Η Φωτιά στη λίμνη Πρέβελη και η Διαχείριση της

* Από το explorecrete.com μέσω  εικόνων google

 Η καταστροφή του φοινικόδασους του Πρέβελη, η απόπειρα εμπρησμού του φοινικόδασους του Βάι και οι συνεχείς εμπρησμοί του δάσους στο Σελάκανο προβληματίζουν κάθε σκεπτόμενο Κρητικό.
Η ανάπτυξη περιβαλλοντικής παιδείας, η ενίσχυση στη συνείδησή μας της αξίας του δημοσίου χώρου έναντι του ιδιωτικού συμφέροντος και η απαίτηση μας , η πολιτεία να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας και ανάπτυξης του φυσικού πλούτου της χώρας  πρυτανεύουν στη σκέψη μας.Ίσως  η σπουδαιότερη δράση αποδειχθεί η Κοινωνική κινητοποίηση.

Δημοσιεύουμε σήμερα τις τέσσερις θέσεις του δικτύου ΟΙΚΟΚΡΗΤΗ  για τη διαχείριση του χώρου της Πρέβελη για τι έπρεπε να έχει γίνει πριν τη φωτιά και τι πρέπει να γίνει τώρα.

1. Προβλήματα Διαχείρισης της Περιοχής πριν τη φωτιά.

Τα περισσότερα από τα προβλήματα της διαχείρισης είναι ήδη γνωστά: Επισκέπτες υπερβολικοί σε αριθμό. Σκουπίδια παντού. Χρήση παραλίας, ποταμού, ακτής εντελώς αντίθετη με τη λογική της αειφόρου διαχείρισης. Εσφαλμένη διαχείριση από τη δασική υπηρεσία: Εκχερσώσεις σε μεγάλη κλίμακα φυσικής βλάστησης για να φυτευθούν ξανά για την περιοχή είδη, το μεγαλύτερο έγκλημα από όλα που έγιναν όλα αυτά τα χρόνια. Υπερβόσκηση σε αρκετές περιπτώσεις, έντονη κυνηγετική πίεση, χρήση φωτιάς για βοσκότοπους στην ευρύτερη περιοχή, φυτεύσεις ξένων φοινίκων σε παρακείμενες περιοχές, νέοι δρόμοι, παράνομη υλοτομία συνθέτουν μερικά από αυτά που γίνονται και είναι αντίθετα με τις κατευθύνσεις του υπάρχοντος διαχειριστικού σχεδίου. Παρανομία και άστοχη διαχείριση του οικονομικού κέρδους που δεν αποδίδει τα οφειλόμενα για την αειφορία της περιοχής. Έλλειψη Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης και Φορέα Διαχείρισης, ουσιαστικά καμία πολιτική για την περιοχή. Ευθύνες μπορούν να αποδοθούν από τις αρχές του τόπου ως την κεντρική εξουσία αλλά και στους πολίτες.

2. Η φωτιά. Τι μπορούσε να γίνει και δεν έγινε;

Το σύστημα πυρανίχνευσης αποδείχθηκε ότι δεν λειτούργησε αλλά και αν λειτουργούσε δεν θα είχε νόημα. Κάτι τέτοιο έχει νόημα σε περιοχές εκτεταμένες, χωρίς γρήγορη οδική πρόσβαση για να υπάρχει ειδοποίηση. Επομένως μιλάμε για χαμένα χρήματα που θα μπορούσαν να διατεθούν για πολύ χρησιμότερα πράγματα!

Τα αεροπλάνα και τα ελικόπτερα δεν ήταν σε θέση να συνδράμουν. Έχει αποδειχθεί ότι στην πλειονότητα των πυρκαγιών στην Κρήτη οι άνεμοι δεν επιτρέπουν τη χρήση τους. Ουσιαστικά καμία φωτιά δεν σβήνεται με εναέρια μέσα και μόνο. Μπορούν μόνο να συνδράμουν σε λίγες περιπτώσεις. Κοστίζουν όμως πολύ και αποτελούν μια πολυτέλεια για τη δασική πυρόσβεση.

Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν υπήρχε χρόνος καλύτερης αντίδρασης με τον θυελλώδη άνεμο εκείνου του πρωινού. Η φωτιά ξεκίνησε κατά πάσα πιθανότητα από τον δρόμο και πήρε αρχικά κατεύθυνση προς το Γιαννού. Η πρώτη προτεραιότητα θα έπρεπε να ήταν να καθαρίσουν όλα τα φυτεμένα πεύκα για να δημιουργήθεί αντιπυρική λωρίδα και να μην φθάσει η φωτιά στη Λίμνη Πρέβελη. Αλλά κανείς δε σκέφτηκε κάτι τέτοιο, κανείς δεν θα έπαιρνε την ευθύνη να το κάνει και επιπλέον είναι πολύ αμφίβολο αν υπήρχε χρόνος για να γίνει αυτό με ασφάλεια. Όμως τώρα κατάλαβαν όλοι, ή ίσως οι περισσότεροι πόσο τραγικά ανόητο είναι να κάνεις "αναδάσωση" με πεύκα και άλλα πυρόφιλα είδη και μάλιστα σε περιοχή "προστατευόμενη". Τελικά τα πεύκα κάηκαν πολύ γρήγορα και η φωτιά μεταδόθηκε από κομμάτια καμμένης ύλης που "έσπερνε" ο άνεμος ως στην παραλία.

Ουσιαστικά, κατηγορίες δεν μπορούν να εκτοξεύονται εύκολα για τυχόν αποτυχία κατάσβεσης, όμως μπορούν να αναζητηθούν για την πρόληψη.

3. Αμέσως μετά τη φωτιά - απολύτως αναγκαία μέτρα:

Η περιοχή συνέχιζε επί 3 ημέρες να είναι επισκέψιμη από τον κόσμο χωρίς καμία απαγόρευση. Οι τουρίστες έφθαναν χωρίς να είναι ενημερωμένοι για το τι θα συναντήσουν. Στη σύσκεψη στη Νομαρχία Ρεθύμνου τέθηκαν κάποια θέματα επιτέλους στη σωστή τους βάση χωρίς να είναι σίγουρο ότι έγιναν όλα αποδεκτά και ότι θα εφαρμοστούν. Πρέπει να γίνουν άμεσα:

• Περίφραξη στο ύψος της παραλίας, απαγόρευση εισόδου στα καμμένα αλλά και στα άκαυτα τμήματα του δάσους.

• Απομάκρυνση όλων των αυθαιρέτων κατασκευών από την παραλία και όπου αλλού στην περιοχή, απομάκρυνση όλων των ποδηλάτων, κανό, καθισμάτων και λοιπών "ευκολιών" παραλίας.

• Τα πλοιάρια να σταματήσουν τις μεταφορές και να γίνεται ενημέρωση των τουριστών για την κατάσταση.

• Έλεγχος βόσκησης και κυνηγίου (απαγόρευση και των δύο με διοικητικά μέτρα).

• Άμεση απομάκρυνση όλων των ξενικών ειδών που έχουν φυτευτεί στην ευρύτερη περιοχή, καμμένων ή άκαυτων.

• Απομάκρυνση φοινίκων των Καναρίων ή άλλων ειδών φοινικοειδών σε μια ακτίνα τουλάχιστον 10 χιλιομέτρων.

• Αρχή προγράμματος επιστημονικής παρακολούθησης της φυσικής αναδάσωσης.

4. Μέτρα για το μέλλον

Επιτέλους, εκπόνηση Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης και εγκατάσταση Φορέα Διαχείρισης που θα είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για όλες τις μελλοντικές διαχειριστικές πρακτικές και για τις χρήσεις γης αλλά και την όποια μορφή επισκεψιμότητας στην λίμνη μετά από παρέλευση 3-5 ετών με βάση την αναδάσωση που θα γίνει φυσικά και τα αποτελέσματα του προγράμματος παρακολούθησης.