Καρδίτσα, η πόλη του ποδηλάτου στην Ελλάδα.Αστική κινητικότητα και η περιφερειακή ανάπτυξη της περιοχής

#ΕΛΕΝΗ Ν. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, 

Αρχιτέκτων-Μηχανικός ΕΜΠ, M.Sc. Περιφερειακής Ανάπτυξης, Δρ Πολεοδομίας (PhD, PPhD), τ. Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Ελλήνων Περιφερειολόγων

1. Εισαγωγή

Η πόλη της Καρδίτσας ή αλλιώς ‘’το Άμστερνταμ της Ελλάδας’’ ,όπως είναι γνωστή για την ποδηλατική της παράδοση , είναι πρωτοπόρος πόλη σε εθνικό επίπεδο και σημείο αναφοράς για την Ελλάδα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ως προς τη  χρήση του ποδηλάτου από τους κατοίκους της. Ο λόγος είναι διότι  το ποδήλατο εξυπηρετεί γρήγορα, αποτελεσματικά και οικονομικά παντού. Αν και  αποτελεί το μοναδικό ιδιόκτητο μέσο μετακίνησης για τους οικονομικά ασθενέστερους, στην πραγματικότητα αφορά το σύνολο του πληθυσμού ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας και επιπέδου ευημερίας. 

Στην περίπτωση της Καρδίτσας, οι άνθρωποι της πόλης – η διοίκηση και οι κάτοικοι – επιδίωξαν να θέσουν το ποδήλατο στις προτεραιότητες της ζωής τους. Και υλοποίησαν τις υποδομές λίγα μόλις έτη μετά την αυγή του 2000. 

Έτσι, οι κάτοικοι χρησιμοποιούν το ποδήλατο στις μετακινήσεις τους κάθε είδους (εργασία, σχολείο, αγορές, αναψυχή, περίπατοι, αθλητισμός).

Χάρη σε αυτό και στο δίκτυο πεζοδρόμων η Καρδίτσα έχει καταστεί ζωντανή πόλη, βοηθούσης και της -σχετικά σπάνιας για τα δεδομένα της ελληνικής περιφέρειας- ευνοικής μορφολογίας του εδάφους (επίπεδη). Με λιγοστά αυτοκίνητα – άρα λιγότερο καυσαέριο και ηχορρύπανση - στο κέντρο της και με θετικά τα αποτελέσματα της εξάπλωσής του:

Οι τρεις γενιές των έξυπνων πόλεων

Το παρακάτω κείμενο βασίζεται στο άρθρο Towards a New Paradigm of the Smart City που δημοσιεύθηκε στο site bee smart city

Το concept της έξυπνης πόλης έχει μια τεράστια αποδοχή σε παγκόσμιο επίπεδο.Φυσικά, αυτό το γεγονός γεννά πληθώρα συζητήσεων.Όχι μόνο για το τι είναι η έξυπνη πόλη αλλά σε πολλά άλλα θέματα γύρω από αυτήν.Για παράδειγμα , πώς έχει εξελιχθεί διαχρονικά το φαινόμενο των έξυπνων πόλεων ;

Στο πάρα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του "Οι 3 γενιές των έξυπνων πόλεων" , που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 2015, ο  Boyd Cohen έδωσε μια εντυπωσιακή εικόνα της εξέλιξης των έξυπνων πόλεων.

Περιγράφει τις τρεις διαφορετικές γενιές - ή εξελικτικές φάσεις - έξυπνων πόλεων ως εξής:

• Smart Cities 1.0: ένα τεχνολογικά κεντρικό όραμα για έξυπνες πόλεις υπό την καθοδήγηση των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας για τη δημιουργία αποτελεσματικών και καινοτόμων πόλεων
• Smart Cities 2.0: ένα όραμα υπό την καθοδήγηση της κυβέρνησης για τη χρησιμοποίηση τεχνολογικών λύσεων για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής
• Smart Cities 3.0: ένα ανθρωποκεντρικό όραμα των πολλών  για τις έξυπνες πόλεις που βασίζεται στη συνδημιουργία [με τους πολίτες] για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την ευημερία

Αυτό που ο Boyd Cohen έχει περιγράψει με ακρίβεια στο πλαίσιο μιας εξελικτικής διαδρομής του οράματος της έξυπνης πόλης είναι κάτι που μπορούμε να παρακολουθούμε καθημερινά σε όλο τον κόσμο: οι πόλεις ακολουθούν διαφορετικές στρατηγικές προσεγγίσεις, βασισμένες στην τοπική πραγματικότητα και τις δικές τους αναπτυξιακές ανάγκες.

Αλλάζοντας τον τρόπο μετακίνησης στις πόλεις :Ο ρόλος του ποδηλάτου

Στην Ηλεκτρονική έκδοση του Guardian μπορούμε να διαβάσουμε πολύ ενδιαφέροντα άρθρα για τις πόλεις, τα προβλήματά τους αλλά και εμπειρίες επίλυσής τους.

Η παραγωγή των άρθρων αυτών χρηματοδοτείται από οργανισμούς όπως το Ίδρυμα Ροκφέλερ και συμβάλλουν στη συζήτηση για το μέλλον των πόλεων και τους μετασχηματισμούς της αστικής ζωής.

Η εκτεταμένη χρήση του ποδηλάτου στις πόλεις, έχει προσφέρει πολλά συμπεράσματα για τις αλλαγές στις μετακινήσεις των πολιτών και την βελτίωση της ζωής στο αστικό περιβάλλον.

Μια τέτοια εμπειρία από την Κοπεγχάγη μας μεταφέρει με μερικά πολύ διαφωτιστικά γραφήματα ο Δανο-Καναδός Mikael Colville-Anders σε κείμενο που δημοσιεύει ο Guardian.Για να δούμε μερικά από τα γραφήματα αυτά και να βγάλουμε τα δικά μας συμπεράσματα.

2016, the number of bicycles entering Copenhagen’s city centre exceeded the number of cars. All images: Copenhagenize Design Company/ Mikael Colville-Andersen

16ο Τακτικό Επιστημονικό Συνέδριο του ελληνικού τμήματος της ERSA

#ΕΛΕΝΗ Ν. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, 

Αρχιτέκτων-Μηχανικός ΕΜΠ, M.Sc. Περιφερειακής Ανάπτυξης, Δρ Πολεοδομίας (PhD, PPhD), τ. Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Ελλήνων Περιφερειολόγων

Στις 22-23 Ιουνίου 2018 πραγματοποιήθηκε το 16ο Τακτικό Επιστημονικό Συνέδριο του ελληνικού τμήματος της ERSA (Ευρωπαϊκής και Διεθνούς Εταιρίας Περιφερειακής Επιστήμης) “Στρατηγικές τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης :σύγχρονες προκλήσεις” της ERSA, στο Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης του Παντείου Πανεπιστημίου.

Ο Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ. Χάρης Κοκκώσης  κήρυξε την έναρξη του Συνεδρίου, κατά την οποία απηύθυναν χαιρετισμούς, εκτός του ιδίου, ο κ.  Νίκος Λέανδρος, Καθηγητής, Αναπληρωτής Πρυτάνεως  Παντείου Πανεπιστημίου, ο κ.  Θ. Παλάσκας, Καθηγητής, Πρόεδρος Τμήματος Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης, ο κ.  N. Κόνσολας, Ομότιμος Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Ελληνικό Τμήμα  ERSA, o κ. Κ. Κουτσόπουλος, Καθηγητής ΕΜΠ, Ελληνικό Τμήμα  ERSA,  Ο κ. Γ. Φώτης, Καθηγητής ΕΜΠ, Ελληνικό Τμήμα  ERSA και, τέλος, ο κ. Ι. Ψυχάρης,   Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, Πρόεδρος Ελληνικού  Τμήματος  ERSA, με τίτλο της ομιλίας του ''Περιφερειακή Επιστλημη και Περιφερειακη Πολιτική μετά την οικονομική κρίση''. 

Ηράκλειο :Μια σύντομη περιγραφή της κοινωνικής πολιτικής του Δήμου

#Πως περιγράφει η Δημοτική Παράταξη "ΔΥΝΑΜΗ ΠΟΛΙΤΩΝ" τον οδικό χάρτη έργων της Κοινωνικής πολιτικής του Δήμου Ηρακλείου.

Από τον Σεπτέμβριο του 2014, όταν αναλάβαμε τη διοίκηση του Δήμου Ηρακλείου, προχωρήσαμε σταδιακά στη αναβάθμιση των κοινωνικών δομών που ήδη υπήρχαν και στην δημιουργία καινούργιων:

ΚΕΝΤΡΟ ΑΣΤΕΓΩΝ 

- Το Κέντρο Αστέγων λειτουργεί με διανυκτέρευση και από το καλοκαίρι του 2015 με ίδιους πόρους. Τον τελευταίο χρόνο, μάλιστα, η λειτουργία του έχει αναβαθμιστεί αισθητά καθώς ενισχύθηκε με μόνιμο προσωπικό που κάνει εξαιρετική δουλειά και διαθέτει φύλαξη (από ίδιους πόρους) που βοηθά στην αποφυγή των δυσάρεστων καταστάσεων που είχαν παρατηρηθεί στο παρελθόν. 

- Το 2017 εξυπηρετήθηκαν 72 άτομα από τις Υπηρεσίες του Κέντρου. Επιπλέον, όλοι οι άστεγοι που διαβιούν εκτός των δομών του Δήμου (ή άλλων), έχουν προσεγγιστεί από την Αντιδημαρχία Κοινωνικής Πολιτικής, ωστόσο σε αρκετές περιπτώσεις, αρνούνται να δεχθούν βοήθεια. 

- Η καταγραφή που έγινε πρόσφατα από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για τον ακριβή αριθμό των αστέγων, είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για την Υπηρεσία και όχι εργαλείο προπαγάνδας και διαστρέβλωσης της πραγματικότητας, όπως επιχειρούν να το μετατρέψουν ορισμένοι. Όποιος ισχυρίζεται ότι οι άστεγοι εμφανίσθηκαν στα παγκάκια του Ηρακλείου τα τελευταία δύο χρόνια, είναι είτε ανόητος, είτε λαϊκιστής, είτε ανόητος λαϊκιστής. 

Πάτρα: Χτίζει την εικόνα του 2050. Πώς γίνεται αυτό;

#Ανδρέας Τσιλίρας, πολιτιστικός διαχειριστής MSc

Την περίοδο αυτή στην Πάτρα ζούμε κάτι πρωτόγνωρο. Για πρώτη φορά μετά από την απελευθέρωση από τους Τούρκους και την επανίδρυσή της από τον κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια και τον πολεοδόμο Σταμάτη Βούλγαρη, η πόλη έχει τη μοναδική δυνατότητα να επανασχεδιάσει την εικόνα και τη λειτουργία της για τις επόμενες δεκαετίες.

Γιατί τώρα; Απλώς γιατί αυτή την περίοδο συμβαίνουν ταυτόχρονα μερικά ενδιαφέροντα πράγματα:

- Παραδόθηκε στον Δήμο μια τεράστια έκταση της παραθαλάσσιας ζώνης που ανήκε μέχρι τώρα στο λιμάνι και δημιουργήθηκε μια προς ανάπλαση επιφάνεια σχεδόν 300 στρεμμάτων στο ευρύτερο κέντρο της.

- Η συζήτηση για την επαναλειτουργία της σιδηροδρομικής σύνδεσης με την Αθήνα (κατ’ αρχάς με τη γραμμή να φτάνει σίγουρα ως το Ρίο και με επόμενο στάδιο την υπόγεια διέλευση του τρένου σε τμήμα της πόλης) φαίνεται να τελειώνει και να περνάμε στη διαδικασία των αποφάσεων. 

- Ολοκληρώνεται μετά από δεκαετίες η κατασκευή της Μικρής Περιμετρικής Οδού που μαζί με άλλες αλλαγές στον πολεοδομικό σχεδιασμό (αλλαγή δρόμων εισόδου και εξόδου προς / από την Αθήνα, αντιδρομήσεις και πεζοδρομήσεις κεντρικών οδών και ένα ευρύ πρόγραμμα αστικών αναπλάσεων) θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο θα κινούνται (πεζοί, με ποδήλατο, αυτοκίνητο ή μέσο μαζικής μεταφοράς) σε δέκα χρόνια κάτοικοι και επισκέπτες της πόλης.

- Προκηρύχτηκε αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για την ανάπλαση της περιοχής πέριξ του Αρχαιολογικού Μουσείου με θέμα τη δημιουργία πολιτιστικού πάρκου στην είσοδο της πόλης από Αθήνα, ίσως και άλλες δομικές αλλαγές.

Μεταπτυχιακές Σπουδές στον Τουρισμό και τον Πολιτισμό - Αιτήσεις έως 6 Σεπτεμβρίου

Το Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας καλoύν τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν υποψηφιότητα για την παρακολούθηση του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΔΠΜΣ) «Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Τουρισμού και Πολιτισμού» (ΣΑΤΠ) για το ακαδημαϊκό έτος 2018-2019. 
Οι μεταπτυχιακές σπουδές στο ΣΑΤΠ οδηγούν στη λήψη Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης μετά από φοίτηση τριών (3) εξαμήνων (πλήρης φοίτηση) ή πέντε (5) εξαμήνων (μερική φοίτηση). 
Η λήψη του διπλώματος προϋποθέτει την παρακολούθηση και επιτυχή εξέταση σε 8 μαθήματα, την επιτυχή παρακολούθηση ενός (1) σεμιναρίου και την εκπόνηση  και επιτυχή εξέταση της μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας (90 ECTS). Ο μέγιστος αριθμός εισακτέων ανέρχεται σε τριάντα πέντε (35) άτομα.