Είναι οι συμμετοχικές διαδικασίες μια φαντασίωση ή μπορεί να γίνoυν πραγματικότητα ;

Δημοσιεύθηκε στο urbact.eu από τον  Christophe Gouache

Οι δήμοι τολμούν να δώσουν περισσότερη φωνή και χώρο στους πολίτες στη χάραξη πολιτικής. 

Ιστορίες από το URBACT…

Η συμμετοχή των πολιτών είναι στα χείλη όλων αυτή τη στιγμή. Λοιπόν, ίσως όχι όλων. Αλλά πολλών ανθρώπων. Ειδικά για αιρετούς, δημοσίους υπαλλήλους και ενεργούς πολίτες. Είναι μάλλον σύνηθες σήμερα να πέφτουμε πάνω σε άρθρα τύπου, ραδιοφωνικές συνεντεύξεις ή πολιτικά προγράμματα που αναφέρουν τη συμμετοχή των πολιτών και, σε ευρύτερο βαθμό, τη συμμετοχική δημοκρατία.

Για να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα από την αρχή, τι εννοούμε όταν μιλάμε για συμμετοχική δημοκρατία; Λοιπόν, δεν είναι επιστήμη πυραύλων: η συμμετοχική δημοκρατία είναι μια μορφή διακυβέρνησης στην οποία οι πολίτες έχουν (και αναλαμβάνουν) ενεργό ρόλο στις δημόσιες αποφάσεις, και επομένως στη διακυβέρνηση της περιοχής στην οποία ζουν. Μπορεί να είναι σε τοπικό επίπεδο, περιφερειακό επίπεδο, εθνικό ή πέραν αυτού. 

Συγκεκριμένα; Σημαίνει ότι οι πολίτες συμμετέχουν στις πολιτικές αποφάσεις και συμβάλλουν στη διαμόρφωση των δημοσίων πολιτικών.

Αυτό μοιάζει πολύ με το σύνθημα «η δύναμη του λαού». 

Ηράκλειο : Σε πιλοτικό δίκτυο πόλεων για την ανάπτυξη και προσαρμογή των Στόχων Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ)

"Το URBACT σε συνεργασία με το Συμβούλιο των Δήμων και των Περιφερειών της Ευρώπης (CEMR) λανσάρει ένα πιλοτικό δίκτυο πόλεων για την ανάπτυξη και προσαρμογή των Στόχων Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ) σε τοπικό επίπεδο!

Η ανάληψη δράσης σε τοπικό επίπεδο για την υλοποίηση της Ατζέντας 2030 των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (UN 2030 Agenda) επείγει όσο ποτέ άλλοτε. Το 2030 δεν είναι και τόσο μακριά και το νέο δίκτυο URBACT για την προσαρμογή των Στόχων Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης του ΟΗΕ σε τοπικό επίπεδο ( UN Sustainable Development Goals) θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επιτάχυνση της διαδικασίας. 

Σε διάστημα σχεδόν δύο ετών, το πρόγραμμα URBACT, σε συνεργασία με το CEMR, θα υποστηρίξει 19 πόλεις διαφορετικού μεγέθους προκειμένου να μάθουν η μία από την άλλη για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων για βιώσιμες πόλεις.

«Στόχοι ΒΑΑ στις πόλεις» – η φιλοδοξία

Η Ραβέννα ανακατασκευάζει τις αποβάθρες της χάρη στις δράσεις URBACT και Urban Innovative

Η Ραβέννα (IT) είναι ένα από τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα του  γεωγραφικού διαμερίσματος της Emilia Romagna, στην ακτή της Αδριατικής. Η Amélie Cousin εξετάζει το έργο ανασυγκρότησης αστικών κέντρων του City Dock με στόχο τη μετατροπή του παλιού λιμανιού και της βιομηχανικής περιοχής σε μια ομοιογενή και συμπαγή αστική περιοχή πολιτιστικά ζωντανή και πηγή γνώσεων, προσφέροντας νέα ώθηση στην οικονομία.

Η ανασυγκρότηση της περιοχής της Darsena βασίζεται στην ιδέα της δημιουργίας ενός ενιαίου εδαφικού συστήματος, από την πόλη προς τη θάλασσα, ενισχύοντας τον ρόλο της Ραβέννα ως «πύλης προς τη θάλασσα», ανακτώντας 136 εκτάρια βιομηχανικής περιοχής που ήταν εγκαταλελειμμένα.

Από το 2000 έως το 2015, αυτή η συνοικία City Docks βρισκόταν στο επίκεντρο μιας ολοκληρωμένης αστικής στρατηγικής που σχεδιάστηκε μέσω μιας συμμετοχικής διαδικασίας (The Darsena I wish) και οδήγησε στο Επιχειρησιακό Σχέδιο της πόλης Darsena (POC Darsena). Σήμερα, η Ραβέννα θέλει να περάσει από αυτό το επιχειρησιακό σχέδιο σε μια διαδικασία ανανέωσης των αστικών περιοχών (URP), η οποία ενισχύεται από την ψηφιακή καινοτομία. 

URBACT : Τα νέα 23 δίκτυα μεταφοράς καλών πρακτικών Ευρωπαϊκών πόλεων

Στις 4 Δεκεμβρίου 2018, η Επιτροπή Παρακολούθησης του προγράμματος URBACT ενέκρινε τα 23 Δίκτυα Μεταφοράς που θα συνεχίσουν στη δεύτερη φάση του προγράμματος μεταφοράς των Καλών Πρακτικών.

Στα 23 Δίκτυα Μεταφοράς, συμμετέχουν 25 χώρες και συγκεντρώνουν συνολικά 161 μεμονωμένους εταίρους. Περίπου το 37% των εταίρων είναι νεοεισερχόμενοι στο URBACT, πράγμα που σημαίνει ότι δεν έχουν συμμετάσχει ξανά σε κάποιο από τα δίκτυα του προγράμματος URBACT II ή III.

Η δεύτερη φάση  διάρκειας 24 μηνών χωρίζεται σε δύο ξεχωριστές περιόδους:

• Οι πρώτοι 18 μήνες αποτελούν την περίοδο Μεταφοράς της Γνώσης, κατά την οποία οι εταίροι θα επικεντρωθούν στις δραστηριότητες ανταλλαγής γνώσεων καθώς και εκπαιδευτικές δραστηριότητες εντός του δικτύου

• Οι τελευταίοι 6 μήνες αποτελούν την περίοδο Μεταβίβασης της Καλής Πρακτικής, η οποία είναι αφιερωμένη στην επικοινωνία και τη συζήτηση της εμπειρίας μεταφοράς κάθε εταίρου σε ένα ευρύτερο κοινό.

Στο πλαίσιο της εναρκτήριας συνάντησης των 23 Δικτύων Μεταφοράς που θα διοργανωθεί, στα μέσα Ιανουαρίου στο Παρίσι, οι Επικεφαλείς Εταίροι και οι Επικεφαλείς Εμπειρογνώμονες των Δικτύων Μεταφοράς θα ενημερωθούν σχετικά με το αντικείμενο και το αποτέλεσμα που προσδοκάται να έχουν στη δεύτερη φάση των Δικτύων Μεταφοράς. Επίσης, θα πληροφορηθούν για τα εκπαιδευτικά σεμινάρια (Campus URBACT) που θα διοργανωθούν την άνοιξη του 2019 και στα οποία θα συμμετάσχουν.

Ηράκλειο : Η "Έξυπνη πόλη" βασικός αναπτυξιακός άξονας της πόλης

Το Ηράκλειο έχει πολλές διεθνείς διακρίσεις στον τομέα των "έξυπνων πόλεων" και συμμετέχει σε πολλές δραστηριότητες που οργανώνουν διεθνή δίκτυα πόλεων και άλλοι Ευρωπαϊκοί θεσμοί.

Πρόσφατα ( για την ακρίβεια τον Οκτώβριο του 2017 ) συμμετείχε στο Urbact city Festival  στο Tallinn της Εσθονίας όπου παρουσίασε την καλή πρακτική "Heraklion, smart city strategic plan".

Στα πλαίσια των δραστηριοτήτων της πόλης κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ , ο συνεργάτης του Δήμου Ηρακλείου Λάζαρος Αγαπίδης έδωσε συνέντευξη περιγράφοντας τις αλλαγές στο τοπικό οικοσύστημα και την πορεία του ψηφιακού μετασχηματισμού της πόλης.

URBACT Refill: Η χρήση κενών κτηρίων για κοινωνικούς σκοπούς στο επίκεντρο συνάντησης στην Αθήνα

Δήμαρχοι, αντιδήμαρχοι και αιρετοί εκπρόσωποι από τη Γάνδη, τη Ρίγα, τη Βρέμη, την Αθήνα, το Πόζναν, το Άμερσφοορτ, την Οστράβα, το Ελσίνκι, το Κλουζ και τη Νάντη, βρέθηκαν τη Δευτέρα 26 Φεβρουαρίου 2018 στο Σεράφειο, το σύγχρονο κέντρο Αθλητισμού, Πολιτισμού και Καινοτομίας του δήμου Αθηναίων, στο πλαίσιο του προγράμματος URBACT Refill. Θέμα συζήτησης: η προσωρινή επανάχρηση των κενών χώρων των πόλεων και η δημιουργική σύμπραξη των δήμων με την κοινωνία των πολιτών.

Νέο Πρόγραμμα Διεθνούς Συνεργασίας IUC για Δήμους (αιτήσεις συμμετοχής έως 11.9)

Ένα νέο πρόγραμμα ανταλλαγής τεχνογνωσίας για πόλεις, το Πρόγραμμα Διεθνούς Συνεργασίας International Urban Cooperation (IUC)  με θέμα την βιώσιμη αστική ανάπτυξη είναι πλέον ανοιχτό για αιτήσεις. 
Στόχος του προγράμματος είναι να διερευνηθούν κοινές πρακτικές και μέθοδοι αντιμετώπισης προκλήσεων σε διάφορες θεματικές  μεταξύ πόλεων με βάση την εμπειρία του προγράμματος URBACT. 
Δικαιούχοι είναι οι Δήμοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης με πληθυσμό μεγαλύτερο των 50.000 κατοίκων. Στην τρέχουσα πρόσκληση η συνεργασία θα γίνει με πόλεις των Η.Π.Α., Αργεντινής, Βραζιλίας, Καναδά, Χιλής, Ιαπωνίας, Κολομβίας, Ινδίας, Μεξικού και Περού. 

Πειραιάς : «Πόλη καλής πρακτικής URBACT»

Ο Δήμος Πειραιά συμμετείχε στην πρόσκληση του Ευρωπαϊκού προγράμματος URBACT III με τίτλο “Good Practice Call”, υποβάλλοντας το διαγωνισμό καινοτομίας “BlueGrowth Initiative” ως Καλή Πρακτική. 

Το URBACT III είναι ένα Ευρωπαϊκό πρόγραμμα εδαφικής συνεργασίας, συγχρηματοδοτούμενο από το ΕΤΠΑ και τα Κράτη Μέλη/Κράτη Εταίρους (Ελβετία και Νορβηγία) με κύριο στόχο, την προώθηση της ολοκληρωμένης & βιώσιμης αστικής ανάπτυξης στην Ευρώπη, συμβάλλοντας στην Πολιτική της Συνοχής.

Η συγκεκριμένη πρόσκληση για την υποβολή καλών πρακτικών, ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής και ανταγωνιστική μεταξύ των ευρωπαϊκών πόλεων, καθώς υποβλήθηκαν συνολικά 270 προτάσεις από 219 πόλεις από 29 διαφορετικές χώρες.

Η πρόταση του Δήμου Πειραιά για το διαγωνισμό καινοτομίας «BlueGrowth Initiative» επελέγη μεταξύ των 270 προτάσεων και ο Πειραιάς έλαβε τον τίτλο «Πόλη Καλής Πρακτικής URBACT».

Λάρισα :Δυναμική συμμετοχή στο δίκτυο URBACT III «CIA 7»

Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος εδαφικής συνεργασίας URBACT ΙΙΙ 2014-2020, που προωθεί τη βιώσιμη ολοκληρωμένη αστική ανάπτυξη, ο Δήμος Λαρισαίων συμμετέχει στο δίκτυο «CIA 7 - Cities in Article 7» με επικεφαλή εταίρο την πόλη Λιλ (Γαλλία) και λοιπούς εταίρους τις πόλεις Μπάρι (Ιταλία), Πέζαρο (Ιταλία), Σεβίλλη (Ισπανία), Δουβλίνο (Ιρλανδία), Ντούισμπουργκ (Γερμανία), Λούμπλιν (Πολωνία) και Όλομουτς (Τσεχία).

Στόχος του δικτύου «CIA 7 - Cities in Article 7» είναι να αναπτύξει και να μοιραστεί καλές μεθόδους και πρακτικές από το σχεδιασμό, τη χρηματοδότηση, την αξιολόγηση και την υλοποίηση ολοκληρωμένων προτάσεων Στρατηγικών Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (άρθρο 7 του Κανονισμού ΕΕ 1301/2013) στις πόλεις που συμμετέχουν στο εταιρικό σχήμα, ενώ τα αποτελέσματά του θα αποτελέσουν χρήσιμο εργαλείο για το σχεδιασμό της προγραμματικής περιόδου μετά το 2020.

Ημερίδα με θέμα "Καλές πρακτικές στο URBACT III: Η νέα πρόσκληση του προγράμματος"

Το Εθνικό Σημείο Επαφής URBACT Ελλάδας-Κύπρου διοργανώνει  ημερίδα με θέμα «Καλές πρακτικές στο URBACT III: Η νέα πρόσκληση του προγράμματος», η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού - Αίθουσα «Μελίνα Μερκούρη» στη Θεσσαλονίκη, στις 20 Ιανουαρίου 2017. 
Στην Ημερίδα θα παρουσιαστεί η νέα Πρόσκληση Καλών Πρακτικών στο URBACT III ως προς το περιεχόμενο και τις προδιαγραφές της, ενώ Ελληνικές και Κυπριακές πόλεις θα παρουσιάσουν τις δικές τους εμπειρίες τόσο στην υλοποίηση πιλοτικών δικτύων της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου όσο και στην αναζήτηση καλών πρακτικών για τη νέα πρόσκληση.

URBACT :Τα έξι βήματα για να εκπονηθεί ένα Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης

#Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του URBACT

Η ολοκληρωμένη αστική ανάπτυξη και ο συμμετοχικός σχεδιασμός βρίσκονται στην καρδιά του προγράμματος URBACT.

Οι αστικές αρχές που εμπλέκονται στα θεματικά δίκτυα του URBACT οφείλουν να συστήσουν την Τοπική Ομάδα Στήριξης URBACT (URBACT Local Group – ULG). Η ομάδα αυτή θα αποτελείται από διαφορετικά τοπικά ενδιαφερόμενα μέρη, ευρισκόμενα τόσο εντός όσο και εκτός της δημοτικής αρχής, έτσι ώστε να εκπονήσουν όλοι μαζί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης που θα απαντά στις τοπικές προκλήσεις και στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η πόλη τους.

Από τις 24 έως τις 26 Αυγούστου 2016, το Θερινό Πανεπιστήμιο του URBACT (URBACT Summer University) που πραγματοποιήθηκε στο Ρότερνταμ συγκέντρωσε περισσότερους από 380 εκπροσώπους από τις 170 ευρωπαϊκές πόλεις που συμμετέχουν στα δίκτυα του URBACT, για να τους εκπαιδεύσει στο πώς να σχεδιάζουν ολοκληρωμένες αστικές πολιτικές χρησιμοποιώντας τον κύκλο σχεδιασμού δράσεων που περιγράφεται παρακάτω:

Έγκριση 20 δικτύων σχεδιασμού δράσης στο πλαίσιο του URBACT III

ΕΓΚΡΙΣΗ 20 ΔΙΚΤΥΩΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΔΡΑΣΗΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ URBACT III

Την Τρίτη, 3 Μαΐου 2016 πραγματοποιήθηκε στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας η Επιτροπή Παρακολούθησης του προγράμματος URBACT III με κύριο θέμα της ημερήσιας διάταξης την έγκριση των δικτύων σχεδιασμού δράσης (action planning networks) που ολοκλήρωσαν τη φάση διεύρυνσης του εταιρικού τους σχήματος και την αναλυτική παρουσίαση της πρότασης υλοποίησης.

Στα είκοσι δίκτυα που καλούνται εντός διαστήματος εικοσιτεσσάρων μηνών να ετοιμάσουν το Τοπικό Σχέδιο Δράσης τους (Local Action Plan) συμμετέχουν και επτά ελληνικές πόλεις. Οι πέντε Ελληνικές συμμετοχές ήταν από την πρώτη φάση προετοιμασίας των δικτύων, ενώ τρεις Ελληνικές πόλεις εντάχθηκαν στα αντίστοιχα εταιρικά σχήματα κατά τη δεύτερη φάση ανάπτυξης της ιδέας –πρότασης προς υλοποίηση.

Τα δίκτυα στα οποία συμμετέχουν Ελληνικές πόλεις μαζί με μια περίληψη της θεματολογίας των δικτύων και το πλήρες εταιρικό σχήμα τους είναι τα ακόλουθα.

Οι ελληνικές πόλεις που συμμετέχουν στο URBACT III

Του Νικόλα Καραχάλη

Ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της επιλογής των προτάσεων των διακρατικών δικτύων σχεδιασμού δράσης (Action Planning) τα οποία θα χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο του νέου προγράμματος εδαφικής συνεργασίας URBACT ΙΙΙ για τα επόμενα τρία χρόνια. Συνολικά υποβλήθηκαν 99 προτάσεις από δίκτυα πόλεων και επιλέχθηκαν 21 - οι οποίες πλέον έχουν μπει στην A’ φάση υλοποίησης.

Οι ελληνικοί δήμοι που θα συμμετάσχουν είναι ο Δήμος Αθηναίων (Refill) ο Δήμος Θεσσαλονίκης (Resilient Europe, Arrival Cities), ο Δήμος Αγίων  Αναργύρων- Καματερού (SUMP Network) και ο Δήμος Πύλης (AGRI-URBAN). 

Οι θεματικές των δικτύων στα οποία συμμετέχουν αφορούν θέματα που σχετίζονται με την αστική κινητικότητα, την επανάχρηση άδειων κτηρίων, την αντιμετώπιση της κρίσης, την σχέση αστικού – αγροτικού χώρου και την ενσωμάτωση των μεταναστών. 

Υπάρχει η δυνατότητα συμμετοχής και για άλλες ελληνικές πόλεις, περιφέρειες ή φορείς που σχετίζονται με την Τοπική Αυτοδιοίκηση εφόσον δηλώσουν έγκαιρα το ενδιαφέρον τους στο πλαίσιο της φάσης αυτής. 

Συγκεκριμένα, κατά το επόμενο διάστημα στο πλαίσιο της φάσης προετοιμασίας τα εγκεκριμένα δίκτυα θα μπορούν να διευρύνουν τον αριθμό των εταίρων , επομένως μπορούν σε αυτή τη φάση να διεκδικήσουν τη συμμετοχή τους και άλλοι δήμοι, φορείς ή οργανισμοί εφόσον έχουν ενδιαφέρον για τη σχετική θεματική. 

Υπενθυμίζεται ότι  τo URBACT ΙΙΙ ορίζει δύο κατηγορίες δικαιούχων: τους κύριους δικαιούχους (πόλεις-εταίροι) και τους άλλους δικαιούχους (εταίρους εκτός πόλεων) οι οποίοι έχουν δικαίωμα συμμετοχής μόνο στη φάση υλοποίησης. Η κατηγορία των πόλεων-εταίρων περιλαμβάνει πόλεις ή δήμους, μητροπολιτικές αρχές και οργανώσεις πολεοδομικών συγκροτημάτων. 

URBACT City Festival στη Ρίγα : Η Θεσσαλονίκη κέρδισε τις εντυπώσεις

@ Πόπη Σουρμαϊδου

#Μαρία Κούτσαρη, Υπ. Δρ. ΕΜΠ

Το URBACT City Festival διοργανώθηκε στις 6-8 Μαΐου στη Ρίγα της Λετονίας και προσέλκυσε περισσότερους από 400 επαγγελματίες και επιστήμονες της αστικής και περιφερειακής ανάπτυξης, εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης καθώς και εμπειρογνώμονες και υπεύθυνους χάραξης πολιτικής. Το City Festival είχε πρωταρχικό σκοπό την ανταλλαγή γνώσης και καλών πρακτικών σε θέματα που απασχολούν τις ευρωπαϊκές πόλεις σήμερα. Αφετέρου είχε σκοπό να συνοψίσει το έργο που ολοκληρώθηκε στα πλαίσια του Προγράμματος URBACT II και να θέσει τις βάσεις για το URBACT III δίνοντας τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες μέσα από τα εργαστήρια και τις παρουσιάσεις να αναδείξουν νέες θεματικές και ενδιαφέρουσες προβληματικές για τις πόλεις τους. Από την Ελλάδα συμμετείχαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, των Δήμων Κορυδαλλού, Καβάλας, Πειραιά, Καλαμάτας και Νέας Προποντίδας, καθώς και εκπρόσωποι των Τοπικών Ομάδων Στήριξης της Θεσσαλονίκης (Εργάνη, Creativity Platform) και της Αθήνας (Οργάνωση Γη).

@ Πόπη Σουρμαϊδου

Πιο συγκεκριμένα, το πολυεπίπεδο πρόγραμμα  περιείχε παρουσιάσεις από καλεσμένους ομιλητές στα πλαίσια των “Masterclasses” και των παρουσιάσεων “Get inspired”. Επιπλέον, στα πλαίσια των “Deep-dive workshops” και των “Walkshops” οι συμμετέχοντες είχαν τη δυνατότητα να συνεργαστούν σε μικρότερες ομάδες με εκπροσώπους από διάφορες εθνικότητες και να μάθουν περισσότερα για το έργο των δικτύων του URBACT II. Στα πλαίσια του Workshop για την ανεργία των νέων με θέμα: «Job generation for a jobless generation: What can cities do to grow jobs for young people» ο Νικόλας Καραχάλης παρουσίασε καλές πρακτικές από την πόλη της Θεσσαλονίκης που συμμετείχε στο δίκτυο «MyGeneration@Work”. Μεταξύ άλλων στο εργαστήριο παρουσιάστηκε η ομάδα Creativity Platform ως καλή πρακτική για τις δράσεις υποστήριξης των νέων επαγγελματιών της δημιουργικής βιομηχανίας. 

Η κρίση ως αστικό φαινόμενο και το ευρωπαϊκό πρόγραμμα URBACT

#Χελιώτη Αδαμαντία

Πολεοδόμος – Χωροτάκτης Μηχανικός (Π.Θεσσαλίας), 

MSc Αρχιτεκτονική του χώρου: Πολεοδομία – Χωροταξία (ΕΜΠ)

Η παγκόσμια οικονομική ύφεση του 2008 κατέστησε τις πόλεις ως ένα τοπίο της κρίσης, ως ένα πεδίο που διαδραματίζονται γεγονότα οικονομικά, κοινωνικά, πολιτιστικά και πολιτικά. Έχει δηλαδή ως χωρική αναφορά τις αστικές περιοχές – κυρίως τα αστικά κέντρα των πόλεων - και επιδρά στα άτομα που δραστηριοποιούνται σε αυτές. Το 80% του πληθυσμού κατοικεί σε πόλεις και οι αστικές περιοχές είναι τόποι συγκέντρωσης πνευματικού πλούτου και οικονομικών πόρων, τόποι δημιουργίας και πολιτισμού. Συνεπώς, το μέγεθος της επίδρασης της κρίσης είναι βαρυσήμαντο. Δεν μπορεί λοιπόν, παρά να μην χαρακτηριστεί ως ένα αστικό φαινόμενο που επηρεάζει την δομή, τις ροές και την λειτουργία των σύγχρονων πόλεων.

Σύμφωνα με έναν αρθρογράφο του New Yorker (Paumgarten, 2013), την οικονομική κρίση είναι δύσκολο να την αντιληφθείς αλλά ακόμη πιο δύσκολο είναι να αντιληφθείς την ταχύτητα των μετασχηματισμών της. Οι μετασχηματισμοί αυτοί, επιδρούν πάνω στην εικόνα και την "πραγματικότητα" των πόλεων σε όλους τους τομείς. 

Τα αποτελέσματα της κρίσης - που πλέον έχουν μετατραπεί σε αστικά προβλήματα – είναι τα εξής: 

- τα αστικά κενά και τα κενά κελύφη, 

- οι υποβαθμισμένες περιοχές, 

- η εξάπλωση των αστέγων, 

- η ανεργία, 

- το αυξανόμενο ποσοστό φτώχειας των νοικοκυριών, 

- η εγκληματικότητα και η παραβατικότητα, 

- η μη ύπαρξη νέων υποδομών και προγραμμάτων αστικής ανασυγκρότησης, 

- η υποβάθμιση του δομημένου και φυσικού περιβάλλοντος, 

- η έλλειψη κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, 

- ο κοινωνικός αποκλεισμός και πολλά ακόμα. 

Ξεκινάει τον Μάρτιο το URBACT III

Σε ειδική εκδήλωση στις Βρυξέλλες, στις 16 Μαρτίου, θα πραγματοποιηθεί η επίσημη έναρξη του προγράμματος URBACT III, το οποίο μετά το URBACT Ι και ΙΙ, θα συνεχίζει να προωθεί την ολοκληρωμένη και βιώσιμη αστική ανάπτυξη, και να συμβάλλει στην υλοποίηση της στρατηγικής Ευρώπη  2020.

Στην εκδήλωση οι ενδιαφερόμενοι φορείς θα έχουν τη δυνατότητα:

• Να γνωρίσουν τα αποτελέσματα των έργων του προγράμματος URBACT
• Να μελετήσουν τα τρέχοντα και παρελθόντα έργα αλλά και να έλθουν και σε επαφή με τους επικεφαλής τους
• Να δικτυωθούν με δυνητικού εταίρους

Σημειώνεται ότι το εν λόγω πρόγραμμα απευθύνεται σε όλους τους βασικούς φορείς που διαμορφώνουν βιώσιμες αστικές πολιτικές ανάπτυξης σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο: αρμόδιους για τη λήψη αποφάσεων, δημοτικό προσωπικό, διαχειριστικές αρχές επιχειρησιακών προγραμμάτων κλπ:

• Πόλεις από τα 28 Κράτη –Μέλη της ΕΕ, τη Νορβηγία και την Ελβετία θα είναι οι βασικοί δικαιούχοι των διακρατικών δικτύων
• Εθνικές και Περιφερειακές Αρχές
• Μητροπολιτικές περιοχές και οργανωμένοι οικισμοί
• Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα

Το URBACT ΙΙΙ εξυπηρετεί τους εξής 4 κύριους στόχους:

• Να βελτιώσει τις ικανότητες των πόλεων να διαχειρίζονται βιώσιμες αστικές πολιτικές και πρακτικές με ολοκληρωμένο συμμετοχικό τρόπο
• Να βελτιώσει το σχεδιασμό ολοκληρωμένων και βιώσιμων αστικών πολιτικών και τοπικών σχεδίων δράσης
• Να βελτιώσει την εφαρμογή ολοκληρωμένων και βιώσιμων αστικών πολιτικών και τοπικών σχεδίων δράσης
• Να κάνει δυνατή την πρόσβαση σε γνώσεις σε όλους τους αρμόδιους που λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με την αστική ανάπτυξη

Λευκωσία :Ημερίδα Ενημέρωσης για το URBACT III στις 17 Φεβρουαρίου 2015

Κοινωνική καινοτομία, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ενσωμάτωση ειδικών ομάδων του πληθυσμού, σχεδιασμός αστικών αναπλάσεων, εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης των Δήμων, νέα εργαλεία βιώσιμης αστικής ανάπτυξης, συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων: θέματα τα οποία απασχολούν τις πόλεις της Κύπρου και βρίσκονται στο επίκεντρο του ευρωπαικού προγράμματος URBACT  θα συζητηθούν στην ημερίδα που διοργανώνεται στη Λευκωσία  την Τρίτη, 17 Φεβρουαρίου 2015 από τις 9.15 - 14.15.

Η ημερίδα με τίτλο «Η νέα εποχή του URBACT III- υποστήριξη των πόλεων: οι επόμενες κινήσεις…» θα πραγματοποιηθεί στο ξενοδοχείο Κλεοπάτρα στη Λευκωσία, στην Ελληνική γλώσσα. Η ημερίδα οργανώνεται από την Μονάδα Ευρωπαϊκών Ταμείων του Υπουργείου Εσωτερικών, σε συνεργασία με την Τεχνική Γραμματεία του Προγράμματος URBACT και έχει ως στόχο την παρουσίαση του νέου προγράμματος Ευρωπαϊκής Συνεργασίας URBACT III, τις προϋποθέσεις συμμετοχής των πόλεων στην υλοποίηση έργων του προγράμματος και τις ευκαιρίες και τα οφέλη που προκύπτουν για τις πόλεις από τη δικτύωσή τους και τη συμμετοχή τους σε αυτά τα έργα. 

Συμπληρωματικά θα γίνει παρουσίαση των δυνατοτήτων συμμετοχής στα δίκτυα-έργα του νέου προγράμματος και των αποτελεσμάτων και των εμπειριών από Δήμους στην Κύπρο και στην Ελλάδα που συμμετείχαν στα δίκτυα της τρέχουσας περιόδου. 

Φεστιβάλ πόλεων URBACT 2015 - Ρίγα, 6-8 Μαΐου 2015

Σας ενδιαφέρει να μάθετε τι νέο υπάρχει στη βιώσιμη αστική ανάπτυξη: κοινωνική καινοτομία, νέες οικονομίες και δημιουργία θέσεων εργασίας ή αστική ανάπλαση; Είστε νέοι στο πρόγραμμα URBACT, αλλά έχετε την περιέργεια να μάθετε περί τίνος πρόκειται; Είστε μέλος της κοινότητας του προγράμματος URBACT και πρόθυμοι να προβάλλετε τα αποτελέσματα του δικτύου σας; Θέλετε να ανταλλάξετε και να δικτυωθείτε με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις; Αν η απάντηση είναι ναι σε κάποιο από τα παραπάνω... ...τότε γνωρίζετε πού πρέπει να βρίσκεστε από τις 6 έως και τις 8 Μαΐου 2015!

Για περισσότερο από μία επταετία, το πρόγραμμα URBACT συνεργάζεται με 550 πόλεις και 7000 ενεργούς συμμετέχοντες για την αντιμετώπιση των αστικών προκλήσεων σε θέματα αστικής ανάπτυξης και παροχής ολοκληρωμένων λύσεων για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη. Με βάση αυτήν την πλούσια εμπειρία, το FESTIVAL ΠΟΛΕΩΝ στη Ρίγα θα δημιουργήσει δεσμούς της Ευρώπης με τον υπόλοιπο κόσμο σε ότι αφορά στα αστικά θέματα κα θα δώσει την ευκαιρία στους συμμετέχοντες να γνωρίσουν περισσότερους από 400 ομότιμούς τους στο χώρο της αστικής ανάπτυξης. 

Γιορτάζοντας τα αποτελέσματα του προγράμματος URBACT II, προβάλλοντας τα δίκτυα που δημιουργήθηκαν και αξιοποιώντας τη γνώση που προέκυψε, το ΦΕΣΤΙΒΑΛ θα προετοιμάσει το έδαφος για το πρόγραμμα URBACT III της περιόδου 2014-2020, θα παρουσιάσει τα νέα χαρακτηριστικά του και θα αναλύσει τις δραστηριότητες που προβλέπονται για τη νέα προγραμματική περίοδο. 

Ημερίδα Ενημέρωσης για το URBACT III στις 14 Νοεμβρίου 2014

Κοινωνική καινοτομία, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ενσωμάτωση ειδικών ομάδων του πληθυσμού, σχεδιασμός αστικών αναπλάσεων, εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης των ΟΤΑ, νέα εργαλεία βιώσιμης αστικής ανάπτυξης, συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων: θέματα τα οποία απασχολούν τις ελληνικές πόλεις και βρίσκονται στο επίκεντρο του ευρωπαικού προγράμματος URBACT  θα συζητηθούν στην ημερίδα που διοργανώνεται με θέμα «Η νέα εποχή του URBACT III- υποστήριξη των πόλεων: οι επόμενες κινήσεις…» στην Αθήνα, την Παρασκευή, 14 Νοεμβρίου 2014. 

Η  ημερίδα οργανώνεται από την Ειδική Υπηρεσία Στρατηγικής, Σχεδιασμού και Αξιολόγησης των Αναπτυξιακών Προγραμμάτων (Μονάδα Στρατηγικής και Παρακολούθησης Πολιτικών) του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, σε συνεργασία με την Τεχνική Γραμματεία του Προγράμματος URBACT II και έχει ως στόχο την παρουσίαση του νέου προγράμματος Ευρωπαϊκής Συνεργασίας URBACT III, τις προϋποθέσεις συμμετοχής των πόλεων στην υλοποίηση έργων του προγράμματος και τις ευκαιρίες και τα οφέλη που προκύπτουν για τις πόλεις από τη δικτύωσή τους και τη συμμετοχή τους σε αυτά τα έργα. Απευθύνεται κυρίως σε στελέχη της Τοπικης Αυτοδιοίκησης αλλά μπορεί να το παρακολουθήσει οποιοσδήποτε έχει ενδιαφέρον για τα θέματα αστικής ανάπτυξης. Για τη συμμετοχή σας στην ημερίδα απαιτείται εγγραφή μέχρι τις 5 Νοεμβρίου.     
Συμπληρωματικά θα γίνει παρουσίαση του πλαισίου της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης της προγραμματικής περιόδου 2014-2020, καθώς και η χρήση των νέων εργαλείων (Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία των Τοπικών Κοινοτήτων (Τ.Α.Π.Το.Κ), Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις (ΟΧΕ), Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη) μέσα στο πλαίσιο αυτό. Θέματα όπως οι δυνατότητες συμμετοχής στα δίκτυα-έργα του νέου προγράμματος και η παρουσίαση των αποτελεσμάτων και των εμπειριών από πόλεις που συμμετείχαν στα δίκτυα της τρέχουσας περιόδου συμπεριλαμβάνονται στην ημερήσια διάταξη των εργασιών.

Το πρόγραμμα URBACT ΙΙΙ… προ των πυλών

#George Sarlis Blog

Οι μικρές και μεσαίου μεγέθους, πόλεις (κατά κύριο λόγο) συχνά δεν διαθέτουν τους πόρους που απαιτούνται για να εντοπίσουν, να μεταφέρουν και να εφαρμόσουν μια ευρωπαϊκή καλή πρακτική, και το πρόβλημα επιδεινώνεται περισσότερο στην σημερινή περίοδο λιτότητας. Το Πρόγραμμα URBACT III μπορεί να είναι μία σχετικά χαμηλού κόστους λύση για την πρόσβαση σε αυτή τη γνώση.

Το URBACT III είναι ουσιαστικά η τρίτη περίοδος ενός ευρωπαϊκού προγράμματος Εδαφικής Συνεργασίας που χρηματοδοτείται από κοινού από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) καθώς και από τα κράτη μέλη. Θα διαρκέσει καθ’όλη την Προγραμματική Περίοδο 2014-2020.
Σκοπός του URBACT III είναι να λειτουργήσει ως ένα πρόγραμμα ανταλλαγής καλών πρακτικών και προώθησης της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης. Θα επιτρέψει στις ευρωπαϊκές πόλεις να συνεργαστούν και να αναπτύξουν λύσεις για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα αστικά κέντρα σήμερα. Επίσης να ανταλλάξουν καλές πρακτικές και παραδείγματα με όλους τους φορείς που εμπλέκονται στην διαμόρφωση και άσκηση αστικής πολιτικής στην Ευρώπη.

Το URBACT III σκοπεύει να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της Στρατηγικής “Ευρώπη 2020” με την παροχή ενός μηχανισμού για τους φορείς εκείνους που εμπλέκονται στην ανάπτυξη και την εφαρμογή της αστικής πολιτικής. Βασικός σκοπός η ανάπτυξη γνώσεων και δεξιοτήτων που θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση μιας σειράς αναδυόμενων αστικών ζητημάτων, προωθώντας λύσεις για την έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη (οι τρεις προτεραιότητες της Ευρώπης 2020). Αυτό θα έχει θετικές επιπτώσεις στην εφαρμογή των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων της περιόδου 2014-2020, όπου η αστική διάσταση της Πολιτικής Συνοχής είναι ιδιαίτερα ενισχυμένη.

Το πρόγραμμα έχει τέσσερις κύριους στόχους:

• Ανάπτυξη Ικανοτήτων: Για να βελτιωθεί η ικανότητα των πόλεων στην διαμόρφωση και διαχείριση βιώσιμων αστικών πολιτικών και πρακτικών με ένα ολοκληρωμένο και συμμετοχικό τρόπο.
• Σχεδιασμός Πολιτικής: Για τη βελτίωση του σχεδιασμού των βιώσιμων στρατηγικών και σχεδίων δράσης για τις πόλεις.
• Εφαρμογή Πολιτικής: Για τη βελτίωση της εφαρμογής των ολοκληρωμένων και βιώσιμων αστικών στρατηγικών και σχεδίων δράσης στις πόλεις
•  Διαμόρφωση και Ανταλλαγή γνώσεων: Για να εξασφαλιστεί ότι οι επαγγελματίες και οι φορείς λήψης αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα, έχουν αυξημένη πρόσβαση στη γνώση για όλες τις πτυχές που αφορούν στην αειφόρο αστική ανάπτυξη, προκειμένου να βελτιώσουν τις πολιτικές τους.