Μαδρίτη : κερδίζει το αναγνωρισμένου κύρους βραβείο GOOD DESIGN Καλού Πράσινου Σχεδιασμού για το 2010.

Η πόλη της Μαδρίτης είναι γεμάτη εκπλήξεις. Εάν η πολυπλοκότητα της σημερινής αστικής ζωής, με τις μεγάλες πόλεις γεμάτες από ιστορικά και σύγχρονα κτίρια, με τις υψηλής πυκνότητας γειτονιές και την έντονη αστική κυκλοφορία, θεωρείται ότι πρέπει να αποφεύγεται επιλέγοντας την παρθένα ύπαιθρο με τους ανοιχτούς χώρους, ξανασκεφτείτε το. Η Μαδρίτη είναι γεμάτη από άφθονα τεράστια καταπράσινα πάρκα, θαυμάσιους δεντροφυτεμένους λεωφόρους, λουλούδια, εμβληματικά πράσινα τοπία, κήπους, λίμνη, και ένα τεράστιο πάρκο καθιστώντας την πρωτεύουσα της Ισπανίας ένα από τα καλύτερα παραδείγματα αστικών εξωραϊσμού του κόσμου και μια Πράσινη Αναγέννηση του 21ου αιώνα μας.

"Η πόλη της Μαδρίτης", δηλώνει ο Christian Κ. Narkiewicz-Laine, πρόεδρος του Μουσείου Αρχιτεκτονικής του Chicago Athenaeum "είναι μία από τις πλέον πράσινες πόλεις στον πλανήτη μας".Το Chicago Athenaeum, από κοινού με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Για τον Σχεδιασμό Αρχιτεκτονικής Τέχνης και Πολεοδομικών Μελετών (European Centre for Architecture Art Design and Urban Studies) ανακοίνωσαν την πόλη της Μαδρίτης ως το πρώτο ανάμεσα σε 100 βραβεία Green GOOD DESIGN™ για το 2010.

Το GOOD DESIGN ιδρύθηκε στο Σικάγο το 1950 από τους αρχιτέκτονες Eero Saarinen και τους Charles και Ray Eames, και είναι το παλαιότερο και πιο σημαντικό παγκόσμιο πρόγραμμα που επιβραβεύει το καλύτερο σχεδιασμού όσον αφορά τα οραματικά προϊόντα και χώρους.

Κάθε χρόνο, χιλιάδες από τους μεγαλύτερους εταιρίες βιομηχανικού σχεδίου, κατασκευαστές και FORTUNE 500 επιχειρήσεις ανταγωνίζονται για αυτό το βραβείο σε όλο τον κόσμο. Το γνωστό λογότυπο GOOD DESIGN, ένας κύκλος μέσα σε ένα τετράγωνο, που σχεδιάστηκε από τον γραφίστα Mort Goldsholl στο Σικάγο το 1950, είναι ένα από τα πιο ορατά και αναγνωρισμένα σήματα κατατεθέν στον κόσμο.

Το 2008, το Chicago Athenaeum και το Ευρωπαϊκό Κέντρο πρόσθεσε μια "πράσινη" έκδοση για το ιστορικό αυτό Πρόγραμμα Βραβείων ως έναν τρόπο να τονίσει και να προωθήσει τα καλύτερα νέα προϊόντα και περιβάλλοντα που οδηγούν την σημερινή "πράσινη επανάσταση", προκειμένου να προβεί σε ενημερωτική δημόσια δήλωση για τη σημασία της βιωσιμότητας για το σχεδιασμό των καταναλωτικών προϊόντων και την παγκόσμια αρχιτεκτονική μας.

Για το 2010 το Πράσινο Βραβείο GOOD DESIGN αναγνωρίζει τις πόλεις, τις κυβερνήσεις, τους οργανισμούς, προγράμματα έρευνας και τους ανθρώπους που χαράζουν μια νέα πορεία προς ένα βιώσιμο περιβάλλον μαζί με τα νέα προϊόντα, κτίρια και υπαίθριους χώρους και τα αστικά έργα σχεδιασμού.

Τα Πράσινα Βραβεία GOOD DESIGN κρίνονται από την Διεθνή Συμβουλευτική Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κέντρου η οποία αποτελείται από τους ευρωπαίους ηγέτες στη βιομηχανία σχεδιασμού καθώς και στον τομέα της αρχιτεκτονικής.

Μεταγενέστερα Πράσινα Βραβεία (πάνω από 100 συνολικά) για το 2010 στην κατηγορία του βιομηχανικού σχεδιασμού προϊόντων, την αρχιτεκτονική, την αρχιτεκτονική υπαιθρίων χώρων και αστικού σχεδιασμού θα ανακοινωθούν κι απ’ τους δύο οργανισμούς μέχρι το τέλος του μήνα.

Φέτος (2010), τα Πράσινα Βραβεία GOOD DESIGN δόθηκαν στην πόλη της Μαδρίτης και στα προϊόντα, στα σχέδια, στις ιδέες, στα κτίρια και στα έργα αστικού σχεδιασμού σε πάνω από 31 χώρες.

ΠΡΑΣΙΝΗ ΜΑΔΡΙΤΗ: ΜΙΑ ΠΟΛΗ ΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΚΗΠΟΥΣ

Στα 650m επάνω από τη στάθμη της θάλασσας σε ένα μεγάλο ηπειρωτικό οροπέδιο, η Μαδρίτη είναι η υψηλότερη πρωτεύουσα στην Ευρώπη. Η Comunidad de Madrid - στο κέντρο του οποίο βρίσκεται η Μαδρίτη - καλύπτει 7.995 τετραγωνικά χιλιόμετρα, λιγότερο από το 2% του εδάφους της Ισπανίας. Ο πληθυσμός της πόλης είναι περίπου 3,2 εκατομμύρια ενώ η εκτιμώμενη μητροπολιτική περιοχή υπολογίζεται να είναι 5,84 εκατομμύρια.

Η Μαδρίτη, με τους δρόμους της γεμάτα με δέντρα, έχει το δεύτερο υψηλότερο αριθμό ευθυγραμμισμένα δέντρα στον κόσμο. Με 298.000 μονάδες, μόνο το Τόκιο έχει περισσότερα. Χώροι πρασίνου αναπτύσσονται συνεχώς και συνεχώς αυξάνονται ξεπερνώντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Από το 1997 οι χώροι πρασίνου έχουν αυξηθεί κατά 16%. Προς το παρόν, το 8,2% της Μαδρίτης είναι περιοχές πρασίνου, που σημαίνει ότι υπάρχουν 16 τετραγωνικά μέτρα πρασίνου χώρου ανά κάτοικο, ξεπερνώντας κατά πολύ και πάλι τα 10 τετραγωνικά μέτρα ανά κάτοικο που συνιστά η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας.

Η περιοχή στο κέντρο της πόλης είναι μια έκρηξη από νέα και παλιά πάρκα και κήπους. Στο κέντρο της πόλης, οι διασταυρώσεις και οι γωνίες του κάθε οικοδομικό τετράγωνου έχει πρόσφατα διαμορφωθεί με λουλούδια, θάμνους και φυτά. Μπαίνοντας σε κάθε γωνία είναι σαν ένας περίπατος σε έναν ξεχωριστό, διακριτό αστικό κήπο από την αρχή μέχρι το τέλος.

"Πράσινη και περιποιημένη" είναι οι λέξεις που περιγράφουν καλύτερα την Μαδρίτη, δηλώνει ο κ. Narkiewicz-Laine. "Κάθε φορά κοιτάζετε μέσα στην πόλη και φαίνεται να είναι αντάξια μιας καρτ ποστάλ."

Η πιο κεντρική και καταπράσινη περιοχή της Μαδρίτης είναι το Parque del Buen Retiro, μία τεράστια περιποιημένη έκταση πρασίνου που αποτελούσε κάποτε το ανατολικό περιθώριο της πόλης και ήταν και ο προσωπικός κήπος της βασιλικής οικογένειας και των ευγενών. Με καλοδιατηρημένους κήπους, τεχνητές λίμνες και μονοπάτια, το πάρκο είναι ιδανικό για μία καταπράσινη απόδραση από τη σύγχρονη μητρόπολη. Κάτω από το λόφο από το Retiro είναι το ειδυλλιακό Real Jardin Botanico, ένα βοτανικό κήπο γεμάτο με εξωτικά φυτά.

Εξίσου πράσινο είναι το Campo del Moro, το οποίο βαθαίνει μακριά δυτικά από το Palacio Real, ενώ το κοντινό Parque del Oeste προσφέρει άφθονη πρασινάδα και είναι οπτικά δελεαστικό. Το Casa de Campo, δυτικά του Manzanares, έχει βαπτιστεί ως "οι πνεύμονες της Μαδρίτης."

Για τη μείωση της ρύπανσης, της Μαδρίτης, οι αρχές της πόλης έχουν εξετάσει την εισαγωγή ενός λονδρέζικου τύπου τέλος κυκλοφοριακής συμφόρησης, αλλά μέχρι σήμερα, ένα τέτοιο σχέδιο δεν έχει τεθεί σε ισχύ. Πάνω από τέσσερα εκατομμύρια οχήματα εισέρχονται και εξέρχονται από την πρωτεύουσα καθημερινά. Το προκύπτον σύννεφο ρύπανσης που σχηματίζεται πάνω από τη Μαδρίτη σε μια απάνεμη μέρα είναι γνωστή στους ντόπιους ως "γκρίζος μπερές." Η εμμονή της Ισπανίας με τα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα (τα οποία παράγουν επτά φορές μεγαλύτερη ρύπανση από τα αυτοκίνητα που λειτουργούν με αμόλυβδη βενζίνη) απλά επιδεινώνει το πρόβλημα .

Ένα προφανές μέτρο για την αναχαίτιση της ρύπανσης έχει η σημερινή πεζοδρόμηση πολλών δρόμων του κέντρου της πόλης, μεταξύ των οποίων και το Calle de Arenal και περίπου 40 στρέμματα δρόμους του Barrio της Huertas, τα οποία έχουν κλείσει σε όλους εκτός από την τοπική κυκλοφορία. Οι συνεχείς επενδύσεις της Μαδρίτης σε ένα ήδη εντυπωσιακό υπόγειο σύστημα μετρό – ένα από τα 10 μεγαλύτερα στον κόσμο και το τρίτο μεγαλύτερο στην Ευρώπη - εξασφαλίζει ότι τα υψηλά επίπεδα ρύπανσης δεν μπορούν πλέον να είναι αποτέλεσμα ενός ανεπαρκής συστήματος μαζικής μεταφοράς. Από το 2000, πάνω από 100 χιλιόμετρα έχουν προστεθεί στο δίκτυο προσθέτοντας συνέχεια πόλεις δορυφόρους στο σύστημα.

Ενώ τα σκουπίδια συγκεντρώνονται στην πρωτεύουσα κάθε βράδυ, η ανακύκλωση είναι, δυστυχώς, προαιρετική και σε μεγάλο βαθμό αγνοήται.

Πέρα από την πόλη, η προγραμματισμένη αναβάθμιση της οδού M-501 στο δυτικό κομμάτι της Comunidad de Madrid είναι εξαιρετικά προκλητική. Οι οικολόγοι υποστηρίζουν ότι η επέκταση του δρόμου απειλεί 13 ζεύγη του απειλούμενου με εξαφάνιση ιβηρικού Βασιλαετού, καθώς και την καταστροφή δασικών εκτάσεων που αποτελούν το καταφύγιο του 10% της Ισπανίας τα απειλούμενα είδη και, ενδεχομένως, το πιο απειλούμενο είδος γάτας στον κόσμο, η ιβηρική λύγκα.

Ενώ η Μαδρίτη μπορεί επίσης να επεκτείνεται ατέλειωτα σε μη αστικές περιοχές και σε ανοικτά εδάφη, έχουν ληφθεί μέτρα για αποζημίωση. Μεταξύ αυτών είναι φιλόδοξα σχέδια, με την διαχείριση του Δημάρχου της Μαδρίτης, για την αναδάσωση 15.000 εκταρίων της γης γύρω από την Comunidad de Madrid. Εντός τις ευρύτερης περιοχής της Μαδρίτης, έξι χιλιόμετρα από την οδό Μ-30 πρόσφατα υπογειοποιήθηκαν για να αντικατασταθούν από το Parque de Manzanares, ένα πάρκο 500.000 τετραγωνικών μέτρων πρασίνου στη νοτιοδυτική Μαδρίτη που δήμαρχος ονομάζει ένα "γιγάντιο πράσινο χαλί."

Ο οραματιστής Δήμαρχος

Η επιτυχία της Μαδρίτης, ως μία από τους κόσμου πλέον πράσινες πόλεις, συνδέεται άμεσα με την έξυπνη ηγεσία του Δημάρχου της Μαδρίτης, ο Alberto Ruiz-Gallardón, ο οποίος έχει αποκτήσει από τους πολίτες της πόλης το παρατσούκλι "Ο Φαραώ" μόνο και μόνο για το τεράστιο μέγεθος των οραματικών έργων υποδομής του. Ο δήμαρχος Ruiz-Gallardón είναι ένας από τους δημοφιλέστερους πολιτικούς της Ευρώπης και εύκολα κέρδισε τις τελευταίες εκλογές, κερδίζοντας 34 από τις 57 έδρες.

"Ο Δήμαρχος," δηλώνει ο κ. Narkiewicz-Laine, "είναι ένας σύγχρονος Ντάνιελ Burnham με παρόμοιες δημοτικές επιχειρήσεις και φιλοδοξίες. Η πόλη του, με τον συνδυασμό της εκπληκτικής παλαιάς και νέας αρχιτεκτονικής και τον ευχάριστο σύγχρονο τρόπο ζωής, δεν ήταν ποτέ ευκολότερη στην πρόσβαση, και ιδιαιτέρα στις όμορφες πλατείες όπου οι Terrazas (καφετέριες με υπαίθριο τραπέζια) παρέχουν μια πρώτη θέση για το πράσινο τοπίο και για την ενεργητική ζωή του δρόμου. "

"Σε όλη την Ευρώπη", συνεχίζει ο κ. Narkiewicz-Laine, "δεν μπορεί κανείς να βρει ένα πιο θεαματικό και ευχάριστο πράσινο αστικό περιβάλλον από την Plaza Mayor, την Plaza de Santa Ana, ή την Plaza de Oriente. Μαζί με τα φανταστικά πάρκα της πόλης (το Parque del Buen Retiro, κυρίως) και περιοχές, όπως η Chueca, Malsaña, Lavapiés, και η Σαλαμάνκα, οι οποίες έχουν το δικό τους διαχρονικό πράσινο και τις δικές τους αστικές προσωπικότητες, και θα κατανοήσουμε τη δυναμική του πώς μια πόλη αρμονικά συνυπάρχει και ωφελείται από τους ανοικτούς χώρους πρασίνου της. "

"Το Chicago Athenaeum και το Ευρωπαϊκό Κέντρο είναι υπερήφανοι να δώσουν αυτό το βραβείο στην πόλη της Μαδρίτης", δηλώνει ο κ. Narkiewicz-Laine.

Το Πράσινο Βραβείο Good Design θα παρουσιαστεί στο Δήμαρχο Ruiz-Gallardón κατά το επίσημο δείπνο του Ευρωπαϊκού Βραβείου Αρχιτεκτονικής 5 Νοεμβρίου 2010 κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης "Η πόλη και ο κόσμος:Συμπόσιο της Μαδρίτης ".

Το συμπόσιο "Η πόλη και ο κόσμος" θα λάβει χώρα στη Μαδρίτη από 4 έως 7 Νοεμβρίου 2010.

* Τη μετάφραση έκανε ο Λάζαρος Αγαπίδης από το newsletter του European Centre for Architecture Art Design and Urban Studies