Χώροι που μετασχηματίζονται– Επιτυχημένα μέρη (Μέρος Δεύτερο)

@Του Άρη Καλαντίδη σε συνέχεια του "Χώροι που μετασχηματίζονται– Επιτυχημένα μέρη (Μέρος Πρώτο)"

Οι υλικοί πόροι είναι πράγματα όπως η ποιότητα και η ποσότητα του διαθέσιμου χώρου, η αξία χρήσης και η αξία της γης, η πυκνότητα,, η ετερογένεια κλπ. Από την εμπειρία μου αυτό που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τη δημιουργική οικονομία είναι οι χώροι αλληλεπίδρασης - όχι μόνο μεταξύ των μελών μιας δημιουργικής κοινότητας, αλλά και με εκείνους που δεν ανήκουν σε αυτήν.
 

Οι συσχετιζόμενοι πόροι είναι δύσκολο να επηρεάσουν παράγοντες όπως τις τοπικές σχέσεις εξουσίας, τους μηχανισμούς αποκλεισμού και κοινωνικής ένταξης, τις καθημερινές πρακτικές, την ετερογένεια του τοπικού πληθυσμού, κλπ. Στην περίπτωσή μας, θα ήθελα να εστιάσω στη σημασία των «τεντωμένων» σχέσεων που φτάνουν πέρα από τα όρια του τόπου, αυτά που ενσωματώνουν τη δημιουργική στιγμή ενός συστήματος αξιών σε ένα ευρύ χώρο της παραγωγής και διανομής.

Οι θεσμικοί πόροι μπορούν να χωριστούν σε δύο ομάδες: νόμους (κανονισμούς, πρότυπα κλπ.) και οργανισμούς (σχολεία, πολιτιστικά κέντρα κ.λπ.) που συγκεντρώνουν και μεταδίδουν τη γνώση. Αστική ανάπτυξη σε μια δημιουργική οικονομία δεν μπορεί να θεωρηθεί μόνο σε θέματα που αφορούν τον αστικό πολεοδομικό κανονισμό. Πρέπει να περιλαμβάνει την κοινωνική πολιτική και τις στρατηγικές της αναδιανομής, αν δεν είναι να γίνει ένα ακόμη μέσο αποκλεισμού. Επίσης, ο ρόλος των μεσαζόντων - ως μεσολαβητές μεταξύ των διαφόρων συστημάτων της δημιουργικής οικονομίας και της διοίκησης - έχει τονιστεί αρκετά συχνά .

Οι συμβολικοί πόροι περιλαμβάνουν τη φήμη, την εικόνα, την ταυτότητα, το φανταστικό, κλπ. Κατά κανόνα, η εμπορική επωνυμία αντιμετωπίζει αυτό το είδος των πόρων και πρέπει να εξεταστεί με μεγάλη προσοχή. Στην εμπειρία μου, τα δημιουργικά είναι πολύ ευαίσθητα σε οτιδήποτε υποπτεύονται ότι είναι δυνητική εργαλειοποίηση (και δικαίως) και έχουν την τάση να βλέπουν μέσα από το συνοθύλευμα των στρατηγικών place branding.

Είναι προφανές ότι οι πόροι αυτοί αναφέρονται τόσο στις διαφορετικές γεωγραφικές κλίμακες όσο και στις διαφορετικές διοικητικές ευθύνες. Αυτός είναι ένας ακόμα λόγος για να εξετάσουμε κάθε μία στο τοπικό πλαίσιο αποφεύγοντας τις γενικεύσεις.

Υπάρχουν δύο βασικές αρχές που πιστεύω ότι πρέπει να έχουμε κατά νου όταν εξετάζουμε τον σχεδιασμό για τη δημιουργική οικονομία:

Η πρώτη αρχή είναι ότι οι πιο δημιουργικές θέσεις τείνουν να είναι αυτές με μια «ανέτοιμη» αίσθηση γι 'αυτούς. Δημιουργικότητα υπάρχει όπου υπάρχει και ελεύθερος χώρος (τόσο σε υλικό όσο και ψυχικό επίπεδο). Αυτό δεν σημαίνει ότι δημιουργούμε σε ένα κενό, ή ακόμη και όταν υπάρχει έλλειψη σχεδιασμού. Το αντίθετο: αυτό που πιστεύω είναι ότι χρειάζεται ένας συνδυασμός μεταξύ ενός θεσμικού πλαισίου και του ελεύθερου χώρου, μεταξύ προσωρινών και μόνιμων κατασκευών, καθώς και ένα υγιές μίγμα των άνω προς τα κάτω και των (πραγματικά) κάτω προς τις άνω διαδικασίες. Αυτό το μίγμα πρέπει να είναι ειδικευμένο για κάθε τόπο και αρκετά ευέλικτο ώστε να αντιδράει στις αλλαγές.

Η δεύτερη αρχή βασίζεται στην υπόθεση ότι τα μέρη συνεχώς αποτελούνται από διασυνδέσεις. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε για τον τόπο τα σύνορα του και ούτε μπορούμε να δούμε μόνο τον τρόπο με τον οποίο τα μέρη ανταγωνίζονται μεταξύ τους. Οι σχέσεις τους μπορούν να έχουν σύνθετες μορφές, που περιλαμβάνουν τη συνεργασία, την αλληλεξάρτηση και φυσικά τον ανταγωνισμό. Επίσης, δεν είναι μόνο τα μέρη που σχηματίζονται από εκτεταμένες σχέσεις, είναι εξίσου ο τόπος όπου «παράγονται» οι σχέσεις αυτές. Αν το πάρουμε αυτό στα σοβαρά τότε σημαίνει ότι πρέπει να σκεφτούμε για το πώς θα διασυνδέσουμε την ιδιαίτερη θέση που σχεδιάζουμε με άλλους και να το κάνουμε κομβικό σημείο στα εκτεταμένα δίκτυα και στην αλυσίδα αξιών.

Κανένα από τα παραπάνω δεν πρέπει να θεωρηθεί ότι είναι μέρος μιας συνταγής. Αντίθετα, αυτές οι σκέψεις θα πρέπει να επισημάνουν τις πιθανές ερωτήσεις που πρέπει να κάνουμε κατά την εξέταση του σχεδιασμού. Οι απαντήσεις θα πρέπει να είναι μέσα στα πλαίσια του θέματος, αλλά θα πρέπει να παίρνουν και μια διαφορετική κατεύθυνση ανάλογα με το ποιος κάνει αυτές τις ερωτήσεις.