από το 1985 ), καθώς και ειδικοί διάδρομοι στα πάρκα της πόλης, ράμπες, παγκάκια αξιοποίηση κοίτης Πηνειού κλπ. ενθαρρύνουν το περπάτημα, το τρέξιμο και προφανώς την ποδηλασία. Το νέο στην πρότασή μας, είναι ότι για πρώτη φορά, θέτουμε την τεχνολογία κυριολεκτικά «επί τόπου» για να διευκολύνουμε και να  ενθαρρύνουμε σε υπέρτερο βαθμό το περπάτημα. 

Οι πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες στην Ελλάδα

#Εκδόσεις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ

Συγγραφέας :ΑΥΔΙΚΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

"Μία από τις πρώτες ίσως αντιδράσεις στο άκουσμα του όρου «πολιτιστική βιομηχανία» είναι η άρνηση ότι ο πολιτισμός είναι εμπόρευμα. Το βασικό θέμα ωστόσο είναι το κατά πόσο ο πολιτισμός και η δημιουργικότητα αφήνεται στις δυνάμεις της αγοράς, ή υπάρχει μια στοχευμένη δημόσια πολιτική που προστατεύει την δημιουργία.

Στην Ελλάδα, η πολιτιστική πολιτική δεν είχε σχεδόν ποτέ σαφείς στόχους και κριτήρια, ενώ κυρίαρχη υπήρξε ανέκαθεν η εμμονή με την ανάδειξη και προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς που συνήθως λειτουργεί και ως «προϊόν» για τη τουριστική οικονομία. Αυτό σημαίνει ότι ο σύγχρονος πολιτισμός υπήρξε υποβαθμισμένος και οι λιγοστές πολιτικές για τη σύγχρονη δημιουργία υπήρξαν αποσπασματικές και δεν ανταποκρίνονταν στις πραγματικές ανάγκες της εγχώριας πολιτιστικής παραγωγής.

Επιχειρώντας μια λεπτομερή ανάλυση των οικονομικών χαρακτηριστικών των κλάδων πολιτισμού και δημιουργικότητας στην Ελλάδα, το βιβλίο αυτό εισάγει τον αναγνώστη στα θεωρητικά παραδείγματα των πολιτιστικών και δημιουργικών βιομηχανιών, όπως και στις κυρίαρχες πολιτικές που υπάρχουν για τη στήριξή τους.

Παράλληλα, αναδεικνύει το ζήτημα της άνισης πολιτιστικής ανάπτυξης που παρατηρείται μεταξύ της Αθήνας και των υπόλοιπων ελληνικών πόλεων και εξετάζει τις γεωγραφικές συσπειρώσεις των δημιουργικών βιομηχανιών στην Αθήνα.

Αν και η οικονομική συνεισφορά των πολιτιστικών και δημιουργικών επιχειρήσεων στην εθνική οικονομία και ο αριθμός των εργαζομένων αποτελούν σημαντικά μεγέθη, μέχρις στιγμής έχουν γίνει πολύ λίγες μελέτες και έρευνες για τη σημασία των κλάδων πολιτισμού και δημιουργικότητας στην Ελλάδα. Η μελέτη του Βασίλη Αυδίκου έρχεται να καλύψει αυτό το κενό, δημιουργώντας μια αρχική βάση δεδομένων, ενώ ταυτόχρονα δίνει το έναυσμα για διάφορες συζητήσεις για την οικονομική συμπεριφορά των κλάδων αυτών αλλά και για τις στρατηγικές χωροθέτησής τους."

Amsterdam Light Festival: Φωτίζοντας δημιουργικά την πόλη

http://www.urbancapture.com

Τα πολιτιστικά γεγονότα όπως τα φεστιβάλ μουσικής, οι εικαστικές εκθέσεις, τα φεστιβάλ κινηματογράφου, αλλά και οι μεγάλες διοργανώσεις όπως ο εορτασμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης έχουν τη δυνατότητα να χαρακτηρίσουν μια πόλη και να βοηθήσουν στην αναγέννησή της. Τα τελευταία χρόνια πολλές πόλεις στο εξωτερικό αλλά και στην Ελλάδα  προσπαθούν να διοργανώσουν καινοτόμα ειδικά γεγονότα προκειμένου να προσελκύσουν το ενδιαφέρον και να βελτιώσουν την εικόνα τους.Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση όπου κεντρικό στοιχείο του γεγονότος είναι ο δημιουργικός φωτισμός της πόλης. 
Το Άμστερνταμ έχει μπει δυναμικά σε αυτό το χώρο με το Amsterdam Light Festival. 

Δημιουργικότητα και ανάπτυξη: μύθοι και πραγματικότητες με α­φορμή την περίπτωση της Θεσσαλονίκης

#Αθανάσιος Καλογερέσης

Λέκτορας, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, Πολυτεχνική Σχολή, ΑΠΘ

#Αρτέμιος Κουρτέσης

Λέκτορας, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, Πολυτεχνική Σχολή, ΑΠΘ

Ομιλία στο 11ο ΤΑΚΤΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ - 2013 (ERSA - GR) που έγινε στην Πάτρα 14-15 Ιουνίου 2013 

Το άρθρο πραγματεύεται την ιδιαίτερα πλούσια βιβλιογραφία που αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια για το ρόλο της δημιουργικότητας στην τοπική - κυρίως αστική -ανάπτυξη, που αναπτύσσεται παράλληλα με τον κεντρικό ρόλο που αποδίδεται στη δημιουργικότητα στα πλαίσια ενός ιδιαίτερα έντονου αστικού ανταγωνισμού. Μια επιπλέον ένδειξη της αυξανόμενης σημασίας του δημιουργικού τομέα αποτελεί η έκδοση από την UNCTAD του 'Creative Economy Report' που εκδίδεται κάθε δύο έτη.

Ο βασικός στόχος του άρθρου είναι μια πρώτη βιβλιογραφική επισκόπηση και κριτική τοποθέτηση επί της ιδιαίτερα πλούσιας βιβλιογραφίας. Σε εμπειρικό επίπεδο το άρθρο απομακρύνεται από παλαιότερες προσπάθειες εξαντλητικής καταγραφής και χαρτογράφησης του δημιουργικού κλάδου και τις συνεπακόλουθες ταξινομικές αμφισημίες και επικεντρώνεται σε μια σειρά μελετών περιπτώσεως δημιουργικών επιχειρήσεων με έδρα το ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης με έμφαση στη ανάλυση των σύνθετων και πυκνών διασυνδέσεων τόσο στο εσωτερικό του cluster, όσο και σε εθνικό, αλλά και διεθνές επίπεδο.

Ωστόσο, βασική φιλοδοξία του άρθρου είναι η διερεύνηση της αλληλεπίδρασης μεταξύ του δημιουργικού κλάδου και του περιβάλλοντος. Του τρόπου με τον οποίο ο δημιουργικός κλάδος επηρεάζει την ανάπτυξη της πόλης, αλλά και αντίστροφα, πως η ανάπτυξη της πόλης διαμορφώνει την ανάπτυξης του δημιουργικού κλάδου.

Χωρίς να ενστερνιζόμαστε απόλυτα τις έντονα σκεπτικιστικές απόψεις ενός μεγάλου αριθμού οικονομικών γεωγράφων, σύμφωνα με τους οποίους ο δημιουργικός κλάδος δεν είναι παρά μία ακόμη νεοφιλελεύθερη μετενσάρκωση της εμπορευματοποίησης του - ιδιαίτερα αστικού - χώρου, τα αρχικά μας ευρήματα δείχνουν να επιβεβαιώνουν, τουλάχιστον εν μέρει, κάποιες από τις εκφάνσεις του σκεπτικισμού σχετικά με τον ενδεχόμενο ρόλο του κλάδου ως 'κινητήρα ανάπτυξης' της οικονομίας της πόλης.