Πέμπτη 11 Απριλίου 2013

Αστική μορφολογία και μικροκλίμα στις πόλεις

#Καρακούνος Ιωάννης
Μηχανικός Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης
#Σταθάκης Δημήτριος
Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Η επίδραση της αστικής μορφολογίας στις συνθήκες ακτινοβολίας και ανέμου
Καθώς ο πληθυσμός των ανθρώπων που κατοικούν σε αστικές περιοχές υπολογίζεται στο 60% του παγκοσμίου πληθυσμού το 2030 (Mirzaei & Haghighat, 2010), γίνεται σαφές ότι η βελτίωση των μικροκλιματικών συνθηκών στις πόλεις πρέπει να θεωρείται αναπόσπαστο κομμάτι του πολεοδομικού σχεδιασμού. Η αστική μορφολογία επηρεάζει σημαντικά το αστικό μικροκλίμα, αφού καθορίζει τις συνθήκες ακτινοβολίας και ανέμου μεταξύ των κτιρίων. Η παρούσα εργασία έχει ως πεδίο έρευνας την επίδραση που δύναται να έχει η αστική μορφολογία στις συνθήκες ακτινοβολίας και ανέμου στο επίπεδο των πεζών.


1. ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
O όρος «αστικό μικροκλίμα» αναφέρεται στις τοπικές κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν σε έναν αστικό χώρο (πλατεία, πάρκο, γειτονιά κ.α.), οι οποίες μπορούν να παρουσιάζουν σημαντικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τις επικρατούσες κλιματολογικές συνθήκες στην ευρύτερη περιοχή.  Η αστική μορφολογία (1) επηρεάζει τις μικροκλιματικές αυτές συνθήκες, αφού καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τη σκίαση και τη ροή του ατμοσφαιρικού αέρα ανάμεσα στα κτήρια (αερισμός).

Στον αστικό χώρο εμφανίζονται διάφορα μικροκλιματικά φαινόμενα, όπως η αστική θερμική νησίδα (Urban Heat Island) και η αστική οδική χαράδρα (Urban Street Canyon). Ως «αστική θερμική νησίδα» ορίζεται η ύπαρξη υψηλότερων θερμοκρασιών στις πυκνοδομημένες αστικές περιοχές σε σχέση με τον υπόλοιπο αστικό χώρο και τα περίχωρά του. Με τον όρο «αστική οδική χαράδρα» περιγράφεται ένας δρόμος με υψηλή πυκνότητα οδικής κυκλοφορίας και με χαρακτηριστικά τέτοια, ώστε να περιορίζεται σημαντικά η διάχυση των ρύπων από την παρουσία κτηρίων με άμεση συνέπεια τη δημιουργία σημείου αιχμής συγκεντρώσεων (Μουσσιόπουλος, 2005, όπως αναφέρεται στο Σιούτας, 2011). 

2. ΑΣΤΙΚΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

Ηλιακή ακτινοβολία
Για τον ηλιασμό (επιλεκτική έκθεση χώρων στην ηλιακή ακτινοβολία) ή σκίαση ενός αστικού χώρου, βασικό παράγοντα αποτελεί το γεωγραφικό μήκος και πλάτος του. Π.χ. για μια πόλη της Σουηδίας, θα επιλεγεί μια στρατηγική σχεδιασμού έτσι ώστε να υπάρχει μέγιστο ποσοστό ηλιασμού καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Στον αντίποδα, για μια πόλη της Ελλάδας, θα επιλεγεί μέγιστο ποσοστό ηλιασμού το χειμώνα και ελάχιστο το καλοκαίρι. Αφού προσδιοριστεί η θέση (πόλη), εξετάζεται η ηλιακή γεωμετρία της περιοχής. Έτσι, προσδιορίζεται η ακριβής κίνηση του ηλίου στον ουράνιο θόλο για όλες τις μέρες του έτους. Επομένως, ο χώρος μπορεί να σχεδιαστεί έτσι ώστε να δέχεται τα κατάλληλα ποσοστά ηλιακής ακτινοβολίας για κάθε εποχή του έτους. Oι ρυθμιστικοί παράγοντες του ηλιασμού είναι ο προσανατολισμός και το πλάτος των δρόμων, το ύψος και η μορφή των οικοδομικών όγκων και η πυκνότητα δόμησης. Πλέον, η εκτίμηση και αξιολόγηση των συνθηκών ακτινοβολίας ενός αστικού χώρου μπορούν να γίνουν με μεγάλη ακρίβεια, λόγω της δημιουργίας τρισδιάστατου ψηφιακού μοντέλου του χώρου, της ύπαρξης ψηφιακών αρχείων με κλιματολογικά δεδομένα και της προσομοίωσης της κίνησης του ηλίου με τη χρήση υπολογιστικών προγραμμάτων.

Άνεμος
Η αστική μορφολογία αποτελεί τον ρυθμιστικό παράγοντα των ανεμολογικών συνθηκών στο επίπεδο των πεζών. Η αξιολόγηση των ανεμολογικών συνθηκών στο επίπεδο των πεζών (1,5μ.) σε έναν αστικό χώρο γίνεται με τη χρήση προγραμμάτων υπολογιστικής ρευστοδυναμικής (Computational Fluid Dynamics - CFD). Τα CFD έχουν τη δυνατότητα να υπολογίζουν με μεγάλη ακρίβεια τις ανεμολογικές συνθήκες (ταχύτητα, διεύθυνση και ριπές ανέμου) ενός αστικού χώρου. 
Η μελέτη του ανέμου σε έναν αστικό χώρο περιλαμβάνει τον καθορισμό των γεωγραφικών συντεταγμένων και την εξέταση του ροδογράμματος (2) ανέμου της περιοχής μελέτης. Έπειτα, πραγματοποιείται λεπτομερής ανάλυση των ανεμολογικών συνθηκών με τη χρήση προγραμμάτων υπολογιστικής ρευστοδυναμικής. Τα αποτελέσματα συγκρίνονται με τις επιθυμητές συνθήκες ανέμου για τον εκάστοτε αστικό χώρο και μελετώνται διάφορες αστικές δομές. Τέλος, επιλέγεται η πολεοδομική διάταξη που πλησιάζει τις επιθυμητές συνθήκες ανέμου. Κάθε φορά πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι εποχιακές απαιτήσεις. Π.χ. για έναν αστικό χώρο στην Ελλάδα, συνήθως απαιτείται αερισμός το καλοκαίρι και ανεμοπροστασία το χειμώνα. Πρέπει, λοιπόν, η πολεοδομική πρόταση που θα υιοθετηθεί να ανταποκρίνεται στις εποχιακές απαιτήσεις. 

Αστικό πράσινο
Οι ιδιότητες που διαθέτουν τα φυτά επιδρούν σημαντικά στο αστικό μικροκλίμα. Οι κυριότερες από αυτές είναι το υψηλό ποσοστό απορρόφησης της ηλιακής ακτινοβολίας και η χαμηλότερη θερμοχωρητικότητα και θερμική αγωγιμότητα σε σχέση με τα δομικά υλικά των κτιρίων και των υπαίθριων χώρων (Γιάννας, 2002). Το αστικό πράσινο δημιουργεί σημαντικό ποσοστό σκίασης στο αστικό περιβάλλον. Το ποσοστό για την ορατή και την υπέρυθρη ακτινοβολία που απορροφάται είναι περίπου 50%, το ποσοστό που αντανακλάται 30% και μόνο το 20% εκπέμπεται (ΚΑΠΕ, 2011). Σημαντική είναι και η επίδραση στις  ανεμολογικές συνθήκες, καθώς αύξηση της εδαφοκάλυψης με δέντρα κατά 10%, συνεπάγεται μείωση της ταχύτητας του ανέμου κατά 10-20% (Ανδρέου, 2011).

Θερμική άνεση
Προσεγγίζοντας τον όρο ενεργειακά, η κατάσταση της θερμικής άνεσης επιτυγχάνεται όταν η θερμότητα που ρέει προς και από το ανθρώπινο σώμα είναι ισοσταθμισμένη και η θερμοκρασία του δέρματος και ο ρυθμός εφίδρωσης κυμαίνονται μέσα σε μια κλίμακα άνεσης που εξαρτάται από το μεταβολισμό (Κοτσίρης, 2007). Οι συνθήκες θερμικής άνεσης ενός αστικού χώρου προσδιορίζονται από την αλληλεπίδραση των συνθηκών ακτινοβολίας και ανέμου, αλλά και την ύπαρξη αστικού πρασίνου. Επίσης, τα επίπεδα θερμικής άνεσης που αντιλαμβάνεται ένα άτομο στο χώρο επηρεάζονται από την ένδυση, τη δραστηριότητα και τον μεταβολισμό. Για την ποσοτική εκτίμηση της θερμικής άνεσης έχουν αναπτυχθεί διάφοροι δείκτες (PET, ASV, WTCI κ.α.). Επιπλέον, υπάρχει η δυνατότητα χωρικής αποτύπωσης των δεικτών με την απεικόνιση ζωνών θερμικής άνεσης στον αστικό χώρο. 

3. ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ
Στη μελέτη περίπτωσης διερευνώνται οι συνθήκες ακτινοβολίας και ανέμου μιας αστικής περιοχής βάσει προσομοιώσεων μέσω υπολογιστικών προγραμμάτων, για την χειμερινή και καλοκαιρινή περίοδο. 

Περιγραφή περιοχής μελέτης
Η περιοχή μελέτης βρίσκεται στη πόλη της Θεσσαλονίκης και συγκεκριμένα στο Δήμο Καλαμαριάς. Εντοπίζεται κοντά στο παραλιακό μέτωπο του Δήμου και απαρτίζεται από οκτώ οικοδομικά τετράγωνα, εκ των οποίων τα δύο αποτελούν μέρος της πλατείας Σκρα (εικόνα 1). Η περιοχή έχει έκταση 20 στρέμματα. Τα ύψη των οικοδομικών όγκων κυμαίνονται από 10 έως 21 μέτρα, ενώ το πλάτος των δρόμων από 10 έως 12 μέτρα. Σημαντικό μέρος της πλατείας Σκρα καλύπτεται από βλάστηση και τα περισσότερα δέντρα είναι φυλλοβόλα. 

Εικόνα 1: Περιοχή μελέτης


Πηγή: Κτηματολόγιο Α.Ε., 2012 - ιδία επεξεργασία

Εκτίμηση συνθηκών ακτινοβολίας
Η προσομοίωση των συνθηκών ακτινοβολίας πραγματοποιήθηκε με το λογισμικό Autodesk Ecotect Analysis 2011. Αρχικά, προσδιορίστηκε η γεωγραφική θέση της περιοχής μελέτης (για να προσδιοριστεί αντίστοιχα και η θέση του ηλίου στον ουράνιο θόλο για οποιαδήποτε χρονική στιγμή) και επιλέχθηκε το ψηφιακό αρχείο με κλιματολογικά δεδομένα που αφορά την περιοχή (αρχείο επέκτασης wea). Στη συνέχεια, δημιουργήθηκε το τρισδιάστατο ψηφιακό μοντέλο της περιοχής (εικόνα 2) βάσει δεδομένων της Κτηματολόγιο Α.Ε. και επιτόπιας καταγραφής. Τα πλευρικά κτηριακά κελύφη (λευκό χρώμα), αποτελούν την ευρύτερη περιοχή (εκτός περιοχής μελέτης) και δημιουργήθηκαν για να μην υπάρχει πλευρικό χωρικό σφάλμα στους υπολογισμούς ακτινοβολίας. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι για κάθε επιφάνεια και στοιχείο του χώρου επιλέχθηκαν τα αντίστοιχα υλικά, επειδή κάθε υλικό εμφανίζει διαφορετικές ιδιότητες (λευκαύγεια, θερμοχωρητικότητα κ.α.), οι οποίες επηρεάζουν τις συνθήκες ακτινοβολίας ενός αστικού χώρου.

Εικόνα 2: Τρισδιάστατη απεικόνιση της περιοχής μελέτης


Πηγή: Ecotect Analysis 2011 – ιδία επεξεργασία

Η παράμετρος που επιλέχθηκε για να «απεικονιστούν» οι συνθήκες ακτινοβολίας στον αστικό χώρο την καλοκαιρινή και χειμερινή περίοδο είναι η μέση ημερήσια προσπίπτουσα ηλιακή ακτινοβολία. Με την παράμετρο αυτή υπολογίζεται η συνολική ηλιακή ακτινοβολία (άμεση και διάχυτη) που προσπίπτει σε μια επιφάνεια και διαιρείται με τον αριθμό ημερών της υπό μελέτης περιόδου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η επιφάνεια αναφοράς είναι ένα οριζόντιο επίπεδο σε ύψος 1,5m (επίπεδο πεζών) από το έδαφος, το οποίο καλύπτει ολόκληρη την περιοχή μελέτης. Η ύπαρξη του οριζοντίου επιπέδου στο μοντέλο είναι απαραίτητη για την έναρξη των υπολογισμών, καθώς οι τιμές της μέσης ημερήσιας προσπίπτουσας ηλιακής ακτινοβολίας θα απεικονιστούν στον κάναβο αναφοράς με χρωματική διαφοροποίηση. Τα αποτελέσματα της προσομοίωσης για την χειμερινή περίοδο παρουσιάζονται στην παρακάτω εικόνα. 

Εικόνα 3: Μέση ημερήσια προσπίπτουσα ηλιακή ακτινοβολία για την χειμερινή περίοδο (1η Δεκεμβρίου – 28η Φεβρουαρίου)

Πηγή: Ecotect Analysis 2011 – ιδία επεξεργασία 

Είναι εμφανές ότι στους χώρους της πλατείας όπου δεν υπάρχει βλάστηση, οι τιμές της μέσης ημερήσιας ηλιακής ακτινοβολίας είναι πολύ υψηλότερες σε σχέση με τις τιμές που παρατηρούνται εκεί όπου υπάρχουν αειθαλή δέντρα. Παρατηρείται, επίσης, πως υπάρχουν πολύ χαμηλότερες τιμές στους ακάλυπτους χώρους εντός των οικοδομικών τετραγώνων σε σχέση με τις συνθήκες ακτινοβολίας στους δρόμους. Οι δρόμοι της περιοχής μελέτης εμφανίζουν πανομοιότυπες συνθήκες ακτινοβολίας ανεξαρτήτως προσανατολισμού. Εξαιρούνται οι διασταυρώσεις, στις οποίες παρατηρούνται ελαφρώς υψηλότερες τιμές. Η ελάχιστη και μέγιστη τιμή της παραμέτρου που παρατηρείται στην περιοχή μελέτης για την χειμερινή περίοδο είναι 90 και 2.080Wh αντίστοιχα. 
Εξίσου σημαντική είναι και η προσομοίωση των συνθηκών ακτινοβολίας για την καλοκαιρινή περίοδο. Ειδικά για τις μεσογειακές χώρες, η διερεύνηση των συνθηκών ακτινοβολίας στον αστικό χώρο το καλοκαίρι αποτελεί θέμα μείζονος σημασίας, αφού κάθε χρόνο παρατηρούνται αρκετά περιστατικά θερμοπληξίας. Στην εικόνα 4, παρουσιάζονται οι συνθήκες ακτινοβολίας της περιοχής μελέτης για την καλοκαιρινή περίοδο.

Εικόνα 4: Μέση ημερήσια προσπίπτουσα ηλιακή ακτινοβολία για την καλοκαιρινή περίοδο (1η Ιουνίου – 31η Αυγούστου)


Πηγή: Ecotect Analysis 2011 – ιδία επεξεργασία 

Οι αυξημένες τιμές της παραμέτρου το καλοκαίρι, οφείλονται όχι μόνο στις περισσότερες ώρες ηλιοφάνειας, άλλα και στην «κατακόρυφη» θέση του ηλίου (μικρότερα ποσοστά σκίασης). Παρατηρείται επίσης πως οι βορειοδυτικές πλευρές των οικοδομικών τετραγώνων εμφανίζουν μικρότερες τιμές της μέσης ημερήσιας προσπίπτουσας ηλιακής ακτινοβολίας σε σχέση με τις νοτιοανατολικές. Η ελάχιστη και μέγιστη τιμή της παραμέτρου για την καλοκαιρινή περίοδο είναι 310 και 6.030 Wh αντίστοιχα. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι η μείωση της τιμής της παραμέτρου λόγω βλάστησης φτάνει μέχρι και το 50% (3.000Wh) στον χώρο της πλατείας (σε σχέση με την έκταση που εκτίθεται συνεχώς στον ήλιο). Σε άλλες περιπτώσεις παρατηρείται μείωση μέχρι και 85% (χώροι εντός των οικοδομικών τετραγώνων).

Εκτίμηση ανεμολογικών συνθηκών
Η εκτίμηση των ανεμολογικών συνθηκών πραγματοποιήθηκε με το λογισμικό Autodesk Project Vasari 2 (πρόγραμμα υπολογιστικής ρευστοδυναμικής). Για την περιοχή μελετήθηκαν νοτιοδυτικοί άνεμοι, αφού γειτνιάζει νοτιοδυτικά με το παραλιακό μέτωπο απ’ όπου προέρχονται «ανεμπόδιστοι» άνεμοι (από αστικές δομές) και έτσι τα αποτελέσματα μπορούν να θεωρηθούν αξιόπιστα. Οι ανεμολογικές συνθήκες μελετήθηκαν για 3 διαφορετικές ταχύτητες επερχόμενων νοτιοδυτικών ανέμων: 3,5 m/s (ασθενής), 8 m/s (μέτριος) και 12 m/s (ισχυρός). Βάσει των κλιματολογικών δεδομένων της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας οι άνεμοι που εμφανίζονται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου είναι ασθενείς (3,5m/s). Επομένως, διερευνήθηκαν οι πραγματικές συνθήκες και οι συνθήκες που διαμορφώνονται λόγω μέτριων και ισχυρών ανέμων. Στις παρακάτω εικόνες παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της προσομοίωσης.

Εικόνα 5: Ανεμολογικές συνθήκες στο επίπεδο των πεζών (1,5m) για νοτιοδυτικούς ανέμους ταχύτητας 3,5 m/s


Πηγή: Autodesk Project Vasari - Ιδία επεξεργασία

Εικόνα 6: Ανεμολογικές συνθήκες στο επίπεδο των πεζών (1,5m) για νοτιοδυτικούς ανέμους ταχύτητας 8 και 12 m/s 


Πηγή: Autodesk Project Vasari - Ιδία επεξεργασία

Παρατηρείται ότι για επερχόμενους νοτιοδυτικούς ανέμους 3,5 m/s (ασθενείς), οι τιμές της ταχύτητας του ανέμου εντός των δρόμων της περιοχής μελέτης τείνουν στο μηδέν, εκτός από το χώρο της πλατείας, όπου παρατηρούνται υψηλότερες τιμές από 3,5 m/s (σχεδόν 5 m/s). Για επερχόμενους ανέμους ταχύτητας 8 m/s (μέτριοι), παρατηρείται αύξηση στις τιμές της ταχύτητας σε συγκεκριμένα σημεία των δρόμων (μέχρι και 1 m/s). Για ισχυρούς ανέμους (12 m/s), οι άνεμοι που παρατηρούνται ανάμεσα στους δρόμους φτάνουν μέχρι και 2 m/s. Η επιτάχυνση του ανέμου που παρατηρείται στο χώρο της πλατείας, οφείλεται σε ένα μεγάλο βαθμό στο ‘φαινόμενο του καναλιού’ (channel effect), αφού γραμμικές αστικές δομές άνω των 100-125μ. δημιουργούν επιτάχυνση του ανέμου (Kofoed & Gaardsted, 2004).

4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η εκτίμηση των συνθηκών ακτινοβολίας και ανέμου ενός αστικού χώρου  στο επίπεδο των πεζών αποτελεί μια διαδικασία η οποία δε διέπεται από γενικούς κανόνες. Οι παράγοντες που διαμορφώνουν αυτές τις συνθήκες είναι αρκετοί: Γεωγραφική θέση, τοπογραφικό ανάγλυφο, κλιματολογικές συνθήκες ευρύτερης περιοχής, αστική μορφολογία, ύπαρξη αστικού πρασίνου. Ακόμα και παράγοντες όπως η κυκλοφοριακή συμφόρηση στο κέντρο μιας πόλης μπορούν να δημιουργήσουν διαφορετική θερμική αίσθηση στο επίπεδο των πεζών (φαινόμενο αστικής θερμικής νησίδας). Κάθε χώρος, λοιπόν, αποτελεί ένα ξεχωριστό πεδίο έρευνας και η βελτίωση των περιβαλλοντικών του συνθηκών θα πρέπει να αποτελεί στόχο κάθε επιστημονικής ειδικότητας που σχετίζεται με τον αστικό χώρο. Οι παρεμβάσεις που μπορούν να γίνουν σε μια περιοχή αφορούν μόνο την αστική μορφολογία και το αστικό πράσινο, επειδή παράγοντες όπως η γεωγραφική θέση και το τοπογραφικό ανάγλυφο είναι αμετάβλητοι. Επομένως, το ζητούμενο είναι να δημιουργηθούν μοντέλα αστικού σχεδιασμού, τα οποία να βρίσκουν εφαρμογή σε διάφορες γεωγραφικές ζώνες. Για να επιτευχθεί αυτό χρειάζεται διεπιστημονικότητα, αφού σχετίζονται διάφοροι επιστημονικοί τομείς (πολεοδομία, φυσική, βιομετεωρολογία). Στην εργασία αυτή παρουσιάστηκε μια μεθοδολογία εκτίμησης διαφόρων στοιχείων του αστικού μικροκλίματος κυρίως μέσω προσομοιώσεων σε υπολογιστικά προγράμματα. Επομένως, διάφορες αστικές μορφολογίες μπορούν να αξιολογούνται με βάση την επίδραση τους στο αστικό μικροκλίμα και να κρίνεται έτσι η καταλληλότητα τους. Η διαδικασία αυτή αποτελεί ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του αστικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, αφού στο προσεχές μέλλον ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού θα κατοικεί σε πόλεις και το αστικό μικροκλίμα θα επηρεάζει άμεσα την ποιότητα ζωής. 

Η συσχέτιση αστικής μορφολογίας και αστικού μικροκλίματος αποτελεί πλέον ένα ζήτημα που απασχολεί αρκετά ακαδημαϊκά ιδρύματα διεθνώς. Σημαντική είναι η εργασία της Joyce Klein Rosenthal, καθηγήτριας Πολεοδομίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, με τίτλο «Αξιολόγηση της σχέσης μεταξύ αστικού σχεδιασμού και αστικού μικροκλίματος σε επιλεγμένες γειτονιές του Μπρονξ» (2012). Η έρευνα αφορά τις συνθήκες θερμικής άνεσης με βάση το δομημένο περιβάλλον σε δύο περιοχές του Μπρονξ και τα αποτελέσματα θα χρησιμοποιηθούν για την κατανόηση της αποτελεσματικότητας των μεθόδων μείωσης του φαινομένου της αστικής θερμικής νησίδας.

Σημαντική είναι και η πρόοδος που έχει γίνει σχετικά με τα λογισμικά προσομοίωσης συνθηκών θερμικής άνεσης. Λογισμικά όπως το Townscope,  το Envi-Μet και το OTC Model έχουν δώσει λύσεις σε αρκετά θέματα που απασχολούν τους ερευνητές. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα όμως, αποτελεί το λογισμικό RayMan Pro των Matzarakis & Rutz, το οποίο διαθέτει δυνατότητα υπολογισμού τεσσάρων θερμικών δεικτών (PMV, PET, SET, UTCI) σε διάφορες αστικές δομές. 

Συνοψίζοντας, η αστική μορφολογία επηρεάζει με πολλούς τρόπους τη ζωή των κατοίκων μιας πόλης (λειτουργικά, αισθητικά, βιοκλιματικά κ.α.) και θα προκύψει ακόμα μεγαλύτερη ανάγκη για εύρεση νέων αστικών δομών. Οι νέες αυτές δομές, θα δημιουργήσουν το αστικό περιβάλλον του μέλλοντος.

Υποσημειώσεις
(1) Ο όρος αστική μορφολογία εκφράζει την τρισδιάστατη μορφή μιας ομάδας κτηρίων και των χώρων που αυτά δημιουργούν (Steemers & Ramos, 2004).
(2) Κυκλικό διάγραμμα το οποίο δίνει πληροφορίες για τη διεύθυνση, την ταχύτητα και τη συχνότητα των ανέμων σε μια περιοχή.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Αδημοσίευτα κείμενα
• Ανδρέου Ε. (2011) Η διερεύνηση των παραγόντων που διαμορφώνουν το μικροκλίμα στα αστικά φαράγγια. Το παράδειγμα παραδοσιακών και νεόδμητων οικισμών της Τήνου, Θεσσαλονίκη: Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, Διδακτορική διατριβή 
(Διαθέσιμο: ttp://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/25242#page/1/mode/2up)
• Γιάννας (2002) Βιοκλιματικά κριτήρια σχεδιασμού στη πόλη, London: Architectural Association Graduate School  
• Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (2011) Πρόγραμμα βιοκλιματικών αναβαθμίσεων δημόσιων ανοικτών χώρων, Αθήνα: Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (διαθέσιμο: http://www.cres.gr/kape/Scientific_Guide_19_7.pdf)
• Σιούτας Φ. (2011) Προβλέψεις συγκεντρώσεων ΒΤΕΧ με χρήση εργαλείων πολλαπλής παλινδρόμησης, Θεσσαλονίκη: Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών, Διπλωματική Εργασία (Διαθέσιμο: http://invenio.lib.auth.gr/record/127581/files/sioutas.pdf)
• Kofoed N. & Gaardsted M. (2004) ‘Considerations of the Wind in Urban Spaces’ at Designing Open Spaces in the Urban Environment – A Bioclimatic Approach, European Union: Rediscovering the Urban Realm and Open Spaces 
• Steemers K., Ramos M., Sinou M. (2004) ‘Urban Morphology’ at Designing Open Spaces in the Urban Environment – A Bioclimatic Approach, European Union: Rediscovering the Urban Realm and Open Spaces 

Άρθρα σε περιοδικά
• Mirzaei P. & Haghighat F. (2010) ‘Approaches to study Urban Heat Island – Abilities and limitations’ Building and Environment 45, 2192-2201 
Βιβλία
• Κοτσίρης Γ. (2007) Θερμική άνεση, Αθήνα: Εκδόσεις Ίων

Διαδικτυακές πηγές
•http://gis.ktimanet.gr/wms/ktbasemap/default.aspx
•http://www.hnms.gr/hnms/greek/climatology/climatology_region_diagrams_html?dr_city=Thessaloniki_Mikra
•http://www.gsd.harvard.edu/#/news/gsd-students-study-urban-heat-island-effect-in-bronx.html

1 σχόλιο :

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.