Η Ραβέννα ανακατασκευάζει τις αποβάθρες της χάρη στις δράσεις URBACT και Urban Innovative

Η Ραβέννα (IT) είναι ένα από τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα του  γεωγραφικού διαμερίσματος της Emilia Romagna, στην ακτή της Αδριατικής. Η Amélie Cousin εξετάζει το έργο ανασυγκρότησης αστικών κέντρων του City Dock με στόχο τη μετατροπή του παλιού λιμανιού και της βιομηχανικής περιοχής σε μια ομοιογενή και συμπαγή αστική περιοχή πολιτιστικά ζωντανή και πηγή γνώσεων, προσφέροντας νέα ώθηση στην οικονομία.

Η ανασυγκρότηση της περιοχής της Darsena βασίζεται στην ιδέα της δημιουργίας ενός ενιαίου εδαφικού συστήματος, από την πόλη προς τη θάλασσα, ενισχύοντας τον ρόλο της Ραβέννα ως «πύλης προς τη θάλασσα», ανακτώντας 136 εκτάρια βιομηχανικής περιοχής που ήταν εγκαταλελειμμένα.

Από το 2000 έως το 2015, αυτή η συνοικία City Docks βρισκόταν στο επίκεντρο μιας ολοκληρωμένης αστικής στρατηγικής που σχεδιάστηκε μέσω μιας συμμετοχικής διαδικασίας (The Darsena I wish) και οδήγησε στο Επιχειρησιακό Σχέδιο της πόλης Darsena (POC Darsena). Σήμερα, η Ραβέννα θέλει να περάσει από αυτό το επιχειρησιακό σχέδιο σε μια διαδικασία ανανέωσης των αστικών περιοχών (URP), η οποία ενισχύεται από την ψηφιακή καινοτομία. 

Μετά από αυτή την αρχική ιδέα θα παρουσιαστούν σύντομα τα πρώτα έργα χάρη στη συμμετοχή της Ραβέννα σε 2 από τα κορυφαία ευρωπαϊκά προγράμματα για την αειφόρο αστική ανάπτυξη: URBACT και Urban Innovative Actions(UIA). Ξεκίνησε με το δίκτυο CREATIVE SPIRITS URBACT που επικεντρώνεται στην υλοποίηση της ολοκληρωμένης αστικής στρατηγικής και συνεχίζει πλέον με το έργο DARE του Urban Innovative Actions.

Μαθαίνουμε από το URBACT για την ολοκληρωμένη προσέγγιση: ενίσχυση της δημιουργικής επιχειρηματικότητας μέσω των αστικών στρατηγικών. 

Από το 2016 έως το 2019, η Ravenna και οκτώ άλλες πόλεις συνεργάστηκαν στο δίκτυο υλοποίησης CREATIVE SPIRITS για να βελτιώσουν την εφαρμογή των υφιστάμενων ολοκληρωμένων αστικών στρατηγικών και των σχεδίων δράσης τους μέσω νέων προσεγγίσεων που συνδέονται με δημιουργικές και πολιτιστικές βιομηχανίες (CCI), δημιουργικούς ανθρώπους, τόπους και επιχειρήσεις.

Με το δίκτυο Creative Spirits, η πόλη της Ραβέννα βελτίωσε σημαντικά την ικανότητά της να εφαρμόζει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση με μια διαδικασία ανάπλασης και τη συμμετοχή των ενδιαφερομένων, ώστε να ενισχυθεί η «σύνδεση της κοινότητας». Ακόμα και σήμερα, η τοπική ομάδα URBACT (ULG) παραμένει ως ομάδα εργασίας για περαιτέρω ανάπτυξη του σχεδίου δράσης στη Darsena. Πέρα από αυτό, η ιδέα της ολοκληρωμένης προσέγγισης που εφαρμόστηκε για την  ανάπλαση υιοθετήθηκε  μέσα στον Δήμο της Ραβέννα προκειμένου να ενσωματωθεί στις πρακτικές λήψης αποφάσεων, τόσο σε πολιτικό όσο και σε τεχνικό επίπεδο.

Καλύτερη ενεργοποίηση των συμμετεχόντων με μεθόδους και εργαλεία URBACT

Επίσης, με το δίκτυο CREATIVE SPIRITS, οι εμπλεκόμενοι φορείς στη  Ravenna κατανοούν και προσεγγίζουν από νέα οπτική γωνία τη διαδικασία ανάπλασης. Οι συνεργασίες και η ανταλλαγή μεταξύ των ενδιαφερομένων είναι πιο έντονες. Η άποψη των ενδιαφερομένων μερών για την εμπλοκή του Δήμου στο σχεδιασμό της δράσης για τη Darsena έχει επίσης αλλάξει. Σήμερα, έχουν μια σαφή εικόνα της πολυπλοκότητας και της ποικιλίας των δράσεων που αναλαμβάνει ο Δήμος.

Η κατανόηση του ρόλου που διαδραματίζει ο καθένας για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της δράσης ενίσχυσε σημαντικά το δίκτυο URBACT. Ορισμένοι ενδιαφερόμενοι που δεν θα συμμετείχαν διαφορετικά σε αυτό το σχέδιο δράσης ήταν ενεργοί και αφοσιωμένοι. Η προσπάθεια της Ραβέννα και των ενδιαφερόμενων μερών, καθώς και οι εκδηλώσεις που οργανώθηκαν στη Darsena συνέβαλαν στη δημιουργία μιας νέας εικόνας της περιοχής μεταξύ των πολιτών και των επισκεπτών. Αυτή η επιτυχία ενθάρρυνε την ομάδα εργασίας να συνεχίσει την προσπάθεια δημιουργικής αναζωογόνησης της περιοχής, συμμετέχοντας κυρίως στο έργο INTERREG Europe WaVE , σύμφωνα με το οποίο η πόλη της Ραβέννα θα συνεργαστεί με τους ενδιαφερόμενους φορείς για την εκπόνηση σχεδίου δράσης για να γίνει η περιοχή της Darsena πιο ελκυστική.

Σχεδιασμός και υλοποίηση ενός καινοτόμου έργου: από το URBACT μέχρι το UIA

Η ολοκληρωμένη προσέγγιση και η συμμετοχή των ενδιαφερομένων μερών είναι τα δύο βασικά θετικά στοιχεία που παρουσίασε η Ravenna  συμμετέχοντας στο δίκτυο URBACT και τα οποία ήταν σημαντικά για την προετοιμασία του σχεδίου. Πράγματι, οι δεξιότητες, οι μέθοδοι και τα εργαλεία που απέκτησε  και εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια του δικτύου CREATIVE SPIRITS βοήθησαν τη Ραβέννα να επιτύχει στο  Urban Innovative Actions.

Πρώτον, η ανάπτυξη ειδικών δεξιοτήτων για τα εμπλεκόμενα μέρη  στην τοπική ομάδα του URBACT, π.χ. η έμπνευση και η συγγραφή project και η επικοινωνία με εμπειρογνώμονες, βοήθησε την πόλη να απαντήσει σε ευρωπαϊκές αλλά και εθνικές προσκλήσεις. Δεύτερον και ακόμη πιο σημαντικό, η μεθοδολογία ULG που παρουσιάστηκε παραμένει ως μόνιμη ομάδα εργασίας για καινοτόμα σχέδια της περιοχής Darsena, όπως το σχέδιο Urban Innovative Actions DARE.

Απαιτείται μια συμμετοχική προσέγγιση για τα projects Urban Innovate Actions

Το σχέδιο DARE επικεντρώνεται στη διαδικασία αστικής ανάπλασης (URP) της περιφέρειας Darsena στη Ραβέννα. Αναπτύσσει ένα ψηφιακό περιβάλλον που καθιστά τα δεδομένα προσβάσιμα, κατανοητά και χρήσιμα, επιτρέποντας στους πολίτες να συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία. Το έργο επιδιώκει να εξετάσει κατά πόσο η προτεινόμενη δέσμη εργαλείων και δυνατοτήτων μπορεί να ενισχύσει αποτελεσματικά την ψηφιακή μετάβαση της περιοχής και έτσι να συμβάλει θετικά στο URP του Darsena.

Η σύμπραξη DARE σχεδιάστηκε για να αποτελέσει προστιθέμενη αξία για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση. Αναγνωρισμένη ευρέως ως ακρογωνιαίος λίθος των αποτελεσματικών πολιτικών αστικής ανάπτυξης, η συμμετοχική προσέγγιση είναι καθοριστικής σημασίας για την παραγωγή και την ανάπτυξη πραγματικά καινοτόμων και πειραματικών έργων. Οι ισχυρές τοπικές εταιρικές σχέσεις μεταξύ των δημόσιων φορέων, του ιδιωτικού τομέα και της κοινωνίας των πολιτών (συμπεριλαμβανομένων των πολιτών και των κατοίκων) αποτελούν βασική συνιστώσα και ζητούμενο των έργων του UIA. Η εμπλοκή βασικών ενδιαφερομένων που μπορούν να συμβάλουν στην υλοποίηση του έργου με εμπειρία και εξειδικευμένες γνώσεις αποτελεί παράγοντα επιτυχίας.

Μια ισχυρή τοπική εταιρική σχέση για την υλοποίηση του καινοτόμου σχεδίου DARE

Το έργο Urban Innovative Actions επιτρέπει στη Ravenna να ενισχύσει την εμπειρία του τοπικού ομίλου URBACT και να σταθεροποιήσει την αναγνώριση αυτής της ομάδας με τη συμμετοχή της στη διαδικασία υλοποίησης. Στο σχέδιο DARE, η ευρύτερη ομάδα ενδιαφερομένων αποτελείται από ένα ετερογενές σύνολο ανθρώπων, που έχουν διαφορετικές ικανότητες και καλύπτουν διαφορετικούς τομείς. Η τοπική εταιρική σχέση δημιουργήθηκε για να εμπλέξει  τοπικούς  φορείς, με οργανισμούς που ενεργούν σε περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο, τόσο για οριζόντια όσο και για κάθετη ενσωμάτωση.

Οι ενδιαφερόμενοι φορείς του DARE έχουν χωριστεί σε στρατηγικές ομάδες, όπως η συμβουλευτική ομάδα για πολιτικές που πρέπει να ακολουθηθούν με οργανισμούς που διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στις δράσεις κεφαλαιοποίησης, αειφορίας και μεταφοράς. Η βασική ομάδα, η οποία αποκαλείται «Cooperation and Acauntability» (συνεργασία και ανάληψη ευθυνών), εμπλέκει τους βασικούς εταίρους υλοποίησης και έχει καίρια σημασία όσον αφορά την εμπλοκή ομάδων-στόχων, όπως ο ιδιωτικός τομέας και η τοπική ομάδα υποστήριξης URBACT που είχε συσταθεί προηγουμένως. Άλλες ομάδες είναι η ομάδα «Peer reviews» και η ομάδα “Monitoring and Evalution” (Παρακολούθησης και Αξιολόγησης).

Μεταφορά αποτελεσμάτων: από το UIA στο URBACT - το κλείσιμο του κύκλου!

Ως πόλη URBACT, η Ραβέννα θα μπορέσει να χρησιμοποιήσει το δίκτυό της για τη μεταφορά και τη διάδοση των αποτελεσμάτων του DARE σε επίπεδο ΕΕ. Το δίκτυο της Ραβέννα θα είναι πράγματι χρήσιμο να παρουσιάσει και να προτείνει το DARE ως αναπαραγόμενη περίπτωση. Καθώς ο πειραματισμός UIA-DARE μπορεί να επεκταθεί προοδευτικά σε ολόκληρη την πόλη, θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει πρότυπο σε ολόκληρη την ΕΕ. Λόγω της συνάφειας του με το περιβάλλον της πόλης και την εγγενή πολυπλοκότητα, η περιοχή Docks (Αποβάθρες) είναι μια τέλεια πιλοτική περίπτωση για μεσαίου μεγέθους πόλεις της Μεσογείου και της Ανατολικής Ευρώπης με παρόμοια χαρακτηριστικά όπως η υψηλή παρουσία εγκαταλελειμμένων περιοχών, οι κακές συνήθειες και η εξάπλωση προηγμένης ψηφιακής κουλτούρας μεταξύ των απλών πολιτών, η ισχυρή πολιτική βούληση και η σημαντική δέσμευση της δημόσιας διοίκησης.  Έτσι, η Ραβέννα θα μπορούσε να ολοκληρώσει τον κύκλο και να εξετάσει τη συνέχιση του έργου Urban Innovative Actions με το URBACT για να μεταφέρει αποτελεσματικά την εμπειρία σε άλλες πόλεις.

Πηγή : Ιστοσελίδα του προγράμματος Urbact 
Την μετάφραση επιμελήθηκε η Μαρία Βασιλάκη.