Θεσσαλονίκη :Ολοκληρώθηκε η 1η φάση του προγράμματος των 100 ανθεκτικών πόλεων

Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση του προγράμματος των 100 Ανθεκτικών πόλεων της Θεσσαλονίκης με την υποστήριξη του ιδρύματος Rockefeller.

Η ολοκλήρωση επιτεύχθηκε με τη δημοσίευση της Έκθεσης Αξιολόγησης Αστικής Ανθεκτικότητας της Θεσσαλονίκης και τον προσδιορισμό των πέντε πεδίων Διερεύνησης, στα οποία θα διαμορφωθεί η Στρατηγική Ανθεκτικότητας του δεύτερου σταδίου. 

Τα πεδία αυτά είναι τα εξής:

Θερμαϊκός Κόλπος: Το θαλάσσιο στοιχείο στην καθημερινότητα της πόλης και του πολίτη

Δημιουργία ενός επιχειρηματικού οικοσυστήματος που ενεργοποιεί το ανθρώπινο δυναμικό της πόλης και ενδυναμώνει την τοπική οικονομία

Η συμμετοχικότητα στον δημόσιο χώρο

Η βιώσιμη κινητικότητα ως δύναμη αλλαγής στην πόλη

Data empowered city

Στη διάρκεια της πρώτης φάσης συμμετείχαν περισσότεροι από 1.400 κάτοικοι της πόλης, μέσω εργαστηρίων, ομάδων και ερωτηματολογίων, με τα αποτελέσματα να αναδεικνύουν την ανάγκη να εστιαστεί το ενδιαφέρον στους τομείς της οικονομίας και της κινητικότητας. Παράλληλα, χαρτογραφήθηκαν περίπου 1.000 δράσεις και προγράμματα που υλοποιούνται τόσο από το Δήμο όσο και από άλλους τοπικούς φορείς, ενώ έγινε διάγνωση της τρωτότητας των υποδομών της πόλης απέναντι σε πιθανές κρίσεις και χρόνιες πιέσεις που μπορεί να αντιμετωπίσει η Θεσσαλονίκη, όπως σεισμοί, πλημμύρες, καύσωνες ή πυρκαγιές.

«Η πόλη της Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με τοπικούς φορείς αλλά και σε διάλογο με άλλες πόλεις στον κόσμο, που αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις, συνθέτει ένα νέο μοντέλο αστικής ανάπτυξης στο πλαίσιο των ταχύτατων κοινωνικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών, πολιτικών και πολιτισμικών μετασχηματισμών που συντελούνται σε παγκόσμιο επίπεδο» τονίζει η Αντιδήμαρχος Αστικής Ανθεκτικότητας και Αναπτυξιακών Προγραμμάτων, Λίνα Λιάκου και προσθέτει: «αυτήν ακριβώς τη νέα ποιότητα αστικής διακυβέρνησης, προγραμματισμού και σχεδιασμού, στοχεύει να αναπτύξει το Γραφείο Αστικής Ανθεκτικότητας που λειτουργεί από τον Φεβρουάριο του 2016, με την ευκαιρία της επιλογής της πόλης στο δίκτυο των 100 Ανθεκτικών Πόλεων του Ιδρύματος Rockefeller».

Διαβάστε την Έκθεση Αξιολόγησης Αστικής Ανθεκτικότητας της Θεσσαλονίκης .

Λίγα λόγια για το πρόγραμμα των 100 Ανθεκτικών Πόλεων

Το πρόγραμμα 100 Ανθεκτικές Πόλεις (100RC), μια πρωτοβουλία του Ιδρύματος Rockefeller, έχει ως στόχο να βοηθά πόλεις σε όλο τον κόσμο να γίνουν πιο ανθεκτικές απέναντι στις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις τους, υποστηρίζοντας τη συγκρότηση ενός στρατηγικού σχεδιασμού, που περιλαμβάνει όχι μόνο τον κατάλληλο προγραμματισμό για την ανταπόκριση των απρόβλεπτων κρίσεων αλλά και την αποτελεσματική αντιμετώπιση των χρόνιων πιέσεων που φθείρουν τον αστικό ιστό σε καθημερινή ή επαναλαμβανόμενη βάση.

Η Θεσσαλονίκη επιλέχθηκε στη δεύτερη διαγωνιστική διαδικασία του προγράμματος 100 Ανθεκτικές Πόλεις. Ο Δήμος καλείται να αναλάβει σημαντικές δράσεις προκειμένου να θέσει τα θεμέλια και για μία ολοκληρωμένη στρατηγική αστικής ανθεκτικότητας.

Η διαδικασία για την ανάπτυξη της στρατηγικής ανθεκτικότητας μπορεί να χωριστεί σε Τρία Στάδια όπου:

• Το 1ο Στάδιο είναι η προετοιμασία και κατανόηση των ζητημάτων αστικής ανθεκτικότητας για τη Θεσσαλονίκη. Το αποτέλεσμα του 1ου σταδίου είναι η αρχική αξιολόγηση ανθεκτικότητας της πόλης (ΕΑΑ/ Έκθεση Αξιολόγησης Αστικής Ανθεκτικότητας - στα Ελληνικά και στα Αγγλικά) και ο προσδιορισμός των Πεδίων Διερεύνησης.

• Το 2ο Στάδιο είναι η διαμόρφωση του στρατηγικού σχεδιασμού αστικής ανθεκτικότητας που περιλαμβάνει όλες τις δυνατότητες εξέλιξης των επιλεγμένων Πεδίων Διερεύνησης, όπως αξιολογήθηκαν στην 1η φάση.

• Το 3ο Στάδιο είναι το στάδιο υλοποίησης κατά την οποία καταστρώνεται και εφαρμόζεται η ανθεκτικότητα μέσα από τον Στρατηγικό Σχεδιασμό της πόλης και των Σχεδίων Δράσης.

Με βάση την πυξίδα του προγράμματος, το χρονοδιάγραμμα των τριών φάσεων διαμορφώνεται ως εξής, με τη Θεσσαλονίκη να έχει ολοκληρώσει ήδη την πρώτη φάση και να αναμένεται μέχρι τον Δεκέμβριο του 2016 η ολοκλήρωση της στρατηγικής ανάπτυξης αστικής ανθεκτικότητας για την πόλη, με ορίζοντα υλοποίησης των σχεδίων δράσης την περίοδο 2017-2019.

Η Ολοκλήρωση της 1ης Φάσης του Προγράμματος

Η 1η Φάση του Προγράμματος περιλάμβανε την ενδελεχή καταγραφή αφενός του υφιστάμενου μηχανισμού λήψης αποφάσεων για το μέλλον της πόλης και αφετέρου της αντίληψης φορέων και πολιτών για τις ελλείψεις και τις δυναμικές της πόλης.
Με στόχο την κατανόηση της υφιστάμενης κατάστασης η Ομάδα Εργασίας του Γραφείου Αστικός Ανθεκτικότητας προχώρησε σε:
    - έρευνα άνω των 1000 δράσεων του Δήμου Θεσσαλονίκης,
   - συγκριτική μελέτη άνω των 700 υλοποιημένων ή θεσμοθετημένων σχεδίων που αφορούν τους Δήμους της Μητροπολιτικής Ενότητας,
   - εργαστήρια με περισσότερους από 80 διαχειριστές αστικών υποδομών
   - επαφές με περισσότερους από 80 επιχειρηματίες της πόλης
   - συζητήσεις με 16 εκπροσώπους τοπικών κοινοτήτων
   - διαδικτυακή έρευνα με συμμετοχή περισσότερων από 800 δημοτών,
   - και παρουσιάσεις σε τοπικά και διεθνή forum

Το 1ο στάδιο ολοκληρώθηκε με την εκπόνηση της Έκθεσης Αξιολόγησης Αστικής Ανθεκτικότητας και τον προσδιορισμό των πέντε Πεδίων Διερεύνησης, στα οποία θα διαμορφωθεί η Στρατηγική Ανθεκτικότητας του 2ου σταδίου.


Πεδίο Διερεύνησης 1:Θερμαϊκός Κόλπος: Το θαλάσσιο στοιχείο στην καθημερινότητα της πόλης και του πολίτη.
Πεδίο διερεύνησης 2:Η δημιουργία ενός επιχειρηματικού οικοσυστήματος που ενεργοποιεί το ανθρώπινο δυναμικό της πόλης και ενδυναμώνει την τοπική οικονομία.
Πεδίο Διερεύνησης 3:Η συμμετοχικότητα στον δημόσιο χώρο.
Πεδίο διερεύνησης 4:Η βιώσιμη κινητικότητα ως δύναμη αλλαγής στην πόλη.
Πεδίο διερεύνησης 5:Data empowered city

Περιεχόμενο και Στόχοι εργασίας του Γραφείου Αστικής Ανθεκτικότητας

Στο πλαίσιο των ταχύτατων κοινωνικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών, πολιτικών και πολιτισμικών μετασχηματισμών που συντελούνται σε παγκόσμιο επίπεδο, ο προγραμματισμός και σχεδιασμός της αστικής ανάπτυξης καθιστά την πόλη του 21ου αιώνα το χωρικά προσδιορισμένο πλαίσιο κάθε συζήτησης για την ανθρώπινη ευημερία, ξεπερνώντας συχνά την κλίμακα του εθνικού κράτους.
Ο όρος αστική ανθεκτικότητα (urban resilience), περιγράφει την πόλη ως σύστημα που ανακάμπτει, προσαρμόζεται και εξελίσσεται σε διάλογο με το περιβάλλον της, αναστοχάζεται και σχεδιάζεται συνεχώς, με τους πρωταγωνιστές της, ειδικά στη συνθήκη της κρίσης, ικανούς να αναπτύσσουν αντανακλαστικά στον περίγυρο των συνεχόμενων πιέσεων. 

Αυτήν ακριβώς την νέα ποιότητα αστικής διακυβέρνησης, προγραμματισμού και σχεδιασμού στοχεύει να αναπτύξει το Γραφείο Αστικής Ανθεκτικότητας και Αναπτυξιακών Προγραμμάτων του Δήμου Θεσσαλονίκης, που λειτουργεί από τον Φεβρουάριο του 2016, με την ευκαιρία της επιλογής της πόλης στο δίκτυο των 100 Ανθεκτικών Πόλεων (100 Resilient Cities) του Ιδρύματος Rockefeller. Η σύνθεση ενός οράματος που εδράζεται σε συγκεκριμένες δυναμικές και προβλήματα, η στοχευμένη διεκδίκηση χρηματοδοτικών εργαλείων, η εγρήγορση για τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας ζωής στο παρόν και στο μέλλον, η ανάπτυξη με όρους δίκαιης πόλης, γίνονται το κέντρο ενδιαφέροντος του Γραφείου για τη Θεσσαλονίκη, μια πόλη με σημαντικά προβλήματα αλλά και εξέχουσες δυναμικές, ευνοϊκή αστική μορφολογία και δημιουργικό ανθρώπινο δυναμικό.

Ομάδες Εργασίας

Η ανάπτυξη της Στρατηγικής της Αστικής Ανθεκτικότητας της Θεσσαλονίκης προϋποθέτει τη δημιουργία Ομάδων Εργασίας (ΟΕ) για κάθε Πεδίο Διερεύνησης. Μέλη των ΟΕ μπορεί να είναι οποιοσδήποτε φορέας ή άτομο με σχετική γνώση και εμπειρία που θέλει να προσφέρει (δημόσιοι φορείς, πανεπιστήμια, ομάδες της κοινωνίας των πολιτών, εκπρόσωποι του ιδιωτικού τομέα).

Για να πετύχει το στόχο της η Ομάδα Εργασίας πρέπει να αποτελείται από Φορείς που να καλύπτουν τις εξής τρεις βασικές ποιότητες: την Αρμοδιότητα, την Ικανότητα και την Προτεραιότητα.

Η Αρμοδιότητα αφορά τη δικαιοδοσία πάνω στην ιδιοκτησία, τις διοικητικές αρμοδιότητες και
νομικές ευθύνες σχετικά με το θέμα που εξετάζεται.

Η Ικανότητα καλύπτεται από τον Φορέα που έχει τα μέσα, την τεχνογνωσία και τους πόρους για την ολοκλήρωση της στρατηγικής.

Η Προτεραιότητα αναφέρεται στον Φορέα εκείνο που επιθυμεί την ολοκλήρωση της προτεινόμενης στρατηγικής διότι αυτό επηρεάζει τις εργασίες του ή είναι στην εταιρική του κουλτούρα η αναβάθμιση του εξεταζόμενου Πεδίου Διερεύνησης.