Ο θεσμός των Περιφερειακών επιτροπών Αναπτυξιακού Σχεδιασμού ΕΣΠΑ

ΗΜΕΡΙΔΑ ΚΕΔΕ-CEMR  με θέμα «Τα Οικονομικά των Ελληνικών Δήμων 

στο Ευρωπαϊκό τους Περιβάλλον» 

#Παναγιώτης Μαΐστρος, Επιστημονικος  Συνεργάτης ΚΕΔΕ 

«Ο ΝΕΟΣ ΘΕΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ (ΠΕΑΣ) ΕΣΠΑ» 

Το νέο ΕΣΠΑ 2014–2020 περιέχει περισσότερες προγραμματικές και διαχειριστικές απαιτήσεις, σε σχέση με το προηγούμενο ΕΣΠΑ, όσον αφορά τη χρηματοδότηση των έργων και των δράσεων της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης και επομένως θα χρειαστεί εντονότερη ενεργοποίηση των Δήμων και των συλλογικών οργάνων τους (της ΚΕΔΕ και των ΠΕΔ). 

Προς την κατεύθυνση αυτή, εκτιμούμε ότι θα συμβάλλει σημαντικά ο νέος θεσμός των «Περιφερειακών Επιτροπών Αναπτυξιακού Σχεδιασμού (ΠΕΑΣ) ΕΣΠΑ της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», που νομοθετήθηκε μετά από πρόταση της ΚΕΔΕ με το Άρθρο 24Α του Ν. 4314/2014 «Για τη διαχείριση, τον έλεγχο και την εφαρμογή αναπτυξιακών παρεμβάσεων για την προγραμματική περίοδο 2014−2020 κλπ». 

Προβλέπεται η συγκρότηση 13 ΠΕΑΣ, κατ’ αντιστοιχία προς τα 13 Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ). 

ΟΙ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΠΕΑΣ 

Κάθε Περιφερειακή Επιτροπή Αναπτυξιακού Σχεδιασμού (ΠΕΑΣ) ΕΣΠΑ, η οποία θα λειτουργεί ως υποεπιτροπή της Επιτροπής Παρακολούθησης του αντίστοιχου ΠΕΠ, έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες : 

1ο. Διατυπώνει τη γνώμη της προς τη Διαχειριστική Αρχή του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος σχετικά με την κατάρτιση και την εξειδίκευσή του, με τη διαδικασία εκπόνησης των προσκλήσεων και με τα κριτήρια και τη διαδικασία ένταξης των πράξεων που αφορούν έργα και δράσεις τοπικής ανάπτυξης και ιδίως των πράξεων που εντάσσονται σε κατηγορίες δράσης με δικαιούχους τους Δήμους, στο πλαίσιο των ρυθμίσεων του εγκεκριμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου των συγχρηματοδοτούμενων πράξεων (ΣΔΕ). 

2ο. Ενημερώνεται από τη Διαχειριστική Αρχή του ΠΕΠ για την πορεία υλοποίησης των πράξεων των Δήμων. 

3ο. Διατυπώνει αντίστοιχες εισηγήσεις προς τις Διαχειριστικές Αρχές των Τομεακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων σχετικά με τους άξονες προτεραιότητας ή τους ειδικούς στόχους ή τις κατηγορίες δράσης αυτών που έχουν ως δικαιούχους τους Δήμους της περιφέρειας και ενημερώνεται από τις Διαχειριστικές Αρχές για την πορεία υλοποίησής τους. 

Σημειώνω εν προκειμένω ότι, εφόσον οι άξονες προτεραιότητας ή οι ειδικοί στόχοι ή οι κατηγορίες δράσης αφορούν γενικότερα Δήμους της χώρας, η ΚΕΔΕ συντονίζει τις ΠΕΑΣ στις εισηγήσεις τους προς τις Διαχειριστικές Αρχές των Τομεακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων.

Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΙ Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΑΣ 

Κάθε Περιφερειακή Επιτροπή Αναπτυξιακού Σχεδιασμού (ΠΕΑΣ) ΕΣΠΑ, θα αποτελείται από τους εξής : 

Πρόεδρος της ΠΕΑΣ είναι ο εκπρόσωπος που ορίζει η ΚΕΔΕ, ο οποίος αναπληρώνεται στα καθήκοντά του από το μέλος της ΠΕΑΣ που θα οριστεί με απόφαση του Προέδρου της Επιτροπής. 

Μέλη της ΠΕΑΣ με δικαίωμα ψήφου είναι : 

• Δύο (2) μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων (ΠΕΔ), που ορίζονται με απόφασή του. 

• Ένα μέλος του Περιφερειακού Συμβουλίου, που ορίζεται με απόφασή του. 

• Ένα μέλος της αντίστοιχης Αποκεντρωμένης Διοίκησης. 

Τα μέλη της ΠΕΑΣ, σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος, αναπληρώνονται από τους αναπληρωτές τους. 

Στις συνεδριάσεις της ΠΕΑΣ καλούνται να συμμετέχουν ο Πρόεδρος της ΠΕΔ και οι εκπρόσωποι της ΚΕΔΕ και της ΠΕΔ, που έχουν οριστεί ως μέλη της Επιτροπής Παρακολούθησης του ΠΕΠ, προκειμένου να διασφαλίζεται ο συντονισμός μεταξύ τους. 

Στις συνεδριάσεις της ΠΕΑΣ μπορούν να συμμετέχουν χωρίς δικαίωμα ψήφου οι σύμβουλοι ανάπτυξης των ΠΕΔ και εμπειρογνώμονες. Επίσης, μπορεί να συμμετέχουν ως παρατηρητές εκπρόσωποι των Δήμων της περιφέρειας. 

Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ Ο ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΕΑΣ 

Η Περιφερειακή Επιτροπή Αναπτυξιακού Σχεδιασμού (ΠΕΑΣ) ΕΣΠΑ θεσπίζει τον Κανονισμό Λειτουργίας της, με βάση σχετικό πρότυπο κανονισμό που εκπονεί η ΚΕΔΕ. Η ΠΕΑΣ συνεδριάζει έγκυρα εάν έχουν οριστεί τουλάχιστον τα τρία από τα πέντε μέλη της και λαμβάνει αποφάσεις με τη θετική ψήφο τουλάχιστον δύο μελών της. 

Τα μέλη της ΠΕΑΣ δεν αμείβονται. 

Η Περιφερειακή Ένωση Δήμων παρέχει διοικητική, επιστημονική και τεχνική υποστήριξη στην ΠΕΑΣ. 

Ο Πρόεδρος της ΠΕΑΣ συμμετέχει σε διαπεριφερειακή επιτροπή συντονισμού που συγκροτείται με απόφαση του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ. 

ΤΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΤΟΥΝ 

Ο Κανονισμός Λειτουργίας των ΠΕΑΣ ή σχετική Εγκύκλιος του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Τουρισμού και Ναυτιλίας, θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα ακόλουθα ζητήματα, που αφορούν τη δραστηριότητα των ΠΕΑΣ. 

• Τη σύνθεση, το ρόλο και τη λειτουργία της διαπεριφερειακής επιτροπής συντονισμού. 
• Τα σχετικά με τη συνεργασία της ΠΕΑΣ με την ΠΕΔ, με τους εκπροσώπους της ΚΕΔΕ και της ΠΕΔ στην Επιτροπή Παρακολούθησης, με τον Περιφερειάρχη, με τη Διαχειριστική Αρχή του ΠΕΠ και με τις Υπηρεσίες της Περιφέρειας. 
• Τη διαδικασία επίλυσης τυχόν διάστασης απόψεων μεταξύ της ΠΕΑΣ, των εκπροσώπων της ΚΕΔΕ και της ΠΕΔ στην Επιτροπή Παρακολούθησης, του Περιφερειάρχη και της Διαχειριστικής Αρχής του ΠΕΠ. 

Ιδιαίτερα αναγκαίο είναι να σχεδιαστεί και να χρηματοδοτηθεί από την τεχνική βοήθεια ένα Πρόγραμμα Υποστήριξης των Δήμων, για την ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας των Δήμων και την επιβεβαίωση της διαχειριστικής επάρκειάς τους, την ωρίμανση των έργων και των δράσεών τους και την υποστήριξη της υλοποίησης αυτών. 

Το Πρόγραμμα αυτό είναι απαραίτητο να περιέχει ένα ειδικό πρόγραμμα υποστήριξης των ΠΕΑΣ (με τη συγκρότηση help desk, κοστολογημένες δράσεις, οδικό χάρτη, φορείς υλοποίησης), που θα τις βοηθήσει να ανταποκριθούν έγκαιρα και αποτελεσματικά στην αποστολή τους. 

Εφόσον πετύχουμε να διασφαλιστεί αυτό το κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας των ΠΕΑΣ και το Πρόγραμμα Υποστήριξης των ΠΕΑΣ και γενικότερα της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι Περιφερειακές Επιτροπές Αναπτυξιακού Σχεδιασμού (ΠΕΑΣ) θα συμβάλλουν καθοριστικά στην αναβάθμιση του ρόλου των Δήμων στην εξειδίκευση και την εφαρμμογή των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2014–2020.