Σάββατο 27 Απριλίου 2013

Ανάλυση της χρήσης της ορολογίας του PlaceBranding

Συγγραφείς :
#Sonya Ηanna
#Jennifer Rowley
Το κείμενο έχει δημοσιευθεί στην επιθεώρηση Place Branding and Public Diplomacy (2008) 4, 61–75
Την μετάφραση επιμελήθηκε ο Μανώλης Τσαγκαράκης.

Το place branding έχει βγει στην επιφάνεια σαν ένα από τα ποιο “καυτά” θέματα τόσο στους ακαδημαϊκούς όσο και στους επαγγελματίες. Με δεδομένο ότι οι τόποι αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερο διεθνή ανταγωνισμό στις αγορές του εσωτερικού και του εξωτερικού, η εφαρμογή των τεχνικών του branding στους τόπους αυξάνεται με γοργό ρυθμό. Έρευνες βασισμένες στις τεχνικές αυτές σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές (χώρες, περιοχές, πόλεις, κωμωπόλεις) τονίζουν τις προκλήσεις που προκύπτουν στην προσπάθεια δημιουργίας ταυτότητας στο πολυδιάστατο κατασκεύασμα που ονομάζουμε “τόπος”. Επιπρόσθετα, η συνεισφορά από διάφορες δημοσιεύσεις με περιεχόμενο όπως πολιτικές για το Place Branding, το Branding και η Εθνική ταυτότητα και το Branding προορισμού, έχουν εμπλουτίσει την φιλολογία του Place Branding όπως και η δημιουργία του Journal of Place Branding που μας παρέχει μια αναλυτική και καθαρή βάση συζήτησης για την μετεξέλιξη του.

Τα επαναλαμβανόμενα θέματα μέσα στους διάφορους κλάδους που αναλύουν την θεωρία του place branding περιλαμβάνουν: συγκρίσεις μεταξύ του branding σε προϊόντα/υπηρεσίες και προορισμούς/πόλεις (Gnoth, 2002; Cai, 2002; Parkerson and Saunders, 2005; Kavaratzis and Ashworth, 2005), σύγκριση μεταξύ του επιχειρηματικού branding και του branding των πόλεων (Olins, 2003; Trueman et al., 2004; Kavaratzis, 2004) και ομοίως με το γενικό επιχειρηματικό branding (Papadopolos and Heslop, 2002; Gnoth, 2002), εντυπώσεις μεταξύ του place branding και (επανα)τοποθέτησης του brand (Gilmore, 2002a, 2002b), δημιουργία εικόνας και ανοικοδόμηση του brand (Curtis, 2001; Hall, 2004), σημαντικότητα της μοναδικής ταυτότητας και χρήση των στοιχείων του branding (Cai, 2002) και ο ρόλος τον συναισθηματικών συνδέσεων με τους καταναλωτές (Hall, 2004; Gilmore, 2002b).

Συμπληρωματικά, ένα ευρύ φάσμα και άλλων θεμάτων έχει εξερευνηθεί όπως: η εφαρμογή των εννοιών του branding σε διαφορετικές γεωγραφικές ενότητες χρησιμοποιόντας μεθοδολογία επιχειρηματικής ταυτότητας για να εξεταστούν οι παραφωνίες στις διεπαφές τους (Trueman et al., 2004), η διερεύνηση του “συνεργατικού” branding τοποθεσίας λαμβάνοντας υπόψη τα διάφορα χαρακτηριστικά και τις δομές της αγοράς στους διάφορους προορισμούς (Wang and Fesenmaier, 2006), η διερεύνηση των σχέσεων των ενδιαφερόμενων πλευρών με το brand για να αναγνωρίσουν το μέγεθος στο οποίο η τοπική κοινωνία έχει ασπαστεί την διεύθυνση του branding προορισμού (Morgan, 2004), την παροχή των κριτηρίων για την επιτυχία του brand ως βάση για την ανάλυση των καλύτερων πρακτικών branding του “τόπου” (Rainisto, 2004; Gnoth, 2004), την εξερεύνηση της σχέσης μεταξύ του πολιτισμού και του branding με δεδομένο ότι η πολιτιστική διαφορά ενός μέρους που διαχέει την διαφορετικότητα (Morgan, 2003; Hankinson, 2005) και αξιολογώντας την παρουσία γειτονικών εικόνων που επικρατούν στη τοποθεσία (Cai, 2002).

Βάσει της δυναμικής και συνεχώς αυξανόμενης φύσης του ακαδημαϊκού ορισμού του place-branding σε συνδυασμό με το συνεχώς αυξανόμενο ενδιαφέρον όλων, ο Lodge (2004, 2006) προτείνει την ανάπτυξη ενός κοινού λεξιλογίου. Η μελέτη αυτή κάνει ένα βήμα προς αυτή τη κατεύθυνση διερευνόντας τη χρήση των ορισμών όπως μέρος, τοποθεσία, προορισμός, χώρα, έθνος, πόλη και περιοχές σε σχέση με τους εξίσου ευρύς ορισμούς της επιχειρηματικότητας , του branding αλλά και του τουρισμού. Επιπλέον, η έρευνα συνεχίζει στην ανάλυση τη χρήση αυτών των ορισμών για να αναφέρει τις πρωτοβουλίες για branding σχετιζόμενο με διάφορες γεωγραφικές ενότητες. Η μελέτη ξεκινάει με μια σύντομη περιγραφή αναφέροντας την σημαντικότητα του place-branding και της ανάπτυξής του. Το επόμενο τμήμα συνοψίζει τις απόψεις και των άλλων συγγραφέων για την χρήση των διαφόρων ορισμών και σε αυτή τη συγκεκριμένη βάση προτείνει ένα μοντέλο των σχέσεων μεταξύ των ορισμών αυτών των εννοιών. Η μεθοδολογία για την ανάλυση σε αυτή τη μελέτη αναλύεται παρακάτω και μας οδηγεί στην τελική ανάλυση των αποτελεσμάτων. Τέλος, τα συμπεράσματα περιγράφονται και συνιστάται περισσότερη έρευνα.

Το Place Branding και η ανάπτυξή του
Το branding σαν ιδέα ξεκίνησε στα τέλη του 19ου αιώνα με την ανάπτυξή εμπορικών σημάτων προϊόντων όπως το Quaker Oats και την Gillette (Low and Ronald, 1994). Ένας ορισμός του τι σημαίνει brand δόθηκε από την American Marketing Association σαν “όνομα, ορισμός, σήμα, σύμβολο ή σχέδιο, ή ένας συνδυασμός όλων ώστε να αναγνωρίζεται τα προϊόντα και τις υπηρεσίες ενός καταστήματος ή πωλητή ή πολλών πωλητών ώστε να διαφοροποιείται το προϊόν αυτό από τα αντίστοιχα των ανταγωνιστών (Kotler et al., 2002: 469). Αν και έχει λάβει κακή κριτική για το λόγο ότι επικεντρώνεται κυρίως στο προϊόν, αυτός ο ορισμός έχει αντέξει στη σύγχρονη βιβλιογραφία (Wood, 2000) και προσδιορίζεται σαν το κοινό σημείο εκκίνησης για οτιδήποτε έχει σχέση με εμπορικά σήματα και brands γενικά (Kerr, 2006). Επιπλέον, ο McGnally et al. (1999) αναγνώρισε τις μεταμοντέρνες προσεγγίσεις του “Brand σαν εταιρεία” (p. 2) και του “Brand σαν πολιτική” (p. 3): διαδίδοντας την εξάρτηση της χρήσης των θεωριών του brand στα καταναλωτικά προϊόντα στο να συμπεριλάβουν όλες τις φυσικές οντότητες να συμπεριλάβουν επιχειρήσεις, προορισμούς και πρόσφαρα, μέρη.

Ανάμεσα στις συνθήκες που καθιστούν το Place Branding απαραίτητο είναι η όλο και αυξανόμενη δύναμη των διεθνών μέσων πληροφόρησης, το μειωμένο κόστος των διεθνών μετακινήσεων, η αυξανόμενη καταναλωτική δύναμη του κόσμου, ο φόβος της ισοπέδωσης της διαφορετικότητας, η σπάνια δεξαμενή διεθνών επενδυτών, ο ανταγωνισμός για εξειδικευμένους και επαγγελματίες μετανάστες και τέλος η ανοδική ζήτηση των καταναλωτών για μια δαιφορετική πολιτιστική “δίετα” με χαμηλού κόστους μέσα μαζικής ενημέρωσης. Για να είμαστε ακριβείς, το Place Branding συνδυαστικά σαν είδος πρώτης ανάγκης και σαν φαινόμενο προκαλείται από την παγκοσμιοποίηση όπου η αγορά ιδεών, κουλτούρας, φήμης, συμπληρωματικά με τα προϊόντα, υπηρεσίες και κεφάλαια συγκεντρώνονται σε μια μοναδική παγκόσμια κοινότητα (Anholt, 2005). Οι άνθρωποι πλέον μπορούν να δουλεύουν και να ζουν όπου πραγματικά θελήσουν, εγκαταλείποντας αποτυχημένα και παρηκμασμένα μέρη ώστε να έχουν περισσότερες ελπίδες (Kotler, 2004). Τα μέρη πάντα ήταν και θα είναι το αντικείμενο “μιας εσωτερικής ανάπτυξης και πτωτικών κύκλων (και) εξωτερικών αλλαγών και δυνάμεων πέρα του ελέγχου τους (Kotler et al., 1993: 4). Έτσι, σε όποιο επίπεδο branding και να είμαστε (εθνικό, περιφερειακό, τοπικό), θα πρέπει να εκλαμβάνεται σαν σχεδιασμός και ανάπτυξη πολιτικών όπως εκλαμβάνεται η έννοια του branding στον ιδιωτικό τομέα σαν επιχειρηματικός στρατηγικός σχεδιασμός.

Η παγκοσμιοποίηση έχει δημιουργήσει μια ανταγωνιστική αρένα όπου τα ανερχόμενα μέρη μπορούν να ανταγωνιστούν με την γοητεία και την ελκυστικότητα ήδη εδραιωμένων τοποθεσιών. Αν όμως δεν κρατάνε και εμπλουτίζουν τους πόρους τους, η εξωτερική μετανάστευση είναι αναπόφευκτη με τους κατοίκους να επιθυμούν μέρη γεμάτα με ευκαιρίες ώστε να εξασκήσουν τα επαγγελματικά τους χαρίσματα αλλά και να διασκεδάσουν, και τέλος να “είναι περήφανοι για τον τόπο” (Kotler, 2004: 12). Σαν επισκέπτες, επενδυτές και κάτοικοι, όλοι μας έχουμε τη τάση να αναζητούμε την “Αρμονική πόλη” (p. 472) όπου οι διάφορες πτυχές των ανέσεων, της οικονομικής ανάπτυξης και της πολιτικής σταθερότητας μπορούν να ικανοποιήσουν τόσο τις ατομικές όσο και τις διαφορετικές μας απαιτήσεις (Paddison, 1993).

Ανάλογα, οι “μάνατζερ των τοποθεσιών” χρειάζεται να ασχοληθούν περισσότερο στη διαμόρφωση μιας ταυτότητας της επωνυμίας που αντανακλά την πολυδιάστατη έννοια της “τοποθεσίας” και της κατεύθυνσης, ενώ η απόδοση του brand στα χαρακτηριστικά, πλεονεκτήματα, αξίες και προσωπικότητα διασφαλίζει την ικανοποίηση των καταναλωτών, και την προσοχή σε θέματα οικονομικά και πολιτικά (van Ham, 2004).

Η μελέτη του Place Branding επεκτείνεται σε ένα ευρύ φάσμα ακαδημαϊκών θεμάτων (Hankinson, 2001), όμως παραμένει μέσα στην “σφαίρα” του τουρισμού, οριζόμενο ως τη ζωή μακρυά από το σπίτι, ώστε να είναι καλύτερη η κατανόηση της ανάπτυξης του place-branding, ως εκ τούτου και η αρχική εστίαση της βιβλιογραφίας του (Hankinson, 2005). Οι μελέτες της εικόνας του  τόπου σαν ιδέα της θεωρίας του branding ξεκίνησε στις αρχές του 1970 μέσω των μελετών του Hunt στο ρόλο της εικόνας στην ανάπτυξη του τουρισμού (Hunt, 1975). Οι θεωρίες του Branding μέσα στο γενικό πλαίσιο του “χαλαρωτικού” τουρισμού ξεκίνησε να έρχεται στην επικαιρότητα το 1998 σαν το κεντρικό θέμα του Annual Travel and Tourism και Research Association's Conference (Blain et al., 2005), το branding τοποθεσίας ορίζεται ως “όνομα, σύμβολο, λογότυπο, φράση ή γραφικά τα οποία ταυτοποιούν και διαφοροποιούν τον προορισμό ... [ενώ] μεταφέρουν την υπόσχεσή μιας ωραίας ταξιδιωτικής εμπειρίας... [όπως επίσης] εξυπηρετεί στην συγκέντρωση και ενίσχυση της υπενθύμισης ευχάριστων αναμνήσεων του μέρους που έγινε η επίσκεψη”(Ritchie and Ritchie, 1998: 17).

Οι προοπτικές πάνω στο branding προορισμού διαφέρουν στο θέμα της τοποθέτησης των κερδών από το τουριστικό μάρκετινγκ για την περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη (Kotler and Gertner, 2002; Gnoth, 2002; Park and Petrick, 2006), με τη λογική να δείχνει ότι η πλέον εντυπωσιακή άποψη των εικόνων ενός μέρους βρίσκονται συχνά μέσα στις διαδικασίες του τουριστικού μάρκετινγκ (Sundaram, 2007). Επιπλέον, οι ειδικοί του branding τόπου διακηρύττουν ότι “το branding τόπου αναφέρεται στις προσπάθειες αύξησης του αριθμού των τουριστών και των εξόδων τους για μια συγκεκριμένη τοποθεσία” (Whisper: brand strategy consultants) και ότι “ένας προορισμός μπορεί να είναι οτιδήποτε, από μια χώρα μέχρι μια περιφέρεια, από ένα θέρετρο ή μια πόλη, από ένα θέαμα μέχρι μια εκδήλωση...” (The Hat Factory: Destination Branding).

Τα παραπάνω επιβεβαιώνουν ότι το brand ενός προορισμού αντιπροσωπεύει μια βιομηχανία, τον τουρισμό και τον προορισμό μέσα στη γενική έννοια του “τόπου”. Αφ' ετέρου, ένας προορισμός έχει τα φόντα να είναι “ένα συντονιστικό σύμβολο για ένα ευρύ φάσμα κοινωνικών εξελίξεων και προωθητικών ενεργειών, με πολλές από αυτές να βρίσκονται εκτός της ευθύνης του τουριστικού οργανισμού διεύθυνσης προορισμού ή DMO [destination management organisation]” (Ritchie and Ritchie, 1998: 19). Αυτό υποστηρίζει την αντίληψη ότι το place-branding έχει μετεξελιχθεί σε ένα σύνθετο κατασκεύασμα που όχι μόνο περιλαμβάνει τον τουρισμό αλλά και οικονομικές, κοινωνικοπολιτικές και ιστορικές προοπτικές (Gnoth, 2002; Papadopoulos and Heslop, 2002, van Ham, 2001; Olins, 2002). Ο Dinnie (2004) αξιώνει ότι υπάρχουν ισχυρά επιχειρήματα που αποδεικνύουν την εξέλιξη του place-branding πέρα από τα όρια μιας και μόνο “βιομηχανίας” με στόχο να καταφέρει μια περισσότερη συνεκτική εικόνα. Επομένως, ο Anholt (2004, cited in Kerr (2006)) όρισε το place-branding σαν “την διαδικασία εφαρμογής της στρατηγικής του brand και άλλων τεχνικών μάρκετινγκ και θεωριών στο οικονομικό, κοινωνικό, πολιτικό και πολιτιστικό τομέα των εξελίξεων των πόλεων, περιφερειών και χωρών” (Kerr, 2006: 278), υποστηρίζοντας ότι το ολοκληρωτικό place-branding “περιλαμβάνει τα πάντα που ένας προορισμός επιθυμεί να πουλήσει” (Lodge, 2006: 9). Είναι πλέον ευρέως γνωστό ότι “τα δημοσιευμένα κείμενα σχετικά με τους προορισμούς μεσολαβούν ανάμεσα στις γνωστές πληροφορίες και στις εμπειρίες των προορισμών” (Gibson and Davidson, 2004: 390).

Συμπληρωματικά στις μελέτες περί του τουρισμού αναψυχής, η έρευνα εστιάζει σε τέσσερις μορφές place-branding: Επαγγελματικό τουρισμό (Ulaga et al., 2002; Bradley et al., 2002; Hankinson, 2005), πολιτισμός μαζί με την γαστρονομία (Sharples, 2003; Roberts and Hall, 2001; Telstrom et al., 2006, Waragenau and Che, 2006), αθλήματα (Smith, 2005; Chalpin et al., 2003) και ταινίες, βιβλία και μουσική (Hudson and Ritchie, 2006; Johns and Mattsson, 2005; Gibson and Davidson, 2004).

Λεξιλόγιο για τον “Τόπο” και σχετικά με αυτόν
Υποστηρίζεται γενικά η υπόθεση ότι ένα brand “προορισμού” υποδηλώνει την διάσταση του τουρισμού ενός μέρους. Η πολυπλοκότητα του προσδιορισμού ενός μοναδικού προορισμού μπερδεύεται με το γεγονός ότι μπορεί αυτός να συμπεριλαμβάνει διάφορες μικρές και μεγάλες πόλεις ή περιφέρειες, διάφορους νομούς μιας χώρας ή ακόμη κι ένα νησί-χώρα. Η βιβλιογραφία για το place-branding, τα ταξίδια, τον τουρισμό και τη διαχείριση του brand μας παρέχουν επαρκή στοιχεία για τα προηγούμενα (Morgan et al., 2004; Bramwell and Rawding, 1996; Wilson et al., 2001; O'Leary and Deegan, 2005; Baloglu and McCleary, 1999; Kerr, 2006). Η μορφή της γεωγραφικής οντότητας δεν περιορίζει την έκταση της επιρροής του branding του προορισμού με δεδομένη την άμεση συσχέτιση με τον τουρισμό, αν και έχει παρατηρηθεί ότι το branding προορισμού συγχέεται με το “εθνικό” branding (Anholt, 2005).

Θεωρούμενο σαν “ολόκληρο”, υποστηρίζεται ότι τα συστατικά στοιχεία των εθνών, οριζόμενο σαν “χώρα, ειδικά όταν θεωρηθεί σαν μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων που ζουν σε μια περιοχή με την δική τους διακυβέρνηση, τη δική τους γλώσσα, τις δικές τους παραδόσεις κτλ” (Cambridge Dictionary Online), όπως ο τουρισμός, η γεωργία και η διασκέδαση μπορούν μεμονωμένα να προωθηθούν και να πουληθούν, αλλά εξ' ορισμού τα έθνη δεν συνηθίζεται να στοχεύουν σε μία μόνο αγορά ή προσφορά (Anholt, 2005). Για να το ξεκαθαρίσουμε, όπως οι εταιρείες σαν τη General Motors και τη Procter and Gamble προσφέρουν διάφορα μεμονωμένα προϊόντα στην αγορά έτσι και οι χώρες παράγουν “προϊόντα” που αποτελούνται από προϊόντα, υπηρεσίες και ενέργειες από τις κυβερνήσεις τους, εξαγωγείς και συνεργάτες στην αγορά (Papadopoulos and Heslop, 2002). Έτσι, όταν αναφερόμαστε στην σημαντικότητα του brand ενός έθνους σε σχέση με τις χώρες, η αναφορά βρίσκεται στα συμφραζόμενα των “προϊόντων” της χώρας όπου μέσα στα συμφραζόμενα του τουρισμού είναι ένα brand προορισμού.

Ο Lodge (2004: 33) βεβαιώνει ότι “αν το branding προορισμού (από την άποψη του τουρισμού) είναι σωστά καθιερωμένο, δεν μπορεί να ειπωθεί το ίδιο και για αυτό που ορίζεται σαν branding τόπου (που ίσως να συμπεριλαμβάνει μερικά ή όλα από τις επενδύσεις, τις εξαγωγές, τον τουρισμό, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, τις εκδηλώσεις και την επαναπροώθηση των παλαιότερων εξαγωγών)”. Ο Morgan (2006: 12) επιβεβαιώνει ότι μέσα στα συμφραζόμενα του τουρισμού οι μελέτες του έχουν εστιάσει στο “branding προορισμού μέσα στη γενική στρατηγική του branding τόπου”. Ανάλογα, το brand μιας “τοποθεσίας” υπονοεί στο branding ενός σύνθετου κατασκεύασματος: “του τόπου”.

Συγκριτικά και συμπερασματικά, ένα έθνος ισούνται με ένα μέρος. Σε μικρότερη κλίμακα ενώ μια τοποθεσία είναι ένα μέρος μέσα, όσο ορίζονται τα μέρη σαν πόλεις, κωμοπόλεις και αγροτικές περιοχές (Cambridge Dictionary Online), όλα μπορούν να παράγουν το δικό τους προϊόν. Βασισμένα στις προαναφερθείσες εννοιολογήσεις, το Σχέδιο 1 (Figure 1) επεξηγεί την ιεραρχική σχέση μεταξύ του τόπου και του σχετιζόμενου λεξιλογίου που περιλαμβάνει μια σειρά από διαστάσεις του brand συμπεριλαμβανομένων και brands προορισμών (τουρισμός αναψυχής).

Figure 1
Εναλλακτικά, η έλλειψη ακαδημαϊκής διάκρισης μεταξύ του “μέρους” και του σχετιζόμενου λεξιλογίου μπορεί να είναι μόνο απλή σημασιολογία.

Μεθοδολογία
Ενώ είναι εφικτό να διαιρέσουμε μερικούς ορισμούς του “τόπου”, δεν αποδεικνύεται ότι πάντα χρησιμοποιούνται με συνέπεια. Έτσι, αυτή η έρευνα έχει σκοπό να καθιερώσει την χρήση των όρων του “μέρους” σε διάφορους τομείς, και, σε σχέση με διαφορετικές γεωγραφικές οντότητες. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από την άποψη των “εφαρμοσμένων” όρων στις γεωγραφικές οντότητες χωρίς να συμπεριλάβει την “σωστή” εφαρμογή των εφαρμοσμένων όρων σε σχέση με την μορφή τους. Καθώς αυτή ήταν μια ερευνητική μελέτη, θεωρήθηκε ακατάλληλο να αναπτύξουν επίσημες υποθέσεις. Η μελέτη λοπόν οδηγήθηκε από δύο ερευνητικές ερωτήσεις:

Ερευνητική Ερώτηση 1:
Χρησιμοποιούνται οι όροι του “τόπου” αναλογικά σε όλους τους τομείς;

Ερευνητική Ερώτηση 2:
Υπάρχει σχέση μεταξύ της εφαρμογής συγκεκριμένων όρων του “τόπου” και των γεωγραφικών ενοτήτων;

Η μεθοδολογία συμπεριέλαβε την ταύτιση όσων περισσότερων case-study δημοσιευμένων μελετών στον τομέα του place-branding μπορούσαν. Τα σχετικά άρθρα αποδείχτηκαν ότι αναφέρονταν στον τομέα των επιχειρήσεων και στον τομέα του branding του τουρισμού. Μια σειρά από εργαλεία αναζήτησης χρησιμοποιήθηκαν για να καθιερώσουν το σετ των δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων και τα Emerald Full-text and Management Review, Ingenta Connect, Sage, Web of Knowledge and Google Scholar. Η έρευνα συμβουλεύτηκε συνολικά 67 μελέτες σε 12 εκδόσεις. Σε μερικές περιπτώσεις, οι ερευνητές έκριναν την φύση της μελέτης σαν “case-study” αφού δεν ήταν ξεκάθαρο αρχικά, μειώνοντας τον αριθμό των εκδόσεων στα 11 περιλαμβάνοντας ένα σύνολο 59 μελετών. Για την εξασφάλιση της ακρίβειας και της ουσίας, απορρίφθηκαν οι μελέτες πριν το 2000 καθώς αποφασίστηκε ότι η έννοια του place-branding πριν το 2000 δεν εξακρίβωνόταν λόγω του βαθμού της σύγχησης του μέρους με το μάρκετινγκ.

Πραγματοποιήθηκε ανάλυση της χρήσης των όρων του “τόπου” μέσα στο ορισμένο δείγμα δεδομένων. Μια ανάλυση – μια αντικειμενική, συστηματική και ποσοτική περιγραφή του κειμένου μιας επικοινωνίας - του περιεχομένου της μελέτης και ενός σύντομου κειμένου της διαβάστηκε για να αναγνωριστεί η χρήση συγκεκριμένων όρων του “τόπου”. 
Ο αριθμός των καταγεγραμμένων case studies εξαρτήθηκε από τον αριθμό των γεωγραφικών ενοτήτων που αναφέρονταν σε κάθε μελέτη. Έτσι, μια case-study μελέτη έχει καταγραφεί σύμφωνα με τις γεωγραφικές ενότητες που “μελετήθηκαν” ( Appendix A). Ένα σύνολο 89 case-studies αναλύθηκαν. Το τελευταίο χαρακτηρίστηκε σαν απαραίτητο εφόσον η μελέτη είχε σκοπό να αναλύσει την “εφαρμογή” των όρων του μέρους μέσα στους παραπάνω τομείς και σε ακριβής σχέση με τις γεωγραφικές οντότητες. Τα tables 1a και 1c παρουσιάζουν τα συμπεράσματα των κατηγοριοποιημένων τιμών των όρων του μέρους που χρησιμοποιήθηκαν και τους τομείς των εκδόσεων που αναλύθηκαν. 

Η κρίση των ερευνητών βοήθησε για να αποφασίσουν ποιες γεωγραφικές τιμές χρησιμοποιήθηκαν μέσα στα άρθρα και/ή στις περιγραφές. Για παράδειγμα, η γεωγραφική τιμή για το “ Branding Britain” είναι το χώρα, Μια Παραμορφωμένη Εικόνα: η περίπτωση της Τουρκίας επίσης είναι χώρα και πάει λέγοντας. Οι γεωργραφικές τιμές βρίσκονται στο Table 1b.



DATA ANALYSIS ή ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Παρακάτω ακολουθεί στην αγγλική γλώσσα από το αρχικό κείμενο η Ανάλυση των δεδομένων (Data Analysis).

DATA ANALYSIS
The research questions were addressed using the chi-square test for independence; the test is used to investigate the relationship between two categorical variables, each with two or more categories based on the null hypotheses that the two variables do not affect each other (Pallant, 2006: 288). Once administered, a cross-tabulation2 is automatically performed to validate the assumption of the minimum expected cell frequency3 (Malhotra, 2004: 438). The data were analysed using the categorical variables depicted by Tables 1a, 1b, 1c. On the basis of this initial analysis, the categorical variables were consolidated as shown in Tables 2a, 2b, respectively.




‘Resort’ was omitted as it was felt that a total of one paper investigating resorts as destinations would further obscure the cross-tabulation. Similarly, the purpose of Nordicom Review was to provide media-based research, which was felt to be too specific to be grouped in either discipline. Place brand terms used were not combined as that would have violated the purpose of the study, to establish how each place term is applied by discipline and in relation to geographical entities. The cross-tabulation of the collated variables was analysed to determine the frequency of application of place brand terms used. The analysis of the collated variables was deemed more appropriate and necessary to reduce complexity and to produce meaningful interpretations of variable associations.

RESULTS AND DISCUSSION
On initial administration of the chi-square test, the minimum expected cell frequency was violated by 75 cells for RQ1 and 51 cells for RQ2 (see Appendix B: Tables B1, B2, respectively). The results obtained from the collated variables also revealed a violation by seven cells for RQ1 and 23 cells for RQ2 (see Appendix B: Tables B3, B4, respectively). It was therefore concluded that there are too many different place brand terms used in the sample population. This meant that the chi-square tests could not be used to establish the presence or lack of a significant difference in the application of place brand terms by discipline and geographical entity.

The results obtained from the cross-tabulation of the combined variables reveal that in relation to RQ1 (Table 3a), studies within the discipline of Branding and Business (65.2 per cent) are double those in Tourism (34.8 per cent); the focus of discussion for place branding seems to have shifted from tourism to business and marketing. The totals for both disciplines depicted ‘Destination’ (39.3 per cent) as the overall re-current brand term used, supporting the supposition that ‘Destination’ branding is the primary focus of place branding literature (Hankinson, 2005) and that a ‘Destination’ brand indicates tourism only (Lodge, 2006).


At 4.5 per cent, the brand term ‘city’ is the least used by both disciplines, indicating a recognisable gap in the literature as observed by Anholt (2002) and Hankinson (2001), who also postulate that branding as a concept is increasingly being applied to locations; at 20.7 per cent, ‘Location’ branding is second to ‘Place’ within Branding and Business and a close third in total (14.6 per cent) post place (16.9 per cent).

The brand term ‘Place’ accounts for 25.9 per cent, the highest total percentage, in Branding and Business while for Tourism ‘Destination’ accounted for 93.5 per cent of the total; the other 10.3 per cent of the total was possibly due to the holistic nature of Branding and Business ergo accounting for a degree of overlap with Tourism. Further, an association was only deduced between Branding and Business and the place terms ‘Place’, ‘Country’, ‘Nation’ and ‘Region’ indicated by 0 per cent case studies relating to Tourism; a consequence that may relate to the holistic nature of the journals defining Branding and Business that is congruent with the aforementioned place terms by definition.

In relation to RQ2 (Table 3b), most studies are related to Countries (52.8 per cent) although a significant number (32.6 per cent) investigated the branding of Cities, the visibility of country and city branding initiatives being more pronounced due to the availability of continuous and greater funding for place marketers (Morgan et al., 2004: 62). 6.7 per cent of studies investigated the branding of towns. More significantly, the branding practices of Regions, States, Counties and Provinces accounted for 7.9 per cent of the total. The totals for geographical entity descriptors depict ‘Destination’ (37.1 per cent) as the dominant re-current brand term used; a smaller variation was observed between ‘Place’ (16.9 per cent) and ‘Location’ (14.6 per cent), ‘Nation’ (11.2 per cent) and ‘Country’ (9.0 per cent), and ‘City’ (6.9 per cent) and ‘Region’ (4.5 per cent), supporting the literature that a ‘Destination’ may take several forms.


At the town level, the term ‘Location’ dominated the literature (83.3 per cent); the term ‘Place’ was not used (0 per cent) considering by definition place and location equate (Cambridge Dictionary Online). ‘Place’ and ‘Location’ had a presence in the literature in relation to cities (10.3 and 24.1 per cent, respectively) and countries (21.3 and 2.1 per cent, respectively), supporting their hierarchical status depicted in Figure 1. It should be noted that initial observations from the content analysis did not depict ‘Town’ as a possible place term and hence its absence in Tables 1a, 2a.

‘Destination’ was most used in relation to the combined entities Region, State, County and Province (42.9 per cent), followed by countries (38.3 per cent), cities (37.9 per cent) and a significantly lower rate for towns (16.7 per cent).

There was a significant variation in the application of place brand term's ‘Country’ (14.9 per cent) and ‘Nation’ (21.3 per cent) in relation to countries. Although defined as a country, reference to ‘Nation’ brands may also incorporate country ‘outputs’ (Papadopoulos and Heslop, 2002) encompassing the various brand dimensions discussed in the literature and depicted in Figure 1. A complete lack of case studies was observed for entity descriptors Region, State, County and Province, indicating unanimity in regard to the definition of a ‘Nation’ as a country (Cambridge Dictionary Online). The presence of 14.3 per cent ‘Country’ case studies within the entity descriptors Region, State, County and Province, however, is also conceivable based on the understanding of self-governance. Perhaps to evade the foregoing confluence, greater association is observed between ‘Place’ and a Region, State, County and Province (28.6 per cent).

Επίλογος
Η μελέτη αυτή – η οποία προσπάθησε να διευκρινίσει την εφαρμογή του “τόπου” και του σχετιζόμενου λεξιλογίου του και σε σχέση με τη γεωγραφική οντότητα – θεωρείται επίκαιρο μιας και ο τομέας του place-branding έχει γίνει ολοένα και πιο σημαντικό για τους επαγγελματίες και λαμβάνει πλέον περισσότερη προσοχή από τους ερευνητές. Οι ερευνητές έχουν δώσει έμφαση στην ανάγκη για ένα κοινό λεξιλόγιο στην “αρένα” του place-branding.

Η έρευνα αποκάλυψε ότι η εστίαση της συζήτησης στο place-branding έχει μεταφερθεί από τον τουρισμό στις επιχειρήσεις και στο μάρκετινγκ. Τα case-studies στον τομέα του Branding & Business (65,2%) ήταν διπλάσια από αυτά του Τουρισμού (34,8%), με τα περισσότερα από αυτά να έχουν σχέση με τις χώρες (52,8%) και τις πόλεις (32,6%).

Η ανάλυση των τίτλων των μελετών και των συνοπτικών περιγραφών επιβεβαιώνουν ότι ο όρος “προορισμός” χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο στην τουριστική βιβλιογραφία, ενσωματωμένο στις διάφορες μορφές των γεωγραφικών οντοτήτων, όπως βλέπουμε στο Figure 1, αντιπροσωπεύοντας την πλειοψηφία των case-study, με δεύτερο να έρχεται ο όρος “τόπος”. Το “τόπος” και ο “Προορισμός” είναι οι πλέον κυρίαρχοι όροι του Branding & Business. Η απουσία της “κωμόπολης” σαν πιθανός όρος brand για τον τόπο έχει παρατηρηθεί (η πόλη αναφέρεται γενικά σαν “τοποθεσία”), όπως και η έλλειψη έρευνας σχετική με τις “μικρές πόλεις” ή “κωμοπόλεις” (6,7%), με δεύτερο από αυτά να είναι ολόκληρες περιοχές, πολιτείες και χώρες (7,9%), αντίστοιχα, καλώντας για συμπληρωματική έρευνα. Στην περιγραφή μιας πόλης, οι συνήθεις όροι ήταν “προορισμός” και “τοποθεσία”, η περιοχή αναφερόταν σαν “προορισμός” και σαν “μέρος” ενώ μια χώρα χαρακτηριζόταν κυρίως σαν “προορισμός”, “μέρος” και “έθνος” αλλά όχι σαν “χώρα”.

Όσο αφορά στην ιεραρχική σχέση μεταξύ του “τόπου” και του σχετιζόμενου λεξιλογίου (Figure 1) που προτάθηκαν σε αυτή τη μελέτη, το “έθνος” υποδεικνύει μια χώρα ενώ τον “τόπο” να σημαίνει κωμοπόλεις, πόλεις, περιφέρειες και χώρες (ή έθνη) όπως φαίνεται στο Figure 1. Μια “τοποθεσία” υποδεικνύει ένα μέρος όσο τα μέρη ορίζονται σαν κωμοπόλεις, πόλεις και χώρες αλλά όχι περιφέρειες, ως εκ τούτου αντικατοπτρίζοντας μερικώς την σχέση που εικονίζεται στο Figure 1.

Η μελέτη μας παρουσίασε αποδείξεις ακαδημαϊκής ομοφωνίας σχετικά με την εφαρμογή του όρου “μέρος” και του σχετιζόμενου λεξιλογίου του, όμως ο τομέας του place-branding είναι ένα νέο φαινόμενο που πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω. Ίσως σε βάθος χρόνου να γίνουν παρατηρήσεις με περισσότερη ακρίβεια είτε εμμέσως ή μέσω της σύστασης των επεξηγήσεων των όρων του μέρους.

Αυτή ήταν μια επεξηγηματική μελέτη, οπότε πρέπει να πραγματοποιηθεί περισσότερη έρευνα για να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματά της. Η ανάλυση του περιεχομένου σε αυτή τη μελέτη βοηθάει σαν αρχικό σημείο για μια πιο λεπτομερειακή εμπειρική έρευνα και περαιτέρω συζήτηση της χρήσης και του ορισμού του place-branding. Μια μελλοντική έρευνα θα πρέπει να θεωρήσει την επανάληψη με σκοπό την απόκτηση έγκυρων και αυστηρών αποτελεσμάτων chi-square για τον σκοπό του ξεκαθαρίσματος του όρου “τόπος” και της χρήσης του σχετιζόμενου λεξιλογίου και ουσιαστικά των ορισμών του. Επιπρόσθετα, η έρευνα θα πρέπει να μελετήσει την συλλογή δεδομένων μέσω πολλών μεθόδων, που μπορεί να περιλαμβάνουν έρευνες, ομαδικές συναντήσεις (focus groups) και συνεντεύξεις με ακαδημαϊκούς που έχουν αναλάβει να διεκπεραιώσουν έρευνα για το place-branding για να επιβεβαιώσουν και να επεκτείνουν τα ευρήματα της μελέτης.

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1 Destination Branding: creating the unique destination proposition by N. Morgan, A. Pritchard and R. Pride (2002, 2004); Brand New Justice: the upside of global branding by S. Anholt (2003); National Image and Competitive Advantage: the theory and practice of place branding by E.D. Jaffe and I.D. Nebensahl (2006); Competitive Identity: the new brand management for nations, cities and regions by S. Anholt (2006).

2 The merging of frequency distributions of two or more categorical variables in a single table for the purpose of understanding how one variable relates to other variables.

3 A minimum expected cell frequency of 5 or more or at least 80 per cent is needed not to violate the assumption of the chi-square.

References

  • Anholt, S. (2002) 'Foreward to the special issue on place branding', Journal of Brand Management, Vol. 9, No. 4, pp. 229–239. | Article |
  • Anholt, S. (2005) 'Editorial: Some important distinctions in place branding', Place Branding, Vol. 1, No. 2, pp. 116–121. | Article |
  • Baloglu, S. and McCleary, K. W. (1999) 'U.S. international pleasure traveller's images of four Mediterranean destinations: A comparison of visors and non-visitors', Journal of Travel Research, Vol. 38, No. 2, pp. 144–152.
  • Blain, C., Stuart, E. L. and Ritchie, J. R. B. (2005) 'Destination branding: Insights and practices from destination management organisations', Journal of Travel Research, Vol. 43, No. 4, pp. 328–338. | Article |
  • Bradley, A., Hall, T. and Harrison, M. (2002) 'Selling cities: Promoting new images for meeting tourism', Cities, Vol. 19, No. 1, pp. 61–70. | Article |
  • Bramwell, B. and Rawding, L. (1996) 'Tourism marketing images of industrial cities', Journal of Tourism Research, Vol. 23, No. 1, pp. 201–221. | Article |
  • Cai, L. (2002) 'Cooperative branding for rural destinations', Annals of Tourism Research, Vol. 29, No. 3, pp. 720–742. | Article | ISI |
  • Cambridge Dictionary Online. available at: http://dictionary.cambridge.org, accessed 09/02/2007.
  • Chalpin, L., Green, B. and Hill, B. (2003) 'Affects of sports event media on destination image and intension to visit', Journal of Sports Management, Vol. 17, No. 3, pp. 214–234.
  • Curtis, J. (2001) 'Branding a state: The evolution of brand Oregon', Journal of Vacation Marketing, Vol. 7, No. 1, pp. 75–81. | Article |
  • Dinnie, K. (2004) 'Place branding: Overviews of emerging literature', Place Branding, Vol. 1, No. 1, pp. 106–110. | Article |
  • Gibson, C. and Davidson, D. (2004) 'Tamworth, Australia's country music capital: Place marketing, rurality and residents reactions', Journal of Rural Studies, Vol. 20, No. 4, pp. 387–404. | Article |
  • Gilmore, F. (2002a) 'A Country — Can it be repositioned? Spain — The success story of country branding', Brand Management, Vol. 9, No. 4–5, pp. 281–293. | Article |
  • Gilmore, F. (2002b) 'Branding for success', in Morgan, N., Pritchard, A. and Pride, R. (eds) 'Destination Branding: Creating the Unique Destination Proposition', 1st edn, Butterworth Heinemann, Oxford, UK, pp. 57–65.
  • Gnoth, J. (2002) 'Leveraging export brands through a tourism destination brand', Journal of Brand Management, Vol. 9, No. 4–5, pp. 262–280. | Article |
  • Gnoth, J. (2004) 'Opinion pieces: Where is place branding heading', Place Branding, Vol. 1, No. 1, pp. 12–35. | Article |
  • Hall, J. (2004) 'Branding Britain', Journal of Vacation Marketing, Vol. 10, No. 2, pp. 171–185. | Article |
  • Hankinson, G. (2001) 'Location branding: A study of the branding practices of 12 English cities', Journal of Brand Management, Vol. 9, No. 2, pp. 127–142. | Article |
  • Hankinson, G. (2005) 'Destination brand images: A business tourism perspective', Journal of Services Marketing, Vol. 19, No. 1, pp. 24–32. | Article |
  • van Ham, P. (2001) 'The rise of the brand state: The post-modern politics of image and reputation', Foreign Affairs, Vol. 80, No. 5, pp. 2–6.
  • van Ham, P. (2004) 'Opinion pieces: Where is place branding heading', Place Branding, Vol. 1, No. 1, pp. 12–35. | Article |
  • Hudson, S. and Ritchie, B. (2006) 'Promoting destinations via film tourism: An empirical identification of supporting marketing initiatives', Journal of Travel Research, Vol. 44, No. 4, pp. 387–396. | Article |
  • Hunt, J. D. (1975) 'Image as a factor in tourism development', Journal of Travel Research, Vol. 13, No. 3, pp. 1–7. | Article |
  • Johns, N. and Mattsson, J. (2005) 'Destination development through entrepreneurship: A comparison of two cases', Tourism Management, Vol. 26, No. 4, pp. 605–616. | Article |
  • Kavaratzis, M. (2004) 'From city marketing to city branding: Toward a theoretical framework for developing city brands', Place Branding, Vol. 1, No. 1, pp. 58–73. | Article |
  • Kavaratzis, M. and Ashworth, G. (2005) 'City branding: An affective assertion of identity or a transitory marketing trick', Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, Vol. 96, No. 5, pp. 506–614. | Article |
  • Kerr, G. (2006) 'From destination brand to location brand', Journal of Brand Management, Vol. 13, No. 4–5, pp. 276–283. | Article |
  • Kotler, P. (2004) 'Opinion pieces: Where is place branding heading', Place Branding, Vol. 1, No. 1, pp. 12–35. | Article |
  • Kotler, P., Armstrong, G., Saunders, J. and Wong, V. (2002) 'Principals of Marketing', 3rd European edition, Prentice-Hall, Essex, England, UK.
  • Kotler, P., Haider, D. H. and Rein, I. (1993) 'Marketing Places: Attracting Investment, Industry and Tourism to Cities, States and Nations', The Free Press, New York, NY.
  • Kotler, P. and Gertner, D. (2002) 'Country as a brand, product and beyond: A place marketing and brand management perspective', Journal of Brand Management, Vol. 9, No. 4–5, pp. 249–261. | Article |
  • Lodge, C. (2004) 'Opinion pieces: Where is place branding heading', Place Branding, Vol. 1, No. 1, pp. 12–35. | Article |
  • Lodge, C. (2006) 'Opinion pieces: How has place branding developed during the year that place branding has been in publication', Place Branding, Vol. 2, No. 1, pp. 6–17. | Article |
  • Low, G. S. and Ronald, A. F. (1994) 'Brands, brand management and the brand manager system: A critical historical evaluation', Journal of Marketing Research, Vol. 31, No. 2, pp. 173–190. | Article |
  • Malhotra, N. (2004) 'International Edition — Marketing Research: An Applied Orientation', 4th edn, Pearson, Prentice-Hall, Upper Saddle River, NJ.
  • McGnally, M., Martha, R. and De Chernatony, L. (1999) 'The evolving nature of branding: Consumer and managerial considerations', Academy of Marketing Services Review, Vol. 3, No. 2, pp. 1–26.
  • Morgan, N. (2003) 'Destination branding and role of stakeholders', Journal of Vacation Marketing, Vol. 9, No. 3, pp. 285–299. | Article |
  • Morgan, N. (2004) 'Opinion pieces: Where is place branding heading', Place Branding, Vol. 1, No. 1, pp. 12–35. | Article |
  • Morgan, N. (2006) 'Opinion pieces: How has place branding developed during the year that place branding has been in publication', Place Branding, Vol. 2, No. 1, pp. 6–17. | Article |
  • Morgan, N., Pritchard, A. and Pride, R. (2004) 'Destination Branding: Creating the Unique Destination Proposition', Butterworth Heinemann, Oxford, UK.
  • Olins, S. (2002) 'Branding the nation state — The historical context', Journal of Brand Management, Vol. 9, No. 4–5, pp. 241–248. | Article |
  • Olins, W. (2003) 'Hull: Pioneering city', Case Study, available at: www.wolff-olins.com/files/Hull_0202New815000.pdf, accessed 09/07/2007.
  • O'Leary, S. and Deegan, J. (2005) 'Ireland's image as a tourism destination in France: Attribute importance and performance', Journal of Travel Research, Vol. 43, No. 3, pp. 247–256. | Article |
  • Paddison, R. (1993) in Avraham, E. (2004) 'Media strategies for improving an unfavourable city image', Cities, Vol. 21, No. 6, pp. 471–479.
  • Pallant, J. (2006) 'SPSS: Survival Manual', 2nd edn, Open University Press, Berkshire, UK.
  • Park, S. -Y. and Petrick, J. F. (2006) 'Destinations' perspectives of branding', Annals of Tourism Research, Vol. 33, No. 1, pp. 262–265. | Article |
  • Parkerson, B. and Saunders, J. (2005) 'City branding: Can goods and services branding models be used to brand cities', Place Branding, Vol. 1, No. 3, pp. 242–264. | Article |
  • Papadopoulos, N. and Heslop, L. (2002) 'Country equity and country branding: Problems and prospects', Journal of Brand Management, Vol. 9, No. 4, pp. 294–314. | Article |
  • Rainisto, S. (2004) 'Opinion pieces: Where is place branding heading', Place Branding, Vol. 1, No. 1, pp. 12–35. | Article |
  • Ritchie, B. J. R. and Ritchie, R. J. B. (1998) 'The branding of tourism destinations: Past achievements and future challenges', Report presented to the 1998 Annual Congress of International Association of Scientific Experts in Tourism, Marrakech, Morocco, pp. 1–31, available at: http://people.commerce.ubc.ca/phd/ritchie/Papers/AIEST1998.pdf, accessed 09/07/2007.
  • Roberts, L. and Hall, D. (2001) in Bayne, S. and Hall, D. (2004) 'Place promotion through food and tourism: Rural branding and the role of websites', Place Branding, Vol. 1, No. 1, pp. 80–92.
  • Sharples, A. (2003) 'Cider and the marketing of tourism experience in Somerset, England: Three case studies', Journal of Travel Tourism Marketing, Vol. 14, No. 3/4, pp. 49–60. | Article |
  • Smith, A. (2005) 'Re-imaging the city: The value of sports initiatives', Annals of Tourism Research, Vol. 32, No. 1, pp. 217–236. | Article |
  • Sundaram, U. (2007) 'Place branding in atypical geo-spatial constructs: Property and predisposition', unpublished paper presented at the Academy of Marketing Conference 2007.
  • Telstrom, R., Gustafsson, I. and Mossberg, L. (2006) 'Consuming heritage: The use of local food culture in branding', Place Branding, Vol. 2, No. 2, pp. 130–143. | Article |
  • The Hat Factory: Destination Branding. available at: www.destinationbranding.co.uk, accessed: 09/07/2007.
  • Trueman, M., Klemm, M. and Giroud, A. (2004) 'Can a city communicate? Bradford as a corporate brand', Corporate Communications: An International Journal, Vol. 9, No. 4, pp. 317–330. | Article |
  • Ulaga, W., Shorma, A. and Krishnan, R. (2002) 'Plant location and place marketing: Understanding the process from the business consumer's perspective', Industrial Marketing Management, Vol. 31, No. 5, pp. 393–401. | Article |
  • Wang, Y. and Fesenmaier, D. (2006) 'Collaborative destination marketing: A case study of Elkhart County, Indiana', Tourism Management, Vol. 28, No. 3, pp. 863–875. | Article |
  • Waragenau, A. and Che, D. (2006) 'Wine tourism development and marketing strategies in South West Michigan', International Journal of Wine Marketing, Vol. 18, No. 1, pp. 45–60. | Article |
  • Whisper: Brand Strategy Consultants. available at: www.whisperbrand.com/blog/category/nation-placebranding, accessed: 09/07/2007.
  • Wilson, S., Fesenmaier, D. R., Fesenmaier, J. and van Es, J. C. (2001) 'Factors for success in rural tourism development', Journal of Travel Research, Vol. 40, No. 2, pp. 132–138.
  • Wood, L. (2000) 'Brands and brand equity: Definition and management', Management Decision, Vol. 38, No. 9, pp. 662–669. | Article |

Appendices
Appendix A

Appendix B





Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.