Saskia Sassen : The Global city

Συνεχίζουμε τις δημοσιεύσεις στα πλαίσια της ενότητας ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΣΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ.

H Saskia Sassen είναι κοινωνιολόγος και πολλά από τα βιβλία της αναφέρονται στις επιδράσεις της παγκοσμιοποίησης.

Στο βιβλίο της "the Global city" καταγράφει τον τρόπο με τον οποίο η Νέα Υόρκη, το Λονδίνο και το Τόκιο έγιναν κέντρα διοίκησης για την παγκόσμια οικονομία και υπέστησαν μια σειρά μαζικών και παράλληλων αλλαγών.Οι λεγόμενες παγκόσμιες πόλεις ( διαβάστε εδώ την συγκριτική αξιολόγηση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας των πόλεων που δημοσίευσε ο Economist το 2012 ) είναι πόλεις που αποτελούν βασικούς κόμβους στο παγκόσμιο οικονομικό δίκτυο και η ανάπτυξή τους ενισχύει την ιδέα ότι η παγκοσμιοποίηση δημιουργείται, διευκολύνεται και υλοποιείται σε στρατηγικές γεωγραφικές τοποθεσίες σύμφωνα με μια ιεραρχία που έχει σημασία για τη λειτουργία του παγκόσμιου συστήματος χρηματοδότησης και εμπορίου.

Αυτό που διακρίνει το θεωρητικό πλαίσιο της Sassen είναι η έμφαση στη δημιουργία διασυνοριακής δυναμικής μέσω της οποίας αυτές οι πόλεις και ο αυξανόμενος αριθμός άλλων παγκόσμιων πόλεων αρχίζουν να σχηματίζουν στρατηγικά διεθνικά δίκτυα. Αυτή η ολοκλήρωση δημιουργεί κοινωνικές πολώσεις.

Οι πόλεις αυτές παρέχουν πολύ εξειδικευμένες γνώσεις δημιουργώντας   συγκεντρωμένους χωρικά πόλους  που είναι απαραίτητοι για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις ώστε να διαχειρίζονται παγκόσμια δίκτυα παραγωγής και αλυσίδες αξίας. Η παγκόσμια συνάφεια μιας πόλης βασίζεται στην παγκόσμια κεντρικότητά της και στη λειτουργία της ως αγοράς για τη γνώση για τον έλεγχο της παγκόσμιας οικονομίας, η οποία παρέχεται από παγκόσμιες εταιρίες παροχής υπηρεσιών . Αυτή η παγκόσμια ολοκλήρωση των πόλεων συμπίπτει με μια νέα γεωγραφία σε τοπικό επίπεδο, η οποία μπορεί να χαρακτηριστεί ως συνεχής κοινωνικός και χωροταξικός κατακερματισμός. Ενώ οι τομείς παροχής υπηρεσιών υψηλής αξίας δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας στα κέντρα των πόλεων και σε συγκεκριμένης οικονομικές ζώνες, οι παραδοσιακοί τομείς παραγωγής και οι υπηρεσίες προσανατολισμένες προς τους καταναλωτές αντιμετωπίζουν μια υποβάθμιση.Ο δυϊσμός, ο οποίος ενισχύεται από τη διεθνή μετανάστευση εργαζομένων υψηλής από τη μια και χαμηλής από την άλλη ειδίκευσης, συγκεντρώνει στοιχεία του Πρώτου και του Τρίτου Κόσμου σε τοπική κλίμακα.Αυτή η διαρθρωτική αλλαγή της αγοράς εργασίας οδηγεί σε αυξανόμενες κοινωνικές ανισότητες και ποσοστά ανεργίας.

Αξίζει εδώ να αναφέρουμε την θεωρία του Manuel Castells  για την "Informational Society" (Manuel Castells) . Η θεωρία του Castells επικεντρώνεται στην «άνοδο της κοινωνίας των δικτύων», η οποία χαρακτηρίζεται από μια νέα χωρική κατηγορία, τον «χώρο των ροών». Ως συνέπεια της επανάστασης της τεχνολογίας της πληροφορίας και της παγκοσμιοποίησης του καπιταλισμού, ο χώρος των ροών κυριαρχεί στο "χώρο των τόπων" - η τελευταία έννοια χαρακτηρίζει τις Ευρωπαϊκές πόλεις (Castells, 2001, σ. 480). Η αύξηση του κοινωνικού κατακερματισμού και της παγκόσμιας ολοκλήρωσης θέτει υπό αμφισβήτηση την ευρωπαϊκή πόλη - ως οντότητα: «Η μεταμόρφωση των ευρωπαϊκών πόλεων είναι αδιαχώριστη από μια βαθύτερη διαρθρωτική μεταμόρφωση που επηρεάζει τις αστικές μορφές και διαδικασίες στις προηγμένες κοινωνίες: την έλευση της informational city» (Castells 1993, σελ. 253). Αν και ο Castells τονίζει ότι οι κοινωνικές συνέπειες αυτής της μεταμόρφωσης είναι διαφορετικές μεταξύ των πόλεων (ibid., Σελ. 248), τα επιχειρήματά του στοχεύουν σε μια παγκόσμια μεταστροφή προς έναν νέο τύπο πόλης - την informational city. 

Η δεύτερη θεωρητική πτυχή της Global City Theory αφορά στην ένταξη των πόλεων στο παγκόσμιο αστικό σύστημα. Ως εκ τούτου, η Sassen υποστηρίζει ότι οι Παγκόσμιες Πόλεις δεν υπάρχουν αφ' εαυτού , αλλά ως ένα δίκτυο - κατά συνέπεια, μια παγκόσμια πόλη μπορεί να αναλυθεί μόνο ως μέρος ενός δικτύου και ότι η πρόσφατη ενσωμάτωση μιας πόλης στο παγκόσμιο δίκτυο πόλεων δεν πρέπει να εξηγείται μόνο από τις πρόσφατες παγκόσμιες διαδικασίες , αλλά και από την εξέταση της ιστορικής εξέλιξης του εθνικού κράτους που ανήκει , της εδαφικής δομής και των θεσμών του.

Διαβάστε εδώ την βιβλιογραφία της Saskia Sassen

Διαβάστε επίσης :

1. Janette Sadik - Khan  : Street fight, Εγχειρίδιο για μια αστική επανάσταση
2. Jane Jacobs : "Ο Θάνατος και η Ζωή των Μεγάλων Αμερικανικών Πόλεων"
3. Sharon Zukin : "Naked City.The death and life of authentic urban places".