Πέμπτη 8 Μαρτίου 2012

Η δράση των τοπικών πολιτιστικών φορέων στην Πάτρα


Tο Σάββατο 3 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε  στην Πάτρα ημερίδα με θέμα «Πόλη και Πολιτισμός» που διοργανώθηκε από την Δημοκρατική Αριστερά Αχαΐας.
Στη συνάντηση, , έγινε μια γόνιμη συζήτηση και αναπτύχθηκε πλούσιος προβληματισμός για το πώς η Πάτρα μπορεί να ενισχύσει μέσω του πολιτισμού την εικόνα της και το πώς θα μπορέσει να βρει την ταυτότητα της. Ο δημοσιογράφος και εκδότης Ανδρέας Τσιλίρας σχολίασε την κατάσταση που επικρατεί στον πολιτιστικό τομέα του Δήμου. Ανελυσε με αριθμους την πολιτιστικη κινηση στην πολη και κατεληξε ότι υπαρχει σοβαρό έλλειμμα συνεργασίας μεταξύ των πολιτιστικών φορέων. 

#Εισήγηση Ανδρέα Τσιληρα
Στη συγκυρία που ζούμε στην Πάτρα, με τον Καλλικράτη και την κρίση να καταδυναστεύουν οικονομικά και γραφειοκρατικά το Δήμο Πατρέων και με τη Δημοτική Αρχή να εμφανίζει συμπτώματα τραγικής ανυπαρξίας και έλλειψης στοιχειωδών ικανοτήτων διοίκησης, είναι σχεδόν ουτοπικό να συζητήσουμε για το τι μπορούν ή τι δεν μπορούν να κάνουν οι πολιτιστικοί φορείς του Δήμου.
Ας πούμε δηλαδή ότι συζητάμε για τη Δημοτική Βιβλιοθήκη η οποία όχι μόνο δεν έχει ψηφιοποιηθεί και δεν υφίσταται στο Ίντερνετ, αλλά την τελευταία φορά που έκανε δράσεις εξωτερίκευσης (πρόπερσι για τον εορτασμό των εκατό χρόνων της) περιορίστηκε σε κοσμικές εκδηλώσεις και δεν ανέλαβε καμία σοβαρή πρωτοβουλία ενίσχυσης των υποδομών της ή του εκπαιδευτικού της ρόλου.
Ή ας πούμε ότι μιλάμε για το ΔΗΠΕΘΕ που έχει επιλέξει, μαζί με ολόκληρη την πόλη, να αφήσει το Δημοτικό Θέατρο του Τσίλλερ να καταστρέφεται και που δεν έχει καμία ολοκληρωμένη πρόταση για το πώς θα πρέπει να αναπτυχθεί ο θεσμός συνολικά, με δεδομένο ότι αυτό που ξέραμε ως τώρα για ΔΗΠΕΘΕ, πρέπει να το ξεχάσουμε.
Πώς όμως να μιλήσεις στα σοβαρά γι’ αυτά τα θέματα και πώς να περιμένεις άμεσες και συγκεκριμένες απαντήσεις, όταν αυτό που κυριαρχεί στη δημόσια ατζέντα της συζήτησης στην πόλη για το Δήμο είναι οι προσωπικές αντιπαραθέσεις, τα ουσιαστικά προβλήματα λειτουργίας, το τραγικά υποτιμητικό για όλους μας επίπεδο συζήτησης εντός του Δημοτικού Συμβουλίου και κυρίως η αμοιβαία έλλειψη εμπιστοσύνης ανάμεσα στο Δήμο και την πόλη.
Επομένως: Ή θα πρέπει να αναλωθούμε σε θεωρητικές προτάσεις και προσεγγίσεις (συνήθως χιλιοειπωμένες) ή θα πρέπει να δούμε την τρέχουσα περίοδο ως μια κακή παρένθεση και να προσπαθήσουμε να συζητήσουμε για την πολιτιστική παραγωγή της πόλης, αφήνοντας προς το παρόν έξω το Δήμο. Προσωπικά προτιμώ τη δεύτερη εκδοχή…


Ας ξεκινήσουμε με κάποια νούμερα, που δίνουν ενδιαφέρουσες αφορμές:
Πρώτον, στο χώρο του θεάτρου. Αν δε έχω κάνει κάποιο σοβαρό λάθος στο μέτρημα, από τον Οκτώβριο ως σήμερα έχουν ανέβει στην Πάτρα τουλάχιστον 20 θεατρικές παραστάσεις, σε 6-7 διαφορετικούς θεατρικούς χώρους, με συνολικό αριθμό εισιτηρίων που μπορεί και να αγγίζει τις 10.000, και με δύο από τους θεατρικούς χώρους να αποτελούν ιδιωτικές επαγγελματικές προσπάθειες πλήρως αυτοσυντηρούμενες.
Δεύτερο παράδειγμα, από το χώρο του βιβλίου. Στην Πάτρα λειτουργούν τα τελευταία χρόνια 6-7 ιδιωτικοί εκδοτικοί οίκοι, με παραγωγή 5 – 20 βιβλίων κάθε χρόνο ο καθένας και με αρκετά από αυτά τα βιβλία να έχουν μια τουλάχιστον αξιοπρεπή πορεία σε όλη την Ελλάδα. Αν στην εκδοτική αυτή παραγωγή, προσθέσουμε και τα βιβλία που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις του Πανεπιστημίου Πατρών και του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, καθώς και τις λίγες εκδοτικές απόπειρες άλλων φορέων ή τις αυτοεκδόσεις, φτάνουμε σε ένα μέσο όρο περίπου 90-100 βιβλία που γράφονται και παράγονται στην πόλη κατ’ έτος.
Παράδειγμα τρίτο από το χώρο του σινεμά: Στο μηνιαίο πρόγραμμα των κινηματογραφικών προβολών στην πόλη, εκτός τους κλασικού δικτύου του πολυκινηματογράφου, θα συναντήσετε περί τους 6-7 φορείς (με προεξάρχουσα την Κινηματογραφική Λέσχη) που προβάλλουν 1-2 φορές την εβδομάδα ταινίες υψηλού επιπέδου και που συγκεντρώνουν σε δωρεάν ή με εισιτήριο προβολές, περίπου 800 άτομα την εβδομάδα. Σε αυτά τα άτομα θα πρέπει να προσθέσουμε και όσους παρακολουθούν τις έκτακτες προβολές που σποραδικά γίνονται στο Πανεπιστήμιο, σε κινηματογραφικές εκδηλώσεις, σεμινάρια, ακόμα και σε πλατείες ή πεζόδρομους.
Σημείωση: Είχε κάποτε υπολογιστεί ότι ένας Δημοτικός Κινηματογράφος θα ήταν βιώσιμος αν μπορούσε να εξασφαλίσει μόλις 30 εισιτήρια την ημέρα. Κάν’ τε τον πολλαπλασιασμό και εξηγήστε γιατί το σχέδιο δεν προχώρησε ποτέ…

Συνοψίζοντας τα νούμερα: 800 τουλάχιστον άτομα την εβδομάδα σε κινηματογραφικές προβολές, 10000 θεατρικά εισιτήρια σε πέντε μήνες, 2 ιδιωτικά επαγγελματικά θέατρα  και 100 βιβλία κάθε χρόνο που παράγονται στην Πάτρα. Υπάρχουν κι άλλα τέτοια νούμερα: Τα εκατοντάδες μέλη των τοπικών χορωδιών, οι στρατιές των ανήλικων και ενήλικων σπουδαστών του Εικαστικού Εργαστηρίου του Δήμου όπου γίνεται σπουδαία δουλειά, το γεγονός ότι η πιο δραστήρια δισκογραφική ελληνική εταιρεία εδρεύει στην πόλη, ακόμα κι αυτή η μία ιδιωτική γκαλερί που λειτουργεί εδώ κι ένα χρόνο, μετά από 20 σχεδόν χρόνια που είχε να λειτουργήσει μια τέτοια αποκλειστικά εικαστική, ιδιωτική προσπάθεια στην πόλη…

Τότε γιατι η εντύπωση που επικρατεί είναι ότι στον πολιτισμό στην πόλη δεν γίνεται τίποτα;
Κάποιες σκόρπιες απαντήσεις: Γιατί υπάρχει σοβαρό έλλειμμα συνεργασίας μεταξύ των πολιτιστικών φορέων, γιατί η προβολή των εκδηλώσεων δεν γίνεται συνήθως σωστά και γιατί υπάρχουν δεκάδες δημόσιες, δημοτικές ή κοινωφελείς πολιτιστικές υποδομές που παραμένουν ανεκμετάλλευτες και που θα μπορούσαν να έχουν λύσει τα χέρια πολλών και να έχουν απογειώσει το έργο τους.
Ένα συμπέρασμα που έχω βγάλει, γιατί προφανώς υπάρχουν κι άλλα, είναι πως δεν έχουμε πάρει στα σοβαρά αυτό που λέμε πολιτισμό στην πόλη. Δεν έχουμε αντιληφθεί ότι εκτός από ένας γοητευτικός κλάδος για τα χόμπι και τον ελεύθερο χρόνο μας, ο τοπικός πολιτισμός είναι και μια αγορά, στην οποία απασχολούνται άνθρωποι με σπουδές και γνώσεις και από την οποία ζουν οικογένειες και χρηματοδοτούνται υποδομές.
 Μιλώντας για χρηματοδότηση, ας μην αφήσουμε ασχολίαστο ένα δεδομένο: Τα τελευταία 20 χρόνια οι πολιτιστικοί φορείς της Πάτρας που διεκδίκησαν χρηματοδότηση από ένα ευρωπαϊκό έργο, ένα διεθνές ίδρυμα ή που συμμετείχαν σε διακρατικές συνεργασίες, μετα βίας ξεπερνούν τους 4 ή 5. Προτιμάμε όλοι μας να βασανιζόμαστε κατά μόνας για λίγα ψίχουλα στους διαδρόμους του Δήμου, της Περιφέρειας, του υπουργείου Πολιτισμού ή στα γραφεία των 4-5 τοπικών επιχειρήσεων που είναι οι μόνιμοι χορηγοί πολιτιστικών εκδηλώσεων, συνήθως χωρίς σοβαρά ανταποδοτικά οφέλη.
Αν όμως συνεργαστούμε, τολμήσουμε να ανοιχτούμε στο εξωτερικό (το διαδίκτυο μας έχει φέρει όλους πιο κοντά πλέον…) και δούμε τις πολιτιστικές δράσεις λίγο πιο φιλόδοξα και οργανωμένα, τότε θα μπορέσουμε να βρούμε άλλες πηγές χρηματοδότησης, λιγότερο ψυχοφθόρες, που θα μας δώσουν περισσότερες δυνατότητες παραγωγής έργου και θα μας γεμίσουν με νέες εμπειρίες και γνωριμίες.

Μια παρατήρηση για το τέλος: Χωρίς να θέλω να μπω στην εντέλει βαρετή συζήτησης περί σύνδεσης του Πανεπιστημίου με την πόλη, πρέπει να παραδεχτούμε ότι έχουμε βάλει στο περιθώριο τους νέους ανθρώπους, τους φοιτητές και όλα όσα συμβαίνουν στα τρία ακαδημαϊκά ιδρύματα της Πάτρας.
Τα γκράφιτι, η χρήση των νέων τεχνολογιών, οι απίστευτες ιδέες που βγαίνουν για την Πάτρα από τους φοιτητές της αρχιτεκτονικής, τα κείμενα και οι μουσικές των φοιτητών που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο, το γεγονός ότι κάθε χρόνο στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, δίπλα μας, αποφοιτούν δεκάδες επιστήμονες της πολιτιστικής διαχείρισης, είναι όλα σημάδια πολιτισμού που δεν τα έχουμε αγγίξει καθόλου.
Το «γιατί» είναι ίσως αντικείμενο συζήτησης και για την αποψινή εκδήλωση…

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.