Η πρόσκληση 2021 Global Mayors Challenge του ιδρύματος Bloomberg Philanthropies βραβεύει 50 καινοτόμες ιδέες

Το ίδρυμα Bloomberg Philanthropies ξεκίνησε έναν διαγωνισμό καινοτομίας για τις πόλεις, αναζητώντας τις πιο φιλόδοξες ιδέες που αναπτύχθηκαν ως απάντηση στο COVID-19. Το Mayors Challenge 2021 θα επιλέξει 50 ιδέες που αντιπροσωπεύουν τις κορυφαίες αστικές καινοτομίες στον κόσμο που θα προκύψουν από την πανδημία. Οι δεκαπέντε νικητές  που θα προκύψουν θα λάβουν 1 εκατομμύριο δολάρια ο καθένας και πολυετή υποστήριξη για να εφαρμόσουν και να διαδώσουν τις καινοτόμες ιδέες τους σε παγκόσμια κλίμακα. 

Ποιοί μπορούν να υποβάλλουν πρόταση ;

Το 2021 Global Mayors Challenge είναι ανοιχτό σε όλες τις πόλεις με πληθυσμούς άνω των 100.000 κατοίκων. Οι αιτήσεις πρέπει να υποβληθούν το αργότερο στις 21 Μαρτίου 2021. 

Οδηγός αρχαρίων στις Ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις

Πληροφορίες και αναλυτικές λεπτομέρειες σχετικά με όλα τα τρέχοντα προγράμματα της ΕΕ για τη νέα δημοσιονομική περίοδο 2014-2020 περιλαμβάνει οδηγός που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ο οδηγός παρέχει οδηγίες και πληροφορίες σχετικά με τις διαδικασίες υποβολής αιτήσεων ενώ  υποδεικνύει  πληροφορίες στοχοθετημένες για τους αιτούντες χρηματοδότηση  και τις  ανάγκες τους. Παρέχει ζεύξεις σε λεπτομερέστερες πληροφορίες σχετικά με ειδικές δυνατότητες. Περιλαμβάνει επίσης παραδείγματα και πρακτικές συμβουλές. Να σημειωθεί ότι η νέα γενιά προγραμμάτων της ΕΕ βασίζεται σε προγενέστερα επιτυχημένα προγράμματα που έχουν όμως βελτιωθεί και εκσυγχρονιστεί.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε βασικούς τομείς για το μέλλον της ΕΕ: έρευνα και καινοτομία, μεταφορές, ενέργεια, ευκαιρίες απασχόλησης για τη νεότερη γενιά και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, για να παραθέσουμε ενδεικτικά μερικούς από αυτούς.Ο στόχος είναι η προώθηση της απασχόλησης και της ανάπτυξης και δημιουργία καλύτερης ποιότητας ζωής στην Ευρώπη. Ένα άλλο σημείο στο οποίο εστιάζουμε την προσοχή μας είναι η μείωση της γραφειοκρατίας.

Αναβάθμιση της λειτουργίας των Δημοτικών υπηρεσιών

Εισήγηση του Ράλλη Γκέκα σε εκδήλωση στην Κοζάνη 15 Ιανουαρίου 2016.

Η οικονομική συγκυρία, οι διαδικασίες και οι απαιτήσεις του νέου ΕΣΠΑ και του τρίτου μνημονίου έχουν δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας για τους δήμους. Οι δήμοι καλούνται με λιγότερους πόρους να παράγουν μεγαλύτερο έργο. Άρα να αυξήσουν την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα τους. Για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις σύγχρονες προκλήσεις θα πρέπει να εστιάσουν, πριν από όλα, στην αναβάθμιση της λειτουργίας των δημοτικών υπηρεσιών.Η αναβάθμιση της λειτουργίας των δημοτικών υπηρεσιών εμπεριέχει τόσο την αναδιάταξη των εσωτερικών δυνάμεων και την αξιοποίηση των τεχνικών και ανθρώπινων πόρων, όσο και την πολιτική συμμαχιών του δήμου που θα συμπληρώνουν τα κενά και θα δίνουν νέες προοπτικές.

Το ερώτημα που εύλογα προκύπτει είναι που θα βρεθούν οι οικονομικοί πόροι για να χρηματοδοτήσουν αυτές τις πρωτοβουλίες και πως αυτή η «επένδυση» μπορεί να γίνει ακόμα περισσότερο παραγωγική.

ΕΣΠΑ 2014-2020 : Τι πρέπει να προσέξουν οι Δήμοι στη Διαχειριστική επάρκεια για ένταξη έργων

# Ράλλης Γκέκας, Δρ. Οικονομικών ΟΤΑ

Η διαχειριστική επάρκεια αποτελεί την απαραίτητη προϋπόθεση για να εντάξει κάποιος δήμος έργα του, ως τελικός δικαιούχος, στο νέο ΕΣΠΑ. Από αυτή την άποψη είναι πολύ σημαντικό οι δήμοι να προετοιμαστούν. Προετοιμασία δεν σημαίνει μόνο συμπλήρωση του φακέλου, αλλά και αυτοαξιολόγηση, ώστε να εντοπιστούν έγκαιρα τα σημεία που επιδέχονται βελτίωσης.
Το κείμενο που ακολουθεί στηρίχθηκε στα επίσημα έγγραφα και προσπαθεί, αφενός μεν να απλοποιήσει τις πολύπλοκες διαδικασίες και όρους, αφετέρου να δώσει απαντήσεις σε βασικά ερωτήματα για την πρωτοβάθμια ΤΑ όπως:

• Ποιές είναι οι διαφορές με το ΕΣΠΑ 2007-2014;
• Τί θα γίνει με τη διαχειριστική επάρκεια έργων που θα περάσουν ως «γέφυρες» στο ΕΣΠΑ 2014-2020;
• Πώς μπορεί να προετοιμαστεί και τί πρέπει να προσέξει ένας δήμος;
• Τέλος, τί μπορούν να κάνουν οι μικροί δήμοι με εγνωσμένα προβλήματα στην τεχνική, διοικητική και επιστημονική τους υποστήριξη;

Συγκλίσεις και αποκλίσεις με το τρέχον ΕΣΠΑ

Οι προϋποθέσεις της εξασφάλισης διαχειριστικής ικανότητας των δυνητικών δικαιούχων για την Προγραμματική Περίοδο (ΠΠ) 2014-2020 παρουσιάζουν πολλά κοινά σημεία με τις αντίστοιχες της περιόδου 2007-2013. Ως εκ τούτου, οι δήμοι θα πρέπει να αξιοποιήσουν την τεκμηρίωση της ΠΠ 2007-2013, και την υπάρχουσα εμπειρία, προκειμένου να μειωθεί ο διοικητικός τους φόρτος.

ΕΣΠΑ 2014-2020 , δράσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Η παρουσίαση του Γιάννη Γούπιου Διευθυντή Ανάπτυξης και οικονομικών ΤΑ της ΕΕΤΑΑ στην ημερίδα στα Γιάννενα στις 9/10/2015.

Στο πλαίσιο του Προγράμματος Επιμόρφωσης Δημάρχων και Δημοτικών Συμβούλων , διοργανώνεται φέτος ο δεύτερος κύκλος ημερίδων με την υποστήριξη του υπουργείου Εσωτερικών και της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Ο φετινός κύκλος, που περιλαμβάνει επτά ημερίδες, ξεκίνησε την Παρασκευή 9 Οκτωβρίου, από τα Γιάννενα και ολοκληρώνεται το Δεκέμβριο στην Τρίπολη. Τα θέματα που θα συζητηθούν αφορούν στη νέα στρατηγική αντίληψη της Πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης για τη μεταρρύθμιση του κράτους, στην επιχειρησιακή ετοιμότητα των δήμων στη νέα προγραμματική περίοδο και στην τοπική εταιρικότητα στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ και των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων.

INTERREG: Ιδέες και Προτάσεις που μπορούν να αξιοποιήσουν οι δήμοι

Άρθρο του  Ράλλη Γκέκα*

Σε προηγούμενα άρθρα έχουμε αναφερθεί εκτεταμένα στο INTERREG 2014 – 2020, τα επιμέρους προγράμματά του και τις προοπτικές που δίνονται στους ελληνικούς ΟΤΑ για ανάπτυξη συνεργασιών, παραγωγή έργου και χρηματοδότησής τους μέσα από αυτά.

Όπως έχει ανακοινωθεί, έχουν ήδη εγκριθεί τα περισσότερα από τα προγράμματα του Interreg 2014-2020, που μας αφορούν και συγκεκριμένα τα: Med, Ελλάδα –Κύπρος, Ελλάδα – Αλβανία και Ελλάδα – FYROM. Η δε πρόσκλησή τους για υποβολή προτάσεων αναμένεται τον Σεπτέμβριο του 2015.

Υπενθυμίζεται ότι:

• Για το Med, επιλέξιμες περιοχές είναι όλη η Ελλάδα και η Κύπρος.

• Για το Ελλάδα – Κύπρος, επιλέξιμες περιοχές είναι οι περιφέρειες του Βόρειου, Νότιου Αιγαίου και της Κρήτης και όλη η Κύπρος.

• Για το Ελλάδα – Αλβανία, επιλέξιμες περιοχές είναι οι νομοί Γρεβενών, Καστοριάς, Φλώρινας, Άρτας, Θεσπρωτίας Ιωαννίνων, Πρέβεζας, Ζακύνθου, Κέρκυρας, Κεφαλονιάς Λευκάδας και Berat, Gjirokaster, Korce, Vlore.

• Για το Ελλάδα – FYROM, επιλέξιμες περιοχές είναι οι Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας, (νομός Φλώρινας) και Κεντρικής Μακεδονίας, (νομοί Πέλλας, Κιλκίς, Σερρών και Θεσσαλονίκης) στην Ελλάδα, καθώς και οι Περιφέρειες Σχεδιασμού Πελαγονίας, Βαρδαρίου, Νοτιοανατολική και Νοτιοδυτική στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Ο Νομός Θεσσαλονίκης στην Ελλάδα και η Νοτιοδυτική Περιφέρεια Σχεδιασμού στην πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας συμμετέχουν ως όμορες περιοχές.

Η επενδυτική άπνοια που έχει πλήξει τους δήμους, όχι μόνο λόγω της δυσχερούς οικονομικής θέσης της χώρας, αλλά και της μεγάλης καθυστέρησης ενεργοποίησης του ΕΣΠΑ 2014 -2020, δεν αναμένεται να ξεπεραστεί πολύ σύντομα. Παράλληλα, οι αδυναμίες πολλών δήμων, ιδιαίτερα μικρών, σε τεχνική και επιστημονική υποστήριξη δημιουργούν σοβαρούς κινδύνους για επενδυτική και οικονομική απομόνωση και, ουσιαστικά για αποκλεισμό τους από το ΕΣΠΑ. Τέλος, οι αναμενόμενες αλλαγές στον τρόπο και τη διαδικασία λήψης της διαχειριστικής επάρκειας των τελικών δικαιούχων του ΕΣΠΑ προβληματίζουν, αν μη τι άλλο, το σύνολο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Tο πρόγραμμα INTERREG MED για τους δήμους

#Ράλλης Γκέκας, Δρ Οικονομικών ΟΤΑ

Το Interreg Med[1] είναι ένα πολύ ενδιαφέρον πρόγραμμα που καλύπτει το σύνολο της Ελληνικής επικράτειας. Η πρόσκληση αναμένεται να ανοίξει την 1^ηΣεπτεμβρίου 2015. Για το λόγο αυτό θεωρήσαμε απαραίτητη την συνοπτική παρουσίαση που ακολουθεί, ώστε οι δήμοι που ενδιαφέρονται να αρχίσουν να προετοιμάζονται. 

Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Ο γενικός στόχος του προγράμματος Interreg MED είναι η προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης στην περιοχή της Μεσογείου μέσω:

• της προώθησης καινοτόμων ιδεών και πρακτικών
• μιας λογικής χρήσης των πόρων
• της κοινωνικής ολοκλήρωσης

Τα παραπάνω θα επιτευχθούν με βάση μία ολοκληρωμένη προσέγγιση συνεργασίας στο χωρικό πεδίο.

Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Το πρόγραμμα αποσκοπεί στην ενίσχυση των διακρατικών και περιφερειακών στρατηγικών παρέμβασης στους τομείς του Μεσογειακού ενδιαφέροντος, όπου η διεθνής συνεργασία μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση των περιφερειακών και εδαφικών πρακτικών. Ως εκ τούτου, το πρόγραμμα MED θα εστιάσει στη συνοχή,

τη συμπληρωματικότητα και τη μεταφορά εμπειριών και πρακτικών με τα άλλα εθνικά και περιφερειακά προγράμματα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και πως αυτά μπορούν να τροφοδοτήσουν τις διακρατικές δράσεις.

INTERREG 2014 – 2020 :Πως μπορούν να διεκδικήσουν οι Δήμοι χρηματοδότηση.

#Ράλλης Γκέκας, Δρ Οικονομικών ΟΤΑ, rgkekas@skepsis.net.gr

Έχουν αρχίσει σταδιακά να διαμορφώνονται κοινοτικά προγράμματα για την περίοδο 2014-2020, τα οποία μάλιστα δημοσιεύουν και τις πρώτες προσκλήσεις τους. Μία από αυτές, από τις πλέον ενδιαφέρουσες για τους δήμους, είναι το Interreg. Στο άρθρο που ακολουθεί καταβάλλεται προσπάθεια να παρουσιαστεί: α) το ενδιαφέρον που μπορεί να έχουν οι δήμοι από την αξιοποίηση του προγράμματος, β) συνοπτικά το πρόγραμμα και γ) οι προετοιμασίες που πρέπει να κάνουν οι δήμοι για να είναι έτοιμοι στις επόμενες προσκλήσεις.

Γιατί ένας ελληνικός δήμος να διεκδικήσει χρηματοδότηση από τοInterreg;

Ο απαντήσεις που μπορούν να δοθούν σε αυτό το ερώτημα είναι δύο: Α) Η προφανής, που συνδέεται με τους στόχους του προγράμματος που θα παρουσιαστούν στο επόμενο κεφάλαιο. Β) Οι ανάγκες και ιδιαιτερότητες των ελληνικών δήμων.

Όπως είναι γνωστό ένα μεγάλο ποσοστό των ελληνικών δήμων έχει ιδιαίτερα προβλήματα επάρκειας τεχνικού και επιστημονικού προσωπικού. Το γεγονός αυτό επιβαρύνθηκε τα τελευταία χρόνια αφενός μεν από την αφαίμαξη των ανθρωπίνων πόρων της ΤΑ αφετέρου από τις δραματικές μειώσεις των οικονομικών τους. Η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού συνιστά έναν πολύ μεγάλο κίνδυνο ουσιαστικού αποκλεισμού από το ΕΣΠΑ 2014-2020, αφού η διατύπωση ανταγωνιστικών προτάσεων απαιτούν ώριμες μελέτες που μπορούν να πραγματοποιηθούν είτε in house, από τα στελέχη του δήμου, είτε με εξωτερικές συνεργασίες, που απαιτούν όμως χρηματοδοτικούς πόρους.

Επιλέξιμη δαπάνη στο Interreg είναι η χρηματοδότηση εξωτερικών συμβούλων και εμπειρογνωμόνων. Θα μπορούσε δηλαδή ο δήμος, μέσω του Interreg και με βάση τα αντικείμενα των προσκλήσεων που βρίσκονται στο πλαίσιο της πολιτικής 2020 της ΕΕ, να χρηματοδοτήσει μελέτες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ένα ευρύ φάσμα προσκλήσεων.

Ποιες δράσεις Δήμων μπορούν να ενταχθούν στο ΕΠ «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία 2014-2020»

#Ράλλης Γκέκας , Δρ. Οικονομικών ΟΤΑ,

To Επιχειρησιακό Πρόγραμμα«Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία» (ΕΠΑνΕΚ), είναι το μοναδικό από τα τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ, που παρουσιάζει στον προϋπολογισμό του ουσιαστική αύξηση, σε σχέση με τα αντίστοιχα ΕΠ των προηγούμενων προγραμματικών περιόδων. Αυτό οφείλεται στις επιλογές και τις κατευθύνσεις της πολιτικής για το 2020, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τις προτεραιότητες του νέου ΕΣΠΑ. Δε θα μπορούσε βέβαια να μη σημειωθεί ότι το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία» (ΕΠΑνΕΚ), αφορά στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Ανάπτυξης, που είναι και ο σχεδιαστής του νέου ΕΣΠΑ.

Τόσο από τον τίτλο του όσο και από την υλοποίηση των ανάλογων ΕΠ«Ανταγωνιστικότητας», σε προηγούμενες προγραμματικές περιόδους, το (ΕΠΑνΕΚ) στοχεύει στη στήριξη και ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα. Οι αλλαγές και οι διαφοροποιήσεις του από τα προηγούμενα Επιχειρησιακά Προγράμματα «Ανταγωνιστικότητας» αναμένονταν, τουλάχιστον όσον αφορά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, να μην περιορίζονται μόνο σε τομεακές προτεραιότητες που επιβάλλει η κρίση, αλλά αντίθετα να λάβουν υπόψη τους τις νέες Ευρωπαϊκές στρατηγικές και το νέο ρόλο της ΤΑ στο τοπικό αναπτυξιακό γίγνεσθαι.

Η Στρατηγική για το νέο αναπτυξιακό υπόδειγμα

Η στρατηγική για τη μετάβαση στο νέο μοντέλο ανάπτυξης οικοδομείται και στηρίζεται σε τέσσερις (4) πυλώνες:

Ο θεσμός των Περιφερειακών επιτροπών Αναπτυξιακού Σχεδιασμού ΕΣΠΑ

ΗΜΕΡΙΔΑ ΚΕΔΕ-CEMR  με θέμα «Τα Οικονομικά των Ελληνικών Δήμων 

στο Ευρωπαϊκό τους Περιβάλλον» 

#Παναγιώτης Μαΐστρος, Επιστημονικος  Συνεργάτης ΚΕΔΕ 

«Ο ΝΕΟΣ ΘΕΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ (ΠΕΑΣ) ΕΣΠΑ» 

Το νέο ΕΣΠΑ 2014–2020 περιέχει περισσότερες προγραμματικές και διαχειριστικές απαιτήσεις, σε σχέση με το προηγούμενο ΕΣΠΑ, όσον αφορά τη χρηματοδότηση των έργων και των δράσεων της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης και επομένως θα χρειαστεί εντονότερη ενεργοποίηση των Δήμων και των συλλογικών οργάνων τους (της ΚΕΔΕ και των ΠΕΔ). 

Προς την κατεύθυνση αυτή, εκτιμούμε ότι θα συμβάλλει σημαντικά ο νέος θεσμός των «Περιφερειακών Επιτροπών Αναπτυξιακού Σχεδιασμού (ΠΕΑΣ) ΕΣΠΑ της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», που νομοθετήθηκε μετά από πρόταση της ΚΕΔΕ με το Άρθρο 24Α του Ν. 4314/2014 «Για τη διαχείριση, τον έλεγχο και την εφαρμογή αναπτυξιακών παρεμβάσεων για την προγραμματική περίοδο 2014−2020 κλπ». 

Προβλέπεται η συγκρότηση 13 ΠΕΑΣ, κατ’ αντιστοιχία προς τα 13 Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ). 

ΟΙ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΕΑΣ 

Κάθε Περιφερειακή Επιτροπή Αναπτυξιακού Σχεδιασμού (ΠΕΑΣ) ΕΣΠΑ, η οποία θα λειτουργεί ως υποεπιτροπή της Επιτροπής Παρακολούθησης του αντίστοιχου ΠΕΠ, έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες : 

1ο. Διατυπώνει τη γνώμη της προς τη Διαχειριστική Αρχή του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος σχετικά με την κατάρτιση και την εξειδίκευσή του, με τη διαδικασία εκπόνησης των προσκλήσεων και με τα κριτήρια και τη διαδικασία ένταξης των πράξεων που αφορούν έργα και δράσεις τοπικής ανάπτυξης και ιδίως των πράξεων που εντάσσονται σε κατηγορίες δράσης με δικαιούχους τους Δήμους, στο πλαίσιο των ρυθμίσεων του εγκεκριμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου των συγχρηματοδοτούμενων πράξεων (ΣΔΕ). 

2ο. Ενημερώνεται από τη Διαχειριστική Αρχή του ΠΕΠ για την πορεία υλοποίησης των πράξεων των Δήμων. 

3ο. Διατυπώνει αντίστοιχες εισηγήσεις προς τις Διαχειριστικές Αρχές των Τομεακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων σχετικά με τους άξονες προτεραιότητας ή τους ειδικούς στόχους ή τις κατηγορίες δράσης αυτών που έχουν ως δικαιούχους τους Δήμους της περιφέρειας και ενημερώνεται από τις Διαχειριστικές Αρχές για την πορεία υλοποίησής τους. 

Σημειώνω εν προκειμένω ότι, εφόσον οι άξονες προτεραιότητας ή οι ειδικοί στόχοι ή οι κατηγορίες δράσης αφορούν γενικότερα Δήμους της χώρας, η ΚΕΔΕ συντονίζει τις ΠΕΑΣ στις εισηγήσεις τους προς τις Διαχειριστικές Αρχές των Τομεακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων.

Αναγκαίος ο πρωταγωνιστικός ρόλος των δήμων στο νέο ΕΣΠΑ

#Ολόκληρη η ομιλία του Γ.Πατούλη στο συνέδριο της ΚΕΔΕ στο Ηράκλειο (25-2-2015)

Το γεγονός ότι το νέο ΕΣΠΑ σχεδιάστηκε, άκρως συγκεντρωτικά, χωρίς να γίνει αποδεκτή καμία πρόταση της ΚΕΔΕ, επισήμανε στην εισήγησή του κατά τη διάρκεια της πρώτης προσυνεδριακής εκδήλωσης που βρίσκεται σε εξέλιξη στο Ηράκλειο Κρήτης. Ο Γιώργος Πατούλης υπογράμμισε ότι για το σύνολο των Δήμων θα υπάρξουν ανάγκες προσαρμογής, για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις, ενώ για μία μεγάλη κατηγορία όμως Δήμων και κυρίως τους μικρούς, ορεινούς και νησιώτικους Δήμους που δεν διαθέτουν το κατάλληλο τεχνικό και επιστημονικό προσωπικό, υπάρχει πολύ μεγάλος κίνδυνος ουσιαστικού αποκλεισμού τους από το ΕΣΠΑ.

Στη συνέχεια ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ αναφέρθηκε σε μια σειρά από διαπιστώσεις και προτάσεις που έχουν κατατεθεί από τη πλευρά των δήμων σχετικά με το νέο ΕΣΠΑ. Μεταξύ άλλων έχει διαπιστωθεί ότι δεν περιλαμβάνεται Εθνικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα με δικαιούχους τους Δήμους, όπως πρότεινε η ΚΕΔΕ, και δεν υπάρχει ρητή δέσμευση για τα «ολοκληρωμένα προγράμματα τοπικής ανάπτυξης» τα οποία σύμφωνα με τις Κοινοτικές κατευθύνσεις πρέπει να χρηματοδοτηθούν με το 5% των πόρων του ΕΤΠΑ. Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση, Κατάρτιση, Απασχόληση», αποτελεί συνένωση των σημερινών δύο Επιχειρησιακών Προγραμμάτων των Υπουργείων Εργασίας και Παιδείας και έχει πόρους μειωμένους κατά 60% σε σχέση με τους αντίστοιχους πόρους της περιόδου 2007–2013. Στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα αυτό από το σύνολο των κοινωνικών προγραμμάτων της Τ.Α., αναφέρονται μόνον οι βρεφονηπιακοί σταθμοί.

Ο Γ. Πατούλης επισημαίνει ότι είναι αναγκαίο να διασφαλιστούν περισσότεροι πόροι για τα κοινωνικά προγράμματα και να προγραμματιστεί έγκαιρα η συνέχιση της χρηματοδότησης των σημερινών προγραμμάτων που υλοποιούν οι Δήμοι.

Ακολουθεί αναλυτικά η εισήγηση:

Διακριτό ρόλο των Δήμων στο νέο ΕΣΠΑ ζητά η ΚΕΔΕ

Οι προτάσεις της ΚΕΔΕ για τη βελτίωση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου για το νέο ΕΣΠΑ 2014-2020 συζητήθηκαν στη συνεδρίαση της Επιτροπής ΕΣΠΑ, στην οποία συμμετείχαν ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ και πρόεδρος της Επιτροπής Γ. Πατούλης, ο α΄ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ και της Επιτροπής Δ. Καφαντάρης, ο γενικός γραμματέας της ΚΕΔΕ και μέλος της Επιτροπής Γ. Μουράτογλου, τα μέλη του ΔΣ της ΚΕΔΕ και της Επιτροπής Α. Κοιμήσης, Γ. Ιωακειμίδης, Δ. Μπίρμπας, ο διευθύνων σύμβουλος της ΠΕΤΑ και μέλος της Επιτροπής Ν. Χιωτάκης, ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΕΤΑΑ και μέλος της Επιτροπής Γ. Μέξης, ο γενικός διευθυντής της ΚΕΔΕ Π. Βασιλείου και ο σύμβουλος της ΚΕΔΕ Π. Μαΐστρος.

Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλης ενημέρωσε τα μέλη της Επιτροπής ότι έχει ζητηθεί συνάντηση με τον υπουργό Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού Γ. Σταθάκη για όλα τα θέματα αρμοδιότητάς του που αφορούν τους δήμους και κυρίως για το νέο ΕΣΠΑ

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης η Επιτροπή ΕΣΠΑ της ΚΕΔΕ κατέληξε στις εξής προτάσεις, τις οποίες θα καταθέσει προς συζήτηση στην κυβέρνηση:

Για το τρέχον ΕΣΠΑ 2007-2013  να λυθεί  η εκκρεμότητα χρηματοδότησης για την  ολοκλήρωση των έργων δήμων τα οποία διαχειρίζεται η ΕΕΤΑΑ ως ενδιάμεσος φορέας διαχείρισης.

Για το νέο ΕΣΠΑ:

• Να εγκριθεί  η χρηματοδότηση υποστήριξης των δήμων από την Τεχνική Βοήθεια, που διαχειρίζεται η ΜΟΔ για την ωρίμανση των νέων έργων τους, όπως είχε συμφωνηθεί με την προηγούμενη κυβέρνηση.
• Να υιοθετηθεί η πρόταση της ΚΕΔΕ για το Πρόγραμμα Ενδυνάμωσης και Υποστήριξης των δήμων ως δικαιούχων του νέου ΕΣΠΑ, που θα περιλαμβάνει  την υποστήριξη  των Περιφερειακών Αναπτυξιακών Επιτροπών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, την ενδυνάμωση των ορεινών και νησιωτικών δήμων, την οργάνωση και τον λειτουργικό εκσυγχρονισμό όλων των δήμων, την υποστήριξη για τη διασφάλιση της διαχειριστικής τους επάρκειας κ.λπ.
• Να ρυθμιστεί νομοθετικά η δυνατότητα κάθε δήμου να προκηρύσσει και να υπογράφει σύμβαση για τεχνικό σύμβουλο υποστήριξης των υπηρεσιών του για την ωρίμανση και την εκτέλεση των έργων του.

Η Νέα Προγραμματική Περίοδος και το Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης. Η σημασία των Ανοικτών δεδομένων

#Ζυγούλης Φώτιος - Τσοπανά Ράνια
Δημοσιεύθηκε στο political doubts

Η Νέα προγραμματική περίοδος στην Ελλάδα είναι γεμάτη προκλήσεις και αλλαγές στην οργάνωση και το σχεδιασμό των υπηρεσιών και των διαδικασιών στην ελληνική δημόσια διοίκηση και αυτοδιοίκηση.
Πρόκειται για ένα reengineering των δημοσίων υπηρεσιών που είναι κομβικές για την υλοποίηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Είναι ευτυχές το ότι η προεργασία που έχει γίνει στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση και ιδιαίτερα στο τομέα της ανοικτότητας των δημοσίων δεδομένων είναι καλή. Οι προσδοκίες ήταν βέβαια μεγάλες και το αποτέλεσμα δεν ήταν αυτό που θέλαμε. Αλλά πάνω σε αυτό που ήδη χτίσαμε, οικοδομείται η σημαντικότερη ίσως διαδικασία της νέας προγραμματικής περιόδου, η Διαβούλευση.
Η διαβούλευση ερείδεται στα Ανοικτά Δεδομένα. Τι είναι όμως τα Ανοικτά Δεδομένα;

Α. Τι είναι τα Ανοιχτά Δεδομένα;
Είναι τα στοιχεία και οι πληροφορίες που παράγουν και διαθέτουν οι φορείς της δημόσιας διοίκησης και τα οποία είναι προσβάσιμα από όλους χωρίς θεσμικούς και τεχνικούς φραγμούς. Τα τελευταία χρόνια ενισχύονται και στην Ελλάδα οι πολιτικές για την ευρύτερη δυνατή διάθεση και περαιτέρω χρήση των Δημοσίων Δεδομένων, δεδομένου και του ότι τα Δημόσια Δεδομένα έχουν παραχθεί με χρήματα και πόρους των πολιτών. http://www.epset.gr/

Α1. Παραδείγματα Αξιοποίησης Ανοικτών Δεδομένων του Δημοσίου
ΔΙΑΥΓΕΙΑ
Εισάγεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα η υποχρέωση ανάρτησης των αποφάσεων των κυβερνητικών οργάνων και της διοίκησης στο Διαδίκτυο.Ο Πολίτης μπορεί να έχει πρόσβαση, από ένα σημείο, στο σύνολο των νόμων και αποφάσεων που εκδίδουν τα κυβερνητικά όργανα, οι φορείς του στενού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα και οι Ανεξάρτητες Αρχές.  Όλες οι αποφάσεις δεν εκτελούνται αν δεν αναρτηθούν στον δικτυακό τόπο et.diavgeia.gov.gr. Mε την ολοκλήρωση της ανάρτησης η κάθε αποφαση αποκτά έναν μοναδικό αριθμό Αριθμό Διαδικτυακής Ανάρτησης (ΑΔΑ), ο οποίος την πιστοποιεί.

Ποιες δράσεις των δήμων μπορούν να ενταχθούν στο Ε.Π. «Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα 2014-2020»

# του Ράλλη Γκέκα, Δρ. Οικονομικών ΟΤΑ

Η αναβάθμιση της διοικητικής ικανότητας των δήμων αποτελεί μονόδρομο. Η προσπάθεια να προφέρουν περισσότερες και καλύτερες υπηρεσίες, με λιγότερους πόρους, οδηγεί εξ αντικειμένου, στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και παραγωγικότητας του μηχανισμού τους. Η βελτίωση αυτή θα κινηθεί προς δύο κατευθύνσεις: α) Στην αποτελεσματικότερη οργάνωση των υπηρεσιών των δήμων, με την εισαγωγή καινοτόμων και αποδοτικών διαδικασιών και μορφών διοίκησης και διαχείρισης, όπως επίσης, όπου είναι δυνατόν, με την αξιοποίηση οικονομιών κλίμακας, μέσω συνεργασιών ή συνολικότερων υποστηρικτικών μηχανισμών και β) με την αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού, η οποία περιλαμβάνει την ορθολογική διάταξη του, τη βελτίωση του εκπαιδευτικού του επίπεδου, την προσαρμογή του στα νέα δεδομένα και τις σύγχρονες απαιτήσεις.

Η χρηματοδότηση των απαραίτητων αυτών ενεργειών, με την υποβάθμιση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ) και της Συλλογικής Απόφασης Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΣΑΤΑ), περιορίζεται στο νέο ΕΣΠΑ και κυρίως στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Μεταρρύθμιση του Δημόσιου Τομέα 2014 – 2020». 

Η πρόσφατη ιστορία των διοικητικών μεταρρυθμίσεων στους δήμους.

Στο σχεδιασμό του προγράμματος «Καλλικράτης» είχε διαγνωστεί το πρόβλημα της διοικητικής αναβάθμισης των νέων δήμων. Είχε αποφασιστεί να αντιμετωπιστεί με δύο τρόπους: α) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Διοικητική Μεταρρύθμιση» του ΕΣΠΑ και β) μέσω του Αναπτυξιακού Προγράμματος «ΕΛΛΑΔΑ» ή «ΑΚΣΙΑ», όπως αργότερα μετονομάστηκε. Το ΕΛΛΑΔΑ ή ΑΚΣΙΑ έπεσε θύμα της δημοσιονομικής κρίσης και ουσιαστικά ποτέ δεν εφαρμόστηκε ο σχεδιασμός του. Η διοικητική αναβάθμιση των δήμων στο ΕΠ «Διοικητική Μεταρρύθμιση» χωρίστηκε σε δύο φάσεις: Η πρώτη φάση έληγε την 31^η Δεκεμβρίου 2010 και περιελάμβανε την προετοιμασία των νέων δήμων για την εφαρμογή του προγράμματος «Καλλικράτης», ενώ η δεύτερη, που θα ξεκινούσε από 1/1/2011, περιελάμβανε τις απαραίτητες ενέργειες κατά το πρώτο διάστημα εφαρμογής του προγράμματος. Η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε. Η δεύτερη δεν ξεκίνησε ποτέ!

Παρ΄ ότι υπήρχε στο σχεδιασμό του ΕΠ «Διοικητική Μεταρρύθμιση» και οι κοινοτικές αρχές είναι αλήθεια ότι πίεζαν, η σχετική πρόσκληση, η περίφημη πλέον «Πρόσκληση 64», άργησε πολύ να δημοσιευτεί. Όταν δημοσιεύτηκε, η ΚΕΔΕ έγκαιρα κατέθεσε τις προτάσεις της. Έκτοτε χάθηκαν αμέτρητες ώρες σε διαβουλεύσεις και ενημερώσεις. Σημειώνεται ότι από την εφαρμογή του «Καλλικράτη» μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει επτά (7) Υπουργοί Εσωτερικών. Τελικά, ενώ από πουθενά δεν υπήρχε εκφρασμένη αντίρρηση, η πρόσκληση δεν υλοποιήθηκε ούτε εν μέρει, ούτε ως μεταβατική πρόταση και από αυτή την άποψη η εφαρμογή  του προγράμματος του νέου ΕΣΠΑ«Μεταρρύθμιση του Δημόσιου Τομέα 2014 – 2020», έχει ένα παραπάνω ενδιαφέρον για τη Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Σε ποιους άξονες του ΕΠ «Περιβάλλον» του νέου ΕΣΠΑ, θα μπορούσαν οι δήμοι να είναι δικαιούχοι

#Του Ράλλη Γκέκα,
Ο Ράλλης Γκέκας είναι διδάκτωρ Οικονομικών Τ. Α.

Πρόσφατα ανακοινώθηκαν οι προτάσεις για την αρχιτεκτονική των περιφερειακών και τομεακών επιχειρησιακών προγραμμάτων του νέου ΕΣΠΑ. Οι προτάσεις αυτές δεν αναμένεται να παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις, σε σχέση με το τελικό κείμενο.

Όπως ήδη τονίστηκε σε προηγούμενα άρθρα, το νέο ΕΣΠΑ έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που το διαφοροποιούν από το προηγούμενο. Ένα από αυτά είναι ο έντονα ανταγωνιστικός του χαρακτήρας. Το κάθε έργο που θα επιλεγεί θα πρέπει να όχι μόνο να εντάσσεται στο πλαίσιο των προτεραιοτήτων και προδιαγραφών του, αλλά να είναι επεξεργασμένο και ώριμο ώστε να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό.

Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη (ΥΜΕΠΕΡΑΑ)

Στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη (ΥΜΕΠΕΡΑΑ), οι δήμοι εμφανίζονται ως δυνητικοί δικαιούχοι στο τομέα του περιβάλλοντος και της αειφόρου ανάπτυξης. Στους περισσότερους μάλιστα άξονες συγκαταλέγονται, ως κύριοι δικαιούχοι τόσο οι ΔΕΥΑ όσο και οι ΦοΔΣΑ. Στον τομέα μεταφορών οι δυνατότητες συμμετοχής των πρωτοβάθμιων ΟΤΑ είναι περιορισμένες, γιατί αυτός ο τομέας χρηματοδοτεί έργα κυρίως του κεντρικού κράτους (μεγάλα οδικά έργα, μετρό κλπ)

1. Οι Στρατηγικοί στόχοι του ΕΣΠΑ 2014-2020 για το Περιβάλλον

Η στρατηγική της χώρας στον Τομέα του Περιβάλλοντος (ΤτΠ) για την Προγραμματική Περίοδο (ΠΠ) 2014-2020 έχει ως βασική επιδίωξη τη μετάβαση σε μια οικονομία φιλική στο περιβάλλον, με αποδοτική χρήση των πόρων και χαμηλά επίπεδα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, παράλληλα με την προστασία του φυσικού, πολιτιστικού και δομημένου περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων.

Ο αναπτυξιακός σχεδιασμός του ΤτΠ λαμβάνει υπόψη την ανάπτυξη τεχνολογιών φιλικών προς το περιβάλλον, με στόχο την προσαρμογή στους στόχους της κλιματικής αλλαγής, την ανάπτυξη διαδικασιών και προϊόντων χαμηλού αποτυπώματος άνθρακα και υψηλής ανάκτησης υλικών, καθώς επίσης και τις σχετικές δράσεις για τη βελτίωση και την αποκατάσταση των οικοσυστημάτων.

Τα 6+1 πρώτα βήματα που θα πρέπει να κάνουν οι νέες δημοτικές αρχές, σχετικά με το ΕΣΠΑ

#Ράλλης Γκέκας, Δρ. Οικονομικών ΟΤΑ

Πρόσφατα ανακοινώθηκαν οι προτάσεις για την αρχιτεκτονική των περιφερειακών και τομεακών επιχειρησιακών προγραμμάτων του νέου ΕΣΠΑ. Οι προτάσεις αυτές δεν αναμένεται να παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις, σε σχέση με το τελικό κείμενο.

Tο νέο ΕΣΠΑ έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που το διαφοροποιούν από το προηγούμενο. Ένα από αυτά είναι ο έντονα ανταγωνιστικός του χαρακτήρας. Το κάθε έργο που θα επιλεγεί θα πρέπει,  όχι μόνο να εντάσσεται στο πλαίσιο των προτεραιοτήτων και προδιαγραφών του, αλλά να είναι επεξεργασμένο και ώριμο ώστε να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό.

Οι πρόσφατα εκλεγμένες δημοτικές αρχές καλούνται να υλοποιήσουν τα οράματα για τα οποία εκλέχθηκαν, σε ένα περιβάλλον χρηματοδοτικής ανομβρίας. Θα πρέπει να συνδυάσουν τα πολιτικά τους οράματα με τις δυνατότητες χρηματοδότησης που παρέχει κυρίως το νέο ΕΣΠΑ και παράλληλα να προετοιμαστούν, ώστε όταν προκηρυχτούν μέτρα και δράσεις, να είναι έτοιμες να τα «διεκδικήσουν».

Τα 6+1 πρώτα βήματα

Τα  πρώτα βήματα που θα πρέπει να προγραμματίσουν οι νεοεκλεγείσες δημοτικές αρχές είναι:

1. Καθορισμός του στρατηγικού οράματος. Οι πολιτικές επιλογές και το πρόγραμμα, που εκτέθηκε στο εκλογικό σώμα και έλαβε την αποδοχή του, θα πρέπει τώρα να μετουσιωθεί σε ένα εφικτό στρατηγικό όραμα με στόχους και προδιαγραφές.
2. Καθορισμός αξόνων στρατηγικής στους οποίους θα βασιστεί η υλοποίηση του στρατηγικού οράματος. Οι άξονες στρατηγικής είναι αναγκαίο να συνάδουν με τους Θεματικούς Στόχους του ΕΣΠΑ. Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να αναζητηθούν εναλλακτικές χρηματοδοτικές λύσεις από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους, στον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα.
3. Προτεραιότητες υλοποίησης δράσεων. Να υπάρξει μία ιεράρχηση των προτεραιοτήτων του δήμου. Η ιεράρχηση αυτή θα πρέπει να λάβει υπόψη της την πολιτική βούληση της τοπικής ηγεσίας, αλλά και την ένταση της αναγκαιότητας που επιβάλλει το έργο, την υφιστάμενη κατάσταση και τη σχετική προεργασία που έχει γίνει κλπ
4. Δημιουργία επιχειρησιακού σχεδίου, το οποίο δεν αποτελεί μία τυπική υποχρέωση του δήμου αλλά ένα σημαντικό εργαλείο για τον προγραμματισμό, εφαρμογή και έλεγχο της πορείας υλοποίησης της στρατηγικής. Το επιχειρησιακό σχέδιο εκτός όλων των άλλων θα πρέπει να περιλαμβάνει δράσεις και έργα που θα συνάδουν με τους στρατηγικούς άξονες του δήμου, καθορισμό των περιοχών παρεμβάσεων, προϋπολογισμό και χρονοδιάγραμμα υλοποίησης.
5. Προετοιμασία. Να αναζητηθούν και να περιγραφούν οι αναγκαίες διαδικασίες για την προετοιμασία και ωρίμανση του κάθε έργου ξεχωριστά. Επίσης, να περιγραφούν τα αναμενόμενα αποτελέσματα ιδιαίτερα όσον αφορά στην απασχόληση, στην προστιθέμενη αξία, στην κοινωνική και περιβαλλοντική προστασία και την καινοτομία.
6. Καθορισμός διαδικασιών διαβούλευσης και δημοκρατικής συμμετοχήςεταίρων. Οι διαδικασίες διαβούλευσης αποτελούν κομβικό σημείο για το νέο ΕΣΠΑ, ιδιαίτερα για ορισμένα χρηματοδοτικά εργαλεία του. Η συμμετοχή όλων των παικτών στην τοπική ανάπτυξη θα πρέπει να διασφαλιστεί με τους πιο διαφανείς και αποτελεσματικούς τρόπους.

Πώς μπορεί η αποκέντρωση να επηρεάσει την ανάπτυξη

#Του Ράλλη Γκέκα , διδάκτωρα Οικονομικών της Τ. Α.

Στην πολιτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2020, βασικός στόχος είναι η ανάπτυξη και η καταπολέμηση της ανεργίας. Στη σχετική συζήτηση, που έχει εδώ και ένα χρόνο ξεκινήσει, επαναφέρονται και επαναπροσδιορίζονται οι καταλυτικοί παράγοντες που συμβάλλουν στη βελτίωση των αναπτυξιακών ρυθμών, αλλά και οι παράγοντες εκείνοι που αποτελούν αναπτυξιακό φραγμό.

Η σχέση μεταξύ αποκέντρωσης και ανάπτυξης έχει εντοπιστεί και έχει αποτυπωθεί επαρκώς στη διεθνή θεωρητική και εμπειρική βιβλιογραφία. Καινούργιο στοιχείο πλέον αποτελεί ότι η σχέση αυτή διερευνάται στις επιμέρους εκδοχές της. Το 2013, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Αλληλοβοήθειας (ΟΟΣΑ) εκπόνησε σειρά μελετών με τίτλο «Αποκέντρωση και Οικονομική Μεγέθυνση».

Στο κείμενο που ακολουθεί, παρουσιάζονται τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης του ΟΟΣΑ, που εντάσσεται σε αυτή την σειρά, με τίτλο: «Πώς η δημοσιονομική αποκέντρωση επηρεάζει τους μακροχρόνιους ρυθμούς ανάπτυξης». Τα κύρια συμπεράσματα της μελέτης γίνεται προσπάθεια να ενταχθούν στην Ελληνική πραγματικότητα, όχι για να διαπιστωθεί άλλη μία φορά ο υδροκεφαλισμός του ελληνικού κεντρικού κράτους, αλλά για να επισημανθούν ευκαιρίες ανάπτυξης που υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να χαθούν. 

Η μελέτη του ΟΟΣΑ «Decentralisation and Economic Growth: How Fiscal Federalism Affects Long-Term Development»

Τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης του H. Blochliger (2013) μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:

Πώς μπορεί να επιτευχθεί η Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη

#Του Ράλλη Γκέκα

Με το άρθρο αυτό ολοκληρώνεται το αφιέρωμα στα νέα εργαλεία, που μπορούν να αξιοποιήσουν οι δήμοι και προβλέπονται στο ΕΣΠΑ 2014-2020. Η Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη (ΒΑΑ)απευθύνεται, όπως προκύπτει και από τον τίτλο της, σε αστικούς δήμους.

Το πρόβλημα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι δήμοι που επιθυμούν να συμμετάσχουν στη χρηματοδότηση αυτού του προγράμματος είναι ότι και αυτή η πολιτική, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, καλύπτεται ακόμα από μεγάλη ασάφεια και παράλληλα είναι άκρως ανταγωνιστική. Στην περίπτωση μάλιστα της Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης, η προετοιμασία γίνεται ακόμα πιο ασαφής και πολύπλοκη γιατί μπερδεύεται με την Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (ΤΑΠΤΟΚ) και τις Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις (ΟΧΕ).

Το παρακάτω κείμενο ακολουθεί τη διάρθρωση των προηγούμενων. Στην αρχή γίνεται μία συνοπτική παρουσίαση του προγράμματος, με βάση τις μέχρι τώρα ανακοινώσεις του Υπουργείου Ανάπτυξης, μετά ακολουθεί μία κριτική από την πλευρά των δήμων και κλείνει υπενθυμίζοντας κάποιες «αναγκαίες» κινήσεις που έχουν εντοπιστεί σε προηγούμενα άρθρα και θα μπορούσαν σήμερα να πραγματοποιήσουν οι δήμοι. 

Σε ποιες περιοχές απευθύνεται η Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη

Για την επιλογή των περιοχών εφαρμογής της Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ), προκρίθηκαν οι παρακάτω κατηγορίες περιοχών:

• Περιοχές εφαρμογής Ρυθμιστικού Σχεδίου ή περιοχές που έχουν προσδιοριστεί ως περιοχές παρεμβάσεων αστικής ανασυγκρότησης στα Περιφερειακά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης, στα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια ή σε Σχέδια Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης, κατά την κείμενη ελληνική νομοθεσία.
• Περιοχές που ορίζονται με βάση τα όρια Δημοτικής Ενότητας ή όρια Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου ή Ρυθμιστικού Σχεδίου και ο πληθυσμός τους ξεπερνά τους 10.000 κατοίκους.
• Περιοχές που αντιμετωπίζουν έντονες προκλήσεις: οικονομικές / περιβαλλοντικές / κλιματικής αλλαγής / δημογραφικές / λειτουργικής οργάνωσης της πόλης.
• Περιοχές που περιλαμβάνουν ζώνες αποβιομηχάνισης, που δοκιμάζονται περισσότερο από την οικονομική κρίση με τα συνακόλουθα φαινόμενα αστικής φτώχειας και υψηλών ποσοστών ανεργίας και κοινωνικού αποκλεισμού, ή περιοχές αλλαγών χρήσεων γης και αυθαίρετης δόμησης. 

ΝΕΟ ΕΣΠΑ: Πως μπορούν να χρηματοδοτηθούν οι δήμοι από τις Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις

#Του Ράλλη Γκέκα* δημοσιεύθηκε στο www.localit.gr

Συνεχίζοντας το αφιέρωμα στο νέο ΕΣΠΑ και τη σχέση του με τους δήμους, σήμερα θα παρουσιάσουμε το χρηματοδοτικό εργαλείο των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων (ΟΧΕ).

Οι ΟΧΕ αποτελούν ένα νέο χρηματοδοτικό εργαλείο που εντάσσεται στην γενικότερη «ομπρέλα» τηςΟλοκληρωμένης Χωρικής Ανάπτυξης,[1] μεγαλύτερο και κάπως διαφορετικό από αυτό της Τοπικής Ανάπτυξης με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (ΤΑΠΤΟΚ)[2], που έχει ήδη παρουσιαστεί στο πλαίσιο του παρόντος αφιερώματος. Οι διαφορές τους εντοπίζονται τόσο στο αντικείμενο όσο και στο μέγεθος του προγράμματος. Τα προβλήματα όμως παραμένουν κοινά. Αοριστία, έλλειψη καθορισμού σημαντικών στοιχείων όπως το ύψος του προϋπολογισμού, απουσία της πρωτοβάθμιας ΤΑ από τη συνολική διαδικασία εκπόνησης και διαχείρισης του έργου. Παρόλα αυτά οι ΟΧΕ αποτελούν ένα ανταγωνιστικό πρόγραμμα, ίσως πιο ανταγωνιστικό και από τις ΤΑΠΤΟΚ. Για το λόγο αυτό οι δήμοι που θα ενδιαφερθούν να ενταχθούν ή καλύτερα να διεκδικήσουν, την ένταξη τους σε αυτό το χρηματοδοτικό εργαλείο, θα πρέπει από τώρα να προετοιμάζονται.

Το παρακάτω κείμενο ακολουθεί την διάρθρωση των προηγούμενων. Στην αρχή γίνεται μία συνοπτική παρουσίαση του προγράμματος, με βάση τις μέχρι τώρα ανακοινώσεις του Υπουργείου Ανάπτυξης, μετά ακολουθεί μία κριτική από την πλευρά των δήμων και κλείνει με κάποιες «αναγκαίες» κινήσεις που θα μπορούσαν σήμερα να έκαναν οι δήμοι.

Σε ποιες περιοχές απευθύνονται οι Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις (ΟΧΕ)

Η εφαρμογή των «Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων» προβλέπεται να πραγματοποιηθεί καταρχήν σε τρεις κατηγορίες χωρικών τύπων:

1. Υποπεριφερειακές περιοχές με ειδικά χαρακτηριστικά και προκλήσεις, όπου την πρωτοβουλία του σχεδιασμού αναλαμβάνει η Περιφέρεια,
2. Δια-περιφερειακές περιοχές με ομοιογενή χαρακτηριστικά και κοινές προκλήσεις, αλλά και προβλήματα που απαντώνται στις μειονεκτικές γεωγραφικές περιοχές του ελληνικού χώρου, όπου το σχεδιασμό αναλαμβάνει κεντρικός φορέας ή διαπεριφερειακό συντονιστικό όργανο,
3. Περιοχές επιρροής τομεακών παρεμβάσεων και δράσεων, οι οποίες όμως εντάσσονται σε ολοκληρωμένη τοπική στρατηγική/σχέδιο, όπου το σχεδιασμό αναλαμβάνει κεντρικός φορέας, ιδιαίτερα αν αυτές ορίζονται συγκεκριμένα στα Περιφερειακά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης ή σε τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα.

Νέο ΕΣΠΑ: Ποιοι δήμοι και πως χρηματοδοτούνται από την «Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων

#Tου Ράλλη Γκέκα, διδάκτωρα Οικονομικών της Τ. Α.

Η Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη αποτελεί την ομπρέλα πολιτικής των τριών νέων χρηματοδοτικών εργαλείων που προορίζονται κυρίως για τους δήμους και προβλέπονται στο νέο ΕΣΠΑ. Η Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (ΤΑΠΤΟΚ) αποτελεί ένα από αυτά και ίσως το σημαντικότερο.

Η ΤΑΠΤΟΚ είναι ένα επιμέρους χρηματοδοτικό εργαλείο προς χρήση σε υπό-περιφερειακό επίπεδο, το οποίο λειτουργεί συμπληρωματικά προς τη λοιπή αναπτυξιακή υποστήριξη σε τοπικό επίπεδο.

Το πρόβλημα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι δήμοι είναι ότι η πολιτική αυτή, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, καλύπτεται ακόμα από μεγάλη ασάφεια και παράλληλα είναι άκρως ανταγωνιστική.

Στο κείμενο που ακολουθεί γίνεται α) μία συνοπτική παρουσίαση του προγράμματος, β) μία προσπάθεια να εντοπιστούν τα βασικά προβλήματα του και τέλος γ) διατυπώνονται κάποιες προτάσεις σχετικά με τις πρώτες ενέργειες που μπορούν να κάνουν οι δήμοι προς την κατεύθυνση προετοιμασίας των στρατηγικών τους.

Σε ποιες περιοχές απευθύνεται η ΤΑΠΤΟΚ

Η Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (ΤΑΠΤΟΚ) θα χρηματοδοτήσει τρεις κατηγορίες χωρικών τύπων:

• Υπο-περιφερειακές, ή και διαπεριφερειακές, κατεξοχήν αγροτικές / αλιευτικές περιοχές με ειδικά χαρακτηριστικά και προκλήσεις,
• Αστικές περιοχές με ειδικά χαρακτηριστικά και προκλήσεις,
• Περιοχές όπου η σύνδεση αστικού κέντρου και περιμετρικού αγροτικού χώρου είναι ιδιαίτερα σημαντική ή προβληματική