Αξιολόγηση της πολιτικής και της υλοποίησης του, μέσα από το εργαλείο των ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ του Ν.2508/97
#ΣΟΥΛΤΑΝΑ ΒΕΖΥΡΙΑΝΝΙΔΟΥ
Αρχιτέκτων Μηχανικός ΑΠΘ, MSc Περ/κού Σχεδιασμού ΕΑΠ, MSc Πολεοδομίας-Χωροταξίας ΠΘ Διεύθυνση Περ/ντος & Χωρικού Σχεδιασμού ΑΜ-Θ, Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας- Θράκης
Η ρύθμιση του χώρου -χωροταξική και πολεοδομική- ως ενιαία διαδικασία για ολόκληρη την εδαφική περιφέρεια ενός Δήμου εισήχθη, για πρώτη φορά στην ελληνική πολεοδομική νομοθεσία, με το εργαλείο των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ) του ν.2508/97 και αποτέλεσε, κατά την 17ετία 1997-2014, περίοδο ισχύος του νόμου, το συνδετικό κρίκο ανάμεσα στα αμιγώς στρατηγικά επίπεδα του σχεδιασμού (εθνικό και περιφερειακό) και στο επίπεδο της χωρικής εφαρμογής του(πολεοδομικές μελέτες), ενσωματώνοντας τόσο γενικές-στρατηγικές κατευθύνσεις όσο και κανονιστικές διατάξεις.
Η δομή αυτή των επιπέδων σχεδιασμού προβλέπεται άλλωστε και στο νέο Ν.4269/14.
Το επίπεδο των ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ του Ν.2508/97 επιδιώκει, μέσα από το συνδυασμό αναπτυξιακών, περιβαλλοντικών και κοινωνικών παραμέτρων, τον καθολικό σχεδιασμό αστικών, περιαστικών και αγροτικών περιοχών, σχεδιασμό που ανάγεται σε κύρια πολιτική δράση του Δήμου, με άμεση επίπτωση στην ποιότητα του περιβάλλοντος και στην κοινωνική και οικονομική ζωή των πολιτών του.
Αποτελεί σήμερα κοινή διαπίστωση ότι, το επίπεδο σχεδιασμού των ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ υπήρξε δύσκαμπτο και δυσλειτουργικό στη θεωρία του και πολύπλοκο και με μικρή εφαρμοσιμότητα στην πράξη, κυρίως λόγω της έλλειψης συντονισμού των επιπέδων σχεδιασμού στην κατακόρυφη διαστρωμάτωση αλλά και της αδυναμίας συνέργειας μεταξύ τομεακών πολιτικών και συμμετοχικών διαδικασιών στην οριζόντια κατεύθυνση.
Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα εργασία επιχειρεί το 2014, χρονιά θεσμοθέτησης του νέου νόμου για τον χωρικό σχεδιασμό, του Ν.4269/14,σε συνέχεια δύο προηγούμενων ερευνών του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (που επιχείρησε σε ενδιάμεσους χρόνους- το 2004 και το 2009- αντίστοιχες αξιολογήσεις της πορείας εφαρμογής του Ν.2508/97), να αξιολογήσει την πορεία υλοποίησης των ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ του Ν.2508/97, μέσα από την αναλυτική καταγραφή του συνόλου των εγκεκριμένων και εν εξελίξει ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ, ανά περιφέρεια για το σύνολο της επικράτειας(πλην της περιφέρειας Αττικής), έως την αντικατάσταση του Ν.2508/97 με το Ν.4269/14(28/06/2014).