ΧΩΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΩΝ ΜΑΚΡΟ-ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΓΟΡΑ ΣΤΟ MALL
#Γ. Φραγκόπουλος
#Χ. Παπασυμεών
Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, ΑΠΘ
Στην παρούσα εργασία επιχειρούμε να εξετάσουμε τις χωρικές παραμέτρους των μακροκοινωνιολογικών μετασχηματισμών που συντίθενται γύρω από την εμπορική λειτουργία και ορίζουν τον χώρο άλλοτε ως «καθρέπτη» των διεργασιών των σχέσεων παραγωγής , άλλοτε ως μη αυτόνομη ερμηνευτική παράμετρο της κοινωνικής δομής .
Έτσι, η γέννηση του αστικού φαινομένου και των πρώτων πόλεων ερμηνεύεται αρχικά μέσα από την εξέλιξη των αγοραίων σχέσεων ανταλλαγής και στη συνέχεια εκχρηματισμένων σχέσεων.
Η κατεξοχήν «πόλις» της Αρχαίας Αθήνας φαίνεται να ερείδεται και να ταυτίζεται με την Αγορά ως χώρο εμπορικής δραστηριότητας, πολιτικής, θεσμικής, πολιτειακής αλλά και θρησκευτικής σημασίας.
Ο Δυτικός Μεσαίωνας με την αγορά στο κέντρο της πόλης χάνει την σύνθεση της αρχαιότητας ενισχύοντας το ρόλο ενός homo economicus μέσω της συντεχνιακής οργάνωσης της παραγωγής και κατανάλωσης για να ωθήσει τον εξορθολογισμό της οικονομίας προς την κατεύθυνση των κεφαλαιοκρατικών σχέσεων παραγωγής.
Τέλος η βιομηχανία και η μαζική κατανάλωση επιβάλλουν τα "passages" και τα πολυκαταστήματα στο κέντρο της πόλης για να καταλήξουμε στο περιφερειακό εμπορικό κέντρο που αναδύεται σε συνδυασμό με το προαστιακό φαινόμενο, αρχικά στην Αμερική και στη συνέχεια στην Ευρώπη και αλλού.
Σαν μελέτη περίπτωσης επιλέχθηκε το εμπορικό κέντρο στην ελληνική πραγματικότητα, το οποίο και συγκρίνουμε με το αμερικάνικο και ευρωπαϊκό μοντέλο.