Διάσκεψη Κοπεγχάγης: Ουσιαστικό ρόλο σε πολιτικές για τις πόλεις και τον προϋπολογογισμό της ΕΕ

#Πηγή:www.localit.gr

Λόγο και ουσιαστικό ρόλο στη  διακυβέρνηση και στη χάραξη πολιτικών της  «Ευρώπης 2020» που αφορούν στις πόλεις, την εδαφική συνοχή και τους πολίτες, αλλά και πόρους για την υλοποίηση αυτών των πολιτικών ζήτησαν  οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες μέλη της Επιτροπής των Περιφερειών της Ευρώπης των 27 από την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά τη διάρκεια των διήμερων εργασιών, 22 και 23 Μαρτίου, της 5^ης Διάσκεψης Κορυφής στην Κοπεγχάγη.

Στόχος η βιώσιμη και πράσινη ανάπτυξη στις πόλεις και τις περιφέρειες της Ευρώπης, που δεν αποτελούν απλώς απαντήσεις στην κατεύθυνση της καταπολέμησης της  κλιματικής αλλαγής αλλά  - εν μέσω της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης  - και σημαντικά κομμάτια μιας διαδρομής, που οδηγεί   στην ανάκτηση θέσεων εργασίας και στην οικονομική βιώσιμη και πράσινη ανάπτυξη. 

Ο πρόεδρος της ΕΕ J. M . Barroso   αναγνώρισε τον πρωταγωνιστικό ρόλο που πρέπει να έχουν οι πόλεις και κάλεσε τους ευρωπαίους αιρετούς να υλοποιήσουν τους στόχους της «Ευρώπης 2020».

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς υπογράμμισε ότι οι πόλεις και οι περιφέρειες καλούνται να προσφέρουν υπηρεσίες με λιγότερα χρήματα κα υπό αυξανόμενη  κοινωνική πίεση.

Πάνω από 300 δήμαρχοι και περιφερειάρχες της Ευρώπης για δύο ημέρες μαζί με κορυφαίους αρχιτέκτονες, πολεοδόμους και ερευνητές της αστικής ανάπτυξης, στην 5^η Διάσκεψη Κορυφής στην Κοπεγχάγη, μοιράστηκαν τις εμπειρίες και τις σκέψεις τους για το πώς οι υποθέσεις των πόλεων θα λάβουν τη θέση που τους αρμόζει στην Ευρωπαϊκή και Παγκόσμια Ατζέντα. 

 

Μ. Bresso: Οι ευρωπαϊκές πόλεις δεν πρέπει είναι υποδοχείς πολιτικών, αλλά πρωταγωνιστές στη δημιουργία του νέου

Στην εποχή της οικονομικής κρίσης, σε έναν κόσμο που έχει κορεστεί από ένα μη βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης οι πόλεις δε μπορεί και δε πρέπει να εκλαμβάνονται ως  τα «τα δοχεία» που υποδέχονται τις πολιτικές της ΕΕ, αλλά ως «εργοστάσια δημιουργίας», ως πρωταγωνιστές σε θέματα που αφορούν στην αλλαγή του τρόπου ζωής, στην ενθάρρυνση της δημιουργικότητας, στην προσφορά βοήθειας στους ανέργους και στην οικοδόμηση συνεργασίας με τις επιχειρήσεις» επεσήμανε μεταξύ των άλλων η  πρόεδρος της Επιτροπής των Περιφερειών Mercedes Bresso.

Σήμερα το 75% του πληθυσμού της Ευρώπης ζει σε πόλεις άνω των 20.000 κατοίκων. Οι πόλεις είναι σε συνεχή μετασχηματισμό και  - κατά την κα Bresso-  στις σημερινές συνθήκες κρίσης  θα πρέπει να περάσουμε από την συζήτηση των προκλήσεων σε πρακτικές λύσεις, τις οποίες οι τοπικές και περιφερειακές αρχές θα  μπορούν να εφαρμόσουν στις περιοχές τους. Η ίδια εξέφρασε την άποψη ότι παρόλες τις   πολιτικές ευρωπαϊκής συνοχής οι ευρωπαϊκές πόλεις δεν έχουν δείξει στο έπακρο τις δυνατότητές τους, υπογραμμίζοντας  ταυτόχρονα τις επιφυλάξεις της για τις προτεραιότητες της στρατηγικής της «Ευρώπης 2020».

 Είναι επομένως, όπως είπε, επιτακτική η ανάγκη, για τη δημιουργία μιας συνεκτικής και ολοκληρωμένης ευρωπαϊκής πολιτικής για τον αστικό και αγροτικό χώρο, που θα ενισχύεται από μια γνήσια πολυεπίπεδη προσέγγιση.

 Η μετάβαση στην ανάπτυξη της Ευρώπης του μέλλοντος, μπορεί να επιτευχθεί μόνο όταν αναγνωριστεί πλήρως, ο ρόλος των πόλεων ως εταίρων στις αναπτυξιακές στρατηγικές, η εμπλοκή τους στις τομεακές πολιτικές, η ενθάρρυνση των  συνεργασιών, και η αρμονική τους σύμπλευση με τα άλλα επίπεδα διακυβέρνησης επεσήμανε χαρακτηριστικά η κα Bresso. 

José Manuel Barroso: 5% των ταμείων για την στήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης των πόλεων 

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής José Manuel Barroso ανέφερε ότι πολλές ευρωπαϊκές  πόλεις  έχουν πληγεί από την κρίση και ειδικότερα όσον αφορά στην ανεργία και κυρίως στην ανεργία των νέων. Η ΕΕ, είπε ο κ. Barroso  επεξεργάζεται λύσεις σε συνεργασία με τις εθνικές κυβερνήσεις.

Επίσης ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τόνισε ότι προκρίνονται οι καινοτόμες λύσεις σε ότι αφορά στη λειτουργία των πόλεων και πάνω σ΄ αυτό εξειδικεύεται η πολιτική συνοχής. Για να στηριχθεί ο στόχος για βιώσιμη αστική ανάπτυξη,  είπε, ότι προτείνει το 5% των ευρωπαϊκών ταμείων να διατεθούν για το σκοπό αυτό , να αναλάβουν δηλαδή οι πόλεις να διαχειριστούν την πολιτική συνοχής. Προς αυτήν την κατεύθυνση δρα και το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο.

 Ωστόσο, αν και αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις, οι πόλεις είναι επίσης χώροι νέων ευκαιριών Έχουν μια αξιοσημείωτη δυνατότητα να ανακαλύπτουν νέους καινοτόμους τρόπους και  να αντιμετωπίσουν την διαρκώς  μεταβαλλόμενη κοινωνική, οικονομική και περιβαλλοντική πραγματικότητα.

« Επομένως πρέπει να είμαστε υπερήφανοι για τις πόλεις μας»,είπε. Οι ευρωπαϊκές πόλεις χάρις στην ποιότητα ζωής που προσφέρουν στους πολίτες τους αποτελούν παραδείγματα για τα άλλα μέρη του κόσμου. Ο ίδιος τόνισε τον πρωταγωνιστικό ρόλο των πόλεων στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» , σχετικά με τις θέσεις εργασίας τις επενδύσεις, την έρευνα, τη μόρφωση και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Τέλος κάλεσε τους ηγέτες των τοπικών αρχών της Ε.Ε να αναλάβουν ισχυρό ρόλο στην ενεργή υποστήριξη του ευρωπαϊκού  προγράμματος.

Μartin Schulz: Επιθυμώ διακαώς και επειγόντως πλαίσιο για δημόσιο χαρακτήρα των ΔΕΚΟ

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μartin Schulz  υπογράμμισε ότι η Ευρώπη είναι ισχυρά αστικοποιημένη και ότι οι πόλεις πέρα από κέντρα καινοτομίας θα πρέπει να διασφαλίζουν στους πολίτες βασικές ανάγκες τους όπως είναι η υγεία, η παιδεία και γενικώς οι κοινωφελείς  υπηρεσίες, στις οποίες θα πρέπει να έχουν όλοι ανοικτή και δημόσια πρόσβαση.

«Ξεκάθαρα λέω, τόνισε ο κ. Schulz,  ότι επιθυμώ διακαώς και επειγόντως να υπάρξει πλαίσιο για δημόσιο χαρακτήρα των ΔΕΚΟ».

Και πρόσθεσε ότι σήμερα οι πόλεις και περιφέρειες καλούνται να προσφέρουν υπηρεσίες με λιγότερα χρήματα και υπό την συνεχώς αυξανόμενη πίεση των πολιτών. Επίσης υπογράμμισε την ανάγκη στις σημερινές συνθήκες κρίσης να διαφυλαχθεί η κοινωνική συνοχή. «Δεν είναι δυνατό να έχουμε στις πόλεις περιοχές πλουσίων και γκέτο. Θα έχουμε εστίες ανάφλεξης και συγκρούσεων. Χρειαζόμαστε κοινωνική ενδυνάμωση και αειφορία. Και η τοπική και περιφερειακή πολιτική αποτελούν τη βάση για την συνοχή της κοινωνίας».

Frank Jensen δήμαρχος  της Κοπεγχάγης:Η κρίση θα γίνει πολιτική και κοινωνική αν δεν φροντίσουμε τις πόλεις

Ο Δήμαρχος  της Κοπεγχάγης Frank Jensen, υπογράμμισε ότι η Ευρώπη βιώνει τη χειρότερη οικονομική κρίση, η οποία θα γίνει και πολιτική και κοινωνική αν δεν φροντίσουμε για τις πόλεις μας, υπογραμμίζοντας  τον πρωταγωνιστικό ρόλο της βιώσιμης ανάπτυξης στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των παραπάνω ζητημάτων.

Και πρόσθεσε πως  τα έθνη, οι περιφέρειες και οι πόλεις της Ευρώπης αντιμετωπίσουν μια τριπλή πρόκληση: Δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης και οικονομική ανάπτυξη, διαχείριση κλιματικών αλλαγών και μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, και εξασφάλιση επαρκών ενεργειακών πόρων. Τα καλά νέα είπε είναι ότι δεν χρειάζεται να βρεθούν τρεις λύσεις, γιατί υπάρχει μόνο μία απάντηση:  Η  βιώσιμη ανάπτυξη.

 Για το λόγο αυτό χρειάζεται να επενδύσουμε στις πόλεις μας, καθώς έχουν κεντρικό ρόλο στην κατεύθυνση της οικονομικής ανάκαμψης, για παράδειγμα μέσω των επενδύσεων, στη γνώση, στις αστικές υποδομές, στην ενεργειακή αποδοτικότητα και στην καινοτομία. Έδωσε επίσης συγκεκριμένα παραδείγματα και επιτεύγματα της πόλης της Κοπεγχάγης που έχει  στόχο μέχρι το 2025, να γίνει η πρώτη  πρωτεύουσα στον κόσμο ουδέτερο αποτύπωμα  από διοξείδιο του άνθρακα, ενώ παράλληλα θα επενδύσει στις δημόσιες συγκοινωνίες, τα σχολεία, τους χώρους στάθμευσης.

Vibeke Storm Rasmussen πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου της Κοπεγχάγης: Τα 60 τελευταία χρόνια φροντίζουμε για την αειφορία  

Η πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου της Δανίας, Vibeke Storm Rasmussen ανέδειξε τον τρόπο με τον οποίο η περιφέρεια συνεχίζει να δεσμεύει πόρους, στην κατεύθυνση της βιώσιμης και πράσινης καινοτομίας, της ισόρροπης  εξάπλωσης της πόλης και την αειφορία, για τα οποία όπως είπε, σχεδιάζεται τα τελευταία 60 χρόνια.

Έδωσε  παραδείγματα δράσεων που πραγματοποιούνται στις περιφέρειες της Δανίας, τονίζοντας ότι η πράσινη ανακαίνιση  των ιδιωτικών κατοικιών και των νοσοκομείων της χώρας, θα εστιάσει στη βιωσιμότητα και τη χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση. Ενέταξε τις προσπάθειες αυτές στο ευρύτερο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης δηλώνοντας  ότι η δημιουργικότητα των πόλεων και των περιφερειών μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αντίδοτο στην κρίση.

Διακήρυξη της Κοπεγχάγης

 Μόνο εάν οι δήμοι και οι περιφέρειες αποκτήσουν ουσιαστικό ρόλο στην εφαρμογή της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και αναδειχθούν σε ισότιμους παράγοντες μέσω της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, η δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να έχει συγκεκριμένα αποτελέσματα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται να συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στον περιορισμό των τοπικών αποκλίσεων, κυρίως μέσω ενός ικανού ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, μιας ενισχυμένης πολιτικής συνοχής, και ενός πολιτικού και νομοθετικού πλαισίου που θα ευνοεί την ανάπτυξη και την αυτονομία των πόλεων.

Αυτά περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων στη «Διακήρυξη της Κοπεγχάγης» που υιοθετήθηκε την Παρασκευή 23 Μαρτίου 2012 ημέρα ολοκλήρωσης της  5^ης Διάσκεψης Κορυφής των Δήμων και των Περιφερειών της Ευρώπης με τίτλο: «Ο ευρωπαϊκός αστικός ιστός τον 21ο αιώνα»,  που πραγματοποιήθηκε στην Κοπεγχάγη στις 22-23 Μαρτίου.

Όπως  επισημαίνεται  ακόμη στη Διακήρυξη, οι  πόλεις μπορούν να πρωτοστατήσουν στην προσπάθεια της αειφόρου ανάπτυξης με  όχημα τις πολιτικές στέγασης, αστικής ανάπλασης, διαχείρισης πόρων (ιδίως των  ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, των υδάτων και των απορριμμάτων) και αστικών  συγκοινωνιών, προκρίνοντας τη λύση των μαζικών μεταφορών και των ήπιων μορφών  κινητικότητας.

Είναι πρωτίστως τόπος συνύπαρξης, με σταθερή επιδίωξη το πνεύμα  αλληλεγγύης. Ζητούμενα είναι η καθολική πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες, η  αποφυγή τόπων περιθωριοποίησης, η αντιμετώπιση της φτώχειας, η κοινωνική  προσέγγιση των διαφόρων ομάδων του πληθυσμού, βασισμένη σε πολιτικές υπέρ της  ενεργού γήρανσης, της κοινωνικής καινοτομίας ή της διαγενεακής και  διαπολιτισμικής αλληλεγγύης.

Για  να καταστούν οι πόλεις μας πιο πράσινες και πιο όμορφες, δεδηλωμένη επιδίωξή  μας είναι να αποκτήσουμε πόλεις ενεργειακά ουδέτερες, οικονομικές όσον αφορά  την κατανάλωση και αποδοτικές, όσον αφορά την παραγωγή. Στηρίζουμε επίσης την  καλύτερη χωροταξική διαχείριση που θα διασφαλίζει την ισορροπία, μεταξύ των  αστικών περιοχών και των φυσικών χώρων και θα είναι σε θέση να αναδείξει τη  φυσική, πολιτισμική και αρχιτεκτονική κληρονομιά.

Οι υπογράφοντες τη Διακήρυξη, ζητούν  μεταξύ άλλων από την Ευρωπαϊκή Ένωση:

- Να  φανεί αντάξια των προσδοκιών χρηματοδοτώντας την οριζόντια αστική πολιτική  για την Ευρώπη του αύριο

- Να  αποκτήσει η «ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ 2020» τοπικό χαρακτήρα για να απελευθερωθεί η  ανερχόμενη και ρηξικέλευθη δυναμική των πόλεων και των περιφερειών.

-  Να  ενισχυθεί ο ρόλων των δήμων και των περιφερειών στη χάραξη και την καθοδήγηση  των ευρωπαϊκών πολιτικών και δη των ολοκληρωμένων στρατηγικών αειφόρου  τοπικής ανάπτυξης και προς μια οικονομία με μηδενικές εκπομπές άνθρακα.

-  Να  καταστεί υποχρεωτική η συμμετοχή των δήμων και των περιφερειών στη  συγκεκριμένη αυτόματη υλοποίηση της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης…».